WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-VI.431.25.2013 Kraków, 30 października 2013 r. Szanowna Pani Hanna Groszek Fundacja Oaza Życzliwości Przytkowice 292 34-141 Przytkowice WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 10d ust. 8 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 roku nr 127, poz. 721 z późn. zm.), 18 i 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. nr 230, poz. 1694) oraz art. 79 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz. 1447) w dniu 24 września 2013 r. przeprowadzona została kontrola problemowa organizatora turnusów rehabilitacyjnych Fundacja Oaza Życzliwości, Przytkowice 292, 34-141 Przytkowice, zwanego w dalszej treści wystąpienia pokontrolnego organizatorem. Kontrolę przeprowadzili pracownicy Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w składzie: - Alicja Bahrynowska - Starszy inspektor wojewódzki, - Magdalena Panoś - Starszy inspektor, na podstawie upoważnienia nr 23/2013 z dnia 2 września 2013 roku wydanego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej z upoważnienia Wojewody Małopolskiego, znak: WP-VI.0030.24.2013. Zakres kontroli: spełnianie warunków i obowiązków organizatorów turnusów rehabilitacyjnych wpisanych do rejestru prowadzonego przez wojewodę, wynikających z ww. ustaw i rozporządzenia, a w szczególności stwierdzenie prawidłowości realizacji turnusów na podstawie oceny ich przebiegu, z uwzględnieniem programów turnusów, doboru kadry oraz miejsca realizacji tych turnusów, biorąc pod uwagę rodzaje turnusów oraz rodzaje niepełnosprawności lub dysfunkcji albo schorzeń uczestników tych turnusów. Okres objęty kontrolą Kontrolę przeprowadzono w oparciu o dokumenty udostępnione podczas przeprowadzania czynności kontrolnych oraz wypełniony przez organizatora turnusów rehabilitacyjnych kwestionariusz kontroli dot. 3 losowo wybranych turnusów usprawniająco - rekreacyjnych, zrealizowanych w terminach: 17.11. - 01.12.2012 r., 01.12. - 15.12.2012 r., 29.12. - 12.01.2013 r., W trakcie kontroli informacji udzielał kierownik turnusów rehabilitacyjnych. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowana działalność organizatora została oceniona pozytywnie z uchybieniami na podstawie następujących ustaleń:
1. Wpis do rejestru organizatorów W kontrolowanym okresie Fundacja Oaza Życzliwości, 34-141 Przytkowice 292, posiadała wpis do rejestru organizatorów turnusów rehabilitacyjnych nr OR/12/0013/11 ważny od 18 listopada 2011 r. do 18 listopada 2014 r. [Dowód: akta kontroli str. 113-114] 2. Liczba uczestników Z przesłanej w terminie informacji dla wojewody za rok 2012 o zorganizowanych turnusach rehabilitacyjnych wynika, że w roku 2012 ww. organizator zorganizował 9 turnusów rehabilitacyjnych, w których uczestniczyło 46 osób z dofinansowaniem z PFRON. W sporządzonym przez organizatora kwestionariuszu kontroli wraz z załącznikami również wykazano, że w 2012 roku zorganizowano 9 turnusów, w których uczestniczyło 221 osób niepełnosprawnych, w tym 46 korzystających z dofinansowania z PFRON. Powyższe przedstawiono w załączniku nr 1 do kwestionariusza kontroli oraz w informacji dla wojewody za rok 2012. [Dowód: akta kontroli str.13-14;109-110] 3. Uczestnicy turnusów (dysfunkcje) Na podstawie wypełnionego przez organizatora załącznika nr 1 do kwestionariusza kontroli, dotyczącego wykazu turnusów zorganizowanych w 2012 r., załączników nr 7 do ww. kwestionariusza, zawierających listy uczestników turnusów oraz przedstawionych dokumentów (informacji o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego, karty informacyjnej kuracjusza, faktur VAT) stwierdzono, iż na turnusach przebywało od 11 do 47 osób, co nie jest zgodne z wymogami art. 10c ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 roku nr 127, poz. 721 z późn. zm.). [Dowód: akta kontroli str.13-14;51-58;69-74;79-86;91-100] Dysfunkcje. Wpis obowiązujący w kontrolowanym okresie uprawniał do organizacji turnusów: usprawniająco rekreacyjnych dla grup osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządu ruchu, z wyłączeniem osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, z chorobami neurologicznymi, z chorobami układu moczowo-płciowego, z chorobami układu pokarmowego, z chorobą psychiczną, z dysfunkcją narządu słuchu, z dysfunkcją narządu wzroku, ze schorzeniami metabolicznymi, ze schorzeniami układu krążenia, ze schorzeniami układu oddechowego, z padaczką, z upośledzeniem umysłowym, rekreacyjno sportowych i sportowych dla grup osób niepełnosprawnych z dysfunkcją narządu ruchu, z wyłączeniem osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, z chorobą psychiczną, z dysfunkcją narządu słuchu, z dysfunkcją narządu wzroku, ze schorzeniami układu krążenia, z padaczką, z upośledzeniem umysłowym. Na podstawie danych zawartych w kartach informacyjnych kuracjusza ustalono, iż w turnusach uczestniczyły osoby z chorobą psychiczną, z upośledzeniem umysłowym, z porażeniem mózgowym, ze schorzeniami układu krążenia, z chorobami układu pokarmowego, z cukrzycą, co nie jest zgodne z obowiązującym wpisem (brak wpisu na cukrzycę). [Dowód: akta kontroli str. 113-114;71-72;81-84;93-96] 4. Ośrodek, w którym przeprowadzono turnusy Organizator zrealizował kontrolowane turnusy w swoim własnym ośrodku - Ośrodek Oaza Życzliwości, 34-141 Przytkowice 292, posiadającym od 22 grudnia 2009 r. do 22 grudnia 2012 r. na mocy wpisu OD/12/0038/09 uprawnienia do przyjmowania zorganizowanych grup 2
turnusowych osób niepełnosprawnych: z upośledzeniem umysłowym, z choroba psychiczną, z padaczką, ze schorzeniami układu krążenia, z chorobami neurologicznymi, z chorobami układu moczowo-płciowego, z chorobami układu pokarmowego, ze schorzeniami metabolicznymi, ze schorzeniami układu oddechowego, na turnusach rehabilitacyjnych usprawniająco-rekreacyjnych. Ośrodek na mocy wpisu OD/12/0049/12 od dnia 23 grudnia 2012 do 23 grudnia 2015 posiada uprawnienia do przyjmowania zorganizowanych grup turnusowych osób niepełnosprawnych: z upośledzeniem umysłowym, z choroba psychiczną, z padaczka, ze schorzeniami układu krążenia, kobiety po mastektomii, z alergia, z chorobami narządów wydzielania wewnętrznego, z chorobami neurologicznymi, z chorobami reumatycznymi, z chorobami układu krwiotwórczego, z chorobami układu moczowo-płciowego, z chorobami układu pokarmowego, z cukrzycą, z mózgowym porażeniem dziecięcym, ze schorzeniami dermatologicznymi, ze schorzeniami kręgosłupa, ze schorzeniami laryngologicznymi, ze schorzeniami układu oddechowego, ze skoliozą, z przewlekłymi chorobami wątroby, z wadami postawy, z przewlekłym zapaleniem trzustki, z zaburzeniami głosu i mowy, z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego, ze schorzeniami metabolicznymi, z otyłością, na turnusach rehabilitacyjnych usprawniająco-rekreacyjnych. Należy stwierdzić zgodność doboru dysfunkcji z uprawnieniami ośrodka. 3 [Dowód: akta kontroli str. 115-118] 5. Program turnusów Organizator posiada ramowy program turnusu, którego celem jest m.in. usprawnienie ruchowe, poprawa samopoczucia, wyrabianie zaradności osobistej, umożliwienie wypoczynku psychicznego i fizycznego, prowadzenie zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych. Program zakłada badanie lekarskie i konsultacje medyczne, opiekę pielęgniarską, zabiegi lecznicze, zajęcia integracyjno-adaptacyjne (ogniska, wieczorki przy muzyce), zajęcia kulturalno-oświatowe ( projekcje filmów, wykłady lekarza, pielęgniarki, dietetyka promocja zdrowia, zdrowe odżywianie, itp.), zajęcia sportowo-rekreacyjne (wycieczki piesze i autokarowe, spacery, aerobik, Nordic Walking). Dla wszystkich uczestników z dofinansowaniem organizator posiada sporządzone informacje o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego zawierające krótki opis udziału uczestnika w zajęciach programowych (badanie lekarskie, rehabilitacja lecznicza, zabiegi leczniczo-usprawniające, zajęcia sportoworekreacyjne, integracyjne, kulturalne ogniska, wieczorki, spotkania towarzyskie, spacery, wycieczki, wykłady na temat zdrowego żywienia i aktywności ruchowej). Na podstawie skontrolowanych ww. dokumentów oraz oświadczeń stanowiących załączniki nr 5 i 6 do kwestionariusza kontroli podpisanych przez kierownika turnusów, można stwierdzić, że turnusy zostały zrealizowane zgodnie z przedstawionym programem. [Dowód: akta kontroli str.69-70;79-80;91-91;101-108] 6. Kadra zapewniająca prawidłową realizację turnusów. W trakcie kontroli oparto się na sporządzonym Wykazie kadry odpowiedzialnej za prawidłowy przebieg turnusu, dokumentach osób stanowiących kadrę odpowiedzialną za przebieg kontrolowanych turnusów (umowy, dyplomy, certyfikaty, prawa wykonywania zawodu itd.) udostępnionych podczas przeprowadzania czynności kontrolnych. Na podstawie wyżej wymienionych dokumentów stwierdzono, że kadrę turnusów stanowili: kierownik turnusów, specjalista do spraw rekreacji, specjalista do spraw rehabilitacji ruchowej, lekarz, pielęgniarka, pedagog, co oznacza, iż organizator zapewnił skład kadry zgodny z wymogami 12 ust. 1 pkt 2 cytowanego rozporządzenia. Kadra posiada odpowiednie kwalifikacje. [Dowód: akta kontroli str.15-26]
4 Opieka pielęgniarska i opieka lekarska. Potwierdzenie zapewnienia opieki pielęgniarskiej zostało wykazane w załącznikach nr 3 do kwestionariusza kontroli podpisanych przez kierownika turnusów. Z załączników do kwestionariusza wynika, że opiekę sprawowała 1 pielęgniarka, która przebywała na terenie ośrodka w godzinach od 7 00-10 00 oraz od 17 00-20 00 (poza wymienionymi godzinami pielęgniarka pełniła dyżur pod telefonem). Zgodnie z opinią Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (pismo z 17.01.2012 r., znak: BON-II-52341-209-2EK/11), sprawowanie przez pielęgniarkę nocnego dyżuru pod telefonem nie spełnia warunku określonego w 12 ust. 1 pkt. 5 ww. rozporządzenia, tj. zapewnienia stałej opieki pielęgniarskiej. Fakt przeprowadzenia badań lekarskich uczestników wynika z oświadczeń podpisanych przez kierownika turnusów (załącznik nr 4 do kwestionariusza kontroli), karty informacyjnej kuracjusza będącej w posiadaniu organizatora oraz z informacji o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego podpisanych przez lekarza. 7. Dokumentacja [Dowód: akta kontroli str. 27-38;69-72; 79-84;91-96;121-122] Zgodnie art. 10 c ust. 7 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2011 roku nr 127, poz. 721 z późn. zm.) oraz z 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. nr 230, poz. 1694) organizator turnusów jest zobowiązany do przechowywania dokumentów dotyczących przebiegu turnusu przez okres 3 lat a warunkiem uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym jest posiadanie ważnego orzeczenia. W trakcie kontroli sprawdzono dokumentację turnusów zrealizowanych w terminach: 17.11. - 01.12.2012 r., 01.12. - 15.12.2012 r., 29.12. - 12.01.2013 r. W turnusie zorganizowanym w terminie 17.11-01.12.2012 r. uczestniczyło 20 osób - wszystkie z dofinansowaniem z PFRON. Organizator dla wszystkich uczestników przechowuje informacje o przyznaniu dofinansowania, oświadczenia organizatora, informacje o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego, karty informacyjne kuracjusza, które zawierają informacje o rodzaju schorzenia (dysfunkcji) uczestników oraz kopie faktur VAT. [Dowód: akta kontroli str.51-54;65-74] W turnusie zorganizowanym w terminie 01.12. 15.12.2012 r. uczestniczyło 11 osób w tym 1 z dofinansowaniem z PFRON. Organizator dla wszystkich uczestników przechowuje karty informacyjne kuracjusza, które zawierają informacje o rodzaju schorzenia (dysfunkcji) uczestników. Dla uczestnika z dofinansowaniem organizator posiada informację o dofinansowaniu, oświadczenie organizatora, informację o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego, kopię faktury VAT. Ponadto organizator przechowuje dla 9 osób bez dofinansowania faktury VAT. 1 uczestnik przebywał na turnusie w ramach pobytu charytatywnego (brak faktury VAT). Organizator nie posiada dla osób bez dofinansowania dokumentów świadczących o niepełnosprawności uczestników (kopii orzeczeń o niepełnosprawności) oraz informacji o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego. [Dowód: akta kontroli str.55-56;75-86]
Uczestnikami turnusu zorganizowanego w terminie 29.12.12 12.01.2013 r. było 9 osób, w tym 3 z dofinansowaniem z PFRON. Organizator dla wszystkich uczestników przechowuje karty informacyjne kuracjusza, które zawierają informacje o rodzaju schorzenia (dysfunkcji) uczestników. Dla uczestników z dofinansowaniem organizator posiada informację o dofinansowaniu, oświadczenie organizatora, informację o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego, kopię faktury VAT. Ponadto organizator przechowuje dla pozostałych 6 osób bez dofinansowania kopie faktur VAT. Organizator nie posiada dla osób bez dofinansowania dokumentów świadczących o niepełnosprawności uczestników (kopii orzeczeń o niepełnosprawności) oraz informacji o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego. [Dowód: akta kontroli str.73-76;111-126] Organizator nie posiada także dla żadnego z uczestników z dofinansowaniem kopii orzeczeń o niepełnosprawności. Jednocześnie warunkiem ubiegania się o dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego jest złożenie stosownego wniosku wraz z kopią przedmiotowego orzeczenia do właściwego centrum pomocy. Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych uchybień /nieprawidłowości Kontrola wykazała następujące uchybienia: 1. Naruszenie art. 10c ust. 5 ww. ustawy - organizowanie w 2012 roku turnusów w grupach liczących mniej niż 20 uczestników. Zgodnie z ww. przepisem oraz 13 ww. rozporządzenia, za dobór uczestników odpowiada organizator, zatem jeżeli zamierza zorganizować turnus rehabilitacyjny dla osób niepełnosprawnych, powinien podjąć skuteczne działania służące zapewnieniu wymaganej liczby uczestników, tj. zorganizowanie grupy liczącej nie mniej niż 20 uczestników. 2. Naruszenie 11 ust.3 ww. rozporządzenia, polegające na niezgodności doboru dysfunkcji uczestników turnusu z uprawnieniami wynikającymi z wpisu do rejestru organizatorów. Zgodnie z ww. przepisem organizator turnusów rehabilitacyjnych powinien organizować turnusy dla określonych grup osób niepełnosprawnych zgodnie z uprawnieniami wynikającymi z wpisu do rejestru. 3. Naruszenie 12 ust.1 pkt 5 ww. rozporządzenia, polegające na niezapewnieniu osobom niepełnosprawnym stałej opieki pielęgniarskiej. Zgodnie z opinią Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (pismo z 17.01.2012 r., znak: BON-II-52341-209-2EK/11), sprawowanie przez pielęgniarkę nocnego dyżuru pod telefonem nie spełnia warunku określonego w 12 ust. 1 pkt. 5 ww. rozporządzenia. 4. Naruszenie 3 ww. rozporządzenia, polegające na braku dokumentów potwierdzających, iż w turnusach wzięły udział osoby niepełnosprawne, posiadające ważne orzeczenie, o którym mowa w art. 1, art. 5 pkt 1a lub art. 62 ww. ustawy. Zgodnie z ww. przepisem warunkiem uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym jest posiadanie ważnego orzeczenia. Przyczyny i skutki stwierdzonych uchybień : Ze złożonych pisemnych wyjaśnień kierownika turnusów rehabilitacyjnych wynika, iż pielęgniarka poza wyznaczonymi godzinami pracy w ośrodku była dostępna pod telefonem. Organizator nie wymagał od osób przebywających prywatnie na turnusach orzeczeń, jak również nie sporządzał dla nich informacji o przebiegu turnusu rehabilitacyjnego. Organizator nie miał chętnych na zaplanowane turnusy grudniowe (zorganizował turnusy w grupach liczących mniej niż 20 uczestników). [Dowód: akta kontroli str.111-112] 5
Do ustaleń kontroli nie zgłoszono żadnych zastrzeżeń w przewidzianym terminie. 6 W związku z powyższymi ocenami i uwagami zalecam Pani podjęcie następujących działań w celu wyeliminowania stwierdzonych w wyniku kontroli uchybień, lub usprawnienia funkcjonowania działalności jednostki kontrolowanej, a w szczególności do: 1. przeprowadzania turnusów rehabilitacyjnych w grupach zorganizowanych liczących nie mniej niż 20 uczestników; zgodnie z 13 rozporządzenia, za dobór uczestników odpowiada organizator, zatem jeżeli zamierza on zorganizować turnus rehabilitacyjny dla osób niepełnosprawnych, powinien podjąć skuteczne działania służące zapewnieniu wymaganej liczby uczestników, 2. organizowanie turnusów dla określonych grup osób niepełnosprawnych zgodnie z uprawnieniami wynikającymi z wpisu do rejestru, zgodnie z 11 ust.3 ww. rozporządzenia, 3. zapewnienia w trakcie trwania turnusu rehabilitacyjnego osobom niepełnosprawnym stałej opieki pielęgniarskiej zgodnie z 12 ust. 1 pkt 5 ww. rozporządzenia, co oznacza przebywanie w ośrodku pielęgniarki podczas turnusu przez 24 godziny na dobę, 4. zapewnienia przechowywania przez okres 3 lat dokumentów niezbędnych przy realizacji turnusów rehabilitacyjnych, w tym dokumentów potwierdzających, iż w turnusach wzięły udział osoby niepełnosprawne, które w myśl 3 ww. rozporządzenia posiadają ważne orzeczenie, o którym mowa w art. 1, art. 5 pkt 1a lub art. 62 ww. ustawy. Pouczenie 1. Prowadzący kontrolę informuje o jej wynikach organizatora oraz centrum pomocy właściwe dla miejsca przeprowadzenia kontroli. 2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości prowadzący kontrolę przekazuje organizatorowi wnioski i zalecenia zmierzające do ich usunięcia. 3. Organizator turnusów rehabilitacyjnych w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosków i zaleceń informuje o sposobie ich wykonania lub o przyczynach ich niewykonania. 4. Organizator, który został wykreślony z odpowiedniego rejestru na podstawie art. 10d ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nie może złożyć wniosku o dokonanie ponownego wpisu przed upływem 2 lat od dnia wykreślenia. Z up. Wojewody Małopolskiego mgr inż. Małgorzata Lechowicz Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej