Samorządy lokalne dla zdrowia mieszkańców Program Zdrowe Miasta Światowej Organizacji Zdrowia Iwona Iwanicka Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Departament Spraw Społecznych Urzędu Miasta Łodzi
Cele programu Zdrowe Miasta Poprawa warunków zdrowotnych miast, tj. stanu zdrowia mieszkańców i warunków środowiskowych Realizacja strategii WHO na poziomie lokalnym: Zdrowie dla Wszystkich / Zdrowie 21
Podstawy programu Zdrowe Miasta Definicja zdrowia wg WHO Zdrowie to pozytywny stan samopoczucia (dobrostan - well-being ) fizycznego, psychicznego i społecznego a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności Czynniki warunkujące zdrowie styl życia 50% środowisko fizyczne i społeczne 20% ochrona zdrowia 10% czynniki genetyczne 20%
Jakie jest Zdrowe Miasto? to miasto, które dąży do podniesienia stanu zdrowia fizycznego. psychicznego i społecznego oraz środowiskowych warunków życia mieszkańców to miasto, które uwzględnia zdrowie w procesie podejmowania decyzji w różnych sektorach życia to miasto świadome swoich problemów zdrowotnych i dążące do ich rozwiązania to nie honorowych tytuł przyznany przez WHO, to cel wspólnych działań
Elementy pracy w Zdrowym Mieście wymogi WHO Przyjęcie strategii działania Zdrowych Miast uchwała R.M., list intencyjny Prezydenta, wsparcie władz miasta, akceptacja idei programu i sposobu działania na rzecz zdrowia Zabezpieczenie organizacyjnych możliwości realizacji programu wsparcie wielosektorowych działań Zobowiązanie do osiągnięcia konkretnych celów realizacja działań w obszarach priorytetowych wskazanych przez WHO oraz wybranych przez miasto Współpraca na poziomie miasta i kraju
Program Zdrowe Miasta w Europie I faza - 1988-1992 - 35 miast II faza - 1993-1997 - 39 miast, w tym: Białystok, Poznań, Toruń, Łódź III faza - 1998-2002 - 55 miast, w tym Toruń i Łódź IV faza - 2003 2008, 79 miast, w tym Łódź i Poznań V faza 2009 2013, aktualnie 90 miast, w tym Łódź, Poznań i Warszawa
V faza programu Zdrowe Miasta 2009-2013 Zdrowie i sprawiedliwość w sferze zdrowia we wszystkich strategiach lokalnych I. Opiekuńcze i wspierające środowiska Miasta przyjazne ludziom starszym, Imigranci, Dzieci, Kobiety, Podstawowa opieka zdrowotna, Opieka domowa, Wsparcie społeczne, Wzmocnienie aktywności społeczności lokalnej II. Zdrowe życie Profilaktyka chorób niezakaźnych, Miasta wolne od tytoniu, Aktywność fizyczna, Żywienie, Alkohol i narkotyki, Zdrowie psychiczne i stres, Przemoc i urazy III. Środowisko miejskie i zagospodarowanie przestrzeni sprzyjające zdrowiu Zmiany klimatyczne, Planowanie urbanistyczne przyjazne, Rozwój ekonomiczny, Zasoby mieszkaniowe i rewitalizacja, Przygotowanie na sytuacje kryzysowe w sferze zdrowia publicznego, Transport, hałas, zanieczyszczenie środowiska http://www.euro.who.int/healthy-cities
Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich organizacja pozarządowa rok powstania 1993 16 członków założycieli siedziba: Łódź 43 członków, o łącznej populacji ok. 7 mln ludności Warunki przystąpienia: uchwała Rady Miejskiej zobowiązanie do działania zgodnie ze statutem wyznaczenie koordynatora lokalnego zgoda na opłacanie składki członkowskiej (rocznie - 0,022 zł/mieszkańca, maks. 7500 zł)
Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich
Certyfikat WHO Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich spełnia wymogi WHO dla narodowych sieci Zdrowych Miast
Główne działania Stowarzyszenia coroczne konferencje Zdrowych Miast 21-23 września 2011, Kalisz szkolenia koordynatorów lokalnych coroczne konkursy grantów bieżąca współpraca z WHO współpraca z instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką zdrowotną i ekologiczną udział w imprezach prozdrowotnych i proekologicznych biuletyn i strona internetowa
Działania w Zdrowych Miastach profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów: piersi, szyjki macicy, jelita, prostaty, płuca, skóry; profilaktyka chorób układu krążenia; profilaktyka uzależnień: alkohol, narkotyki, tytoń; działania na rzecz środowiska: poprawa gospodarki wodnościekowej, redukcja niskiej emisji, ograniczenie hałasu, ochrona zieleni, selektywna zbiórka odpadów; działania wspierające osoby starsze i niepełnosprawne; promocja zdrowego stylu życia i edukacja zdrowotna - szkolenia, kampanie, akcje, imprezy prozdrowotne.
Łódź Zdrowe Miasto Łódź, jako jedyne miasto polskie, jest członkiem Europejskiej Sieci Zdrowych Miast Światowej Organizacji Zdrowia nieprzerwanie od 1993 roku. Łódź jest również siedzibą Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich.
Partnerzy programu Łódź Zdrowe Miasto Koordynacja programu: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych w Departamencie Spraw Społecznych UMŁ Współpraca: wydziały Urzędu Miasta Łodzi: np. Edukacji, Ochrony Środowiska, Gospodarki Komunalnej, Spraw Społecznych, Planowania przestrzennego, Sportu placówki służby zdrowia, stacje sanitarno-epidemiologiczne miejskie ośrodki profilaktyczne i pomocy społecznej sektor oświaty: od przedszkoli po wyższe uczelnie przedsiębiorstwa organizacje pozarządowe
Kierunki działań na rzecz zdrowia łodzian lokalna strategia prozdrowotna przyjęta uchwałą Rady Miejskiej w 2001 roku sektory życia miasta wywierające wpływ na zdrowie zrównoważony rozwój gospodarka praca, nauka potrzeby społeczne zagospodarowanie terenu miasta środowisko naturalne rozwój gospodarczy rynek pracy ochrona zdrowia bezpieczeństwo edukacja równe szanse życiowe aktywność społeczna
Programy profilaktyczne dla mieszkańców Łodzi rak piersi mammografia kobiety 40-49 r.ż. choroby układu krążenia edukatorzy zdrowia w zoz-ach, oferta promująca aktywność fizyczną, wsparcie redukcji nadwagi i radzenie sobie ze stresem; cukrzyca miejskie zoz 46+, rak szyjki macicy materiały edukacyjne rak jelita grubego kolonoskopia 40-70 r.ż. choroby płuc rtg płuc dla zagrożonych gruźlicą, szczepienia ochronne grypa - 65+ Bilans zdrowia dojrzałej kobiety (46-49 r.ż.) i dojrzałego mężczyzny (56-60 r.ż.)
Łódzka Sieć Szkół i Przedszkoli Promujących Zdrowie Istnieje od 1996 roku, 2 szkoły otrzymały certyfikat krajowy 139 placówek + 13 aplikujących: przedszkola, szkoły podstawowe,gimnazja, licea ogólnokształcące, zespoły szkół ponadgimnazjalnych, ośrodki wychowawcze, szkoły specjalne Programy edukacyjne: Jedz na zdrowie szkoły podstawowe Od najmłodszych lat dbam o zdrowie przedszkola Stres, Dbam o zdrowie i kondycję fizyczną gimnazja Pierwsza pomoc przedlekarska szkoły podstawowe, gimnazja Profilaktyka narkomanii szkoły ponadpodstawowe Profilaktyka nikotynowa szkoły podstawowe
Promocja zdrowia wśród osób starszych Stała współpraca: Uniwersytety Trzeciego Wieku, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów działania edukacyjne, oferta aktywności fizycznej, wycieczki Akademia Zdrowia Seniora - wykłady o tematyce zdrowotnej w domach dziennego pobytu i domach opieki społecznej
Budowanie świadomości zdrowotnej łodzian wsparcie finansowe lub organizacyjne Kampania Rzuć Palenie i Wygraj! / Dzień bez Papierosa / Dzień Rzucania Palenia Światowy Dzień Serca Sprzątanie Świata (od 1993 roku!) AMAZONKI WAMPIRIADA Łódzka Akademia Zdrowia Szkoła Rodzicielstwa Z dzieckiem być a nie dziecko mieć poprawa kompetencji wychowawców w żłobkach Zielony Krąg Tradycji i Kultury BHC - URBACT 2
Dlaczego warto być Zdrowym Miastem kładzie nacisk na podniesienie rangi zdrowia w działaniach samorządów lokalnych proponuje nowoczesny model rozwiązywania problemów zdrowotnych oparty na holistycznej koncepcji zdrowia, zapewnia koordynację wielosektorowych działań na rzecz zdrowia a przez to efektywniejsze wykorzystanie posiadanych funduszy, dzięki uchwale RM daje zapewnia stabilizację i możliwość planowych, długofalowych działań, umożliwia korzystanie z doświadczeń i rozwiązań innych miast europejskich oraz materiałów WHO przyczynia się do promocji miasta jako miasta dbającego o swoich mieszkańców.
Kontakt Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Departament Spraw Społecznych Urzędu Miasta Łodzi ul. Sienkiewicza 5, 90-113 Łódź tel./fax 42 638 47 37 E-mail: zdrowie@uml.lodz.pl Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich ul. Sienkiewicza 5; 90-113 Łódź tel./fax 42 633 13 44 e-mail: szmp@onet.pl www.szmp.pl