Zakładka Czytanie paska narzędzi

Rozdział 4 Funkcje czytania Bieżący rozdział systemu pomocy rozdział opisuje opcje czytania głosem syntetycznym ZoomTexta. Są one dostępne jedynie w wersji MagReader. Zakładka Czytanie paska narzędzi Zakładka Czytanie pozwala na szybki dostęp do funkcji czytania mową syntetyczną. Każdy przycisk na tym pasku posiada łatwą do rozpoznania ikonę i opis. Wiele z tych przycisków uruchamia menu z najważniejszymi elementami sterującymi działaniem danej funkcji. Przyciski pogrupowane są tematycznie, a każda z grup jest opisana napisem, który jest jednocześnie łączem otwierającym dialogi sterujące funkcjami grupy. Uwaga: Zakładka Czytanie pojawia się jedynie w wersji MagReader ZoomTexta.

140 Mowa Pozwala włączać i wyłączać mowę bez wyłączania powiększania oraz umożliwia szybkie przełączanie pomiędzy ostatnio używanymi syntezatorami mowy. Prędkość Decyduje o prędkości czytania mową syntetyczną. Pisanie Ustawianie opcji echa klawiszy. Echo klawiszy pozwala usłyszeć wpisywane znaki i wyrazy. Można tak ustawić program, żeby czytane były pojedyncze klawisze, całe wyrazy, lub jedno i drugie. Ustawienia te dostępne są w dialogu Echo klawiszy. Mysz Ustawienia opcji echa myszy. Echo myszy pozwala usłyszeć tekst pod wskaźnikiem. Poruszanie wskaźnikiem po ekranie powoduje, że poszczególne słowa lub całe wiersze będą czytane natychmiast po wskazaniu ich myszą. Ustawienia te dostępne są w dialogu Echo myszy. Gadatliwość Wybieranie poziomu gadatliwości. Gadatliwość pozwala ustalić ilość informacji wymawianej o elementach sterujących programu czytanej wtedy, kiedy są uaktywniane. Ustawienia te dostępne są w dialogu Gadatliwość. AppReader * Uaktywnia narzędzie AppReader, które czyta dokumenty, strony internetowe i pocztę elektroniczną w odpowiedniej aplikacji. DocReader * Uaktywnia narzędzie DocReader, które czyta dokumenty, strony internetowe i wiadomości w specjalnym oknie, w którym tekst jest reformatowany dla lepszej czytelności.

Rozdział 4 Funkcje czytania 141 Strefy Pozwalają tworzyć, edytować i nawigować po strefach czytania. Strefy czytania pozwalają szybko przeskoczyć i przeczytać mową syntetyczną wybrane obszary okna aplikacji. Wymów Narzędzie Wymów pozwala na czytanie wybranych fragmentów ekranu poprzez klikanie i przeciąganie myszą. Wymawiany może być dowolny tekst widoczny na ekranie, nawet jeśli jest poza aktywnym programem. * Przyciski AppReader i DocReader stają się nieaktywne (szare), kiedy aktywna aplikacja nie ma tekstu gotowego do odczytania.

142 Ustawienia mowy Ustawienia mowy pozwalają na dostosowanie mowy do Twoich potrzeb. Zmienić można głos (ustawienia syntezatora), styl czytania i aktywować informacje dźwiękowe. Włączanie i wyłączanie mowy Mowę można włączać i wyłączać bez wyłączania powiększania. Włączanie i wyłączanie mowy Na pasku Czytanie wybierz Mowa Włącz (lub Wyłącz). Skrót: ALT + SHIFT + S Uwaga: AppReader, DocReader oraz narzędzie Wymów może być używane również podczas gdy wyłączona jest mowa. Może się zdarzyć sytuacja, w której chciałbyś zakończyć trwającą wypowiedź syntezatora. Na przykład kiedy ZoomText czyta okno komunikatu, który już znasz. Wyciszenie syntezatora w takiej sytuacji nie wymaga całkowitego wyłączania mowy. Zatrzymywanie wypowiedzi w trakcie Naciśnij i puść klawisz CTRL. Odczytywanie informacji zostaje przerwane.

Rozdział 4 Funkcje czytania 143 Regulacja prędkości mowy Regulując prędkość mowy decydujesz o tym, jak szybko mówi ZoomText. Dla syntezatorów SAPI 4 podawana jest wartość w słowach na minutę, a dla syntezatorów SAPI 5 procent zakresu. Regulacja prędkości mowy Na pasku Czytanie zmień wartość licznika Prędkość. Skróty: Zwiększenie prędkości mowy: CTRL + KN PLUS Zmniejszenie prędkości mowy: CTRL + KN MINUS Uwaga: Prędkość mowy może być też regulowana w dialogu Syntezator. Więcej informacji znajdziesz w ʺUstawienia mowy ustawienia syntezatoraʺ w bieżącym rozdziale. Dla AppReadera i DocReadera można ustawić inną prędkość mowy. Ustawienie to jest dostępne w polu dialogowym Opcje czytania... Więcej informacji można znaleźć w ʺOpcje czytaniaʺ w bieżącym rozdziale.

144 Ustawienia syntezatora mowy Ustawienia syntezatora pozwalają dopasować głos syntezatora mowy. W zależności od syntezatora mowy można wybierać różne głosy (męskie i żeńskie), dobierać ich prędkość mowy, wysokość i głośność. ZoomText dostarczany jest z czterema syntezatorami mowy: NeoSpeech (tylko język angielski), TruVoice, ViaVoice i Microsoft Speech, które działają w kilku językach (niestety nie w języku polskim). W trakcie instalacji można zdecydować o tym, które z nich zostaną zainstalowane. Ponadto można instalować inne syntezatory spełniające standard SAPI 4 lub SAPI 5. Zmiana ustawień syntezatora mowy 1. W menu Czytanie wybierz Syntezator... Pojawi się dialog Mowa, z otwartą zakładką syn. 2. Upewnij się, czy włącznik Włącz mowę jest włączony. 3. Wybierz syntezator i głos, a następnie dopasuj prędkość, wysokość i głośność do swoich potrzeb. 4. Możesz wpisać tekst do pola Przykładowy tekst i kliknąć Wymawiaj przykład, żeby usłyszeć jak syntezator mówi z nowymi ustawieniami. 5. Kliknij przycisk OK.

Rozdział 4 Funkcje czytania 145 Zakładka Syntezator Poniższa tabela przedstawia ustawienia syntezatora. Element Włącz mowę Syntezator Opis Włącza i wyłącza mowę programu MagReader. Uwaga: Tego ustawienia nie można zmieniać o ile otwarty jest dialog Mowa w DocReaderze. Wyświetla listę syntezatorów dostępnych w systemie. Uwaga: Tego ustawienia nie można zmieniać o ile otwarty jest dialog Mowa w DocReaderze. (Nieprzerwany)

146 Głos Szybkość Wysokość Głośność Wyświetla listę dostępnych dla danego syntezatora głosów. Decyduje o prędkości mowy wybranego syntezatora (w słowach na minutę zakres zależy od syntezatora). Dla syntezatorów SAPI 4 podawana jest wartość w słowach na minutę, a dla syntezatorów SAPI 5 procent zakresu, gdzie 0% to najwolniej, a 100% to najszybciej. Osobno można ustawiać prędkość czytania w AppReaderze i DocReaderze. Więcej informacji znajdziesz w w ʺOpcje czytania ʺ w bieżącym rozdziale. * Wybiera wysokość mowy wybranego głosu w zakresie od 5% do 100%, w krokach co 5%. Wybiera głośność mowy wybranego głosu w zakresie od 5% do 100%, w krokach co 5%. Ustawienia... Wyświetla dialog ustawienia wybranego syntezatora, w tym menadżer wymowy. Jeśli jakieś słowo jest źle odczytywane, możesz podać jego brzmienie fonetyczne. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 147 Przykładowy tekst/ Wymawiaj przykład Pozwala na przetestowanie ustawień syntezatora. Możesz wpisać tekst do pola Przykładowy tekst i kliknąć Wymawiaj przykład, żeby usłyszeć jak syntezator mówi z nowymi ustawieniami. W tym przykładzie brane są pod uwagę również ustawienia z zakładek Edycja tekstu i Informacje. * Jeśli AppReader i DocReader są ustawione tak żeby używały własną, inną prędkość czytania, ten element będzie nieaktywny (szary) o ile dialog Mowa będzie otwarty z DocReadera.

148 Edycja tekstu Edycja tekstu decyduje o tym, jak będą czytane liczby, znaki interpunkcyjne i wyrazy o mieszanych literach małych z wielkimi. Ustawienia, które się tutaj znajdują pozwalają ustawić czytanie stosownie do rodzaju Twoich tekstów. Zmiana opcji edycji tekstu 1. W menu Czytanie wybierz Edycja tekstu... Pojawi się dialog Mowa z otwartą zakładką Edycja tekstu. 2. Adjust the text processing options as desired. 3. Kliknij przycisk OK. Zakładka Edycja tekstu Poniższa tabela przedstawia ustawienia edycji tekstu.

Rozdział 4 Funkcje czytania 149 Element Wielkie i małe litery jako osobne wyrazy Pomijaj powtórzone znaki Liczba powtórzeń Wymawiaj liczby zgodnie z ustawieniami syntezatora Wymawiaj liczby słownie Opis Powoduje rozdzielenie grup zaznaczonych wielkimi literami tak, aby czytane były osobno przez syntezator mowy. Na przykład słowo ʹZoomTextʹ może być czytane jak ʺZoom Textʺ. Zmniejsza liczbę powtórzeń znaków. Takie wielokrotne powtórzenia zdarzają się w łańcuchach formatujących i czytanie ich byłoby uciążliwe. Ustala liczbę powtórzeń, po osiągnięciu której zaczyna działać mechanizm Pomijaj powtórzone znaki. Wartość ta może być ustawiona na 2 do 10. Liczby będą wymawiane zgodnie z ustawieniami syntezatora. ZoomText próbuje stworzyć reprezentację tekstową liczby i dopiero tak przygotowany tekst przekazuje do syntezatora. Z wieloma fleksjami języka polskiego zabieg ten nie daje poprawnych rezultatów. (Nieprzerwany)

150 Wymawiaj liczby jako osobne cyfry Wymawiaj liczby jako cyfry parami Wymawiaj znaki interpunkcyjne zgodnie z ustawieniami syntezatora Pełna interpunkcja Tylko znaki interpunkcji wewnątrz wyrazów Powoduje wymawianie każdej cyfry zawsze osobno. Tak więc po napotkaniu napisu ʹ1995ʹ syntezator będzie czytał ʺjeden dziewięć dziewięć pięć ʺ. Powoduje wymawianie cyfr zawsze parami. Tak więc po napotkaniu napisu ʹ1995ʹ syntezator będzie czytał ʺdziewiętnaście dziewięćdziesiąt pięć ʺ. Znaki interpunkcyjne będą wymawiane zgodnie z ustawieniami syntezatora. Wszystkie znaki interpunkcyjne będą wymawiane. Wypowiadane będą tylko znaki interpunkcyjne wewnątrz wyrazów. Na przykład, sales@aisquared.com będzie wypowiadane jako sales @ ai squared dot comʺ.

Rozdział 4 Funkcje czytania 151 Informacja Informacja to dźwiękowe sygnały o wielkich literach, łączach hipertekstu i początku lub końcu dokumentu. Informacja da się słyszeć jako chwilowe zmiany wysokości tonu podczas czytania elementu, lub też słowna zapowiedź, jak na przykład wielkie lub łącze przed czytanym elementem. Ustawianie opcji informowania 1. W menu Czytanie wybierz Informacje... Pojawi się dialog Mowa z otwartą zakładką Informacja. 2. Dostosuj opcje informowania do swoich potrzeb. 3. Klikniij przycisk OK. Zakładka Informacja Poniższa tabela zawiera opis opcji Informowania.

152 Element Bez informacji o wielkich literach Zmień wysokość czytając wielką literę Wymawiaj "Wielkie" przed wielką literą Zmiana wysokości (wielkie litery) Bez informacji o łączach Zmień wysokość czytając łącze Wymawiaj "Łącze" przed łączem Zmiana wysokości (łącza hipertekstu) Mów "Początek dokumentu" i "Koniec dokumentu" Opis Program nie udziela informacji o wielkich literach. Podczas czytania wielkiej litery zmieniana jest wysokość głosu syntezatora mowy. Przed każdą wielką literą wymawiane jest słowo wielkie. Procentowa zmiana wysokości głosu czytania po napotkaniu wielkiej litery. Można ustawić wartości od 50% do +50% w krokach co 10%. Program nie udziela informacji o łączach. Podczas czytania łącza zmieniana jest wysokość głosu syntezatora mowy. Przed każdym łączem wymawiane jest słowo łącze. Procentowa zmiana wysokości głosu czytania po napotkaniu łącza. Można ustawić wartości od 50% do +50% w krokach co 10%. Po przejściu do początku lub końca dokumentu w AppReaderze i DocReaderze wymawiane są słowaʺpoczątek dokumentuʺ / ʺKoniec dokumentuʺ.

Rozdział 4 Funkcje czytania 153 Ustawienia echa Echo klawiszy Ustawienia echa decydują o tym, jak ZoomText wymawia wpisywane znaki i wyrazy, tekst pod kursorem myszy i elementy sterujące. Można z ich pomocą ustawić echo do swoich potrzeb. Echo klawiszy pozwala usłyszeć wpisywane znaki i wyrazy. Można wybrać pomiędzy czytaniem znaków, wyrazów lub znaków i wyrazów. Wpisywane wyrazy są czytane po odczytaniu (po wpisaniu spacji lub znaku interpunkcyjnego). Dodatkowe opcje echa klawiszy pozwalają na ustalenie które klawisze będą czytane wszystkie, czy wybrane grupy klawiszy. Włączanie echa klawiszy Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Pisanie, a potem wybierz odpowiednie dla siebie echo klawiszy. Skrót: ALT + SHIFT + T Kolejno przełącza tryby echa. Dopasowywanie opcji echa klawiszy 1. W menu Czytanie wybierz Echo klawiszy... Pojawi się dialog Ustawienia echa z otwartą zakładką Pisanie. 2. Dopasuj parametry echa do swoich potrzeb. 3. Kliknij przycisk OK.

154 Zakładka Pisanie Poniższa tabela opisuje ustawienia echa klawiszy. Element Bez echa Klawisze Wyrazy Opis Wyłącza echo klawiszy. Uruchamia echo każdego klawisza. Można dobrać które klawisze są wypowiadane za pomocą ustawień w grupie Echo klawiszy gdy są wciskane. Uruchamia echo wyrazów. Wyraz jest wypowiadany po tym, jak cały zostanie wpisany (i zakończony spacją lub znakiem interpunkcyjnym). (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 155 Klawisze i wyrazy Klawisze znakowe Klawisze nawigacji Klawisze edycyjne Klawisze funkcyjne Klawisze modyfikatorów Klawisze blokowania Inne klawisze Uruchamia echo każdego klawisza i wyrazów jednocześnie. Powoduje wypowiadanie wszystkich znaków, tj. liter, cyfr i symboli. Powoduje wypowiadanie klawiszy nawigacyjnych, tj. strzałek, Home, End, Page Up and Page Down. Uruchamia echo następujących klawiszy: Spacja, Tab, Backspace, Insert, Delete, Escape i Enter. Echo klawiszy funkcyjnych: F1 do F12. Uruchamia echo modyfikatorów, tj. ALT, CTRL, SHIFT i klawisza Windows. Uruchamia echo następujących klawiszy: CAPS LOCK, NUM LOCK, i SCROLL LOCK. Powoduje wypowiadanie następujących klawiszy: PAUSE, PRINT SCREEN i klawiszy aplikacji. Uwaga: Włączniki w grupie Echo klawiszy gdy są wciskane są aktywne tylko w wypadku, gdy włączone jest echo pojedynczych klawiszy (lub klawiszy i wyrazów).

156 Echo myszy Echo myszy czyta automatycznie tekst pod wskaźnikiem. Podczas, gdy wskaźnik jest przesuwany, słowa i wiersze mogą być czytane natychmiast lub po pewnym czasie zatrzymania się wskaźnika. Włączanie echa myszy Na zakładce Czytanie paska narzędzi wybierz przycisk Mysz, po czym wybierz odpowiedni dla siebie tryb echa. Skrót: ALT + SHIFT + M Kolejno przełącza tryby echa myszy. Zmiana opcji echa myszy 1. Z menu Czytanie wybierz Echo myszy... Pojawi się dialog Ustawienia echa z otwartą zakładką Mysz. 2. Dopasuj opcje do swoich potrzeb. 3. Kliknij przycisk OK.

Rozdział 4 Funkcje czytania 157 Zakładka Mysz Poniższa tabela opisuje ustawienia myszy. Element Bez echa Opis Wyłącza echo myszy. Natychmiast Włącza natychmiastowe echo myszy. Wyrazy będą czytane natychmiast po tym, jak wskaźnik trafi na tekst. Opóźnione Włącza opóźnione echo myszy. Wyrazy będą czytane po tym, jak wskaźnik będzie pozostawał nad tekstem przez określony czas. (Nieprzerwany)

158 Czas zatrzymania (sekundy) Tylko echo wyrazów Echo wszystkich wyrazów w wierszu lub obiekcie Czas w sekundach, jaki wskaźnik musi pozostawać nad obiektem zanim zostanie on wymówiony. To ustawienie ma zastosowanie wyłącznie do opóźnionego echa myszy. Czytany jest tylko wyraz pod wskaźnikiem. Kiedy wskaźnik myszy trafia na nowy wiersz tekstu lub nowy obiekt, czytane są wszystkie wyrazy w tym obiekcie. Obiekty, które mogą być czytane obejmują: paski tytułowe, elementy menu, elementy sterujące dialogów, ikony pulpitu i przyciski pasków narzędzi. Uwaga: Podczas używania echa myszy przytrzymanie klawisza SHIFT powoduje chwilowe przełączenie z trybu Tylko echo wyrazów do trybu Echo wszystkich wyrazów w wierszu lub obiekcie (lub odwrotnie).

Rozdział 4 Funkcje czytania 159 Echo Programu Echo programu decyduje o tym jakie elementy są wymawiane podczas nawigacji i używania aplikacji. Elementy te obejmują: tytuły okien, menu, dialogi, listy i drzewa oraz tekst, po którym porusza się kursor. Szczegółowość, z jaką te elementy są opisywane mową może być regulowana w. Ustawieniach gadatliwości. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w Ustawienia echa gadatliwość w bieżącym rozdziale. Dopasowywanie ustawień echa programu 1. W menu Czytanie wybierz Echo Programu... Pojawi się dialog Ustawienia echa z otwartą zakładką Program. 2. Dobierz ustawienia do swoich potrzeb. 3. Kliknij przycisk OK. Zakładka Program

160 Poniższa tabela opisuje ustawienia echa programu. Element Kursor tekstowy Menu Elementy sterujące Dymki Tytuły okien Alarmy Echo wyrazu pod kursorem Echo całego wiersza Opis Kiedy kursor tekstowy przesuwa się, tekst w miejscu kursora może być wypowiadany. Ilość tekstu wypowiadanego zależy od tego jak daleko przesunął się kursor (o znak, wyraz, wiersz, zdanie lub akapit). Po rozwinięciu menu czytany jest jego tytuł, a następnie każdy element, który jest podświetlany. Nawigacja po dialogach, drzewach i listach powoduje wymawianie każdego podświetlanego lub wybieranego elementu. Pojawiający się dymek jest natychmiast wymawiany. Tytuł okna jest czytany w momencie, kiedy okno jest aktywowane. Kiedy pojawia się okienko wyskakujące, jego zawartośc jest wymawiana. Po przejściu kursora do nowego wiersza czytany jest tylko wyraz pod nową pozycją kursora. Po przejściu kursora do nowego wiersza czytany jest cały ten wiersz.

Rozdział 4 Funkcje czytania 161 Gadatliwość Gadatliwość pozwala ustalić ilość wypowiadanej informacji o aktywowanych lub podświetlanych elementach sterujących programu. Elementy sterujące to: okna aplikacji i dokumentów, menu, dialogi, przyciski, ikony itp. Istnieją trzy poziomy gadatliwości Początkujący, Średnio zaawansowany i Ekspert które pozwalają na szybkie zmiany tego parametru. Gadatliwość dla początkującego daje więcej informacji, a eksperta ogranicza ją do minimum. Każdy z tych poziomów może być w pełni dostosowywany do potrzeb użytkownika. Ustawianie poziomu gadatliwości Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Gadatliw. i dobierz odpowiedni dla siebie poziom. Skrót: ALT + SHIFT + V Kolejno przełącza poziomy gadatliwości. Dopasowywanie opcji gadatliwości 1. W menu Czytanie wybierz Gadatliwość... 2. Dobierz parametry do swoich potrzeb. 3. Kliknij przycisk OK.

162 Zakładka Gadatliwość Poniższa tabela wyjaśnia ustawienia gadatliwości.

Rozdział 4 Funkcje czytania 163 Element Początkujący Średnio zaawansowany Ekspert Ustawienia gadatliwości Wybierz wszystko Wyłącz wszystko Opis Wybiera poziom gadatliwości dla początkujących. Czytany jest wyświetlany na ekranie tekst ze wszystkimi szczegółami o obiekcie. Wybiera poziom gadatliwości dla średnio zaawansowanych. Czytany jest wyświetlany na ekranie tekst z podstawowymi szczegółami o obiekcie. Wybiera poziom gadatliwości dla ekspertów. Czytany jest wyświetlany na ekranie tekst z minimalną ilością szczegółów o obiekcie. Lista włączników do definiowania każdego z poziomów gadatliwości. Wyświetlane ustawienia odpowiadają aktualnie wybranemu poziomowi gadatliwości i automatycznie się uaktualniają po wybraniu innego poziomu. Wybiera wszystkie elementy z listy Ustawienia gadatliwości. Wyłącza wszystkie elementy z listy Ustawienia gadatliwości.

164 Element gadatliwości Alarmy Tytuł kolumny komórki * Komentarz komórki * Zawartość komórki Formuła komórki Nazwa komórki Tytuł wiersza komórki * Skrót elementu Nazwa elementu sterującego Stan elementu sterującego Typ elementu sterującego Opis Wypowiada tekst alarmu, kiedy się pojawia. Podaje tytuł kolumny aktywnej komórki w arkuszu kalkulacyjnym. Podaje komentarz związany z aktywną komórką arkusza kalkulacyjnego. Podaje zawartość aktywnej komórki arkusza kalkulacyjnego. Podaje formułę aktywnej komórki arkusza kalkulacyjnego. Podaje nazwę aktywnej komórki arkusza kalkulacyjnego. Podaje tytuł wiersza aktywnej komórki arkusza kalkulacyjnego. Podaje skrót klawiszowy, który można użyć aby aktywować wybrany element sterujący. Podaje nazwę wybranego elementu sterującego. Podaje stan wybranego elementu sterującego. Podaje typ wybranego elementu sterującego. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 165 Wartość elementu sterującego Zakładka dialogu Nazwa grupy Numer elementu Stan elementu Etykiety widoku listy Dane widoku listy Skrót elementu menu Otwieranie menu Podaje wartość wybranego elementu sterującego (np. licznika lub pola edycyjnego). Podaje tytuł aktywnej zakładki dialogu. Podaje nazwę grupy, otrzymującej fokus. Następuje to domyślnie podczas wejścia do grupy. Aby ponownie uzyskać nazwę grupy, wybierz w Ustawieniach gadatliwości Powtórz nazwę grupy. Podaje numer wybranego elementu w liście oraz liczbę elementów w liście. Np. element 5 z 10. Podaje stan wybranego elementu z listy, np. włączony, lub nieaktywny. Podaje nazwy pól wybranego elementu widoku listy. Informacja ta nie jest wypowiadana, jeśli w ustawieniach gadatliwości wyłączono Dane Widoku Listy. Podaje dane wybranych elementów listy. Podaje skrót klawiszowy wybranego elementu menu. Oznajmia otwarcie menu, np. Otwarte menu Plik. (Nieprzerwany)

166 Skrót elementu menu Stan elementu menu Tekst komunikatu Powtórz nazwę grupy Arkusz * Wejście do tabeli Dymki Poziom drzewa Tytuł okna Podaje skrót klawiszowy elementu menu, np. ʺCtrl + Sʺ. Podaje stan elementu menu, np. włączony lub wyłączony. Podaje tekst komunikatu podczas otwierania okna komunikatu. Powtarza nazwę grupy przy przechodzeniu pomiędzy elementami sterującymi wewnątrz grupy. Uwaga: To ustawienie jest ważniejsze od Ustawień Nazwa grupy. Podaje nazwę arkusza, podczas przechodzenia do niego. Oznajmia wejście i wyjście z tabeli. Podaje tekst wyświetlany w dymkach pomocniczych paska narzędzi. Podaje zmianę poziomu wybranego elementu drzewa (np. poziom 3 ), podczas nawigacji po drzewie plików (w Eksploratorze Windows i innych aplikacjach). Podaje tytuł okna, kiedy jest aktywowane. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 167 Typ okna Skrót klawiszowy ZoomText Ustawienia ZoomTexta Podaje typ okna, kiedy jest aktywowane. Np. okno aplikacji lub okno dialogowe. Podaje komendę inicjalizowaną po przyciśnięciu skrótu ZoomText. Podaje nową wartość ustawienia ZoomTexta, kedy jest zmieniane za pomocą skrótu klawiszowego. * Te elementy są rozpoznawane w Microsoft Excel 2000 i 2002 (znanym również jako XP).

168 Narzêdzia czytania ZoomText oferuje wiele narzędzi do szybkiego i łatwego czytania dokumentów, stron internetowych i poczty elektronicznej. Każde z tych narzędzi ma swoje przydatne właściwości. Zalecamy do zapoznania się z każdym z narzędzi, aby osiągnąć maksymalną wydajność czytania.

Rozdział 4 Funkcje czytania 169 AppReader AppReader czyta dokumenty, strony internetowe i pocztę elektroniczną w odpowiedniej aplikacji. Po wejściu do AppReadera wygląd dokumentu nie ulega zmianie, co pozwala na szybkie przełączanie pomiędzy edycją i czytaniem dokumentu. AppReader może automatycznie czytać cały dokument, lub też można ręcznie przesuwać się co słowo, wiersz, zdanie lub akapit. Podczas czytania każde ze słów jest jednocześnie podświetlane. Ustawienia AppReadera pozwalają na zmianę sposobu podświetlania słów kształtu, koloru, wielkości i przejrzystości podświetlenia. AppReader - podświetlanie słów w Microsoft Word

170 Rozpoczęcie pracy z AppReaderem 1. Otwórz dokument, stronę lub wiadomość, którą chcesz przeczytać. 2. Na pasku narzędzi Czytanie kliknij przycisk AppRdr. AppReader rozpoczyna czytanie od bieżącej pozycji kursora. Jeśli kursor tekstowy nie istnieje, AppReader rozpoczyna w trybie pauzy, na pierwszym słowie na aktywnej stronie (licząc od lewego górnego rogu). Skrót: ALT + SHIFT + A Uwaga: Przycisk AppReadera jest wyłączony (szary) wtedy, gdy aktywna aplikacja nie zawiera czytelnego tekstu. 3. Rozpoczęcie i przerwanie czytania wciśnij ENTER lub kliknij klawiszem myszy. Przy użyciu myszy można rozpocząć czytanie od nowego miejsca klikając wyraz, od którego czytanie ma się rozpocząć. 4. Do czytania ręcznego wyrazami, wierszami, zdaniami lub akapitami można użyć komend nawigacyjnych AppReadera (patrz ʺKomendy AppReadera ʺ w bieżącym rozdziale). 5. Wyjście z AppReadera prawy klawisz myszy, lub klawisz ESC. Po zakończeniu AppReadera kursor (o ile istnieje) jest umieszczany na ostatnio podświetlonym w AppReaderze wyrazie.

Rozdział 4 Funkcje czytania 171 Ustawienia AppReadera Ustawienia AppReadera pozwalają na dostosowanie podświetlania czytanych wyrazów, włączając w to kształt, kolor i przejrzystość podświetlenia. Zmiana ustawień AppReadera 1. W menu Czytanie wybierz AppReader... Pojawi się dialog Czytanie z otwartą zakładką AppReader. 2. Dostosuj opcje AppReadera do swoich potrzeb. 3. Wybierz przycisk OK. Zakładka AppReader Poniższa tabela opisuje ustawienia AppReadera.

172 Element Śledź i podświetlaj wyrazy Opuść AppReader na końcu dokumentu Kształt Kolor Grubość Przejrzystość Podgląd Opis Włącza śledzenie i podświetlanie wyrazów podczas czytania. Po włączeniu tej opcji AppReader zakończy automatycznie swoje działanie w momencie, gdy osiągnie koniec dokumentu. Uwaga: Zakończenie działania AppReadera nie nastąpi, jeśli do końca dokumentu dojdziesz ręcznie. Ustala kształt podświetlenia wyrazów: Blok, Podkreślenie, Ramka lub Klin. Ustala kolor podświetlenia. Ustala grubość kształtu podświetlenia. Ustala przejrzystość podświetlenia. Uwaga: Przy ustawieniu kolor podświetlenia na Negatyw, ta opcja jest niedostępna. Wyświetla przykładowy tekst z podświetleniem ustawionym według aktualnie wybranych opcji.

Rozdział 4 Funkcje czytania 173 Skróty klawiszowe AppReadera Ogólne komendy Włącz AppReader Czytaj/Pauza Zwiększ powiększenie Zmniejsz powiększenie Zwiększ prędkość czytania Zmniejsz prędkość czytania Cisza Koniec Skróty ALT + SHIFT + A ENTER ALT + KN PLUS ALT + KN MINUS CTRL + KN PLUS CTRL + KN MINUS CTRL ESC Komendy nawigacji Mów poprzedni wyraz Skróty CTRL + W LEWO, LUB W LEWO Mów bieżący wyraz * CTRL + KN 5, LUB SPACEBAR Mów następny wyraz Mów wyraz powyżej Mów wyraz poniżej CTRL + W PRAWO, LUB W PRAWO W GÓRĘ W DÓŁ Mów poprzednie zdanie CTRL + KL.WINDOWS + W LEWO Mów bieżące zdanie CTRL + KL.WINDOWS + KN 5 Mów następne zdanie CTRL + KL.WINDOWS + W PRAWO (Nieprzerwany)

174 Mów poprzedni akapit CTRL + W GÓRĘ Mów bieżący akapit CTRL + SHIFT + KN 5 Mów następny akapit Mów pierwszy wyraz w wierszu Mów ostatni wyraz w wierszu Poprzednia strona Następna strona Początek dokumentu Koniec dokumentu Następne łącze Poprzednie łącze Wykonaj łącze CTRL + W DÓŁ HOME END PAGE UP PAGE DOWN CTRL + HOME CTRL + END TAB SHIFT + TAB CTRL + ENTER * Powtórzenie komendy Mów bieżący wyraz powoduje: Pierwsze naciśnięcie: wymawia wyraz, Drugie naciśnięcie: literuje wyraz, Trzecie naciśnięcie: literuje wyraz fonetycznie (imionami). Uwaga: Powtórzenie komendy musi nastąpić w czasie 2 sekund.

Rozdział 4 Funkcje czytania 175 DocReader DocReader czyta dokumenty, strony internetowe i wiadomości w specjalnym oknie, w którym tekst jest reformatowany dla lepszej czytelności. Tekst jest prezentowany na taśmie lub w formie kolumny, z możliwością doboru czcionki, kolorów, sposobu podświetlania i powiększenia. DocReader może czytać automatycznie cały dokument, lub też można ręcznie przesuwać się co słowo, wiersz, zdanie lub akapit. Podczas czytania każde ze słów jest jednocześnie podświetlane. Okno DocReadera zajmuje cały ekran z paskiem narzędzi u góry i tekstem dokumentu poniżej. Tekst dokumentu jest sformatowany i wyświetlany zgodnie z bieżącymi ustawieniami DocReadera. Tryb zawijania Tryb taśmy

176 Rozpoczęcie pracy z DocReaderem 1. Otwórz dokument, stronę lub wiadomość, którą chcesz przeczytać. 2. Na pasku narzędzi Czytanie kliknij przycisk DocRdr. DocReader otwiera okno z tekstem dokumentu i podświetla wyraz pod kursorem. Jeśli kursor tekstowy nie istnieje, DocReader podświetla pierwsze słowo na aktywnej stronie. Skrót: ALT + SHIFT + D Uwaga: Przycisk DocReadera jest wyłączony (szary) wtedy, gdy aktywna aplikacja nie zawiera czytelnego tekstu. 3. Rozpoczęcie i przerwanie czytania wciśnij ENTER LUB kliknij przycisk Czytaj/Pauza. Czytanie od nowego miejsca można rozpocząć klikając to miejsce. Można też klikać wielokrotnie na wyraz, co spowoduje kolejno: przeczytanie wyrazu, przeliterowanie wyrazu lub przeliterowanie imionami (odstępy pomiędzy kliknięciami powinny być krótsze niż 2 sekundy). 4. Do czytania ręcznego można użyćkomend nawigacyjnych DocReadera (patrz ʺKomendy DocReaderaʺ w bieżącym rozdziale). 5. Wyjście z DocReadera prawy klawisz myszy, lub klawisz ESC. Po zakończeniu DocReadera kursor (o ile istnieje) jest umieszczany na ostatnio podświetlonym w DocReaderze wyrazie.

Rozdział 4 Funkcje czytania 177 Pasek narzędzi DocReadera Pasek narzędzi DocReadera zawiera elementy sterujące jego pracą i wyglądem tekstu. Umożliwia też dostęp do konfiguracji wyświetlania w DocReaderze. Pasek narzędzi DocReader Czytaj/Pauza Rozpoczyna i zatrzymuje czytanie na podświetlonym wyrazie. Skrót: ENTER Prędkość Decyduje o tym z jaką prędkością czyta DocReader w słowach na minutę (SAPI 4) lub w procentach (SAPI 5). To ustawienie dotyczy również AppReadera. Skróty: Zwiększ prędkość: CTRL + KN PLUS Zmniejsz prędkość: CTRL + KN MINUS Powiększenie Decyduje o krotności powiększenia DocReadera, od 1x do 16x Skróty: Zwiększ powiększenie: ALT + KN PLUS Zmniejsz powiększenie: ALT + KN MINUS

178 Taśma Powoduje wyświetlanie pojedynczego wiersza tekstu przewijanego poziomo, a poniżej okna z nie powiększonym widokiem dokumentu źródłowego. Skrót: T Zawijanie Powoduje wyświetlanie wielu wierszy tekstu, które są przewijane pionowo. Wiersze są zawinięte, co eliminuje konieczność przewijania w poziomie. Skrót: Z Ustawienia Otwiera dialog opcji Czytanie DocReadera. Skrót: U Mowa Otwiera dialog Mowa, do zmiany opcji mowy. Skrót: M Koniec Kończy działanie DocReadera i powraca do aplikacji źródłowej. Kursor jest umieszczany na ostatnio wypowiedzianym wyrazie. Skróty: K lub ESC

Rozdział 4 Funkcje czytania 179 Ustawienia DocReadera Ustawienia DocReadera pozwalają na dostosowanie podświetlania czytanych wyrazów w oknie DocReadera. Zmiana ustawień DocReadera 1. W menu Czytanie wybierz DocReader... Pojawi się dialog Czytanie z otwartą zakładką DocReader. 2. Dostosuj opcje DocReadera do swoich potrzeb. 3. Wybierz przycisk OK. Zakładka DocReader Poniższa tabela opisuje ustawienia DocReadera.

180 Element Użyj czcionki, wielkości i stylów z przejętego dokumentu 1 Czcionka 2 Styl 2 Użyj kolorów z przejętego dokumentu Tekst 3 Tło 3 Kształt Opis Po wybraniu tej opcji DocReader posługuje się czcionkami takimi, jakie są w dokumencie źródłowym. Ustala typ czcionki, w jakiej wyświetlony będzie tekst w oknie DocReadera (np. Arial, Tahoma, lub Verdana). Ustala styl czcionki, w jakim wyświetlony będzie tekst w oknie DocReadera (np. Zwykły, Pogrubiony, Kursywa itp.). Po wybraniu tej opcji DocReader posługuje się kolorami czcionek takimi, jakie są w dokumencie źródłowym. Pozwala wybrać kolor czcionki, w jakim wyświetlony będzie tekst w oknie DocReadera. Nie można ustawić tego samego koloru dla tekstu i tła. Pozwala wybrać kolor tła, w jakim wyświetlony będzie tekst w oknie DocReadera. Nie można ustawić tego samego koloru dla tekstu i tła. Ustala kształt podświetlenia wyrazów: Blok, Podkreślenie, Ramka lub Klin. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 181 Kolor Grubość 1, 4 Przejrzystość 4 Podgląd Ustala kolor podświetlenia. Ustala przejrzystość podświetlenia. Ustala przejrzystość podświetlenia. Wyświetla przykładowy tekst z podświetleniem ustawionym według aktualnie wybranych opcji. 1 Przy ustawieniu kształtu podświetlenia na Blok, ta opcja jest niedostępna. 2 Ustawienie to nie jest dostępne wtedy, kiedy włączona jest opcja Użyj czcionki, wielkości i stylów z przejętego dokumentu. 3 Ustawienie to nie jest dostępne wtedy, kiedy włączona jest opcja Użyj kolorów z przejętego dokumentu. 4 Przy ustawieniu kształtu podświetlenia na Blok, a kolorów podświetlenia na Negatyw ta opcja jest niedostępna. Uwaga: Dodatkowe ustawienia DocReadera są dostępne w zakładce Opcje dialogu Czytanie (patrz ʺOpcje czytaniaʺ w bieżącym rozdziale).

182 Skróty klawiszowe DocReadera Ogólne komendy Włącz DocReader Czytaj/Pauza Zwiększ powiększenie Zmniejsz powiększenie Zwiększ prędkość czytania Zmniejsz prędkość czytania Cisza Koniec Skróty ALT + SHIFT + D ENTER ALT + KN PLUS ALT + KN MINUS CTRL + KN PLUS CTRL + KN MINUS CTRL ESC Komendy nawigacji Mów poprzedni wyraz Skróty CTRL + W LEWO, LUB W LEWO Mów bieżący wyraz * CTRL + KN 5, LUB SPACEBAR Mów następny wyraz Mów wyraz powyżej Mów wyraz poniżej CTRL + W PRAWO, LUB W PRAWO W GÓRĘ W DÓŁ Mów poprzednie zdanie CTRL + KL.WINDOWS + W LEWO Mów bieżące zdanie CTRL + KL.WINDOWS + KN 5 Mów następne zdanie CTRL + KL.WINDOWS + W PRAWO (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 183 Mów poprzedni akapit CTRL + W GÓRĘ Mów bieżący akapit CTRL + SHIFT + KN 5 Mów następny akapit Mów pierwszy wyraz w wierszu Mów ostatni wyraz w wierszu Poprzednia strona Następna strona Początek dokumentu Koniec dokumentu Następne łącze Poprzednie łącze Wykonaj łącze CTRL + W DÓŁ HOME END PAGE UP PAGE DOWN CTRL + HOME CTRL + END TAB SHIFT + TAB CTRL + ENTER * Powtórzenie komendy Mów bieżący wyraz powoduje: Pierwsze naciśnięcie: wymawia wyraz, Drugie naciśnięcie: literuje wyraz, Trzecie naciśnięcie: literuje wyraz fonetycznie (imionami). Uwaga: Powtórzone kliknięcia na podświetlony wyraz też wykonują powyżej opisane akcje.

184 Strefy czytania Strefy czytania pozwalają szybko obejrzeć i przeczytać wybrane fragmenty okna aplikacji. Na przykład aplikacja bazodanowa może wyświetlać kilkanaście pól z informacją. W zwykłym trybie pracy czytasz tylko niektóre z nich. Za pomocą stref czytania możesz skoczyć do wybranego pola za pomocą jednego skrótu klawiszowego. W każdej aplikacji można utworzyć do 10 stref czytania. Po uruchomieniu lub przełączeniu się do jakiejś aplikacji strefy czytania są automatycznie ładowane i gotowe do użycia. Pasek narzędzi stref czytania Pasek narzędzi stref czytania ukazuje się ponad aktywną strefą czytania, kiedy zostanie wywołana. Zawiera elementy sterujące do nawigacji i czytanie zdefiniowanych stref. Pasek narzędzi stref czytania: Tryby edycji i nawigacji Pasek narzędzi stref czytania: Tryb uruchomionej strefy

Rozdział 4 Funkcje czytania 185 Odtwarzaj/Pauza/Stop Rozpoczyna i zatrzymuje czytanie. Podczas odtwarzania na pasku widoczny jest przycisk Pauza lub Stop (stosownie do aktywnego trybu). Przycisk Pauza ukazuje się w trybie Uruchomionej strefy i Nawigacji, w których możesz się zatrzymać i wznowić czytanie od podświetlonego słowa. Przycisk Stop ukazuje się w trybie edycji, w którym czytanie zawsze rozpoczyna się od pierwszego wyrazu strefy czytania. Skrót klawiszowy: ENTER Poprzedni Aktywuje poprzednią strefę czytania. Skrót klawiszowy: SHIFT + TAB Uwaga: Ten przycisk nie pojawia się w trybie Uruchomionej strefy. Następny Aktywuje następną strefę czytania. Skrót klawiszowy: TAB Uwaga: Ten przycisk nie pojawia się w trybie Uruchomionej strefy. Zamknij Opuszcza tryb stref czytania. Skrót klawiszowy: ESC

186 Tworzenie, edycja i usuwanie stref czytania Utworzenie nowej strefy czytania jest bardzo proste. Większość nowych stref tworzy się definiując obszar strefy, wpisując opisową nazwę i decydując czy strona ma być wyświetlana, wymawiana lub jedno i drugie. Zawsze możesz wyedytować lub usunąć strefę później, więc nie ma powodu obawiać się błędów. Tworzenie strefy czytania 1. Otwórz aplikację, w której chcesz stworzyć strefę czytania. Upewnij się czy odpowiednie okno aplikacji, zakładka lub widok jest otwarta. 2. Przejdź do Interface u Użytkownika ZoomText. 3. Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Strefy Nowa. Uaktywni się narzędzie Nowa strefa czytania i wyświetlone zostaną wszystkie istniejące strefy aktywnej aplikacji. Skrót klawiszowy: CTRL + KL.WINDOWS + Z 4. Przesuń wskaźnik myszy tak, żeby przewinąć obszar nowej strefy na widok. 5. Przyciśnij lewy klawisz myszy, przeciągnij aby uzyskać prostokąt, który stanie się strefą czytania i puść przycisk. Po zakończeniu przeciągania (w momencie zwolnienia przycisku myszy) pojawi się dialog Czytanie Strefy. Pozwala on nazwać strefę i dobrać dla niej ustawienia. Patrz podrozdział Ustawienia Stref Czytania.

Rozdział 4 Funkcje czytania 187 6. W polu Nazwa strefy wprowadź opisową nazwę dla nowej strefy. Po przejściu do innego pola w tym dialogu nowa nazwa pokaże się na liście Strefy. 7. W grupie Strefa ma odniesienie do wybierz do którego miejsca okna aplikacji ma się odnosić strefa. 8. W grupie Akcje strefy wybierz pożądaną akcję. 9. Aby przetestować działanie nowej strefy, kliknij Uruchom. Dialog Czytanie - Strefy jest tymczasowo ukryty, a wyświetlane są obszary stref i/lub wymawiane w zależności od ustawień tych stref. 10. Jeśli chcesz stworzyć dodatkowe strefy, kliknij przycisk Nowa strefa i wykonaj kroki od 2 do 9. 11. Kiedy zakończysz tworzenie i edycję stref, kliknij przycisk OK.

188 To edit a reading zone 1. Otwórz aplikację, która zawiera strefy czytania do edycji. 2. Przejdź do Interface u Użytkownika ZoomText. 3. Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Strefy Edycja. Uaktywni się narzędzie Edycji strefy czytania i wyświetlone zostaną wszystkie istniejące strefy aktywnej aplikacji. Pasek narzędzi stref czytania ukazuje się nad aktywną strefą. Skrót klawiszowy: CTRL + KL.WINDOWS + E 4. Przesuń wskaźnik myszy tak, żeby przewinąć pożądaną strefę na widok, lub kliknij klawisze Następny lub Poprzedni na pasku narzędzi stref czytania. Uwaga: Przyciski Następny i Poprzedni nie są aktywne, jeśli tylko jedna strefa została dotąd zdefiniowana. 5. Kliknij wewnątrz strefy, aby wyświetlić uchwyty do zmiany wielkości i pasek narzędzi. 6. Jeśli chcesz zmienić wielkość strefy, przeciągnij dowolny uchwyt. 7. Jeśli chcesz przesunąć strefę, przeciągnij chwytając za wnętrze obszaru. 8. Jeśli chcesz przetestować czytanie strefy, kliknij przycisk Odtwarzaj. 9. Aby przenieść się do innej strefy, naciśnij jej numer, lub kliknij przyciski Poprzedni lub Następny.

Rozdział 4 Funkcje czytania 189 10. Aby wyedytować inną strefę, powtórz kroki od 4 do 8. 11. Kiedy zakończysz edycję stref, kliknij prawym klawiszem myszy lub wciśnij ESC. Usuwanie stref czytania 1. Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Strefy Ustawienia. Uaktywni się dialog stref czytania. 2. W liście Pokaż strefy zdefiniowane dla: wybierz aplikację, która zawiera strefę, którą chcesz usunąć. Lista stref zostaje uaktualniona. 3. W liście stref wybierz tę, którą chcesz usunąć. 4. Kliknij przycisk Usuń. Wybrana strefa zostanie usunięta z listy stref. 5. Jeśli chcesz usunąć inne strefy, powtórz kroki od 2 do 4. 6. Kiedy zakończysz usuwanie stref, kliknij przycisk OK. Jak używać stref czytania Po utworzeniu stref czytania dla aplikacji, możesz używać ich zawsze, kiedy ta aplikacja jest aktywna. Każdą ze stref można uruchomić w dowolnym momencie (przez menu lub klawiszem skrótu), lub wejść do trybu nawigacji po strefach edycji.

190 Uruchamianie stref czytania 1. Otwórz aplikację, która zawiera strefy czytania, które chcesz uruchomić. 2. Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Strefy ruchom. Pojawi się wybrana strefa czytania i/lub zostanie przeczytana, w zależności od jej ustawień. Skrót klawiszowy: CTRL + KL.WINDOWS + {numer strefy czytania} Zestaw stref czytania dla każdej aplikacji jest ponumerowany od 1 do 10. I tak, skrótem strefy 1 jest CTRL + KL.WINDOWS + 1, a skrótem strefy 2 jest CTRL + KL.WINDOWS + 2. Uwaga: A skrótem strefy 10 jest CTRL + KL.WINDOWS + 0. Uruchomić strefę czytania można też za pomocą następujących metod: Wciśnij skrót klawiszowy Lista stref czytania: CTRL + KL.WINDOWS + L, a potem wybierz listę z menu. Użyj skrótów klawiszowych Następna lub Poprzednia strefa czytania: Aby uruchomić Następną strefę czytania Poprzednią strefę czytania Wciśnij CTRL + KL.WINDOWS + N CTRL + KL.WINDOWS + P

Rozdział 4 Funkcje czytania 191 Nawigacja po wszystkich strefach czytania 1. Otwórz aplikację, której strefy czytania chcesz obejrzeć. 2. Na pasku narzędzi Czytanie wybierz Strefy Nawigacja. Uaktywni się tryb nawigacji i pasek narzędzi strefy czytania zostanie wyświetlony nad pierwszą aktywną strefą. Numer i nazwa strefy zostanie wypowiedziana. Skrót klawiszowy: CTRL + KL.WINDOWS + V 3. Aby rozpocząć lub zatrzymać czytanie strefy, kliknij przycisk Odtwarzaj/Pauza. Uwaga: Przycisk Odtwarzaj/Pauza jest nieaktywny (szary) jeśli strefa nie jest wymawiana. 4. Przejście do innej strefy: kliknij przyciski Następny lub Poprzedni. 5. Kiedy zakończysz tryb nawigacji, kliknij przycisk Zamknij na pasku narzędzi strefy czytania. Można też kliknąć prawym klawiszem myszy, lub wcisnąć ESC.

192 Ustawienia stref czytania Ustawienia stref czytania pozwalają tworzyć, sprawdzać i edytować strefy czytania. Aktywny dialog stref czytania wyświetla listę stref, które zostały zdefiniowane dla bieżącej aplikacji. Wybierając strefę z listy możesz zmodyfikować jej ustawienia, uruchomić ją lub usunąć. Można też stworzyć nowe strefy lub nawigować po strefach bieżącej aplikacji. Szczegółowy opis: patrz podrozdział Strefy czytania. Zmiana ustawień stref czytania 1. Z menu Czytanie wybierz Strefy czytania... Pojawi się dialog Czytanie z otwartą zakładką Strefy. 2. Ustaw właściwości stref czytania według potrzeb. 3. Wybierz przycisk OK.

Rozdział 4 Funkcje czytania 193 Dialog stref czytania Poniższa tabela opisuje ustawienia stref czytania. Element Pokaż strefy zdefiniowane dla Strefy Opis Wyświetla listę aktualnie uruchomionych aplikacji. Strefy związane z tymi aplikacjami wyświetlane są na liście stref poniżej. W tej liście wyświetlane są strefy zdefiniowane dla danej aplikacji (wybranej w liście Pokaż strefy zdefiniowane dla:). (Nieprzerwany)

194 Skrót: Edycja Usuń Uruchom Nowa strefa Nawiguj po strefach Wyświetla skrót do bieżącej strefy. Aktywuje narzędzie edycji strefy. Po jego aktywacji dialog stref czytania zostanie ukryty i pojawią się strefy związane z bieżącą aplikacją. Pojawia się narzędzie edycji strefy w celu zmiany miejsca i rozmiaru stref. Usuwa wybraną strefę. Przełącza wybraną strefę. Po przełączeniu dialog stref czytania jest ukrywany a wybrana strefa wyświetlana i wymawiana stosownie do jej ustawień. Potem dialog stref czytania pokazuje się ponownie. Aktywuje narzędzie nowej strefy. Po wybraniu przycisku Nowa strefa dialog stref czytania jest ukrywany i pojawiają się wszystkie strefy zdefiniowane dla bieżącej aplikacji. Możesz przeciągając ustalić nową strefę czytania. Aktywuje tryb nawigacji po strefach. Po aktywacji tej funkcji dialog stref czytania jest ukrywany, a pojawia się wybrana strefa i pasek narzędzi stref czytania. Za pomocą paska narzędzi lub skrótów klawiszowych możesz czytać lub przerwać czytanie strefy albo nawigować do następnej lub poprzedniej strefy. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 195 Nazwa strefy Strefa ma odniesienie do Wymawiaj tekst w strefie Przewiń do strefy Pozwala nadać wybranej strefie znaczącą nazwę. Nazwy stref pojawiają się na liście stref (w dialogu stref czytania). Pojawiają się również w menu stref czytania dostępnym po wybraniu skrótu klawiszowego: CTRL + KL.WINDOWS + L oraz po kliknięciu Strefy Uruchom na pasku narzędzi Czytanie. Ustala pozycję w relacji do okna aplikacji: Góra lewa, Góra prawa, Dół lewa, Dół prawa, lub Środek. Odpowiednie dobranie pozycji pozwala utrzymać właściwe miejsce nawet po zmianie wielkości i miejsca okna aplikacji Uwaga: W niektórych wypadkach po zmianie wielkości okna rozmiar elementów sterujących wewnątrz tego okna też może zostać zmieniony. Kiedy to się zdarzy prawdopodobnie będziesz musiał również zmienić rozmiar stref czytania. Po uruchomieniu strefy czytania cały tekst strefy jest czytany. Po uruchomieniu strefy czytania tekst strefy jest umieszczany w widoku i podświetlony. (Nieprzerwany)

196 Przewiń i wymawiaj strefę Podświetl strefę na: Wróć do poprzedniego miejsca Szary obszar poza strefą Po uruchomieniu strefy czytania cały tekst strefy jest czytany oraz umieszczany w widoku i podświetlony. Ustala czas (w sekundach), przez który strefa czytania jest podświetlana. Uwaga: Podświetlanie jest wykonywane tylko wtedy kiedy wybrano Przewiń do strefy. Po wyświetleniu strefy ZoomText wraca do miejsca wyświetlanego przed uruchomieniem strefy. Kiedy uruchomiona jest strefa czytania obszar poza nią jest szary.

Rozdział 4 Funkcje czytania 197 Opcje czytania Opcje czytania zawierają dodatkowe ustawienia dla AppReadera i DocReadera. Można tu ustawić prędkość czytania AppReadera i DocReadera inną niż prędkość czytania w oknie głównym, wybrać sposób śledzenia podświetlania i aktywować lub wyłączyć wyświetlanie znaków formatowania w DocReaderze. Znaki formatowania pojawiają się w tekście wyświetlanym w DocReaderze w trybie taśmy lub zawijanym i informują o formacie tekstu dokumentu źródłowego. Zmiana opcji czytania 1. W menu Czytanie wybierz Opcje czytania... Pojawi się dialog Czytanie z otwartą zakładką Opcje. 2. Dostosuj opcje do swoich potrzeb. 3. Wybierz przycisk OK.

198 Zakładka Opcje Poniższa tabela opisuje ustawienia opcji AppReadera i DocReadera.

Rozdział 4 Funkcje czytania 199 Element Użyj prędkości czytania mową Prędkość AppReader Opis Po wybraniu tej opcji prędkość czytania jest określana głównym ustawieniem dostępnym na zakładce Czytanie Interface u Użytkownika. Decyduje o prędkości czytania AppReadera i DocReadera w słowach na minutę. Uwaga: To ustawienie jest nieaktywne, jeśli włączona jest opcja Użyj prędkości czytania mową. Ustala typ śledzenia AppReadera: Krawędź, Środek lub Skocz w przód. Krawędź oznacza, że okno powiększenia przewijane jest tak, żeby śledzony element był wewnątrz, ale przewijane jest dopiero wtedy, gdy ten element zbliży się do krawędzi okna. Środek powoduje przewijanie okna powiększenia tak, aby śledzony element był zawsze na środku. Skocz w przód powoduje, że po osiągnięciu ostatniego wyrazu w polu widzenia okno przewijane jest tak, że następny wyraz umieszczony jest w lewym górnym rogu ekranu. (Nieprzerwany)

200 DocReader Pokaż znaki akapitu: Pokaż znaki końca wierszy: Pokaż znaki wcięć: Pokaż znaki spacji: Pokaż znaki końca komórki: Ustala typ śledzenia DocReadera: Krawędź, Środek lub Skocz w przód. Krawędź oznacza, że okno powiększenia przewijane jest tak, żeby śledzony element był wewnątrz, ale przewijane jest dopiero wtedy, gdy ten element zbliży się do krawędzi okna. Środek powoduje przewijanie okna powiększenia tak, aby śledzony element był zawsze na środku. Skocz w przód powoduje, że po osiągnięciu ostatniego wyrazu w polu widzenia okno przewijane jest tak, że następny wyraz umieszczony jest w lewym górnym rogu ekranu. Pokazuje miejsce, w którym kończy się akapit w dokumencie źródłowym. Pokazuje miejsce, w którym znajdują się twarde znaki końca wierszy w dokumencie źródłowym. Pokazuje miejsce, w którym znajduje się wcięcie w dokumencie źródłowym. Pokazuje miejsce, w którym znajdują się dłuższe przerwy (wiele spacji lub tabulatory) w dokumencie źródłowym. Pokazuje miejsce, w którym kończy się tekst w komórkach w dokumencie źródłowym. (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 201 Pokaż znaki końca ramki: Podkreślaj łącza Pokazuje miejsce, w którym kończy się ramka strony internetowej w dokumencie źródłowym. Po wybraniu tej opcji łącza hipertekstu są podkreślane w oknie DocReadera.

202 Narzędzie Wymów Narzędzie Wymów pozwala na czytanie wybranych fragmentów ekranu po kliknięciu lub przeciągnięciu ich myszą. Wymawiany może być dowolny tekst widoczny na ekranie, nawet jeśli jest poza aktywnym programem. Uwaga: Tekst wyświetlany jako grafika nie może być czytany. Używanie narzędzia Wymów 1. Kliknij przycisk Wymów na pasku narzędzi Czytanie. Aktywowane jest narzędzie Wymów. Skrót: ALT + SHIFT + I 2. Kliknięcie na wyrazie powoduje wymówienie go. 3. Przeciągnięcie myszą w celu oznaczenia tekstu powoduje wymówienia podświetlonego (oznaczonego) fragmentu. Cały podświetlony tekst zostanie wypowiedziany w momencie puszczenia klawisza myszy. 4. Aby zakończyć działanie narzędzia Wymów należy kliknąć prawym klawiszem myszy, lub użyć klawisza ESC. Uwaga: Narzędzie Wymów może być użyte nawet wtedy, kiedy mowa jest wyłączona.

Rozdział 4 Funkcje czytania 203 Czytanie schowka Windows Schowek Windows pozwala kopiować i przenosić informację w dokumentach i aplikacjach oraz pomiędzy nimi. Za każdym użyciem w aplikacji komendy Kopiuj lub Wytnij, w schowku umieszczana jest wybrana informacja. Potem, przy użyciu komendy Wklej można tę informację umieścić w innym dokumencie w wybranym miejscu. Być może czasami będziesz chciał usłyszeć co jest w schowku. Można to łatwo wykonać za pomocą komendy ZoomTexta czytaj schowek. Czytanie schowka Windows 1. Naciśnij komendę Czytaj schowek: ALT + SHIFT + C. 2. Aby zatrzymać czytanie schowka wciśnij na krótko klawisz CTRL. Uwaga: Komenda czytaj schowek jest przydatna do czytania tekstu z aplikacji, które mają nieprzyjazny dla programu mówiącego interface.

204 Skróty klawiszowe czytania tekstu Komendy czytania tekstu pozwalają nawigować i czytać (co słowo, wiersz, zdanie lub akapit) podczas tworzenia i edycji dokumentów. Kursor podąża za działaniem tych komend. Na przykład naciśnięcie komendy Wymów następne zdanie powoduje przejście kursora do początku następnego zdania i przeczytanie całego zdania. Poniższa tabela zawiera komendy czytania tekstu. Uwaga: Num Lock musi być wyłączony jeśli chcesz użyć komendy z klawiszami z Klawiatury Numerycznej (KN). Komendy czytania tekstu Mów poprzedni znak Kombinacja klawiszy W LEWO Mów bieżący znak * KN 5 Mów następny znak Mów poprzedni wyraz W PRAWO CTRL + W LEWO Mów bieżący wyraz ** CTRL + KN 5 Mów następny wyraz Mów poprzednie zdanie CTRL + W PRAWO CTRL + ALT + W LEWO Mów bieżące zdanie CTRL + ALT + KN 5 Mów następne zdanie CTRL + ALT + W PRAWO (Nieprzerwany)

Rozdział 4 Funkcje czytania 205 Mów poprzedni wiersz *** W GÓRĘ Mów bieżący wiersz SHIFT + KN 5 Mów następny wiersz *** Mów poprzedni akapit W DÓŁ CTRL + W GÓRĘ Mów bieżący akapit CTRL + SHIFT + KN 5 Mów następny akapit CTRL + W DÓŁ * Drugie wciśnięcie komendy Mów bieżący znak powoduje przeczytanie go fonetycznie (imionami). ** Powtórzenie komendy Mów bieżący wyraz powoduje: Pierwsze naciśnięcie: wymawia wyraz. Drugie naciśnięcie: literuje wyraz. Trzecie naciśnięcie: literuje wyraz fonetycznie (imionami). Uwaga: Powtórzenie komendy musi nastąpić w czasie 2 sekund. *** Ta komenda czyta bieżący wyraz lub cały wiersz w zależności od ustawienia echa programu Gdy kursor tekstowy przesuwa się do nowego wiersza Poza wymienionymi powyżej komendami czytania tekstu, ZoomText będzie mówił po użyciu następujących standardowych komend nawigacyjnych i edycyjnych.

206 Klawisze Odpowiedź aplikacji BACKSPACE Usuwa znak na lewo od kursora. Odpowiedź ZoomTexta Wymawia usuwany znak. DELETE HOME END PAGEUP Usuwa znak na prawo od kursora. Przesuwa kursor na początek wiersza. Przesuwa kursor do końca wiersza. Przewija aplikację o okno w górę. Wymawia nowy znak na prawo od kursora. Wymawia pierwszy wyraz w wierszu (lub nic nie wymawia, jeśli wiersz zaczyna się spacją lub tabulatorem). Mówi Koniec wiersza. Wymawia wyraz lub wiersz, w którym pojawi się kursor, w zależności od ustawienia echa programu Gdy kursor tekstowy przesuwa się do nowego wiersza. (Nieprzerwany)