Moskwa, sierpnia 2012 r. Amb/M/WE/AН/ /12 Notatka o stanie gospodarki Federacji Rosyjskiej w okresie styczeń - czerwiec 2012 r. 1. Dynamika PKB i czynniki wzrostu Wg danych Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego FR (MRG FR) w I pół. wzrost PKB w FR wyniósł 4,4% w porównaniu do analogicznego okresu 2011 r., przy czym nastąpiło spowolnienie dynamiki wzrostu gospodarki w II kw. br. do 3,9%. Nominalna wartość PKB wyniosła 26,326 bln rubli (802,132 mld USD). Wzrost PKB był uwarunkowany wzrostem przetwórstwa przemysłowego o 3,4%, przemysłu wydobywczego o 4,5%, budownictwa o 5,4% oraz rolnictwa o 4,2%. Wartość nakładów inwestycyjnych w środki trwałe wzrosła o 10,2% w porównaniu do analogicznego okresu 2011 r. Średnia cena ropy naftowej marki Urals w I kw. br. wynosiła 112,1 USD za baryłkę. W I pół br. poziom bezrobocia zmniejszył się do poziomu 5,4%, co pozytywnie wpłynęło na wzrost realnych wynagrodzeń gospodarstw domowych (wzrost o 11,3%). Wg oceny ROSSTAT na 1 lipca br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniosło 25,596 tys. rubli. 2. Inflacja W okresie styczeń-czerwiec 2012 roku inflacja wyniosła 3,2% (w analogicznym okresie 2010 r. wskaźnik ten wynosił 5%). Głównymi czynnikami, które wpłynęły na niewysoki poziom inflacji były stosunkowo niskie ceny na artykuły spożywcze na rynku międzynarodowym oraz niskie ceny na importowane towary przemysłowe, a także wzrost ich podaży na rynku rosyjskim. Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie Tel. : +7 (495) 231-15-18 115127 Moskwa, ul. Klimaszkina 4 Fax.: +7 (495) 231-15-15 www.moskwa.polemb.net moskwa.amb.economic@msz.gov.pl Strona 1 z 6
W I pół. br. ceny żywności zwiększyły się o 4,7%, ceny artykułów przemysłowych o 2,3%, ceny na paliwo 1,5%, a przyrost cen regulowanych nośników energii (energii elektrycznej i cieplnej dla gospodarstw domowych, gazu) o 0,4%. 3. Finanse publiczne Wg wstępnych danych Ministerstwa Finansów FR proficyt budżetu federalnego w okresie styczeń - czerwiec 2012 r. wyniósł 247,4 mld rubli (0,9% PKB). Dochody skonsolidowanego budżetu federalnego FR w danym okresie wyniosły 6,199 bln rubli (22,1% PKB), co stanowi 48,9% planowanych dochodów budżetu federalnego na 2012r. Wydatki budżetu w omawianym okresie wyniosły 5,952 bln rubli (21,2% PKB), co stanowi 46,7% planowanych wydatków budżetu federalnego na 2012 r. Wielkość długu publicznego wg stanu na 1 lipca 2011r. wyniosła 5,787 bln rubli (ok. 176,38 mld USD), z czego dług zagraniczny stanowił 23,56%. Wartość środków zgromadzonych na Funduszu Rezerwowym - wg stanu na 1 lipca 2012r. - wyniosła 1,985 bln rubli, Funduszu Dobrobytu 2,81 bln rubli. Rezerwy walutowe Rosji w I poł. 2012 r. wzrosły o 15,7 mld USD i wg stanu na 1 lipca 2012 r. - wyniosły 514,3 mld USD. Realny kurs waluty FR w ciągu pierwszych 6 miesięcy br. odnotował spadek w stosunku do dolara około 3% i wynosił 32,81 rubli. 4. Handel zagraniczny Wg danych Federalnej Służby Celnej obroty handlowe FR w okresie styczeń-czerwiec 2012 r. wyniosły 406,834 mld USD (wzrost o 5,9% w porównaniu z analogicznym okresem 2011 r.) w tym eksport stanowił 261,377 mld USD (wzrost o 7,3%), import 145,457 mld USD (wzrost o 3,6%). Saldo handlu zagranicznego w danym okresie było dodatnim i wyniosło 115,920 mld USD. Pod względem obrotów, głównym partnerem handlowym Rosji w I poł. br. jest UE (49,3%), a wśród państw: Holandia (10,5%), Chiny (10,3%), Niemcy (9%), Ukraina (5,5%), Włochy (5,2%), Białoruś (4,5%), Turcja (4,1%), USA (3,6%), Japonia (3,6%) i Polska (3,4%). W strukturze towarowej rosyjskiego importu w I poł. br. dominowały maszyny i urządzenia 50,4%, produkty przemysłu chemicznego 15,2%, artykuły rolno-spożywcze 13,1%, metale i wyroby z nich 6,8%, wyroby tekstylne i obuwie 5,5%. Strukturę towarową rosyjskiego eksportu w danym okresie stanowiły produkty branże paliwowo-energetycznej 71,2%, metale i wyroby z nich 9,3%, produkty przemysłu chemicznego 5,9%, maszyny i urządzenia 4,5%, artykuły rolno-spożywcze 2,9% metale szlachetne, kamienie szlachetne i wyroby z nich 2,2% oraz drewno i wyroby przemysłu drzewno-papierniczego 1,9%. Strona 2 z 6
Obroty towarowe FR w I poł. 2012 r. Lp. Kraj Obroty Eksport Import mln USD udział w obrotach (%) 1 Holandia 42641,9 39937,7 2704,1 10,5 2 Chiny 42104,4 18755,3 23349,1 10,3 3 Niemcy 36647,9 19242,4 17404,6 9,0 4 Ukraina 22342,4 13310,4 9032,0 5,5 5 Włochy 21341,8 15376,9 5964,9 5,2 6 Białoruś 18210,4 12687,6 5522,8 4,5 7 Turcja 16639,9 13481,0 3158,9 4,1 8 Stany Zjednoczone 14640,5 7055,4 7585,1 3,6 9 Japonia 14598,5 6811,4 7787,1 3,6 10 Polska 13923,8 10511,27 3412,55 3,4 Pozostali 163743,8 104208,1 59535,6 40,25 Razem 406834,5 261377,5 145457 100,0 5. Wymiana handlowa Polski z Rosją w 2012 r. Wg danych Rosyjskiej Służby Celnej obroty handlowe między Polską i Rosją w okresie styczeń czerwiec 2012 r. wyniosły 13,923 mld USD (wzrost o 9,8 % w porównaniu do analogicznego okresu 2011 r.), w tym eksport z Polski do Rosji wyniósł 3,412 mld USD (wzrost o 13,6%), import do Polski z Rosji wyniósł 10,511 mld USD (wzrost o 8,6%). W I poł. 2012 r. ujemne saldo obrotów handlowych ze Rosją wyniosło 7,098 mld USD (wzrost o 6,33%). Polska należy do ścisłej czołówki krajów eksportujących do Rosji w ramach UE i w świecie. W danym okresie Polska była czwartym eksporterem do Rosji wśród krajów UE, ósmym na świecie. Wymiana handlowa Polski z Rosją w latach 2007-2012 2008 Dynamika 2007=100 mld USD 2009 Dynamika 2010 Dynamika 2011 Dynamika 2012 Dynamika 2008=100 2009=100 2010=100 I poł I poł. 2011=100 Obroty 29,462 141,7 16,716 56,74 20,785 124,2 28,02 135 13,923 109,8 Eksport 8,917 138,6 4,213 47,25 5,822 138,2 6,651 114,2 3,412 113,6 Import 20,545 143,1 12,503 60,86 14,935 119,5 21,369 143,1 10,511 108,6 Saldo -11,628 - -8,29 - -9,113 - -14,717 - -7,098 - Strona 3 z 6
Główne obwody, do których kierowany był polski eksport w I poł. 2012 r. to: Nazwa regionu Wartość eksportu, mln USD % 1 m. Moskwa 14 241,40 41,7 2 Obwód Moskiewski 5 358,18 15,7 3 Obwód Kaliningradzki 3 753,97 11,0 4 m. St. Petersburg 2 806,26 8,2 5 Obwód Kałuski 940,89 2,8 6 Obwód Leningradzki 623,53 1,8 7 Obwód Włodzimierski 605,08 1,8 8 Kraj Krasnodarski 563,29 1,7 9 Obwód Niżegorodzki 540,98 1,6 10 Obwód Smoleński 461,99 1,4 11 Obwód Lipecki 392,47 1,2 12 Obwód Kemerowski 377,40 1,1 Główne obwody, z których importowano towary do Polski w I poł. 2012 r. to: Nazwa regionu Wartość importu, mln USD % 1 Obwód Tiumeński 40 708,58 38,7 2 m. Moskwa 30 912,85 29,4 3 Republika Tatarstanu 12 878,14 12,3 4 Republika Baszkirii 10 127,34 9,6 5 Obwód Kemerowski 2 214,78 2,1 6 Kraj Permski 861,15 0,8 7 Obwód Jarosławski 713,81 0,7 8 Obwód Biełgorodzki 617,84 0,6 9 Obwód Swierdłowski 537,29 0,5 10 Obwód Czelabiński 520,40 0,5 11 Obwód Tulski 494,03 0,5 12 Obwód Samarski 408,89 0,4 W strukturze towarowej polskiego eksportu do FR w I poł. br. dominowały maszyny i urządzenia 33%, produkty przemysłu chemicznego 22,6%, artykuły rolno-spożywcze 20%, metale i wyroby z nich 6,6%, drewno i wyroby przemysłu drzewno-papierniczego 4,7%, wyroby tekstylne i obuwie 2,9%. Strukturę towarową polskiego importu z FR w danym okresie stanowiły produkty branże paliwowo-energetycznej 91,04%, produkty przemysłu chemicznego 4,67%, metale i wyroby z nich 2,41%, drewno i wyroby przemysłu drzewnopapierniczego 0,58%, maszyny i urządzenia 0,46%, artykuły rolno-spożywcze 0,17%. Strona 4 z 6
6. Inwestycje zagraniczne Wg danych ROSSTAT wartość inwestycji zagranicznych w Rosji w rachunku skumulowanym na koniec czerwca 2012 r. wyniosła 334,7 mld USD (wzrost o 6,2% w porównaniu do analogicznego okresu 2011 r.), z czego inwestycje bezpośrednie wyniosły 128,9 mld USD (spadek o 1% w porównaniu do 2011 r.), inwestycje portfelowe wyniosły 8,4 mld USD (spadek o 0,2%), inwestycje pozostałe wyniosły 197,5 mln USD (wzrost o 1,2%). W okresie styczeń czerwiec 2012 r. napłynęło do Rosji 74,8 mld USD inwestycji zagranicznych (spadek o 14,7%), w tym: 7,6 mld USD stanowiły inwestycje bezpośrednie (wzrost o 8%), 1,2 mld USD inwestycji portfelowych (wzrost o 4,9 razy) i 66 mld USD inwestycji pozostałych (spadek o 17,9%).W tym okresie z Rosji odpłynęło 67,5 mld USD (spadek o 17,4%). Wartość inwestycji zagranicznych w poszczególnych sektorach gospodarki FR w okresie styczeń czerwiec 2012 r.(mln USD): Sektory gospodarki FR Napłynęło Odpłynęło Inwestycje w rachunku skumulowanym % Pośrednictwo finansowe 29 004 28 700 21 677 6,5 Przemysł przetwórczy 18 529 20 201 102 358 30,6 Przemysł wydobywczy 10 430 4 947 62 362 18,6 Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 8 723 7 051 59 844 17,9 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 3 705 2 693 32 239 9,6 Transport i łączność 2 634 3 045 30 524 9,1 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 1 000 154 7 470 2,2 Budownictwo 318 340 13 283 3,9 Rolnictwo, łowiectwo 267 139 2 251 0,7 Hotele i restauracje 25 21 850 0,3 Rybołówstwo 24 32 70 0 W okresie styczeń - czerwiec 2012 r. głównymi zagranicznymi inwestorami byli : Holandia - 9,3 mld USD, Wielka Brytania 7,5 mld USD, Cypr 6,2 mld USD, Niemcy 2,6 Strona 5 z 6
mld USD, Francja 2,5mld USD, Luksemburg - 1,9 mld USD, Brytyjskie Wyspy Dziewicze 1,6 mld USD. Komentarz: Pomimo spowolnienia wzrostu gospodarczego w II kw. br. PKB FR wzrósł w I poł. 2012 r. o 4,4%. W warunkach zahamowania się tempa wzrostu zapasów, produkcji przemysłowej, oraz zmniejszenia się aktywności inwestycyjnej wzrost gospodarczy FR w I poł 2012 r. uwarunkowany był w głównej mierze wysokimi cenami na surowce energetyczne, popytem konsumpcyjnym oraz realizacją projektów narodowych, finansowanych przez budżet FR oraz przedsiębiorstwa państwowe. Osiągnięty wzrost PKB uwzględniając negatywną dynamikę przyrostu naturalnego ludności FR przyczynił się do wzrostu dochodów ludności FR, jednak był nie wystarczający aby zainicjować zmianę struktury gospodarki FR. Wysokie ceny surowców energetycznych w znikomy sposób wpływały na wzrost oraz modernizację innych gałęzi przemysłu. Głównymi problemami gospodarki rosyjskiej pozostają: wysoki poziom korupcji, nieprzyjazny klimat inwestycyjny oraz brak dywersyfikacji gospodarki. Opracował: A. Habarta, ekspert WE Strona 6 z 6