NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach Katowice, dnia 12 stycznia 2011 r. LKA-4101-25-01/2010/P/10/159 Pani Weronika Skawiańczyk Dyrektor MłodzieŜowego Ośrodka Wychowawczego im. Ottona Lipkowskiego w Krupskim Młynie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach przeprowadziła kontrolę w MłodzieŜowym Ośrodku Wychowawczym im. Ottona Lipkowskiego w Krupskim Młynie (zwanym dalej Ośrodkiem lub MOW ) w zakresie kształcenia i resocjalizacji w okresie od 1 września 2007 r. do 30 sierpnia 2010 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym w dniu 26 listopada 2010 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Ośrodka w zakresie spraw objętych kontrolą. PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące ustalenia i oceny cząstkowe: 1. W zakresie organizacji kształcenia w Ośrodku i resocjalizacji: w okresie objętym kontrolą MOW działał na podstawie aktualnych dokumentów załoŝycielskich i organizacyjnych, tj. statutu i regulaminu organizacyjnego. W Ośrodku 1 Dz. U. z 2007 Nr 231, poz. 1701 ze zm., zwanej dalej ustawą o NIK ul. Powstańców 29, 40-039 Katowice tel.: 32 784 42 00, fax: 32 784 42 34, e-mail: LKA@nik.gov.pl
opracowano procedury, zasady postępowania i szczegółowe instrukcje dotyczące kształcenia, bezpieczeństwa i resocjalizacji wychowanków, działające w Ośrodku szkoły specjalne (podstawowa, gimnazjum i zasadnicza szkoła zawodowa) posiadały aktualne statuty, uchwalone przez Radę Pedagogiczną, które były zgodne z art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2 oraz zgodne z załącznikami do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 3, rzetelnie i terminowo przekazywano dane do Systemu Informacji Oświatowej. 2. W zakresie systemu kształcenia i organizacji zajęć edukacyjnych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych: Dyrektorka MOW właściwie wypełniała obowiązki, wynikające z przepisów 4 ust. 4 oraz 12 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu (MENiS) z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieŝowym ośrodku wychowawczym oraz młodzieŝowym ośrodku socjoterapii 4, szkolne plany nauczania, dla kaŝdej ze szkół działających w Ośrodku, kaŝdorazowo zatwierdzała Rada Pedagogiczna, a wymiar zajęć odpowiadał wymiarowi podanemu w przepisach. Programy nauczania oraz podręczniki, wykorzystywane w szkołach Ośrodka, posiadały dopuszczenia do stosowania, wydane przez ministra właściwego ds. oświaty, MOW dysponował wystarczającą liczbą pomieszczeń do realizacji swoich zadań. Pomieszczenia, w których przebywali wychowankowie (sypialnie, świetlice, klasy, korytarze i toalety) były czyste, a drogi ewakuacyjne oznakowane. Budynek odnowiono (np. wymieniono okna, pomalowano sypialnie i korytarze). Meble znajdujące się w klasach posiadały atesty dopuszczające do uŝytkowania. W pomieszczeniach wychowawców i w pokojach nauczycielskich były apteczki pierwszej pomocy, a wszyscy wychowawcy i nauczyciele byli przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy, 2 Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. 3 Dz. U. Nr 61, poz. 624 ze zm. 4 Dz. U. Nr 178, poz. 1833 2
zgodnie z 3 ust. 1 rozporządzenia MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach 5 do 2009 r. Dyrektorka MOW, po kaŝdej przerwie w funkcjonowaniu szkół, przeprowadzała kontrolę obiektów szkolnych i powiadamiała o ich przeprowadzeniu organ prowadzący. Od 2009 r. ww. kontrolę przeprowadza się co najmniej raz w roku, zatrudniani nauczyciele i wychowawcy spełniali wymagane warunki i posiadali odpowiednie kwalifikacje. W przypadku konieczności zatrudnienia nauczyciela bez kwalifikacji z zakresu resocjalizacji, kaŝdorazowo uzyskiwano zgodę Kuratorium Oświaty na takie zatrudnienie, w planie finansowym, w okresie objętym kontrolą, ujmowano środki finansowe na realizację opracowanego planu doskonalenia zawodowego nauczycieli i wychowawców, prowadzone dzienniki zajęć spełniały wymogi określone w 10 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji 6, w okresach wolnych od zajęć szkolnych organizowano w Ośrodku zajęcia sportowe, turystyczne i rekreacyjne. MOW zorganizował, w okresie objętym kontrolą, m.in. ogólnopolskie zawody sportowe, a takŝe wyjazdy wakacyjne dla wychowanków, którzy przez okres wakacji letnich zostawali w Ośrodku. Wychowankowie MOW byli objęci rocznymi planami oddziaływań wychowawczo-resocjalizacyjnych, terapii pedagogicznej, zajęć psychoedukacyjnych, rewalidacyjnych i socjoterapeutycznych, które organizowano w trakcie pobytu wychowanków w Ośrodku, zarówno w czasie nauki szkolnej, jak i w okresie wolnym od nauki (przerwy świąteczne, wakacje), zgodnie z 18 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 7 marca 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieŝy w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach 7, Dyrektorka Ośrodka powołała zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków. Dokumenty dotyczące pracy tego zespołu stanowiły integralną część teczek osobowych wychowanków, 5 Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 ze zm. 6 Dz. U. Nr 23, poz. 225 ze zm. 7 Dz. U. z 2005 r. Nr 52, poz. 467 ze zm. 3
całodobową opiekę nad wychowankami, w czasie trwania roku szkolnego, sprawowało dwóch pedagogów, a w okresie wolnym od zajęć szkolnych, jak ferie i wakacje, opiekę sprawował jeden pracownik pedagogiczny i jeden pracownik niepedagogiczny, zgodnie z 22 ww. rozporządzenia, liczba wychowanków w grupach i liczebność uczniów w klasach nie przekraczała liczby osób określonych w 20 ww. rozporządzenia oraz w 5 w załącznikach 2, 3 i 5 b rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół 8. 3. W zakresie efektów kształcenia i resocjalizacji w odniesieniu do kosztów edukacji i pobytu wychowanków w Ośrodku: MOW prawidłowo planował i wykorzystywał środki finansowe przekazane przez organ prowadzący. W 2007 r. wykorzystano 2.204.427,72 zł, w tym na szkołę podstawową 107.590,96 zł (4,9 %), na gimnazjum 601.946,19 zł (27,3 %) i na Zasadniczą Szkołę Zawodową (ZSZ) 206.661,55 zł (9,4 %). W 2008 r. wykorzystano 2.715.335,27 zł, w tym na szkołę podstawową 101.198,04 zł (3,7 %), na gimnazjum 570.042,65 zł (21,0 %) i na ZSZ - 161.382,86 zł (5,9 %). W 2009 r. wykorzystano 2.389.993,13 zł, w tym na szkołę podstawową 115.405,39 zł (4,8 %), na gimnazjum 638.856,55 zł (26,7 %) i na ZSZ 190.257,42 zł (8,0 %). W 2010 r. (do 30 czerwca) wykorzystano 1.641.039,95 zł, w tym na szkołę podstawową 70.694,70 zł (4,3 %), na gimnazjum 362.756,52 zł (22,1 %) i na ZSZ - 62.879,76 zł (3,8 %), prawidłowo prowadzono rozliczenia otrzymanych środków finansowych (w tym środków dotacji celowej), prawidłowo pobierano opłaty za pobyt wychowanków od ich rodziców (o ile postanowieniami sądów nie zostali zwolnieni z tych opłat), a kwoty naleŝności obliczano zgodnie z zasadami podanymi przez organ prowadzący (uchwały w tej sprawie podejmował Zarząd Województwa Śląskiego). Do dłuŝników wysyłano wezwania do zapłaty, a w szczególnych przypadkach wystawiano tytuły dłuŝne, na jednego wychowanka w Ośrodku, w kolejnych latach objętych kontrolą (przy uwzględnieniu ich statutowej liczby), średniomiesięcznie wydatkowano: 2.449,36 zł w 2007 r., 3.017,03 zł w 2008 r., 2.655,54 zł w 2009 r. i 2.161,04 zł do 31 sierpnia 2010 r., 8 Dz. U. Nr 61, poz. 624 ze zm. 4
wychowankowie uzyskiwali 100 % zdawalność egzaminów po ukończeniu gimnazjum, przy czym wyniki egzaminów mieściły się w skali stopniowej na poziomie najniŝszym i niskim, w Ośrodku stosowano system pochwał i kar zgodny z zapisami Statutu i obowiązującymi przepisami w tej sprawie. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 2 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NajwyŜszej Izby Kontroli umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen zawartych w tym wystąpieniu. 5