TWORZYMY HISTORYJKĘ OBRAZKOWĄ ścieżka czytelnicza i medialna opracowała : Wioletta Fejcho Treści programowe ścieżki v Komunikacja werbalna i niewerbalna; bezpośrednia i medialna Cele v przygotowanie do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną, v wprowadzenie do pracy nad projektem zbiorowym, v celowe korzystanie z różnych źródeł informacji oraz środków jej prezentacji i przekazu Metody, formy v pokaz czynności połączony z komentarzem, v ćwiczenia praktyczne przy komputerze tworzenie historyjki Środki dydaktyczne v przykład historyjki z komentarzem i instrukcją wykonania (po jednym egzemplarzu dla każdego ucznia) załącznik nr 1 v zadanie domowe załącznik nr 2 Czas trwania v 4 * 45 minut Osiągnięcia v uczeń potrafi kopiować i wklejać obiekty, wykorzystując do tego celu polecenia paska menu, v projektuje rysunek na płaszczyźnie oraz ciąg rysunków, tworzących historyjkę obrazkową, v wyjaśnia i wskazuje różnice pomiędzy pojęciami : komunikacja werbalna komunikacja niewerbalna, komunikacja bezpośrednia komunikacja medialna. 1
Przebieg lekcji Wprowadzenie Zajęcia rozpoczynamy od dyskusji na temat : Co to jest komunikacja? Uczniowie, kolejno zgłaszając się proponują odpowiedź (transport miejski, można się komunikować, itp.) Zebrane informacje nauczyciel zapisuje na tablicy. Następnie wybieramy najtrafniejsze stwierdzenia. Nauczyciel pyta o najtrafniejszy termin : Co to znaczy bezpośredni? Procedura powtarza się. Metodą burzy mózgów uczniowi opracowują kolejne hasła : komunikat słowny, bezpośrednia forma komunikowania się, pośrednia forma komunikowania się. Zebrane informacje zapisują w zeszycie w postaci notatki. Komunikacja Przesyłanie przekazów między nadawcą a odbiorcą. W życiu codziennym jesteśmy uczestnikami jako nadawcy lub odbiorcy tysięcy aktów komunikowania się. Dotyczy to szczególnie komunikowania bezpośredniego. komunikować podać coś do wiadomości, przekazywać jakąś informację, zawiadamiać o czymś komunikować się utrzymywać z kimś kontakt, kontaktować się, porozumiewać się, łączyć Jak można się komunikować? W rozmowie bezpośredniej, pisemnie, telefonicznie, itp. Rozmowa to forma bezpośrednia, list to forma pośrednia. Innego typu formą pośredniego komunikowania się jest telewizja, radio, film, Internet czyli media. Media to przekaźniki, które pośredniczą w procesie komunikowania się; stanowią instrument przenoszenia informacji w czasie lub przestrzeni; mogą być tak proste, jak zapis na kamieniu, albo tak skomplikowane, jak system łączy satelitarnych. Jeśli wykorzystujemy do porozumienia się media (radio, telewizja, prasa) mamy do czynienia z komunikacją medialną. Słowne porozumiewanie się to komunikacja werbalna Porozumiewanie się za pomocą gestów, mimiki to komunikacja niewerbalna. Część właściwa lekcji Przechodzimy do rozmowy na temat charakterystycznych cech komiksu : ich tematyki, typowych elementów, sposobu wykonania. Można wcześniej poprosić uczniów o przyniesienie ulubionych komiksów. Wówczas, rozmawiamy na ich temat, omawiając różnice i podobieństwa występujące pomiędzy nimi. 2
Komiks Gatunek współczesnej kultury masowej, reprezentujący nurt kultury obrazkowej. To najczęściej historyjka bez tekstu lub z tekstem ograniczonym do krótkich wypowiedzi bohaterów, o charakterze sensacyjnym lub humorystycznym. Wydawana jest w formie broszury, książki obrazkowej lub zamieszczana w czasopismach. Charakterystyczne cechy komiksu to : o duża ilość obrazków, ilustracji, o skąpa ilość tekstu (występuje on w dwóch rodzajach : jako słowa w dialogu w chmurkach oraz jako komentarz pisany ciągłym tekstem w ramkach lub luźno na stronie), o fabularny charakter, o odcinkowość (czytanie komiksu to jak oglądanie serialu filmowego), o duża ilość wydarzeń, o wydarzeń często spotykany jest temat przewodni walka dobra ze złem. Różnica pomiędzy rodzajami komiksów polega na :, 1. sposobie rysowania, czyli tak zwanej kresce. W japońskich komiksach postaci są mało realistyczne, o wielkich oczach i nieproporcjonalnie małych kończynach. Wszystkie elementy obrazu posiadają kontur, może on być nawet rysowany czarną kreską. W komiksach europejskich postaci są realistyczne i posiadają swój charakter, chociaż często mają bardzo uogólnione kształty szczególni e w komiksach dla dzieci. Kreska konturowa tworzona jest na granicy dwóch barw lub jest cieniem wokół obiektu, czasami jest niejednolita o nierównych krawędziach. 2. doborze tematyki komiksy adresowane są do dzieci, mogą posiadać wątki fikcyjne, wręcz baśniowe. Komiksy dla dorosłych mają fabułę przygodową lub detektywistyczną. Zdarzają się komiksy historyczne i takie, których treść dotyczy przyszłości. Do najbardziej znanych na świecie należą : Barman, Spidermen, Superman, Star Trek. Ich bohaterami są wymyślone postaci o nadludzkich zdolnościach, walczące ze złem. Czy wiesz że Pierwsze komiksy pojawiły się w prasie amerykańskiej pod koniec XIX wieku. Najbardziej znani bohaterowie to SUPERMAN, BARMAN, ASTERIX, JAMEK BOND. Autorami pierwszego polskiego komiksu pt. Przygody Koziołka Matołka, byli K. Makuszyński i M. Walentynowicz. Po rozmowie oraz wskazaniu ważnych cech komiksu nauczyciel rozdaje uczniom przykłady historyjki z komentarzem i instrukcją wykonania załącznik nr 1. Omawia sposób wykonania pracy : Faza 1 uczniowie powinni przypomnieć zasady kopiowania Faza 2 wskazać na celowość wykonania planu kolejnych obrazków, które mają tworzyć komiks Faza 3 przypomnieć o zapisywaniu poszczególnych etapów pracy (zabezpieczenie przed utratą pracy). 3
Opis wykonania historyjki Otwieramy program Paint i w nim wykonujemy rysunki poszczególnych obiektów. W przypadku naszej historyjki jest to kwiat i motyl. Dobrze jest każdy obiekt zapisać jako oddzielny rysunek plik. Dla ułatwienia rozpoznawania można rysunki nazwać tak, jak zawarte w nich obiekty postaci. Program minimalizujemy do przycisku na belce. Następnie otwieramy program Word on również będzie minimalizowany podczas wklejania i kopiowania obiektów. Rysunek 1. Wklejamy różę, tworzymy pole tekstowe i ramkę do obrazka. Z programu Paint : wycinamy obiekt narzędziem ZAZNACZ DOWLNY KSZTAŁT, wydajemy polecenie EDYCJA KOPIUJ, minimalizujemy okno programu Paint. W programie Word : wywołujemy okno programu Word, wydajemy polecenie EDYCJA WKLEJ, pojawia się obrazek, który formatujemy do wybranego przez nas rozmiaru, ciągnąc jego krawędzie w określone kierunki. Tworzymy ramkę : z paska RYSOWANIE wybieramy przycisk LINIA, ustawiamy kursor na kartce, klikamy i rozciągamy linię. Następnie powtarzamy tę czynność tworząc ramkę: linie to boki ramki. Długość linii można zmieniać. W tym celu trzeba linię zaznaczyć, klękając na niej, a następnie trzymając za koniec rozciągnąć lub skrócić. Do rysunku wstawiamy pole tekstowe, za pomocą polecenia WSTAW POLE TEKSTOWE i rozciągamy je. Rysunek 2. Wklejamy kolejno elementy : różą, motyl. Tworzymy pole tekstu, ramkę do obrazka i dokładamy chmurkę z tekstem. Chmurkę, w której zamieszczamy tekst wypowiadany przez postaci (w naszym przypadku różę i motyla) uzyskujemy z Autokształtów (WSTAW RYSUNEK AUTOKSZTAŁTY.) Rysunek 3 4 5. Wykonujemy czynności opisane poprzednio. Zmieniają się tylko obiekty oraz tekst zamieszczony w kolejnych polach tekstu i chmurkach. Numery obrazków wpisujemy w pole tekstowe. Przez kopiowanie uzyskamy pole tekstowe o identycznych rozmiarach. Wystarczy zmienić liczbę na inną. UWAGA!Może się zdarzyć, że nie widzimy paska Rysowanie, z którego korzystamy w pracy nad historyjką. Wtedy należy: 4
z paska Menu wybrać polecenie WIDOK, z rozwijanej listy menu można wybrać polecenie PASKI NARZĘDZI, z listy wybrać polecenie RYSOWANIE. Następuje samodzielna praca uczniów. Nauczyciel pełni funkcję doradcy i pomocnika. Po skończonej pracy uczniowie prezentują wykonane historyjki i wspólnie wystawiają oceny. Podsumowanie Podsumowanie zajęć, to wymiana spostrzeżeń na temat wykonania pracy oraz rozdanie kart z pracą domową załącznik nr 2. 5
Załącznik nr 1 6
Załącznik nr 2 Zastanów się i odpowiedz 1. Rozmawiasz z kolegą na korytarzu. Jak się nazywa taki rodzaj komunikacji? 2. Czy list to bezpośredni rodzaj komunikacji? 3. Co możesz zaliczyć do mediów : telewizja, radio, długopis, gumka, tornister, książka? 4. Co oznacza termin komunikacja werbalna? 7