Pewność siebie w komunikacji moduł 2 Temat 2, Poziom 1 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO Akademia dla Młodych Materiały dla uczestników i prezentacje znajdziesz na stronie www.akademiadlamlodych.pl w zakładce nauczyciele albo w załączonym do podręcznika pendrivie.
Moduł 2 Temat 2 Poziom 1 Pewność siebie w komunikacji Podręcznik prowadzącego Cele szkolenia Kiedy już zrobimy dobre pierwsze wrażenie, pozostaje jeszcze wiele innych sytuacji, w których ważna jest pewność siebie. Tak jak w przypadku zrobienia pierwszego wrażenia, pewność siebie w komunikacji opiera się na pozytywnej mowie ciała, tonie głosu i doborze odpowiednich słów. Co więcej, pewność siebie ma rzeczywiste działanie psychologiczne i w zamian pomaga nam się pewniej poczuć. Pewność siebie w komunikacji jest istotna, ponieważ pomaga uczniom wywierać wpływ na innych, przekonywać ich, pozyskiwać zainteresowanie słuchaczy i załatwiać sprawy, na których im zależy, co stanowi niezwykle ważną umiejętność w nauce i pracy. Po ukończeniu tego modułu młodzi ludzie: zrozumieją, że komunikacja obejmuje mowę ciała, ton głosu i słowa, dowiedzą się, że sposób mówienia i zachowania może dawać im poczucie pewności, znajdą najlepszy sposób komunikacji w odgrywanych scenkach. Informacja dla uczestników Uczestnicy powinni już ukończyć pierwszy temat z modułu 2. i znać pojęcie mowy ciała. Przygotowanie Zapoznaj się z prezentacją i materiałami dla uczestników przygotowanymi na potrzeby tego szkolenia. Wybierz lub przygotuj scenki, o których przećwiczenie i przedstawienie na forum grupy poprosisz uczestników. Potrzebujesz dwóch kartek A4 i dwóch markerów do wprowadzenia tematu. Jeżeli chcesz przeprowadzić wstęp na forum grupy, będziesz potrzebował więcej markerów i kartek. Czas 45 min. Materiały Prezentacja Pewność siebie w komunikacji. Arkusz ćwiczeń Okazywanie pewności siebie podsumowanie: wykorzystaj je, by podsumować zajęcia. Wręcz je uczestnikom na zakończenie podsumowanie: tematy do refleksji uczestnicy mogą je wypełnić po zajęciach 1
10 min. WPROWADZENIE Jak możemy się przywitać? Poproś trzy pary uczestników, by wystąpiły na środek do wykonania prostego ćwiczenia (Ewentualnie wszyscy uczestnicy mogą je wykonać, pracując w grupach sześcioosobowych). Wyjaśnij, że chcesz, by każda z par przywitała się między sobą w przyjacielski sposób. Para nr 1 nie może się odzywać - może jedynie wykorzystać mowę ciała. Para nr 2 nie może na siebie patrzeć - może jedynie mówić. Para nr 3 może jedynie pisać na kartce. Poproś każdą z par, by przywitała się między sobą, podczas gdy reszta uczestników obserwuje. Omów w jaki sposób każda z par poradziła sobie z przekazaniem komunikatu powitania i przyjacielskiego nastawienia (Pomóż uczestnikom określić różne formy komunikacji, by to osiągnąć. Para milcząca może posłużyć się mową ciała i gestykulacją, włączając w to mimikę twarzy. Para, która nie patrzy na siebie może posłużyć się przyjacielskim tonem głosu i miłymi słowami. Para, która mogła się posłużyć jedynie pismem również może posłużyć się przyjaznymi słowami, ale również i miłymi symbolami, np. emotikonami). Wyjaśnij, że temat ten dotyczy różnych sposobów komunikacji. W szczególności tego jak uczestnicy mogą wykorzystać każdą z metod, by być pewnym siebie w sytuacjach, w których jest to kluczowe. SLAJD NR 2 Przedstaw cele szkolenia (Slajd Nr 2). 2
25 min. Podręcznik prowadzącego ĆWICZENIE GŁÓWNE W jakich sytuacjach potrzebuję się skutecznie POROZUMIEWAĆ? Poproś uczestników, by pracując w parach określili sytuacje, w których okazywanie pewności siebie może okazać się potrzebne. Kiedy mogą potrzebować jej w szkole? Kiedy mogą potrzebować jej w pracy (np. pracując dorywczo)? Podzielcie się pomysłami i krótko omówcie, co w każdym z przypadków uczestnicy mogą osiągnąć - jakie cele pomoże im osiągnąć pewność siebie? SLAJD NR 3 Pokaż slajd NR 3 (Uczestnicy muszą wykazać się pewnością siebie podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Pewność siebie jest również wskazana w wielu sytuacjach związanych z edukacją i pracą. Być może uczestnicy będą wygłaszać prezentację, odpowiadać na pytania, przedstawiać swój pomysł lub punkt widzenia. Rozmowa z klientem może wymagać od nich podania pewnych informacji lub rozpatrzenia reklamacji. Z kolei w rozmowie z kolegami z pracy może pojawić się konieczność uzgodnienia kto jest odpowiedzialny za dane zadanie, bądź przekonania ich do swojego pomysłu lub rozwiązania. Powyższe sytuacje mogą się też wydarzyć w gronie rodziny lub przyjaciół). Pewność siebie a mowa ciała Poproś jednego lub dwóch uczestników, by krótko zaprezentowali na forum grupy przykłady negatywnej i pozytywnej mowy ciała (Wyjaśnij, że mowa ciała opisuje sposób w jaki nasza postawa, gestykulacja i wyraz twarzy mogą świadomie lub nieświadomie, być przekaźnikiem naszych myśli i uczuć). SLAJD NR 4 Pokaż slajd NR 4 i krótko go omów. ZACHęĆ jednego lub dwóch uczestników, by krótko zademonstrowali na forum grupy w jaki sposób ton głosu lub sposób mówienia może świadczyć o pewności siebie lub o jej braku. (Przypomnij uczestnikom, żeby się tera nie skupiali na konkretnych słowach, ale na tym w jaki sposób są wypowiadane: ton i siła głosu, modulacja, zmiany tonacji lub siły głosu itd.) 3
SLAJD NR 5 Pokaż slajd NR 5 i krótko go omów. Zachęć jednego lub dwóch uczestników, by krótko zademonstrowali na forum grupy, jak dobór słów lub wyrażeń może świadczyć o pewności siebie, a jaki wręcz przeciwnie. (To zadanie może okazać się trudniejsze. Możesz poprosić uczestników, by pomyśleli o tym, co sami zazwyczaj mówią, kiedy sami czują się niepewnie. Jakie słowa lub frazy wkradają się do ich rozmów w roli wypełniaczy, które pozwalają im zyskać nieco na czasie? Na przykład yyyy, tak jakby czy w sumie ). SLAJD NR 6 Pokaż slajd NR 6 i zachęć uczestników, by przywitali się ze sobą, okazując przy tym pewność siebie, zgodnie z omówionymi wcześniej kwestiami. Uczestnicy powinni się przedstawić, uścisnąć sobie dłonie i powiedzieć, że miło jest im poznać partnera. Pewność siebie: scenki Poproś uczestników, by na podstawie tego, co przed chwilą przedstawili, zasugerowali, który z elementów komunikacji uważają za najważniejszy. SLAJD NR 7 Pokaż slajd NR 7. Spytaj uczestników czy są zaskoczeni wynikami, zwłaszcza tym, że konkretne słowa, których używają, to jedynie mały wycinek odbieranego przez rozmówców ogólnego wrażenia! Poproś, aby uczestnicy wzięli to pod uwagę przy okazji następnego ćwiczenia. Rozdaj arkusz ćwiczeń dot. okazywania pewności siebie. PrzyDZIEL po jednej scence każdej parze lub trójce. Pracując w trójkach, uczestnicy mogą się zmieniać w roli obserwatora. uczestnicy powinni najpierw omówić, w jaki sposób osoba występująca w scence może okazać swoją pewność siebie poprzez: Mowę ciała Ton głosu Dobór konkretnych słów 4 daj uczestnikom kilka minut, by omówili i po kolei odegrali rolę pewnej siebie osoby w scence.
Zachęć uczestników, by podzielili się swoimi refleksjami. (Nie ma tu jednej dobrej odpowiedzi, ale uczestnicy powinni zademonstrować pewność siebie we wszystkich trzech obszarach, a zwłaszcza w mowie ciała oraz pomyśleć o doborze słów, które przekonają rozmówcę do ich racji. Uczestnicy demonstrujący jak być asertywnym, powinni zachować ostrożność, by nie przesadzić i nie posłużyć się agresywną mową ciała lub tonem. Z kolei osoba chcąca nawiązać kontakt powinna pokazać, że potrafi to zrobić w pozytywny sposób). Kształtowanie pewności siebie POWODUJE JJ ROZWÓJ Powiedz, że uczestnicy kształtowali swoją pewność siebie, a więc celowo naśladowali mowę ciała, ton głosu i słowa, które emanują pewnością siebie. Zachęć uczestników, by opowiedzieli jak czują się po odegraniu scenek. Czy któryś uczestnik zachowywał się w nowy lub odmienny dla siebie sposób? czy ktoś w efekcie poczuł się w inny sposób niż zwykle? (Pamiętaj, że przedstawione sytuacje nie są prawdziwe, ale odgrywanie ich na forum grupy lub przed partnerem było prawdziwą sytuacją, w której uczestnicy mogli już odczuć różnicę). Wyjaśnij, że pewne siebie zachowanie może faktycznie sprawić, że pewniej się poczujemy nasze zachowanie fizyczne ma wpływ na nasze hormony, które z kolei mogą odmienić nasze samopoczucie. Pewne siebie zachowanie sprawia, że naprawdę tak się czujemy! Omów znaczenie autentyczności w zachowaniu, aby uczestnicy wykorzystali te pomysły, by być sobą w najlepszym wydaniu. Nie próbuj być kimś, kim nie jesteś. zamiast tego pokaż swoją osobowość. (Uczestnicy powinni podać przykłady, ale możesz też posłużyć się swoimi, np. nie ma sensu naśladować skomplikowanych słów używanych przez drugą osobę, by wydawać się inteligentniejszym. Zamiast tego moduluj głos i mów wyraźnie, ale mów w charakterystyczny i naturalny dla siebie sposób). SLAJD NR 8 Pokaż slajd NR 8. 5
10 min. Podręcznik prowadzącego PODSUMOWANIE SLAJD NR 9 Podsumowanie Podsumuj część dotyczącą posługiwania się mową ciała, tonem głosu i słowami w celu komunikowania się w pewny siebie sposób. Pokaż slajd NR 9 i wykorzystaj Podsumowanie dotyczące pewności siebie. ewentualnie poproś uczestników, by podzielili się na forum grupy jedną rzeczą, którą wprowadzą w życie, by w razie potrzeby komunikować się z większą pewnością siebie. Wybierz studenta, który zacznie jako pierwszy. student ten podzieli się swoim pomysłem i wybierze następną osobę, aż wszyscy zabiorą głos. (Zachęć uczestników, by podzielili się swoimi pomysłami). SLAJD NR 10 pokaż slajd NR 10, który stanowi krótkie studium przypadku na temat praktycznego zastosowania tych pomysłów. SLAJD NR 11 zakończ pokazując slajd NR 11, by zachęcić uczestników do wcielenia tych pomysłów w życie. Co dalej? Uczestnicy mogą wypełnić Podsumowanie: tematy do refleksji w celu odnalezienia sposobów na budowanie swojej pewności siebie. Można to zrealizować poprzez obserwację innych ludzi, pamiętając jednocześnie o zachowaniu swojej naturalnoci i osobowości. Przejdź do modułu NR 3: Osiąganie celów. 6