Projekt budowlany Temat opracowania: BUDYNEK ZAPLECZA SOCJALNO-ADMINISTRACYJNEGO, ZADASZENIE SCHODÓW ZEWN. I ZBIORNIK BEZODPŁYWOWY Stadion OSiR Będzin, Grodziec ul. Kijowska 2 Część opracowania: Instalacje elektryczne. Inwestor: OŚRODEK SPORTU I REKREACJI W BĘDZINIE 42-500 Będzin ul. Sportowa 4 SPIS TREŚCI 1. DANE OGÓLNE 1.1. Odpisy dokumentów... 1.2. Podstawa opracowania... 1.3. Charakterystyka obiektu... 1.4. Zakres opracowania... 1.5. Założenia projektowe... 2. OPIS TECHNICZNY... 3. INFORMACJE BIOZ... 4. OBLICZENIA TECHNICZNE... 5. KOSZTORYS (oddzielna cząść) Szkic sytuacyjny Schemat zasilania SO skrzynka ochronna TR - tablica rozdzielcza Rozmieszczenie urządzeń Układanie kabla SPIS RYSUNKÓW E1 E2 E3 E4 E5 E6 BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 2
1. DANE OGÓLNE 1.1. Odpisy dokumentów: - WARUNKI PRZYŁĄCZENIA - uprawnienia projektanta. 1.2. Podstawa opracowania: - zlecenie Zamawiającego, - wizja lokalna z inwentaryzacją istniejącej instalacji elektrycznej, - uzgodnienia wstępne z Zamawiającym, - uzgodnienia wstępne Z RD Będzin, - podkłady branżowe, - Norma PN-EN-12464 Oświetlenie wewnętrzne, - Norma PN-INC 60364-4-41 Instalacje elektryczne. 1.3. Charakterystyka przedmiotu opracowania: Tematem opracowania jest budynek zaplecza socjalno administracyjnego stadionu w Grodżcu. Obiekt jest wolnostojący na wydzielonym i ogrodzonym terenie. Budynek jest wolnostojący, parterowy bez podpiwniczenia. Przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń pokazano w cz. technologicznej. Obiekt będzie zaopatrzony w media, niezbędne do jego poprawnego funkcjonowania. Szczegółową charakterystykę obiektu, podano w cz. architektoniczno budowlanej opracowania. Dysponentem obiektu jest Zamawiający. 1.4. Zakres opracowania: Przedmiotowe opracowanie obejmuje swoim zakresem: - budowę przyłącza wg. WARUNKÓW PRZYŁĄCZENIA, - instalacje ochronne, - tablicę rozdzielczą, - instalacje wewnętrzne. 1.5. Założenia projektowe: - napięcie zasilania: 3L+N (0,4 kv) AC - układ sieci: TT, - ochrona od porażeń prądem elektrycznym: wg. PN-IEC 60364-4-41. BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 3
2. OPIS TECHNICZNY 2.1. Zasilanie energią elektryczną Zgodnie z WARUNKAMI PRZYŁĄCZENIA [pkt 3 a)], RD Będzin zabuduje szafkę złączowo pomiarową zasilaną z istniejącej sieci rozdzielczej. Od powyższej szafki zostanie ułożony kabel przyłącza do skrzynki ochronnej o oznaczeniu SO. Trasę przyłącza i lokalizację skrzynki oraz sposób połączenia pokazano w cz. rysunkowej. 2.2. SO skrzynka ochronna Jest to osłona z pcv utwardzonego o szczelności IP54, zagłębiona w ścianie. Wyposażenie pokazano w cz. rysunkowej. Zastosowany rozłącznik mocy jest wyłącznikiem głównym (p.poż.) projektowanego budynku. Wyłączenie (zagrożenie) odbywa się przyciskiem zlokalizowanym obok portierni a ponowne załączenie: ręcznie przez osobę uprawnioną. Szczegóły na rysunku. 2.3. Wewnętrzna linia zasilająca (wlz) Jest to połączenie pomiędzy SO a tablicą rozdzielczą o oznaczeniu TR. O doborze połączenia zadecydowały obliczenia. Połączenie będzie prowadzone w rurze ochronnej pod tynkiem. 2.4. TR - tablica rozdzielcza Projektowane tablice zestawiono przykładowo na podstawie katalogu wyrobów f-my legrand. Zasady stosowania zamienników regulują stosowne przepisy. Tablica, poza wyłącznikiem głównym i sygnalizatorem napięcia, jest wyposażona w zabezpieczenia poszczególnych obwodów. Przyjęto zasadę, że odbiorniki poza strefą ochronną i wyższą klasą izolacyjności (oświetlenie) są zabezpieczane przeciążeniowo-zwarciowo. Pozostałe posiadają zabezpieczenie uzupełniające w postaci wyłączników różnicowych o odpowiednich parametrach. Wszystkie zabezpieczenia różnicowe wydano w klasie AC (selektywne). Konstrukcję, wyposażenie i lokalizację tablicy, pokazano w części rysunkowej. 2.5. Instalacje oświetleniowe W celu uzyskania oświetlenia najbardziej zbliżonego do naturalnego, zaproponowano lampy fluorescencyjne. O ilości źródeł światła zadecydowały obliczenia techniczne. Na rysunkach pokazano ilość i rodzaje opraw. Część opraw jest w wersji awaryjnej, umożliwiająca bezkolizyjne opuszczenie pomieszczeń np. przy zaniku zasilania. W umywalni i nad istniejącymi schodami zastosowano oprawy IP54. W węzłach sanitarnych zastosowano plafony z świetlówkami kompaktowymi i czujnikami ruchu. Oświetlenie schodów zewnętrznych i wejść budynkowych odbywa się z portierni. Przewody obwodów oświetleniowych prowadzone są w tynku. 2.6. Instalacja gniazd wtykowych i odbiorników technologicznych W wybranych pomieszczeniach budynku rozmieszczono gniazda wtykowe do zasilania energią elektryczną odbiorników stałych i ruchomych. W części rysunkowej opracowania pokazano lokalizację gniazd oraz wysokość ich posadowienia. Przy doborze ilości i sposobu mocowania gniazd kierowano się funkcją pomieszczenia. Przewody poszczególnych obwodów prowadzone będą jak oświetleniowe. Odbiorniki technologiczne, wydane w cz. instalacyjnej, są zabezpieczone w tablicy TR, zlokalizowanej w kotłowni. 2.7. Odbiorniki dodatkowe Są to elementy wymagające zasilania energią elektryczną np.: logo stadionu, nr administracyjny, wskaźnik poziomu zbiornika bezodpływowego. Mogą być podłączone do TR, po jej stosownym uzupełnieniu. 2.8. Instalacje ochronne OCHRONA OD PORAŻEŃ PRĄDEM ELEKTRYCZNYM Sieć zasilające pracuje w układzie TT. Urządzenia będące pod napięciem są fabrycznie wyposażony w zaciski potencjału PE i N. Zaciski PE będą przewodem wyrównawczym (piątą i trzecią żyłą przewodów i kabli) połączone z uziomem budynku.. W obwodach odbiorników energii elektrycznej, przewód ochronny PE łączyć z zaciskiem ochronnym metalowych obudów odbiorników. Przewód roboczy N łączyć z odpowiednimi zaciskami odbiorników. Jako dodatkową ochronę przeciwporażeniową w projektowanych sieciach BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 4
odbiorczych zastosowano WYŁĄCZENIE SZYBKIE ZASILANIA. Zostanie ono zrealizowane wyłącznikami nadprądowymi o odpowiednim czasie zadziałania. Jako ochronę uzupełniającą odbiorników w strefie ochronnej, zastosowano: wyłączniki różnicowoprądowe. Warunki ich pracy podano w obliczeniach technicznych. OCHRONA PRZECIWPRZEPIĘCIOWA Zgodnie z obowiązującymi przepisami zastosowano pełną ochronę przepięciową. Obniża ona ewentualne napięcie udarowe do wysokości ~ 1,5 kv. Jest to wartość, którą wytrzymują wszystkie urządzenia elektryczne i elektroniczne. WYŁĄCZENIE POŻAROWE opisano wyżej. 2.11. Uwagi ogólne : - Zakres prac objętych opracowaniem jest zgodny z wytycznymi technologicznymi określonymi przez Użytkownika. - Wykonawcę prac objętych opracowaniem obowiązują właściwe normy budowlane, przepisy BHP i p.pożarowe. 3.1. Dane wyjściowe. 3. INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY DLA INWESTYCJI - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia / Dz.U. Nr: 120, poz. 1126 /; - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27.08.2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowego zakresu rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi / Dz. U. Nr: 151, poz. 1256 /; - Ustawa z dnia: 07.07.1994 r. Prawo budowlane / Tekst jednolity: Dz.U. z 2000r. Nr: 106, poz. 1126 / z późniejszymi zmianami: Dz.U. Nr: 109, poz. 1157, Nr: 120, poz. 1268; z 2001r. Nr: 5, poz. 42, Nr: 100, poz. 1085, Nr: 110, poz. 1190, Nr: 115, poz. 1229, Nr: 129, poz.1439, Nr: 154, poz. 1800; z 2002r. Nr: 74, poz. 676; z 2003r. Nr: 80, poz. 718 /. - PN-IEC 364-4-481:1994 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporażeniowej w zależności od zewnętrznych. - PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. 3.2. Zakres robót dla zamierzenia budowlanego. L.p. Rodzaj sieci nie tak 1. Kanalizacja kablowa (wtórna) X 2. Rurociągi kablowe X 3. Instalacja elektryczna wewnętrzna X 4. Linia elektroenergetyczna napowietrzna X 5. Linia telekomunikacyjna w ciągach kablowych X BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 5
3.3. Obiekty dystrybucyjne w budowanej sieci elektroenergetycznej: 1. Złącze pomiarowe (Energetyki) 2. Tablice bezpiecznikowe 3.4. Przewidywane zagrożenia podczas realizacji robót, miejsce i rodzaj zagrożeń. Lp. Miejsce zagrożenia Rodzaj zagrożenia nie tak 1 Rurociąg gazowy przepływ gazu eksplozja X 2 Przewody linii energetycznej przepływ prądu porażenie prądem X 3 Kablowe linie energetyczne przepływ prądu porażenie prądem X 3.5. Przewidywane zagrożenia podczas realizacji robót, miejsce i rodzaj zagrożeń. Lp. Miejsce zagrożenia Rodzaj zagrożenia nie tak 1 Pas drogowy Ruch drogowy kolizja drogowa X 2 Torowisko tramwajowe Ruch tramwajowy kolizja tramwajowa X 3 Tory PKP Ruch kolejowy kolizja kolejowa X 4 Rurociąg cieplny przepływ pary lub wody grzewczej - oparzenie X 5 Rurociąg gazowy przepływ gazu eksplozja X 6 Przewody linii energetycznej przepływ prądu porażenie prądem X 7 Kablowe linie energetyczne przepływ prądu porażenie prądem X 8 Kanalizacja teletechniczna studnie kablowe zatrucie gazem lub eksplozja gazu X 9 Linia napowietrzna praca na wysokości upadek z wysokości X 3.6. Instruktaż pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót. 1. Kierownik budowy powinien sprowadzić aktualność szkoleń pracowników przystępujących do budowy oraz ważność posiadanych uprawnień kwalifikacyjnych do określonych robót. 2. Kierownik budowy udzieli instruktażu przypomnienie o sposobie wykonywania robót w miejscach szczególnie niebezpiecznych. 3.7. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie. 1. Teren budowy powinien posiadać odpowiednie oznakowanie i zabezpieczenie. 2. Pracownicy powinni posiadać właściwy sprzęt BHP. 3. Roboty wykonywać zgodnie z warunkami wyszczególnionymi w uzgodnieniach załączonych do projektów wykonawczych i pod nadzorem właścicieli urządzeń. 4. Kierownik budowy powinien zapewnić drożność dróg ewakuacyjnych. 5. Kierownik budowy powinien posiadać adresy najbliższych służb ratowniczych. BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 6
4. OBLICZENIA TECHNICZNE 4.1. Oświetlenie pomieszczeń: Obliczenia przeprowadzono metodą mocy zapotrzebowanej. Zgodnie z PN-EN-12464 Oświetlenie wewnętrzne, przyjęto E ŚR ~ 500 Lx. Oznaczenie źródeł światła: - świetlówka liniowa standard LF36(18)W - świetlówka kompaktowa EL LL 23W/E27 4.2. Bilans mocy: Zestawienie odbiorników - SCHEMAT TABLICY TR daje moc zainstalowaną: P inst. = 51 kw; P przył. = 35,0 kw; I SZ = 57 A Zgodnie z WARUNKAMI PRZYŁĄCZENIA, moc przyłączeniowa obiektu oraz zabezpieczenie odpowiednio wynoszą: P przył. = 35 kw I B = 3x63 A Jako zasilający (w.l.z.) dobiera się kabel typu YAKXS 4x35mm 2 1kV/I d = 135A I d > I B > I SZ Zasilanie obiektu (kabel i zabezpieczenie) jest dobrane poprawnie. 4.3. Ochrona przeciw porażeniowa : W instalacjach odbiorczych jako ochrona p.porażeniowa uzupełniającą, zostaną zastosowane wyłączniki różnicowo-prądowe. Zastosowano wyłączniki o czułości 30 ma Wyłącznik o czułości 30 ma i ze względu na środowisko (najgorsze warunki) oraz napięcie bezpieczne równe 25 V (zamiast wymaganych przepisami 60 V), wartość oporności sumarycznej dla potencjału PE nie powinna przekroczyć wartości: R = U/I = 25/0,03 ~ 0,8 k Oporność uziomu o takiej wartości jest łatwa do uzyskania w prosty sposób. 4.4. Sprawdzenie działania zabezpieczeń Dla wyznaczonego (WARUNKI pkt 6a) prądu zwarcia w miejscu dostarczenia: I = 10,0 ka a wartości R i X odpowiednio wynoszą: R T = 0,0230 X T = 0,0150 Pozostałe elementy pętli zwarcia (założonego: gniazdo w magazynie) - połączenie skrzynka pom. - SO: YAKXS 4x35mm 2 50m R K1 = 0,0816 X K1 = 0,0520 - połączenie SO TR: YDY 5x16mm 2 10m R K1 = 0,0231 X K1 = 0,0151 - połączenie TR - gniazdo: YDY 3x2,5mm 2 5m R K1 = 0,0740 X K1 = 0,0481 Rezystancja pętli zwarcia : Reaktancja pętli zwarcia : R = 0,2016 X = 0,2652 Impedancja pętli zwarcia : Z = ( R) 2 + ( X) 2 = 0,3305 Spodziewany prąd zwarcia fazowego wynosi : I ZW = 0,7 ka 4.5. Obliczenia samoczynnego wyłączenia zasilania - ochrona przeciwporażeniowa Obliczenia samoczynnego wyłączenia zasilania przy zwarciu sieciowym Zabezpieczenie typu P312B16-30-AC gniazda j.w. ma wg. danych producenta, czas wyłączenia t w < 1ms dla (spodziewanego) prądu zwarciowego I k = 0,7 ka. W sieci odbiorczej, dla układu TT, skuteczne działanie urządzeń ochronnych (wg. PN-INC 60364-4- 42) zapewnia spełnienie zależności: R A x I a < U L BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 7
gdzie: R A suma rezystancji przewodu N, I a prąd samoczynnego wyłączenia zabezpieczenia, U L napięcie dotykowe bezpieczne (60V), 0,2016 Ω x 80A = 17,3V Warunek ochrony przy zwarciu sieciowym jest spełniony. Obliczenia samoczynnego wyłączenia zasilania przy doziemieniu Na podstawie j.w. ustala się wielkość oporności połączenia PE: R A = 0,2016 W rozpatrywanym terenie możliwość uzyskania takiej wartości uziomu jest prawdopodobna. Niemniej, dla zagwarantowania skutecznej ochrony, w obwodach gniazd wtykowych i odbiorników w strefie ochronnej, zastosowano wyłączniki różnicowo prądowe: obliczenia wyżej. BUA i I WSK PROJEKT, Będzin ul. Reja 13 8