Program własny szkolenia ukierunkowanego z futsalu w klasach I III gimnazjum Opracowanie: mgr Kamil Puzdrakiewicz Wstęp Piłka nożna jest wciąż jedną z najbardziej popularnych, jeśli nie najpopularniejszą dyscypliną sportu wśród dzieci i młodzieży. Kilkanaście lat temu ze względu na długą przerwę zimową w Polsce (listopad marzec) w rozgrywkach piłki nożnej 11 osobowej, zaczęto coraz częściej w tym okresie organizować dla piłkarzy turnieje piłki nożnej halowej. Zauważono, że cieszą się one dużym zainteresowaniem. Zaczęły powstawać nowe kluby, specjalizujące się w szkoleniu piłkarzy halowych, aż w końcu wychodząc naprzeciw zainteresowaniu powstała Polska Liga Halowa, zrzeszająca w sezonie 2004/05, 27 drużyn. Oprócz tych klubów w większości zawodowych, organizowane były i nadal są, turnieje dla drużyn amatorskich: miejskie (m.in. Tyska Liga Halowa), wojewódzkie lub regionalne. Pomimo kilku różnic techniczno - taktycznych, pomiędzy piłką nożną 11 osobową, a piłką nożną 5 osobową (uderzenia piłki głową które jest praktycznie uderzeniem sytuacyjnym w piłce nożnej halowej, a bardzo istotnym elementem w piłce nożnej 11 osobowej czy też uderzenie szpicem z którym jest dokładnie odwrotnie; rozegranie ataku pozycyjnego i ustawienia w obronie), to jednak fundament tych dyscyplin, szczególnie obejmujący etap nauczania podstawowego oraz etap doskonalenia opanowanych umiejętności pozostaje bardzo zbieżny. Dlatego wychodząc naprzeciw zainteresowaniu młodzieży piłką nożną oraz korzystając z możliwości organizacyjnych mojej szkoły postanowiłem napisać program szkolenia ukierunkowanego z piłki nożnej halowej (futsal), który umożliwi młodzieży grę w piłkę nożną 5 - osobową, a jednocześnie nie zamknie drogi do spróbowania swych sił w futbolu. Cele ogólne 1. Kształtowanie harmonijnego rozwoju fizycznego uczniów. 2. Promowanie rywalizacji sportowej w duchu fair play, kultura kibicowania. 3. Umożliwienie odkrywania predyspozycji organizatorskich i sędziowskich podczas zawodów sportowych. 4. Tworzenie warunków i klimatu dla uprawiania piłki nożnej halowej. 5. Organizacja obozów sportowo rekreacyjnych oraz treningów piłkarskich. 6. Popularyzacja gry w piłkę nożną wśród młodzieży szkolnej. 7. Przygotowanie młodzieży do zawodów międzyszkolnych. 8. Pogłębianie wiedzy i umiejętności dotyczących prawidłowej postawy ciała, odchyleń od normy, układu krążeniowego, oddechowego, nerwowego. 9. Przygotowanie organizmu do funkcjonowania w środowisku i klimacie w warunkach naturalnych (teren, woda, powietrze, słońce). 10. Poznanie i nabycie wiedzy i umiejętności ruchowych, umożliwiających uczestnictwo w wybranych przez ucznia formach aktywności fizycznej indywidualnej i zespołowej.
Cele edukacyjne 1. Zrozumienie przez ucznia powodów i sensu jego starań o ciało, o sprawność, o zdrowie i urodę, jako warunek szacunku wobec siebie i innych. 2. Uzewnętrznienie, przyjęcie i uznanie przez ucznia postulatu racjonalnej troski o witalną gotowość organizmu, która warunkuje jego życiowe osiągnięcia. 3. Działanie na rzecz rozwoju zdolności motorycznych w tym doskonalenie kondycji i koordynacji, zgodnie z potrzebami i możliwościami indywidualnymi ucznia. Cele wychowawcze 1. Kształcenie podstaw osobowościowych, współdziałania w zespole i wzajemnej współodpowiedzialności. 2. Rozwijanie wolicjonalnych cech charakteru (wytrwałość, odwaga). 3. Kształcenie postaw i zachowań uczniów (umiejętność pogodzenia się z porażką, szacunku dla pokonanego w razie zwycięstwa). 4. Kształtowanie nawyków higienicznych (strój zmienny, higiena osobista, odżywianie). 5. Wdrażanie do samokontroli i samooceny. 6. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych (asekuracja podczas ćwiczeń, przestrzeganie zasad i regulaminów). Sposoby osiągania celów Zakładane cele zostaną zrealizowane w: 1. Procesie zajęć obligatoryjnych: - klasa I 6 godzin w tygodniu (3 x 90 minut) - klasa II 6 godzin w tygodniu (3 x 90 minut) - klasa III 6 godzin w tygodniu (3 x 90 minut) 2. Podczas turniejów towarzyskich (m. in. międzyszkolny turniej o puchar Dyrektora Gimnazjum nr 5 w Tychach, turniej Coca Cola Cup ). 3. Podczas zawodów sportowych wynikających z kalendarza imprez SZS. 4. Podczas zgrupowań i obozów sportowo rekreacyjnych. Metody, formy, techniki i środki nauczania Zajęcia prowadzone będą metodą kompleksowo wielozadaniową, zawierającą zarówno przygotowanie ogólnorozwojowe, techniczno taktyczne oraz sprawdziany. Kształtowanie sprawności ogólnej prowadzone będzie w formie gier i zabaw ruchowych oraz w oparciu o wybrane ćwiczenia gimnastyczne (m. in. przewroty, zwisy, podpory, skoki, ćwiczenia równoważne), atletykę terenową i lekkoatletykę oraz pływanie i pozostałe gry sportowe piłka ręczna, siatkowa, koszykowa). Zadania wychowawcze realizowane będą w formie pogadanek w czasie zajęć, w trakcie obserwacji zawodów sportowych. Adresaci programu Program adresowany jest do uczniów klas I, II, III gimnazjum, którzy zostali zakwalifikowani do klasy szkolenia ukierunkowanego z futsalu na podstawie wstępnej selekcji.
Wstępna selekcja Podstawą rekrutacji młodzieży są: 1. Badania lekarskie 2. Pomiar cech fizycznych (wysokość i waga ciała). 3. Sprawdzian sprawności ogólnej: - szybkość bieg na 60m. - wytrzymałość bieg na 600m. 4. Sprawdzian sprawności specjalnej z piłki nożnej: - przyjęcia, uderzenia i prowadzenie piłki - żonglerka - gra uproszczona 5. Zgoda rodziców. Warunki do prowadzenia zajęć 1. Sala gimnastyczna z urządzeniami do: - piłki siatkowej - piłki koszykowej - gimnastyki 2. Siłownia 3. Boisko sportowe ze sztuczną nawierzchnią do: - piłki ręcznej - piłki siatkowej - piłki koszykowej - piłki nożnej 5 osobowej 4. Hol i korytarze przystosowane do prowadzenia zajęć sportowych (gimnastyka, tenis stołowy, gry i zabawy ruchowe) 5. Zaopatrzony w sprzęt magazynek 6. W pobliżu szkoły znajduje się pełnowymiarowa hala sportowa na której możliwe jest prowadzenie zajęć z piłki nożnej halowej 7. W pobliżu szkoły znajdują się tereny leśne, nadające się do: - atletyki terenowej - biegów na orientację - gier i zabaw na śniegu 8. W pobliżu szkoły znajduje się również kryta pływalnia z której mogą korzystać uczniowie Kształtowanie cech motorycznych niezbędnych do ogólnego rozwoju młodego piłkarza: Szybkość starty z różnych pozycji wyjściowych bieg z rywalizacją na krótkich odcinkach sztafety wahadłowe z pokonywaniem przeszkód biegi, starty, zwroty wykonywane na sygnał zabawy i gry bieżne szybkie wykonywanie czynności, przewrót w przód, odbieranie piłki, bieg, pad boczny szybkie przechodzenie od jednego do drugiego działania
Moc gry i zabawy skocznościowe wieloskoki z miejsca i rozbiegu na różnym podłożu zeskoki z różnych wysokości z lądowaniem na nogi do przysiadu przeskoki przez przeszkody z odbicia obunóż wyskoki dosiężne Siła skoki zajęcze, walki kogutów, podskoki w przysiadzie w różnych kierunkach ćwiczenia mięśni tułowia i obręczy barkowej z pomocą przyborów i współćwiczących uderzenia piłki lekarskiej 1 kg. wieloskoki z odbicia obunóż uginanie ramion w podporze pokonywanie ciężaru własnego ciała Zwinność koordynacja bieg z zadaniami dodatkowymi: zmiana kierunku biegu, wyskok, obroty, siady, przewroty tory przeszkód (przeskoki, czołganie, biegi slalomem, biegi na czworakach) przewroty łączone na materacach ćwiczenia akrobatyczne obwód stacyjny z zastosowaniem elementów gimnastyki podstawowej żonglerka piłkami omijanie przeszkód, ocenianie odległości usytuowania przedmiotu Wytrzymałość marszobiegi terenowe przeplatane ćwiczeniami zwinnościowymi i ogólnorozwojowymi tory przeszkód długotrwałe ćwiczenia elementów techniki i taktyki fragmenty gry, turnieje wewnątrzgrupowe sporty uzupełniające: lekkoatletyka, piłka koszykowa, piłka nożna, piłka ręczna, pływanie na dłuższych odcinkach kraulem A i B oraz stylem klasycznym Opanowanie umiejętności techniczno taktycznych. Klasa I Technika - poruszanie się po boisku krokiem biegowym w przód i w tył, krokiem dostawnym i krokiem skrzyżnym - ćwiczenia oswajające z piłką - prowadzenie piłki po linii prostej (wewnętrzną częścią stopy, prostym podbiciem, zewnętrznym podbiciem) oraz po linii łamanej i krzywej (wewnętrzną częścią stopy, wewnętrznym i zewnętrznym podbiciem) - ułożenie nogi przy uderzeniach i przyjęciach piłki nogą - ułożenie ciała przy uderzeniach i przyjęciach piłki - uderzenia piłki nogą (wewnętrzną częścią stopy, wewnętrznym podbiciem, prostym i zewnętrznym podbiciem, szpicem), głową (czołem, bokiem głowy),
sytuacyjne (piętą, kolanem, udem, zewnętrzną częścią stopy, podeszwą, głową z upadkiem, tzw. szczupakiem, barkiem, klatką piersiową, brzuchem) - przyjęcia piłki (nogą, głową, tułowiem) toczącej się, po odbiciu od podłoża, w powietrzu, z powietrza - zabawy różnymi piłkami lewą i prawą nogą w różnych pozycjach - małe gry - gry uproszczone - strzały na bramkę Taktyka - zapoznanie z podstawowymi sytuacjami taktycznymi - określenie zasad zachowania się podczas działań w atakowaniu i bronieniu - atakowanie indywidualne (wybieganie na pozycję, prowadzenie piłki, strzały) w momencie przejęcia piłki od przeciwnika, w momencie przejęcia piłki od współpartnera - atakowanie zespołowe (szybkie, pozycyjne, kombinowane) Klasa II Technika - poruszanie się krokiem dostawnym we wszystkich kierunkach - zwody bez piłki, z piłką (przy uderzeniu, przy przyjęciu, przy prowadzeniu piłki, przy wyrzucie przez bramkarza) - zwody podwójne - drybling po prowadzeniu piłki wszystkimi sposobami, prawą i lewą nogą na zmianę - drybling przy przeciwniku (pasywnym, aktywnym), we fragmentach gry - strzały do bramki po zwodzie i dryblingu - gra ciałem - odbieranie piłki przeciwnikowi (z przodu, z boku, z tyłu) przez wyprzedzenie, wybiegnięcie, wyskok przed przeciwnika; w momencie przyjęcia wygarnięcie, z doskokiem; po przyjęciu przez wybicie, z doskokiem, - gry szkolne - gry uproszczone Taktyka - gry pomocnicze w nauczaniu taktyki Trzech na jednego, Atakowanie na jedną bramkę, Atakowanie na dwie bramki, Gra w dwóch sektorach - atakowanie szybkie (zorganizowane, improwizowane) - atakowanie pozycyjne (według zasad, według przyjętego schematu) z jednym atakującym, z dwoma atakującymi - stałe fragmenty gry rozpoczęcie gry ze środka, rzuty wolne, rzuty z rogu, rzuty z autu, rzut karny, rzut karny przedłużony, rzut sędziowski - bronienie indywidualne ustawianie się zawodnika, odbieranie i wybijanie piłki przeciwnikowi, krycie przeciwnika (luźne, ścisłe), obronna gra bramkarza Klasa III Technika - gra bramkarza technika w bronieniu (czynności bez piłki, czynności z piłką); technika w atakowaniu (podanie piłki ręką dołem, górą; uderzenie piłki nogą podanie piłki leżącej, toczącej się) - kształtowanie nawyku startu do piłki i wybiegania na wolne pole - zmiany pozycji z piłką i bez piłki
- kształtowanie nawyku szybkiego przyjęcia i podania piłki - akcentowanie gry podaniami, ograniczenie prowadzenia piłki podczas gry - fragmenty gry z przewagą dwóch zawodników, z przewagą jednego zawodnika - fragmenty gry 1x1, 2x2, 3x3 na ograniczonej przestrzeni boiska - gry szkolne, właściwe Taktyka - obronna gra bramkarza - postawa, umiejętność ustawiania się w bramce i poruszania się; chwyty, obrona sytuacyjna, obserwacja poczynań przeciwnika - bronienie zespołowe strefą, każdy swego (krycie luźne, krycie ścisłe, pressing), obrona kombinowana - obrona wzmocniona, kierunkowa, głęboka Wiadomości Klasa I - nabywanie doświadczeń w zakresie udziału w treningach i rozgrywkach - opanowanie przepisów gry, przestrzeganie przepisów - umiejętne zastosowanie ćwiczeń podczas rozgrzewki przed meczem - znajomość elementów techniki gry w piłkę nożną - zaznajomienie z różnymi systemami rozgrywek oraz zasadami ustalania kolejności zajmowanych miejsc - znajomość możliwości rozegrania akcji ofensywnych - znajomość idei fair play Klasa II - III - wdrażanie do sędziowania spotkań stosowanie poprawnej sygnalizacji - znajomość zachowań na boisku podczas rozgrywania akcji ofensywnych i defensywnych - zaznajomienie z możliwościami rozegrania stałych fragmentów gry - znajomość optymalnych zachowań podczas gry na pozycji bramkarza - nabywanie doświadczeń w zakresie organizacji zawodów sportowych Zawody sportowe Klasa I - zawody wewnątrzszkolne, międzyklasowe w piłce nożnej halowej - zawody wewnątrzszkolne, międzyklasowe w grach sportowych i rekreacyjnych (siatkówka, koszykówka, unihokej) o puchar Dyrektor Gimnazjum nr 5 w Tychach - międzyszkolne zawody w piłce nożnej halowej o puchar Dyrektora nr 5 w Tychach - międzyszkolne zawody w piłce nożnej halowej o puchar Dyrektor Gimnazjum nr 3 w Tychach - udział w turnieju piłki nożnej halowej Junior Cup Klasa II III - zawody wewnątrzszkolne, międzyklasowe w piłce nożnej halowej - zawody wewnątrzszkolne, międzyklasowe w grach sportowych i rekreacyjnych (siatkówka, koszykówka, unihokej) o puchar Dyrektora Gimnazjum nr 5 w Tychach
- międzyszkolne zawody w piłce nożnej halowej o puchar Dyrektora Gimnazjum nr 5 w Tychach - międzyszkolne zawody w piłce nożnej halowej o puchar Dyrektora Gimnazjum nr 3 w Tychach - udział w turnieju piłki nożnej Coca cola Cup - udział w Ogólnośląskim turnieju piłki nożnej pięcioosobowej o puchar Dyrektor Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach - udział we wszystkich zawodach sportowych zgodnie z kalendarzem imprez SZS BIBLIOGRAFIA Ciupińska Beata : Autorski program wychowania fizycznego; III etap edukacyjny gimnazjum. Gołaszewski Ryszard (AWF Poznań) ; Piłka nożna. Panfil Ryszard, Żmuda Władysław : Nauczanie gry w piłkę nożną. Śmiglewska Mirosława : Program wychowania fizycznego. Gimnazjum I III. Włosek Małgorzata : Autorski program szkolenia ukierunkowanego z piłki siatkowej w klasie sportowej IV VI szkoły podstawowej.