Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 17.07.2013 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.116.2012 DECYZJA Nr 53 / ŻG / 2013 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013, poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy ALMA MARKET S.A. z siedzibą w Krakowie, ul. Pilotów 6 karę pieniężną w kwocie 6.000,00 zł (słownie: sześć tysięcy złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego (sprzedaż przez Internet) zafałszowanych, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), trzech partii przetworów mięsnych (parówki ze starej wędzarni kiełbasa wieprzowo-wołowa, drobno rozdrobniona, wędzona, parzona; szynka ze starej wędzarni wędzona, wieprzowa, wędzonka parzona; szynkowa ze starej wędzarni kiełbasa grubo rozdrobniona) wyprodukowanych przez Zakłady Mięsne Olewnik Bis Sp. z o.o., Świerczynek 10 A, 09-210 Drobin z uwagi na zamieszczenie/prezentowanie na stronie internetowej www.alma24pl składów w znacznym stopniu różniących się od składów podanych przez producenta na etykietach dołączonych do przedmiotowych produktów, co narusza przepis art. 16 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. bezpieczeństwa żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 1.02.2002 r. z późn. zm.), a także art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. nr z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) przywołany w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.). Uzasadnienie W dniach od 15 do 17 kwietnia 2013 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.116.2013 z dnia 15.04.2013r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, 1
przeprowadzili kontrolę w Delikatesach Alma zlokalizowanych w Łodzi przy ul. Kilińskiego 122/128, należących do Alma Market S.A. z siedzibą w Krakowie, ul. Pilotów 6. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowy i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.), w obecności osoby upoważnionej Dyrektora delikatesów ( ). W trakcie prowadzonych działań kontrolnych w dniu 15 kwietnia 2013r. stwierdzono, że w sprzedaży znajdowały się 3 partie przetworów mięsnych wartości łącznej 237,06 zł, wyprodukowanych przez Zakłady Mięsne Olewnik Bis Sp. z o.o., Świerczynek 10 A, 09-210 Drobin: parówki ze starej wędzarni kiełbasa wieprzowo-wołowa, drobno rozdrobniona, wędzona, parzona, oznaczone numerem partii 5443573 1148 i terminem przydatności do spożycia 28.04.13 w ilości 2,118 kg w cenie 37,50 zł za 1 kilogram, szynka ze starej wędzarni wędzona, wieprzowa, wędzonka parzona, oznaczona numerem partii 5032328 7306 i terminem przydatności do spożycia 07.05.13 w ilości 1,752 kg w cenie 37,90 zł za 1 kilogram, szynkowa ze starej wędzarni kiełbasa grubo rozdrobniona, oznaczona numerem partii 2708343 1199 i terminem przydatności do spożycia 20.04.13 w ilości 2,032 kg w cenie 44,90 zł za 1 kilogram. Produkty te znajdowały się również w ofercie handlowej delikatesów internetowych Alma 24 (adres strony - www.alma24pl). W wyniku porównania oznakowania zamieszczonego na etykietach producenta dołączonych do przedmiotowych produktów z oznakowaniem (prezentacją) zamieszczonym na stronie internetowej stwierdzono, że składy wyżej wymienionych wyrobów prezentowane na stronie internetowej znacznie się różniły od składów podanych przez producenta. Na etykietach dołączonych do: parówek ze starej wędzarni producent podał w składzie wyrobu: mięso wieprzowe (80%), woda, mięso wołowe (5%), skrobia modyfikowana E-1420, tłuszcz wieprzowy, sól, białko wieprzowe, dekstroza, przyprawy i ekstrakty przypraw, regulator kwasowości - cytrynian sodu, sacharoza, przeciwutleniacz izoaskorbinian sodu, substancja konserwująca azotyn sodu, zaś na stronie internetowej zamieszczono skład mięso wieprzowe (81%), sól, skrobia ziemniaczana, laktoza, cytrynian sodu, szynki ze starej wędzarni producent podał w składzie wyrobu: mięso wieprzowe, sól, regulatory kwasowości - cytrynian sodu, octan sodu, przeciwutleniacz askorbinian 2
sodu, wzmacniacz smaku glutaminian monosodowy, syrop glukozowy, dekstroza, przyprawy naturalne i aromaty, substancja konserwująca azotyn sodu, zaś na stronie internetowej zamieszczono skład mięso wieprzowe, sól, woda, szynkowej ze starej wędzarni producent podał w składzie wyrobu mięso wieprzowe (97%), sól, przyprawy naturalne i ekstrakty, zagęstnik - karagen, stabilizatory E 451i, wzmacniacz smaku - glutaminian monosodowy, przeciwutleniacz askorbinian sodu, maltodekstryna, dekstroza, substancja konserwująca azotyn sodu, zaś na stronie internetowej zamieszczono skład mięso wieprzowe (97%), sól, przyprawy naturalne i ekstrakty, zagęstnik karagen, stabilizatory: E451, substancja wzmacniająca smak i zapach. Ponadto producent na dołączonych etykietach zamieścił informację, iż wyżej wymienione przetwory mogą zawierać śladowe ilości gorczycy, selera, jaj, soi, mleka, czyli składniki alergenne wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. nr 137, poz. 966 z późn. zm.). Podany na stronie internetowej sposób ekspozycji i prezentacji przedmiotowych wyrobów naruszał art. 16 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem 178/2002 oraz art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. nr z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia, przywołany w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości, gdyż wprowadzał konsumentów w błąd w szczególności, co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego właściwości, składu. Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli numer ŻG.8361.116.2012 z dnia 15 kwietnia 2012 r., na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli oraz na wydrukach oferty przedmiotowych produktów zamieszczonych na stronie internetowej www.alma24pl. W dniu 17 czerwca 2013 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu zafałszowanych środków spożywczych. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2012. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 20 czerwca 2013 r. 3
W dniu 25 czerwca 2013 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość przychodu netto ze sprzedaży za rok 2012, zaś w dniu 26 czerwca 2013 r. pismo, w którym poinformowała, że osobą odpowiedzialną za wprowadzenie opisów handlowych towarów prezentowanych na platformie internetowej Alma24 dostępnej pod adresem www.alma24pl jest (.), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą ( ) pod adresem: ( ). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002 podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Rozporządzenie 178/2002 stanowi w art. 16, że bez uszczerbku dla bardziej szczegółowych przepisów prawa żywnościowego, etykietowanie, reklama i prezentacja żywności lub pasz, z uwzględnieniem ich kształtu, wyglądu lub opakowania, używanych opakowań, sposobu ułożenia i miejsca wystawienia oraz informacji udostępnionych na ich temat w jakikolwiek sposób, nie może wprowadzać konsumentów w błąd. Art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia podaje w lit. a, iż oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, Ma to również zastosowanie do reklamy oraz prezentacji środków spożywczych (art. 46 ust. 2 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia). Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego 4
składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) zafałszowanych środków spożywczych. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. najwyższy stopień szkodliwości czynu, gdyż zaprezentowanie na platformie internetowej Alma24 składów przetworów mięsnych znacznie odbiegających od podanych przez producenta na etykietach w rażący sposób naruszało interesy konsumentów. Należy tu podkreślić, iż prezentacja zamieszczona na stronie internetowej jest ofertą sklepu i dla wielu konsumentów stanowi źródło informacji o produktach przed ich nabyciem. W tym przypadku konsumenci nabywając przedmiotowe wędliny zostali wprowadzeni w błąd, ponieważ nabywali produkty niezgodne z ich oczekiwaniami zawierające substancje dodatkowe, a także składniki alergenne o obecności których nie zostali poinformowani. Brak informacji o składnikach alergennych może spowodować, że produkty te staną się niebezpieczne dla osób szczególnie wrażliwych na te składniki; 2. najwyższy stopień zawinienia, ponieważ to strona prowadzi pod adresem www.alma24pl sklep internetowy, w którym zaprezentowano składy wyrobów niezgodne z prawdą, czyli nie zapewniła nabywcom rzetelnej informacji o produktach. Skoro strona zleciła innemu przedsiębiorcy obsługę strony internetowej m.in. zamieszczanie opisów wyrobów oferowanych do sprzedaży to jej obowiązkiem było ich sprawdzenie, a tego strona nie uczyniła i wprowadziła do obrotu handlowego zafałszowane co do składu przetwory mięsne; 3. najwyższy zakres naruszenia, bowiem informacja o składzie środka spożywczego stanowi jeden z najważniejszych elementów jakości handlowej, a zatem podanie tej informacji nierzetelnej stanowi rażące naruszenie przepisów mających na celu ochronę konsumentów, a art. 8 rozporządzenia 178/2002 stanowi, iż prawo żywnościowe ma na celu ochronę interesów konsumentów i powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumentów świadomego wyboru związanego ze spożywaną żywnością. Stwierdzone 5
nieprawidłowości naruszały wymagania w zakresie oznakowania i były istotne z punktu widzenia właściwości tego produktu; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy - z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz drugi naruszył przepisy ustawy o jakości (wcześniej wprowadził do obrotu morele BIO nieodpowiadające jakości handlowej); 5. wysoką wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, dotyczące kar za produkty zafałszowane łączna wysokość kary w tym przypadku nie może być niższa niż 1000,00 zł i wyższa niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (co w tym przypadku stanowiłoby kwotę zł), a także w oparciu o treść art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002 ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 6.000 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 6.000,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Alma Market S. A. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) ul. Pilotów 6 30-964 Kraków 2. a/a 6