Gdzie mieszkania? Gdzie miejsca pracy? Możliwe scenariusze dla polityki przestrzennej w Studium Projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Łodzi spotkanie 12 maja 2015 r.
1 wg Zarządzenia Nr 4844/VI/13 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 29 sierpnia 2013 r. ETAP PODEJMOWANIA DECYZJI
2
3 STUDIUM JAKO USZCZEGÓŁOWIENIE STRATEGII PRZESTRZENNEGO ROZWOJU MIASTA ŁODZI 2020+ STRATEGIA stanowi ogólny zarys polityki przestrzennej miasta, jej główne założenia to: POWRÓT DO MIASTA: PRIORYTET DLA WYKORZYSTANIA TERENÓW JUŻ ZABUDOWANYCH I UZBROJONYCH ROZWÓJ DO WEWNĄTRZ: - OGRANICZANIE NIEKONTROLOWANEGO ROZWOJU ZABUDOWY NA PRZEDMIEŚCIACH, NA TERENACH OTWARTYCH REWITALIZACJA STREFY WIELKOMIEJSKIEJ
Analizy stanu wyjściowego
4 DEMOGRAFIA Prognoza liczby ludności
Bydgoszcz Gdańsk Katowice Kraków Lublin Łódź Poznań Szczecin Warszawa Wrocław 5 DEMOGRAFIA Koncentracja miejsc zamieszkania osób w wieku powyżej 60 lat Mieszkańcy w wieku powyżej 60 lat 30% Zmiany współczynnika starzenia demograficznego w 10 miastach Polski 1995 2012 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 1995 2012 W Łodzi starzenie się społeczeństwa ma charakter intensywny i ulega ciągłemu pogłębieniu, choć nie tak szybko, jak ma to miejsce w innych dużych polskich miastach (wzrost o co najmniej 10 osób w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym miał miejsce w Katowicach, Bydgoszczy, Lublinie oraz Gdańsku)
6 DEMOGRAFIA Zmiany liczby ludności: Zmiany liczby ludności: 1988-2002 2002-2009 Strefy Liczba ludności Dynamika zmian [%] 1988 2002 2013 1988 2002 2002 2013 Strefa Wielkomiejska 196 574 167 725 142 432 85,3 84,9 Obszar Współczesnego Rozwoju Strefy Wielkomiejskiej Osiedla, tereny przemysłowe i niezurbanizowane 340 703 298 397 248 803 87,6 83,4 316 199 322 351 326 365 103,075 102,275
7 TRENDY MIESZKANIOWE
8 ZMIANY W ZABUDOWIE, 1994-2009 2009-2013 1994-2009 Budynki powstałe w latach 2009 2013 Budynki powstałe w latach 1994-2009
9 WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Dostępność do podstawowych usług publicznych - zdrowie
10 WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Dostępność do podstawowych usług publicznych - edukacja Żłobki Przedszkola 1000 m MAKSYMALNY PROMIEŃ DOJŚCIA PIESZEGO 500 m MAKSYMALNY PROMIEŃ DOJŚCIA PIESZEGO (tj. w granicach max 500 m dojścia)
11 WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Dostępność do podstawowych usług publicznych - edukacja Szkoły podstawowe Gimnazja 500 m MAKSYMALNY PROMIEŃ DOJŚCIA PIESZEGO (tj. w granicach max 665 m dojścia) 800 m MAKSYMALNY PROMIEŃ DOJŚCIA PIESZEGO (tj. w granicach max 1000 m dojścia)
12 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA zasięg sieci Wodociąg Kanalizacja
13 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA zasięg sieci Gazociąg Ciepłociąg
14 TERENY BEZ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
15 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Udział terenów zieleni urządzonej (parki, skwery, zieleńce) i zadrzewień w Strefie Wielkomiejskiej Łodzi
16 DZIEDZICTWO KULTUROWE Ochrona dziedzictwa kulturowego
17 Ring dróg ekspresowych a ruch wewnętrzny Łodzi i ruch w obszarze centrum 3,6km Odległości między węzłami, a obszarami o wysokiej gęstości zaludnienia 6,1km 1,7km 1,2km 2,5km 1,5km
18 Ulice główne, na których opiera się obszar centrum Obszar centrum przecina 1 ulica główna: korytarz Mickiewicza-Piłsudskiego Jest to jedyny korytarz wschód-zachód o stałym przekroju dwujezdniowym w mieście Ścisłe centrum miasta jest oddalone od obwodnicy o około 1,9 km
19 KOMUNIKACJA Komunikacja zbiorowa Układ tras tramwajowych Układ tras autobusowych
20 KOSZTY URBANIZACJI Koszty urbanizacji terenów mieszkaniowych ŚREDNI WSKAŹNIK KOSZTÓW URBANIZACJI Średnie koszty uzbrojenia terenów mieszkaniowych wielorodzinnych i jednorodzinnych obliczone zostały w oparciu o analizę gęstości dróg i podstawowych sieci infrastruktury technicznej na przykładzie wybranych istniejących osiedli mieszkaniowych oraz terenów mieszkaniowych zaprojektowanych w obowiązujących mpzp, przy wykorzystaniu aktualnego poziomu cen kosztów realizacji inwestycji Koszty uzbrojenia terenów mieszkaniowych obejmują: koszty budowy dróg dojazdowych oraz lokalnych niezbędnych do uruchomienia terenów mieszkaniowych, Koszty budowy podstawowej infrastruktury technicznej tj. wodociągi, kanalizacja sanitarna i deszczowa, koszty wykupu terenów pod projektowane drogi dojazdowe i lokalne, Koszty dokumentacji projektowej (5% wartości inwestycji) Koszty urbanizacji nie uwzględniają kosztów modernizacji istniejących dróg i ich uzbrojenia w infrastrukturę techniczną ZABUDOWA MIESZKANIOWA JEDNORODZINNA 0,77 mln zł/ha ZABUDOWA MIESZKANIOWA WIELORODZINNA 0,53 mln zł/ha
21 BUDŻET Wskaźnik dochodów w przeliczeniu na 1 mieszkańca Łodzi, Krakowa, Poznania i Wrocławia, w okresie 2003-2013 Wydatki inwestycyjne w mln zł realizowane w Łodzi w latach 2006-2014
Wynik analizy
22 ŁÓDZ - PLANY A SYTUACJA DEMOGRAFICZNA Typ terenu wg Studium Zabudowa jednorodzinna Zabudowa śródmiejska Obecna liczba mieszkańców 97 123 os. 132 409 os. + 93 843 os. + 16 000 os. Możliwa liczba mieszkańców 190 966 os. 148 409 os. Zabudowa wielorodzinna 460 469 os. + 39 531 os. 500 000 os. Pozostałe tereny 27 599 os. 27 599 os. + ok. 100 000 os. (decyzje WZ) 740000 720000 700000 680000 660000 640000 620000 600000 580000 560000 540000 717600 712500 682300 649700 610171 2013 2015 2020 2025 2030 PROGNOZA LICZBY MIESZKAŃCÓW ŁODZI wg GUS MOŻLIWA LICZBA MIESZKAŃCÓW: 950 000 1 000 000 os. RÓZNICA MIĘDZY MOŻLIWĄ A PROGNOZOWANĄ NA 2030 r. LICZBĄ MIESZKAŃCÓW: 340 000 390 000 os. wielkość porównywalna z liczbą mieszkańców miast takich jak: Lublin Częstochowa Katowice
23 ŁÓDŹ - ODNOWA ŚRÓDMIEŚCIA JAKO GŁÓWNE WYZWANIE
24 ŁÓDŹ PODNOSZENIE JAKOŚCI ŻYCIA JAKO GŁÓWNY CEL
25 ŁÓDŹ PROCES ODNOWY DOPIERO STARTUJE
26 ŁÓDZ - CZY MAMY POTRZEBĘ OTWIERANIA NOWYCH TERENÓW POD URBANIZACJĘ.
27 ŁÓDZ - KRAJOBRAZ JAKO WARTOŚĆ
Scenariusze analizy
28 DLACZEGO ROZMAWIAMY O MOŻLIWYCH WARIANTACH POLITYKI PRZESTRZENNEJ? STRATEGIA 2020 + Pomysł na miasto! STUDIUM PROJEKT Analizy - ocena stanu istniejącego jak osiągnąć cele ze Strategii? Jakimi środkami? Jakie są straty a jakie korzyści? WARIANT A WARIANT B WARIANT C STUDIUM WYBÓR WARIANTU Wybieramy najlepszy sposób na osiągnięcie celu!
29 REWITALIZACJA A 10,3 mld B 4,6 mld SUMA: 14,9 mld
30 SCENARIUSZE POLITYKI PRZESTRZENNEJ MIASTA WARIANT A WARIANT B WARIANT C Rezerwa 10 tys. 40 tys. mieszk. Koszt infrastruktury 1,3 MLD Koszt na mieszkańca: 2000 PLN Rezerwa 40 tys. 90 tys. mieszk. Koszt infrastruktury 2,3 MLD Koszt na mieszkańca: 3550 PLN Rezerwa 100 tys. 150 tys. Koszt infrastruktury 3,3 MLD Koszt na mieszkańca: 5100 PLN
31 WARIANT A Rezerwa 10 tys. 40 tys. mieszk. Koszt infrastruktury 1,3 MLD Koszt na mieszkańca: 2000 PLN Priorytet dla śródmieścia! W tym wariancie przede wszystkim rozwijane jest ścisłe centrum i wykorzystywane są istniejące zasoby: remontowane są kamienice, powstają nowe plomby, zabudowywane jest Nowe Centrum Łodzi i inne tereny poprzemysłowe. Tereny poza koleją obwodową są ograniczone, chronimy tereny zieleni.
32 WARIANT A Gdzie będą mieszkania? Przede wszystkim w istniejących, rewitalizowanych kamienicach, nowej zabudowie w obszarze śródmieścia, np. na terenach pofabrycznych i mniejszej liczbie osiedli jednorodzinnych Gdzie będą miejsca pracy? W ramach istniejących terenów przemysłowych i biurowych w centrum, niewielkiej liczby dobrze przygotowanych nowych terenów na obrzeżach oraz na obszarach podmiejskich Jak będziemy się przemieszczali przez miasto? Przede wszystkim transportem zbiorowym, pieszo dzięki jego wygodzie i dostępności Co będzie wpływało na jakość życia w tym wariancie? Dostęp do istniejącej sieci usług, ochrona terenów przyrodniczych, uporządkowane śródmieście
33 WARIANT A OCENA EFEKTÓW + - Uporządkowujemy śródmieście. Skupiamy wydatki w centrum Łodzi. Inwestycje służą dużej ilości mieszkańców. Oszczędzamy na wydatkach na nową infrastrukturę na przedmieściach. Przy znacznym dogęszczaniu zabudowy tracimy szansę na wyższą jakość zamieszkania przez ruch w centrum, brak zieleni Mieszkańcy będą szukali nowych form zabudowy (np. działek pod budowę domu) poza Łodzią Inwestorzy mogą szukać innych terenów pod zabudowę Korzystamy z efektywniejszego transportu zbiorowego. Chronimy tereny otwarte i cenne przyrodniczo na obrzeżach.
34 WARIANT B Rezerwa 40 tys. 90 tys. mieszk. Koszt infrastruktury 2,3 MLD Koszt na mieszkańca: 3550 PLN Rozwój w śródmieściu przy uzupełnianiu Terenów zabudowy obrzeżach Zabudowa w śródmieściu nie będzie tak gęsta jak w wariancie B. Ważna będzie możliwość zapewnienia terenów zieleni. Poza śródmieściem będą wyznaczone tereny zabudowy. Poruszanie się komunikacją zbiorową będzie priorytetem choć zwiększa się obszar wymagający obsługi.
35 WARIANT B Gdzie będą mieszkania? Zarówno w śródmieściu w formie nowych plomb i osiedli zabudowy wielorodzinnej jak i na terenach zabudowy jednorodzinnej. Nowe domy powinny powstawać jako uzupełnienie terenów już urbanizujących się, gdzie jest dobry dostęp do usług. Gdzie będą miejsca pracy? W ramach istniejących i nowych terenów. Nowe, większe tereny przemysłowe będą skupione w ramach kilku lokalizacji na obrzeżach Jak będziemy się przemieszczali przez miasto: Głównie transportem zbiorowym z udziałem ruchu indywidualnego Co będzie wpływało na jakość życia w tym wariancie? W śródmieściu poprawa jakości zamieszkania dzięki niedogęszczaniu zabudowy i poprawie terenów otwartych. Na przedmieściach skupienie inwestycji w ramach obszarów, które już są zabudowane i zamieszkane.
36 WARIANT B OCENA EFEKTÓW + - Poprawa jakości w Śródmieściu o wyższą jakości zamieszkania. Realizacja np. terenów otwartych, porządkowanie podwórek, poprawa jakości przestrzeni. Realizacja wariantu będzie wiązała się z większymi wydatkami związanymi z realizacją dróg i sieci uzbrojenia. Oferta inwestycyjna jest bardziej zróżnicowana (domy wielorodzinne i domy jednorodzinne). Korzystamy z efektywnego transportu zbiorowego. Chronimy tereny otwarte i cenne przyrodniczo na obrzeżach.
37 WARIANT C Rezerwa 100 tys. 150 tys. Koszt infrastruktury 3,3 MLD Koszt na mieszkańca: 5100 PLN Zapewnienie znaczących rezerw na obrzeżach Poza centrum są lokalizowane nowe rezerwy inwestycyjne np. dla nowych osiedli mieszkaniowych oraz urbanizacji nowych terenów (np. rolnych). Trudno ocenić czy uda się priorytet dla transportu zbiorowego ze względu na duży obszar wymagający obsługi. Urbanizacja obrzeży wymaga inwestowania w poprawę jakości tych terenów (np. budowę dróg i kanalizacji).
38 WARIANT C Gdzie będą mieszkania? W dużej części na nowych osiedlach jedno- i wielorodzinnych. Wiele z nich może być lokalizowanych na terenach obrzeżowych (tzw. na surowym korzeniu). Gdzie będą miejsca pracy? W ramach istniejących terenów przemysłowych i dużych rezerw terenów na obrzeżach. Jak będziemy się przemieszczali przez miasto? Samochodem jak i transportem zbiorowym, możliwość sprawnego obsłużenia wszystkich terenów zabudowy autobusami i tramwajami jest ograniczona. Co będzie wpływało na jakość życia w tym wariancie? Swoboda wyboru miejsca zamieszkania lub inwestowania.
39 WARIANT C OCENA EFEKTÓW + - Różnorodna oferta mieszkaniowa, głównie tereny jednorodzinne Możliwość kontynuacji swobodnej zabudowy na przedmieściach Bardzo duża swoboda inwestycyjna Rozproszenie inwestycji publicznych musimy uzbrajać tereny na przedmieściach i rewitalizować Większe wydatki na nowe drogi, sieci uzbrojenia i infrastrukturę społeczną na nowych terenach inwestycyjnych Mniejsza ochrona terenów podmiejskich, utrata jakości przez chaotyczną zabudowę Większe obciążenie dróg ruchem kołowym
40 BRAK PLANOWANIA SWOBODNA URBANIZACJA Prognoza ludnościowa 2030: 650,000 Rezerwa nowe tereny inwestycyjne: 300 tys. 450 tys. Koszt infrastruktury 5,5 MLD Koszt na mieszkańca: 8100 PLN