Zdzisław Dominik
Sektor spożywczy w Polsce Dynamika sektora spożywczego Polska jest ósmym eksporterem żywności spośród państw UE. Sektor spożywczy odpowiada za 22% produkcji sprzedanej przemysłu w Polsce. 19% osób pracujących w przemyśle jest zatrudnionych w sektorze spożywczym. Wartość produkcji sprzedanej wynosi ponad 200 mld zł (z czego 89% jest generowane przez produkty żywnościowe, 9% napoje, a pozostałe 2% przez wyroby tytoniowe). Struktura gospodarki 63% 4% 33% Rolnictwo Przemysł Usługi Źródło: CIA Factbook
Sektor spożywczy w Polsce Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi 20,4 17,9 Wartość handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi z roku na rok wzrasta. Saldo wymiany zagranicznej od lat pozostaje dodatnie - nawet w 2014 roku, pomimo embarga rosyjskiego i kryzysu ukraińskiego. 15,2 14,3 13,5 13,6 12,6 11,7 11,5 10,9 10,1 10,3 9,3 8,5 8,1 7,1 6,4 5,2 5,4 4 4,4 6,1 3,6 4,3 1,7 2,1 2 2,2 2,6 2,6 1,4 0,4 0,8 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Źródło: ARR eksport import saldo Mld EUR
Sektor spożywczy w Polsce Struktura sprzedaży polskiego sektora spożywczego w roku 2012 r. Źródło: PAIiIZ
Rynek brazylijski 8,5 miliona km² - piąty największy kraj na świecie i 43% powierzchni Ameryki Południowej. 202,7 milionów mieszkańców (większość skoncentrowana w dużych miastach wzdłuż wybrzeża). Stolica: Brasilia Republika federalna składająca się z 26. stanów i 1 dystryktu. Język: portugalski Real brazylijski (1R$= 1,22PLN)
Rynek brazylijski GOSPODARKA PKB 2 224 miliardów USD (2013) (7. miejsce na świecie i prawie połowa PKB kontynentu) 3000 2500 2000 1500 1000 PKB Brazylii mld USD PKB per capita 12 100 USD Stopa wzrostu 0,1% 500 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Inflacja 6,4% Bezrobocie 5,7% Import 244,8 miliardów $ Eksport 241,4 miliardów $ INFRASTRUKTURA Liczba lotnisk: 4 093 Szlaki kolejowe: Drogi: 28 538 km 1 580 964 km Porty Belem, Paranagua, Rio Grande, Rio de Janeiro, Santos, Sao Sebastiao, Tubarao
Rynek brazylijski Przemysł spożywczy w Brazylii Przemysł spożywczy jest jednym z kluczowych segmentów gospodarki brazylijskiej: Sektor o największej wartości produkcji sprzedanej ponad 18% produkcji krajowej Sektor dający największe zatrudnienie (około 20% ogółu miejsc pracy). Brazylijczycy wydają średnio 30% swoich dochodów na żywność i napoje. W latach 2007 do 2011, wartość importu żywności i napojów w ujęciu wartościowym wzrosła o 102%, a w ujęciu ilościowym o 8%. Największy wzrost odnotowano w sektorze napojów 374% wzrostu w ujęciu wartościowym i 860% w ujęciu ilościowym. Bardzo duży wpływ na przemysł spożywczy w Brazylii ma klimat północna część kraju leży w okolicach równika, co wiąże się z wysokimi temperaturami przez cały rok, zmuszając producentów do odpowiedniego dostosowania transportu, warunków przechowywania i samych produktów.
Obyczaje konsumenckie Bariera miasto/wieś Brazylia jest krajem o jednym z najwyższych wskaźników urbanizacji na świecie 85% ludności mieszka w miastach. Bardzo duże nierówności społeczne wokół dużych miast tworzą się fawele dzielnice biedy. Ze względu na powierzchnię Brazylii, logistyka może być jedną z pierwszych barier eksportu sugeruje się stopniowe wchodzenie na rynek.
Obyczaje konsumenckie Procedury importowe Wszyscy importerzy są zobowiązani do zarejestrowania się w Sekretariacie Handlu Zagranicznego (SECEX) i uzyskania licencji eksportowej (bezpośrednio lub za pośrednictwem prywatnych agentów celnych). Po wprowadzeniu informacji o produkcie i pochodzeniu w automatycznym systemie importu Brazylii (SISCOMEX) importerzy mogą sprawdzić, czy produkt wymaga licencji przed wysyłką oraz które organy odpowiadają za jej wydanie. Licencja jest zazwyczaj wymagana dla produktów spożywczych i napojów. Jest ona wydawana przez brazylijski odpowiednik Ministerstwa Rolnictwa (MAPA) i organ zajmujący się inspekcją sanitarną (ANVISA). Eksporterzy muszą poddać się audytowi, aby uzyskać zgodę na wprowadzenie produktów na rynek brazylijski (co kilka miesięcy przyjeżdżają do Europy eksperci z Brazylii). Cło importowe z krajów Europy może wynosić od 0% do 30%, zależnie od produktu.
Obyczaje konsumenckie Lokalne smaki Brazylijscy konsumenci stopniowo przejmują zachodnie wzorce konsumpcyjne. Nawyki żywieniowe różnią się jednak w zależności od regionu: Na północnym-wschodzie kraju spożywa się znacznie więcej świeżych owoców i warzyw; Na południu podstawą diety jest mięso; Na południowym wschodzie ze względu na obecność dużych miast, spożywa się najwięcej żywności przetworzonej. Ogólne Brazylijczycy doceniają znacznie słodszy smak niż Polacy Nawet najwięksi producenci żywności i napojów wprowadzają na rynek produkty wykorzystujące lokalne smaki - owoce (np. guaraná, açaí, cupuaçu), warzywa (np. cará) lub tradycyjne przepisy z danego regionu (np. vatapá).
Obyczaje konsumenckie Struktura cen Brazylijski przemysł spożywczy dostarcza produkty pierwszej potrzeby największe firmy międzynarodowe zwykle stawiają na produkcję lokalną, co wynika również z protekcjonizmu podatkowego. Eksporterzy muszą mieć świadomość, że ceny ich produktów w Brazylii będą często dwukrotnie wyższe niż w UE, ze względu na koszt dostępu do rynku Brazylii (cła i opłaty administracyjne). W dużych miastach istnieją dobrze zorganizowane sieci delikatesów oferujące produkty importowane, których klienci są przyzwyczajeni do wysokich cen detalicznych W dystrybucji dla sektora HORECA znajduje się wiele produktów importowanych.
Przygotowanie sprzedaży/zabezpieczenie płatności Wybór partnerów Posiadanie lokalnego partnera biznesowego znacznie ułatwia eksport do Brazylii, a dla małych i średnich firm jest praktycznie jedynym sposobem wejścia na rynek. Każdego potencjalnego partnera należy dokładnie sprawdzić: Poziom doświadczenia Umiejętności językowe Wielkość firmy Rodzaj posiadanych licencji importowych Obecność na rynku Pozycjonowanie : dystrybutor/importer/agent? Zaleca się, żeby pierwszą umowę z potencjalnym partnerem podpisywać na krótszy okres (np. rok).
Przygotowanie sprzedaży/zabezpieczenie płatności Stosowane metody zabezpieczeń Powszechnie stosuje się instrumenty finansowe np. akredytywę lub inkaso. Obecnych jest wiele banków międzynarodowych (Santander, Citi, ). W głównych ośrodkach biznesowych kraju mają siedziby kancelarie prawne obsługujące klientów m.in. w języku angielskim, pomagające zabezpieczyć transakcję i jej płatność. Należy zwrócić uwagę na niestabilność kursu reala (obecnie BRL się osłabia względem głównych walut) i wprowadzić odpowiednie zabezpieczenia (sprzedaż fakturowaną w USD na przykład). Należy wziąć pod uwagę trudność w zastrzeżeniu swojej marki i egzekwowaniu wycofania ewentualnych nielegalnych kopii.
Przygotowanie sprzedaży/zabezpieczenie płatności Dobre praktyki Nie spiesz się lepiej poświęcić czas, aby zrozumieć rynek i sprawdzić, czy warto na niego wchodzić. Zainwestuj w znalezienie odpowiedniego partnera biznesowego. Weź pod uwagę, że Brazylia jest uznanym rynkiem, a to wpływa na brazylijskich importerów i dystrybutorów żywności, którzy prowadzą rozmowy z firmami z całego świata. To oznacza, że trzeba podjąć dodatkowe wysiłki, aby przekonać dobrego kandydata do współpracy. Pamiętaj o różnicach kulturowych. Brazylijczycy cenią nieformalność i komunikację niewerbalną. Zwykle, nawet w sytuacjach formalnych, mówią sobie po imieniu. Rytm negocjacji jest zwykle wolny, z przerwami w celu omówienia innych tematów. Brazylijczycy zwykle nie są punktualni. Pamiętaj o możliwości opłacalnego importu towarów i surowców z Brazylii, czyli rozpatruj wejście na ten rynek wielowektorowo.
LOGOS POLSKA Sp. z o.o. Siedziba ul. Św. Tomasza 29/2 31-027 Kraków POLSKA Tel.: + 48 12 429 41 01 Faks : + 48 12 421 71 00 logos@groupe-logos.com Przygotował: Kamil GOŁĘBIOWSKI