GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie Unii Europejskiej, ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Śląski Ośrodek Badań Regionalnych tel.: (+48 32) 77 91 256, fax: (+48 32) 77 91 300, e-mail: A.Molenda@stat.gov.pl w kwestiach technicznych związanych z funkcjonowaniem aplikacji internetowej:, ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Ośrodek Projektowania i Baz Danych tel.: (+48 32) 77 91 299, fax: (+48 32) 77 91 300, e-mail: R.Pajak@stat.gov.pl wskaźników na poziomie regionalnym i lokalnym Urząd Statystyczny we Wrocławiu, ul. Oławska 31, 50-950 Wrocław Ośrodek Banku Danych Lokalnych tel.: (+48 75) 642-40-47, e-mail: B.Bal-Domanska@stat.gov.pl Strona 1
1. Metryka wskaźnika Metadana Opis Nazwa wskaźnika Ład Ład społeczny Obszar tematyczny Zdrowie publiczne Dziedzina Zdrowie publiczne Definicja Wskaźnik pokazuje narażenie ludności na ozon SOMO35 na stacjach tła miejskiego w aglomeracjach. Prezentuje roczną sumę średnich 8-godzinnych stężeń dziennych przekraczających wartość progową (70 mikrogramów ozonu na m 3 czyli 35 ppb). Dostępne wymiary Jednostka miary µg/m 3 dziennie Wyjaśnienia metodologiczne Wskaźnik pokazuje ważone populacją stężenie ozonu, na które miejska ludności potencjalnie jest narażona. Zasadnicza metryka dla oceny wpływu ozonu na zdrowie człowieka, zgodnie z zaleceniami WHO, to dzienne maksimum 8-godzinnej średniej. Działanie ozonu powinno być oceniane przez cały rok. Indeks SOMO35 jest istotnym wskaźnikiem narażenia zdrowia ludzkiego. SOMO35 roczna suma maksymalnych średnich 8-godzinnych kroczących przekraczających 35 ppb (70 µg/m 3 ). Z każdego dnia maksymalna wartość ze wartości średnich 8-godzinnych kroczących dla ozonu jest wybierana i sumowana jeśli przekracza wartość 35 ppb. Obszary tła miejskiego- oznaczają miejsca na terenach miejskich, gdzie poziomy zanieczyszczeń są reprezentatywne dla narażenia ludności miejskiej na działanie zanieczyszczeń. Punkty pomiarowe tła miejskiego są tak zlokalizowane, aby na poziom zanieczyszczeń miało wpływ połączenie zanieczyszczeń pochodzących ze wszystkich źródeł położonych pod wiatr w stosunku do stacji pomiarowej. Dokumenty strategiczne; monitorowane cele Znaczenie dla zrównoważonego rozwoju Ozon jest silnym utleniaczem fotochemicznym, którego podwyższone stężenia powodują poważne problemy zdrowotne, negatywnie wpływają na roślinność, niszczą uprawy rolne oraz materiały z tworzyw sztucznych powodując przyspieszoną ich korozję. Jego podwyższone stężenia w warstwie przyziemnej negatywnie oddziałują na drogi oddechowe człowieka, co może prowadzić do zmniejszenia wydolności płuc i nasilenia chorób układu krążenia. W wyniku narażenia na wysokie stężenia ozonu w powietrzu atmosferycznym mogą wystąpić: kaszel, problemy z oddychaniem. Przekroczenie dopuszczalnego stężenia ozonu może nasilić objawy astmy oskrzelowej, wywołać zapalenie płuc, bóle głowy, podrażnienie oczu, senność i spadek ciśnienia tętniczego krwi. Należy pamiętać, że na stężenie ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery a tym samym na wartość wskaźnika narażenia oprócz emisji prekursorów ozonu mają również istotny wpływ warunki meteorologiczne, takie jak: wysoka temperatura powietrza, duże nasłonecznienie i brak opadów, a więc czynniki, na które człowiek nie ma wpływu i którym nie może przeciwdziałać. Strona 2
Odniesienie do zasad zrównoważonego rozwoju zawartych w Deklaracji z Rio. Konferencja Narodów Zjednoczonych Środowisko i Rozwój Pożądany kierunek zmian Wzrost wartości wskaźnika Dostępność danych (lata) Dane dostępne od 2004 r. Dostępność na poziomie terytorialnym Moduł krajowy Dostępność danych dla UE Kraje UE, UE 28 Źródło danych: Eurostat Źródło danych Państwowy Monitoring Środowiska Eurostat Data aktualizacji danych Dane pobrano ze strony internetowej Eurostat w dniu 31.03.2016 r. Uwagi Strona 3
2. Polska 2.1. Ogółem Wyszczególnienie (µg/m 3 dziennie) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ogółem 3 030,9 3 954,0 4 573,7 3 244,5 3 542,8 3 091,5 2 806,0 3 388,1 3 525,8 3 062,3. Źródło: Eurostat Legenda: p - łącznie dla powiatu i miasta na prawach powiatu a - wartość mniejsza niż przyjęty format prezentacji # - tajemnica statystyczna x - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe k - agreget może być niekompletny m - zmiany metodologiczne - - brak informacji n - dana jeszcze niedostępna, będzie dostępna "." - brak danych Strona 4
3. Porównanie międzynarodowe 3.1. Ogółem Kraj (symbol) (µg/m 3 dziennie) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Austria (AT) 4 698,4 5 457,7 5 200,6 5 758,8 5 019,4 4 971,5 4 400,1 5 314,6 5 038,6 4 678,7. Belgia (BE) 2 805,1 2 626,5 3 737,6 2 232,4 2 548,7 2 763,2 2 313,7 2 516,8 1 904,8 2 299,3. Bułgaria (BG) 2 695,0 2 187,5 3 060,1 3 170,9 3 867,9 3 523,7 3 315,2 3 973,6 5 173,0 3 567,4. Cypr (CY)........... Czechy (CZ) 4 788,8 5 662,1 5 714,4 4 652,2 4 190,6 4 274,5 3 907,5 4 281,8 4 471,4 3 848,2. Niemcy (DE) 3 140,4 3 393,5 4 467,7 3 259,2 3 503,6 3 152,7 3 456,5 3 308,8 3 027,4 3 148,6. Dania (DK) 2 094,2 1 519,4 3 428,3 2 255,6 2 791,7 2 437,6 1 995,9 2 945,4 2 631,5 2 750,1. Estonia (EE) 1 299,0 1 321,0 4 331,0 2 308,0 1 381,0 1 668,5 5 466,8 2 401,6 1 513,8 2 447,9. Grecja (EL)........... Hiszpania (ES) 4 258,9 4 410,9 4 513,8 4 091,2 4 380,2 5 336,5 5 076,8 4 700,8 4 660,3 5 019,3. Finlandia (FI) 2 045,5 1 677,7 2 493,7 1 084,8 1 841,6 1 595,3 1 836,0 1 768,5 1 326,2 1 751,7. Francja (FR) 4 131,2 4 332,8 4 827,8 3 558,3 3 396,9 3 951,1 4 083,3 4 307,2 3 427,9 3 788,2. Chorwacja (HR)........... Węgry (HU) 3 322,6 5 297,3 4 603,4 7 444,0 5 695,7 6 796,8 4 459,3 6 065,8 6 806,3 4 267,8. Irlandia (IE) 353,0 408,6 922,4 641,0 956,0 1 196,1 708,7 1 027,0 675,5 1 386,3. Włochy (IT) 6 831,0 6 735,3 8 646,4 6 880,3 6 310,3 6 389,6 5 648,2 6 800,9 6 560,8 5 759,8. Litwa (LT) 2 909,0 5 048,0 4 621,0 1 890,7 3 652,9 2 109,8 1 416,0 3 057,0 2 722,3 2 478,2. Luksemburg (LU) 2 832,0 1 479,0 2 715,0 0,0 175,0 307,0 2 785,0 1 539,0 1 447,0 1 544,5. Łotwa (LV) 1 030,0 308,0 1 758,0. 1 354,0 1 259,7 1 212,5 1 806,0 3 366,5 3 116,5. Malta (MT)........... Holandia (NL) 2 269,5 1 929,3 3 596,1 1 635,0 2 340,0 1 895,1 1 812,4 1 760,5 1 719,5 2 131,7. Polska (PL) 3 030,9 3 954,0 4 573,7 3 244,5 3 542,8 3 091,5 2 806,0 3 388,1 3 525,8 3 062,3. Portugalia (PT) 3 734,0 3 850,5 3 867,7 3 797,1 2 565,1 3 647,2 4 022,5 3 935,6 3 334,3 4 326,5. Rumunia (RO) 6 401,5 3 469,7 3 272,6 3 893,7 3 376,1 4 496,0 1 328,5 1 845,0 2 406,2 573,9. Szwecja (SE) 2 539,5 2 978,3 2 919,1 1 719,4 2 507,5 2 010,8 1 535,8 2 402,8 2 633,2 1 864,2. Słowenia (SI) 5 530,0 6 017,0 6 461,0 6 514,0 5 838,0 4 959,0 4 497,0 6 615,0 6 699,0 5 527,7. Słowacja (SK) 5 206,5 6 668,5 6 249,1 5 750,1 5 117,0 8 045,6 4 959,5 7 113,9 6 713,0 5 249,8. UE-27 (UE27)........... UE-28 (UE28) 3 510,3 3 703,7 4 506,0 3 624,2 3 598,7 3 667,7 3 382,4 3 705,2 3 502,0 3 372,8. Wielka Brytania (UK) 1 200,2 1 299,5 2 246,7 991,9 1 732,9 1 154,6 816,5 1 228,5 951,1 1 087,3. Strona 5
Źródło: Eurostat Legenda: p - łącznie dla powiatu i miasta na prawach powiatu a - wartość mniejsza niż przyjęty format prezentacji # - tajemnica statystyczna x - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe k - agreget może być niekompletny m - zmiany metodologiczne - - brak informacji n - dana jeszcze niedostępna, będzie dostępna "." - brak danych Strona 6