Rynek pracy województwa mazowieckiego w I półroczu 2015 roku

Rynek pracy województwa mazowieckiego w I półroczu 2015 roku

1. Ogólna charakterystyka województwa.... 3 2. Bezrobocie w województwie mazowieckim... 5 2.1. Stopa bezrobocia... 6 2.2. Napływ i odpływ z bezrobocia... 7 3. Wybrane kategorie osób... 9 3.1. Bezrobotne kobiety... 9 3.2. Bezrobotni zamieszkali na wsi... 11 3.3. Bezrobotni posiadający prawo do zasiłku... 12 3.4. Bezrobotni zwolnieni z przyczyn dotyczących zakładu pracy... 14 3.5. Osoby bezrobotne w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki... 15 3.6. Cudzoziemcy... 16 4. Struktura według wieku, wykształcenia, stażu pracy oraz czasu pozostawiania bez pracy... 17 4.1. Bezrobotni według wieku... 17 4.2. Bezrobotni według poziomu wykształcenia... 18 4.3. Bezrobotni według stażu pracy... 20 4.4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 21 5. Bezrobotni według grup zawodów i specjalności... 24 5.1. Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według zawodów... 28 6. Bezrobotni poprzednio pracujący według sekcji działalności gospodarczej (wg PKD)... 31 6.1. Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według PKD... 32 7. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 34 8. Usługi i instrumenty rynku pracy... 34 8.1. Programy rynku pracy niezwiązane z angażowaniem środków funduszu pracy... 35 8.1.1. Pośrednictwo pracy... 35 8.1.2. Pośrednictwo w ramach Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES)... 35 8.1.5. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według rodzaju działalności pracodawcy (według PKD)... 37 8.1.6. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według grup zawodów i specjalności... 39 8.1.7. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej, a bezrobotni według elementarnych grup zawodów... 41 9. Podział środków Funduszu Pracy... 44 10. Oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy krótkoterminowej... 46 11. Realizacja zadań w zakresie ochrony roszczeń pracowniczych ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)... 46 11.1. Zrealizowane wypłaty w związku z niewypłacalnością pracodawcy... 46 11.2. Realizacja zadań związanych z ochroną miejsc pracy... 48 11.3. Wykorzystanie środków FGŚP za okres 1 stycznia do 30 czerwca w 2015 r. w porównaniu do... 49 11.4. Dochodzenie zwrotu wypłaconych świadczeń... 49 12. Spis wykresów... 51 13. Spis tabel... 51 14. Aneks statystyczny... 52 14.1. Spis załączników według obszarów... 52 14.2. Spis załączników w układzie podregionów... 53 2

1. Ogólna charakterystyka województwa. Województwo mazowieckie obejmuje powierzchnię 35.558 km 2, przy czym największa powierzchnia należy do powiatu ostrołęckiego (2.097 km²), a najmniejsza do powiatu pruszkowskiego (246 km²). W województwie funkcjonuje 314 gmin (w tym 35 miejskich, 50 miejsko wiejskich i 229 wiejskich), 37 powiatów i 5 miast na prawach powiatu. 1 W czerwcu 2015 r. w rejestrze REGON 2 zarejestrowanych było 754.598 podmiotów gospodarki narodowej na Mazowszu (bez rolników indywidualnych), tj. o 23.329 podmiotów (o 3,2%) więcej niż w czerwcu Przy czym podmioty sektora prywatnego stanowiły 98,3% (741.754 podmioty, przed rokiem 718.390 podmiotów), natomiast sektor publiczny stanowił 1,7% (12.844 podmioty, przed rokiem 12.879 podmiotów). Wśród podmiotów sektora prywatnego dominowały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 500.971 podmiotów (66,4%). Najwięcej z nich funkcjonowało w miastach: Warszawie 392.562 podmioty (52,0% ogółu podmiotów w województwie) i Radomiu 24.690 (3,3%) oraz w powiatach: piaseczyńskim 30.078 (4,0%), wołomińskim 28.584 (3,8%) i pruszkowskim 26.922 (3,6%). Z ogólnej liczby podmiotów 55,6% miało siedzibę w miastach na prawach powiatu. Spółki z udziałem kapitału zagranicznego stanowiły 4,5% ogółu podmiotów w województwie (33.584 spółki, przed rokiem 32.090 spółek). W okresie styczeń czerwiec br. zarejestrowano 34.593 nowe podmioty (w analogicznym okresie poprzedniego roku było to 32.012 nowych podmiotów), natomiast 22.725 podmiotów zrezygnowało z prowadzenia działalności gospodarczej (rok wcześniej 26.406 podmiotów). W czerwcu 2015 roku funkcjonowało w Warszawie 52,0% ogółu podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w województwie. 1 Wybrane dane o podregionach województwa mazowieckiego. II kw. 2015 r., Urząd Statystyczny w Warszawie. 2 Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, I półrocze 2015 r. tablice, Warszawa 2015 wyd. GUS; Komunikat o sytuacji społeczno gospodarczej województwa mazowieckiego czerwiec 2015 Nr 6; Biuletyn statystyczny województwa mazowieckiego II kwartał 2015, wyd. Urząd Statystyczny w Warszawie. 3

Wykres 1 Podmioty gospodarki narodowej według sekcji PKD koniec czerwca 2015 r. Pozostała działalność usługowa Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Opieka zdrowia i pomoc społeczna Edukacja Administracja publiczna i obrona narodowa; Administrowanie i działalność wspierająca Działalność profesjonalna Obsługa rynku nieruchomości Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Informacja i komunikacja Zakwaterowanie i gastronomia Transport i gospodarka magazynowa Handel; naprawa pojazdów samochodowych Budownictwo Przemysł Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 46 421 12 219 33 836 27 217 3 452 27 677 33 157 25 053 40 659 19 127 45 305 9 027 72 478 64 731 100 780 193 387 0 50 000 100 000 150 000 200 000 250 000 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych statystycznych GUS: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, I półrocze 2015 r. W okresie od stycznia do czerwca 2015 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw 3 wyniosło 1.343,1 tys. osób i było o 1,2% wyższe niż w analogicznym okresie Wykres 2 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w I półroczu i w I półroczu 2015 r. 1 328,0 1 326,7 1 327,4 1 325,8 1 327,7 1 331,4 1 346,7 1 341,8 1 341,2 1 341,4 1 342,8 1 343,4 2014 rok 2015 rok Źródło: opracowanie własne na podstawie danych statystycznych US Warszawa: Komunikat o sytuacji społeczno gospodarczej województwa mazowieckiego. 3 Komunikat o sytuacji społeczno gospodarczej województwa mazowieckiego w czerwcu 2015 r. Nr 6/2015 Urząd Statystyczny w Warszawie. 4

2. Bezrobocie w województwie mazowieckim. Liczba zarejestrowanych w czerwcu 2015 r. wyniosła 227.746 osób. Województwo wyróżnia się najwyższą w Polsce liczbą co 7 bezrobotny w Polsce jest mieszkańcem Mazowsza. Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. W porównaniu do czerwca liczba w województwie spadła o 33.984 osoby (o 13,0%) w kraju o 15,2%. W okresie ostatnich 12 miesięcy spadek bezrobocia odnotowano we wszystkich powiatach. Największy procentowy spadek odnotowano w Siedlcach o 23,2% (o 888 osób) oraz w powiatach: grójeckim o 25,1% (o 779 osób), mławskim o 22,8% (o 1.062 osoby), wyszkowskim o 22,6% (o 821 osób), siedleckim o 21,9% (o 744 osoby) i mińskim o 20,0% (o 1.104 osoby). W okresie czerwiec 2014 czerwiec 2015 r. spadek bezrobocia równy lub wyższy spadkowi bezrobocia w kraju (15,2%) odnotowano w 8 powiatach województwa mazowieckiego. 5

Wykres 3 Bezrobotni i stopa bezrobocia liczba 340 000 300 000 260 000 220 000 180 000 140 000 100 000 60 000 20 000 9,9% 246 739 Osoby bezrobotne i stopa bezrobocia w woj. mazowieckim 10,8% 11,0% 10,3% 9,6% 10,0% 10,0% 9,7% 9,4% 9,1% 271 927 283 196 261 730 249 777 260 317 259 591 252 077 244 484 236 383 8,8% stopa bezrobocia 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 227 746 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01 oraz opracowania GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów. Tabela 1: Liczba i stopa bezrobocia Liczba Miesiąc/rok Ogółem Wzrost/spadek w odniesieniu do Stopa bezrobocia 2007 219 924 65 688 9,0 2008 178 028 41 896 7,3 2009 224 480 46 452 9,0 2010 238 341 13 861 9,7 2011 246 739 6 723 9,9 2012 271 927 6 728 10,8 2013 283 196 2 287 11,0 2014 249 777 1 146 9,6 2015 styczeń 260 317 10 540 10,0 luty 259 591 726 10,0 marzec 252 077 7 514 9,7 kwiecień 244 484 7 593 9,4 maj 236 383 8 101 9,1 czerwiec 227 746 8 637 8,8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01 oraz danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. 2.1. Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia w czerwcu 2015 r. wyniosła 8,8% na Mazowszu (przy średniej dla Polski 10,2%) i była o 1,5 punktu procentowego niższa niż w czerwcu (w kraju spadła o 1,8 punktu procentowego). W odniesieniu do czerwca we wszystkich powiatach nastąpił spadek stopy 6

bezrobocia od 0,6 punktu procentowego w powiecie pułtuskim do 4,0 punktu procentowego w powiecie szydłowieckim. Województwo mazowieckie nadal wyróżnia się znacznym zróżnicowaniem na rynku pracy. Rozpiętość wskaźnika bezrobocia różnica pomiędzy najniższą i najwyższą stopą bezrobocia w powiatach województwa mazowieckiego w czerwcu 2015 r. wynosiła 28,0 punktu procentowego. Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach: szydłowieckim 31,8%, radomskim 25,5%, przysuskim 23,3%, makowskim 22,7%. Najniższą stopą wyróżniały się: m. st. Warszawa 3,8% oraz powiaty: warszawski zachodni 5,2%, grójecki 5,3% oraz grodziski 6,1%. Stopę bezrobocia równą lub niższą od średniej dla województwa odnotowano tylko w 9 powiatach. Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. 2.2. Napływ i odpływ z bezrobocia W I półroczu 2015 r. w urzędach pracy województwa mazowieckiego zarejestrowało się 133.417 osób o 2.023 osób (o 1,5%) mniej niż rok wcześniej. Wśród nowo zarejestrowanych: 104.263 osoby (78,1%) stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny (przed rokiem 75,8%), 29.154 osoby (21,9%) zarejestrowało się po raz pierwszy (przed rokiem 24,2%). W ogólnej nowych rejestracji udział osób dotychczas nie pracujących wyniósł 19,4% (przed rokiem 21,3%), zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy 5,6% (przed rokiem 6,0%), 7

a rejestrujących się mężczyzn 54,3% (przed rokiem 54,5%). Spośród osób nowo zarejestrowanych 54,5% to mieszkańcy miast (przed rokiem 58,3%). W I półroczu 2015 r. z ewidencji wyłączono 155.448 o 1.458 osób (o 0,9%) mniej niż w I półroczu Spośród osób wyłączonych z ewidencji pracę podjęło 72.753 osoby o 2.145 osób (o 3,0%) więcej niż w I półroczu Podjęcia pracy stanowiły 46,8% ogółu odpływu (w I półroczu 45,0%). Zwiększyła się o 636 osób (o 1,0%) liczba osób podejmujących zatrudnienie niesubsydiowane. W omawianym okresie w wyniku pomocy urzędów pracy 10.418 osób podjęło zatrudnienie subsydiowane (przed rokiem 8.909 osób). W związku z rozpoczęciem szkolenia i stażu z rejestru wyłączono 19.550 osób o 11,0% mniej niż przed rokiem. Gotowości do pracy nie potwierdziło 39.460, tj. 25,4% ogólnej liczby osób wyrejestrowanych w województwie. Z rejestru wyłączono także 3.339 z powodu odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy w tym w ramach PAI. Wykres 4: Przyczyny odpływu w I półroczu 2015 r. Innych Nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego Nabycia praw emerytalnych lub rentowych Osiągnięcia wieku emerytalnego Podjęcia nauki Dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego Niepotwierdzenia gotowości do pracy Odmowy ustalenia profilu pomocy Odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia Skierowania do agencji zatrudnienia w ramach Rozpoczęcie pracy społecznie uzytecznej Rozpoczęcie przygotowania zawodowego dorosłych Rozpoczęcie stażu Rozpoczęcie szkolenia Podjęcie pracy 5 152 2 129 1 479 1 115 64 8 335 2 3 339 888 3 327 15 14 324 3 066 39 460 72 753 0 20 000 40 000 60 000 80 000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 8

3. Wybrane kategorie osób W rejestrach dominowały osoby nie posiadające prawa do zasiłku (86,2% ogółu ), pracujące przed rejestracją (82,0%), mieszkające w mieście (57,4%) oraz mężczyźni (51,8%). Tabela 2 Wybrane kategorie koniec czerwca 2014 i 2015 roku. Wyszczególnienie czerwiec 2014r. Udział % czerwiec 2015r. Udział % Bezrobotni ogółem 261 730 100,0 227 746 100,0 Kobiety 123 884 47,3 109 785 48,2 Mężczyźni 137 846 52,7 117 961 51,8 Poprzednio pracujący 211 004 80,6 186 736 82,0 Dotychczas nie pracujący 50 726 19,4 41 010 18,0 Zamieszkali na wsi 110 911 42,4 97 060 42,6 Zamieszkali w mieście 150 819 57,6 130 686 57,4 Z prawem do zasiłku 34 246 13,1 31 387 13,8 Bez prawa do zasiłku 227 484 86,9 196 359 86,2 Zwolnieni z przyczyny zakładu pracy 15 820 6,0 13 901 6,5 Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 6 439 2,5 5 121 2,2 Cudzoziemcy 1 195 0,5 1 174 0,5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 3.1. Bezrobotne kobiety Sytuacja kobiet na mazowieckim rynku pracy w świetle danych statystycznych wydaje się być korzystniejsza od problemów aktualnie dotykających mężczyzn. Od lutego 2009 r. pośród ogółu w województwie przeważają mężczyźni. W czerwcu 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 109.785 kobiet (48,2% ogółu ). W porównaniu do czerwca odnotowano spadek liczby kobiet o 9.724 osoby (o 8,1%). 9

Wykres 5 Liczba kobiet 170 000 150 000 130 000 110 000 90 000 70 000 138 211 123 923 136 910 122 535 132 972 118 468 128 975 115 671 125 728 112 845 123 884 109 785 50 000 I II III IV V VI Rok 2014 Rok 2015 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. W ostatnich 12 miesiącach największy procentowy spadek liczby kobiet odnotowano w powiatach: lipskim (o 19,1%), kozienickim (o 16,8%), łosickim (o 16,5%) i grójeckim (o 16,3%). Wzrost liczby kobiet odnotowano w 2 powiatach: makowskim (o 4,3%) i pruszkowskim (o 0,7%). Najwyższy udziały kobiet odnotowano w miastach: Płock (54,7%) i Ostrołęka (51,4%) oraz w powiatach: płockim (56,2%), sierpeckim (55,7%), ostrołęckim (51,7%) i ostrowskim 51,4%, a najniższy udział w powiatach: garwolińskim (39,1%), białobrzeskim (42,8%), przysuskim (43,9%) i lipskim (44,2%). Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. 10

W czerwcu 2015 r. kobiety dominowały w następujących kategoriach : posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia 78,5% ogółu w tej kategorii, posiadający co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia 72,3% ogółu w tej kategorii, korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej 60,6% ogółu w tej kategorii, w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 60,5% ogółu w tej kategorii, cudzoziemcy 57,5% ogółu w tej kategorii, zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy 53,0% ogółu w tej kategorii, do 30 roku życia 51,2% ogółu w tej kategorii. 3.2. Bezrobotni zamieszkali na wsi Problemem jest również bezrobocie na wsi. W czerwcu 2015 r. na wsi mieszkało 97.060, w tym 46.429 kobiet (47,8% ogółu zamieszkałych na wsi). Wykres 6: Liczba zamieszkałych na wsi 150 000 130 000 110 000 90 000 70 000 128 030 112 983 127 775 112 661 123 649 108 955 118 062 104 950 113 961 101 241 110 911 97 060 50 000 I II III IV V VI Rok 2014 Rok 2015 Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. W porównaniu do czerwca liczba zamieszkałych na wsi zmniejszyła się o 13.851 osób (o 12,5%). W czerwcu 2015 r. bezrobotni zamieszkali na wsi stanowili 42,6% ogółu zarejestrowanych, tu warto zaznaczyć, że przeważali w 29 powiatach, a w 13 powiatach stanowili 70,0% i więcej. Najwyższym udziałem zamieszkałych na wsi wyróżniały się powiaty: siedlecki, gdzie bezrobotni mieszkańcy wsi stanowili 97,0%, ostrołęcki (95,1%), płocki (90,7%), przysuski (88,3%) oraz lipski (85,5%), najniższym natomiast powiaty: otwocki (33,8%), pruszkowski (34,4%), żyrardowski (37,4%) oraz wołomiński (38,7%). 11

Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. W I półroczu 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowano 55.662 zamieszkałych na wsi, o 487 osób, tj. o 0,9% więcej niż w analogicznym okresie W tym samym okresie wyrejestrowano 66.409 zamieszkałych na wsi, o 214 osób (o 0,3%) mniej niż w analogicznym okresie, w tym pracę podjęło 30.679 osób, tj. 46,2% odpływu zamieszkałych na wsi, o 1.539 osób (o 5,3%) więcej niż w analogicznym okresie 3.3. Bezrobotni posiadający prawo do zasiłku W czerwcu 2015 r. prawo do zasiłku posiadało 34.246, tj. 13,8% ogółu o 2.859 osób (o 8,3%) mniej niż w czerwcu Prawo to przysługiwało 15,4% kobiet i 12,3% mężczyzn (przed rokiem prawo to przysługiwało 13,8% kobiet oraz 12,5% mężczyzn). 12

Wykres 7 Liczba z prawem do zasiłku 50000 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 38698 41352 45962 34246 31387 19125 19573 20384 20968 24226 21736 17169 17077 14511 16876 czerwiec 2011 czerwiec 2012 czerwiec 2013 czerwiec 2014 czerwiec 2015 razem mężczyźni kobiety Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. Najniższym udziałem posiadających prawo do zasiłku wyróżniały się powiaty: lipski (7,5% ogółu ), przasnyski (8,1%), ostrowski (9,0%), kozienicki (9,5%), ostrołęcki (9,7%), białobrzeski (9,8%) oraz łosicki (po 9,9%). Najwyższy odsetek z prawem do zasiłku odnotowano w powiatach: żuromińskim (18,4%),.grodziskim (18,3%), przysuskim (17,2%), otwockim (17,1%) i gostynińskim (17,0%). Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. 13

3.4. Bezrobotni zwolnieni z przyczyn dotyczących zakładu pracy W I półroczu 2015 r. liczba zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy wynosiła 13.901 osób, tj. 6,1% ogółu, w tym 7.365 kobiet. W odniesieniu do I półrocza liczba zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy zmniejszyła się o 1.919 osób (o 12,1%). W I półroczu 2015 r. urzędy pracy zarejestrowały 7.538 osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (spadek o 526 osób, tj. o 6,5% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego). Napływ osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy stanowił 5,6% ogółu napływu w I półroczu Wykres 8: Liczba zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy 17 149 15 256 17 306 15 135 17 037 14 826 16 588 14 424 16 194 14 124 15 820 13 901 I II III IV V VI Rok 2014 Rok 2015 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych sprawozdania MPiPS 01. Najwyższe udziały osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy odnotowano w Siedlcach (10,8%) i w powiatach: garwolińskim (12,2%), warszawskim zachodnim (10,6%), piaseczyńskim (10,2%) oraz wołomińskim i legionowskim (po 10,1%). Najniższy odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy zanotowano w Płocku (0,4%) oraz w powiatach: lipskim (0,2%), ostrowskim (0,4%), sochaczewskim (0,6%) i mławskim (0,8%). 14

Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. Spośród osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy w okresie styczeń czerwiec 2015 r. zatrudnienie znalazło 4.679 osób, o 344 osoby, tj. o 6,8% mniej niż w analogicznym okresie 3.5. Osoby bezrobotne w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki Na koniec czerwca 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 5.121 w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, w tym 3.097 kobiet (60,5% ogółu w tej kategorii) o 1.318 osób (o 20,5% mniej niż rok wcześniej). Bezrobotni w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki stanowili 2,2% ogółu zarejestrowanych. Najwyższy udział tej populacji, znacznie przewyższający udział dla województwa odnotowano w powiatach: makowskim (6,0% ogółu ), wyszkowskim (5,0%), ostrowskim (4,1%) oraz mławskim (4,0%). Najmniejszym udziałem wyróżniały się miasta: Radom (1,1%) i Warszawa (1,8%) oraz powiaty: piaseczyński i radomski (po 1,3%), warszawski zachodni (1,5%), garwoliński (1,6%), pruszkowski (1,7%) i legionowski (1,8%). 15

Wykres 9 Liczba do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 14 840 10 660 14 463 10 596 13 234 9 765 7 606 5 602 8 721 6 737 6 439 5 121 I II III IV V VI 2015 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych sprawozdania MPiPS 01. W I półroczu 2015 r. w urzędach pracy naszego województwa zarejestrowano 12.126 w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, tj. 9,1% napływu ogółu (o 2.545 osób, tj. o 17,3% mniej niż w analogicznym okresie ). W tym samym czasie pracę podjęło 4.815 osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, tj. 6,6% ogółu podejmujących pracę (o 272 osoby, tj. o 5,3% mniej niż w analogicznym okresie ). 3.6. Cudzoziemcy Na koniec czerwca 2015 r. w rejestrach urzędów pracy województwa mazowieckiego zarejestrowanych było 1.174 cudzoziemców, w tym 675 kobiet (57,5% ogółu w tej kategorii), o 21 osób (o 1,8%) mniej niż rok wcześniej. Najwięcej cudzoziemców zarejestrowanych było w m.st. Warszawie 678 osób, tj. 57,8% tej populacji w województwie. W I półroczu 2015 r. w urzędach pracy zarejestrowano 720 cudzoziemców, o 53 osoby (o 7,9%) więcej niż w analogicznym okresie, pracę w tym samym czasie podjęło 238 cudzoziemców o 35 osób (o 17,2%) więcej niż w I półroczu 16

4. Struktura według wieku, wykształcenia, stażu pracy oraz czasu pozostawiania bez pracy 4.1. Bezrobotni według wieku Biorąc pod uwagę wiek, na koniec czerwca 2015 r. najliczniejsze grupy stanowiły osoby w wieku: 25 34 lata 61.211 osób (26,9% ogółu ) oraz 35 44 lata 50.240 osób (22,0%). Wykres 10 Liczba według wieku koniec czerwca 2015 r. 60 lat i 14 442 55 59 lat 28 175 45 54 lata 42 761 35 44 lata 50 240 25 34 lata 61 211 18 24 lata 30 917 0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. Największy udział w wieku 25 34 lata odnotowano w Siedlcach (31,9%) oraz w powiatach: łosickim (35,9%) siedleckim (33,0%), i sokołowskim (31,3%) i lipskim (31,2%). Najmniejszym udziałem wyróżniały się powiaty: warszawski zachodni (20,2%), piaseczyński (22,8%) i otwocki (23,3%). Tabela 3: Liczba według wieku koniec czerwca i 2015 r. czerwiec 2014 czerwiec 2015 osoby udział w ogółem w % osoby udział w ogółem w % ogółem 261 730 100,0 227 746 100,0 w tym w wieku: 18 24 lata 39 568 15,1 30 917 13,6 25 34 lata 73 285 28,0 61 211 26,9 35 44 lata 56 044 21,4 50 240 22,0 45 54 lata 48 571 18,6 42 761 18,8 55 59 lat 31 007 11,8 28 175 12,4 60 64 lata 13 255 5,1 14 442 6,3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. 17

W odniesieniu do czerwca tylko w grupie wiekowej 60 64 lata odnotowano wzrost liczby, w pozostałych grupach nastąpił spadek. 4.2. Bezrobotni według poziomu wykształcenia Nadal jedną z przyczyn utrudniających znalezienie pracy jest niski poziom wykształcenia i kwalifikacji zawodowych. Na koniec czerwca 2015 r. wykształcenie niższe od średniego posiadało 117.741 osób (51,7% ogółu ), z tego: 55.309 osób posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe (24,3% ogółu ), 62.432 osoby posiadały wykształcenie gimnazjalne i poniżej (27,4%). W odniesieniu do czerwca liczba legitymujących się wykształceniem poniżej średniego zmniejszyła się o 19.158 osób (o 14,0%). Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. Najwięcej z wykształceniem poniżej średniego odnotowano w powiatach: nowodworskim 63,1% ogółu, białobrzeskim (61,9%), płońskim 61,7% i szydłowieckim 61,1%. W m. st. Warszawa wykształcenie niższe od średniego posiadało 38,0% ogółu. 18

Wykres 11: Liczba według wykształcenia koniec czerwca 2015 r. Średnie ogólnokształące 11,3% Policealne i średnie zawodowe 22,2% Poniżej średniego 52,0% Zasadnicze zawodowe 24,7% Gimnazjalne i poniżej 27,3% Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. Z roku na rok wzrasta udział z wykształceniem wyższym w ogółem. W czerwcu 2015 r. ich udział wyniósł 14,6%. Najwyższym udziałem legitymujących się wykształceniem wyższym wyróżniały się: miasta: Warszawa (27,0% ogółu ), Siedlce (21,9%) oraz powiaty: pruszkowski (19,8%), piaseczyński (16,9%) i grodziski (17,0%). Najmniejszym udziałem wyróżniały się powiaty: garwoliński (7,1%), makowski (7,6%) i płoński (7,8%). Tabela 4: Liczba bezrobotni według wykształcenia koniec czerwca i 2015 r. Wyszczególnienie osoby czerwiec 2014 czerwiec 2015 udział w ogółem w % osoby udział w ogółem w % ogółem 261,7 100,0 227 746 100,0 w tym z wykształceniem : wyższym 36 420 13,9 33 214 14,6 policealnym i średnim zawodowym 57 883 22,1 50 255 22,1 średnim ogólnokształcącym 30 528 11,7 26 536 11,6 zasadniczym zawodowym 65 018 24,8 55 309 24,3 gimnazjalnym i poniżej 71 881 27,5 62 432 27,4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. W odniesieniu do czerwca we wszystkich grupach określających poziom wykształcenia spadła liczba. 19

4.3. Bezrobotni według stażu pracy Ze względu na staż pracy w końcu czerwca 2015 r. podobnie jak i w kraju najliczniejszą grupę stanowiły osoby pracujące od 1 roku do 5 lat 46.451 osób (20,4% ogółu ), następnie osoby, które nie posiadały stażu pracy 41.010 osób (18,0%). Wykres 12: Liczba według stażu pracy koniec czerwca 2015 r. bez stażu 30 lat i więcej 20 30 lat 10 20 lat 5 10 lat 1 5 lat do 1 roku 9 264 24 912 41 010 34 932 33 660 37 517 46 451 0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. W odniesieniu do czerwca poprzedniego roku we wszystkich grupach określających staż pracy spadła liczba. Tabela 5: Liczba według stażu pracy koniec czerwca i 2015 r. Wyszczególnienie osoby czerwiec 2014 czerwiec 2015 udział w ogółem w % osoby udział w ogółem w % ogółem 261 730 100,0 227 746 100,0 w tym: Do 1 roku 41 238 15,7 37 517 16,5 1 5 lat 53 985 20,6 46 451 20,4 5 10 lat 37 399 14,3 33 660 14,8 10 20 lat 39 212 15,0 34 932 15,3 20 30 lat 28 253 10,8 24 912 10,9 30 i więcej 10 917 4,2 9 264 4,1 Bez stażu 50 726 19,4 41 010 18,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. Najwyższym udziałem bez stażu pracy wyróżniały się w powiaty: makowski (33,5% ogółu ), przasnyski (31,9%) oraz zwoleński (29,2%). Najmniejszy udział tej grupy 20

w ogółem zanotowano w m. st. Warszawa (11,2%) oraz w powiatach: otwockim (11,3%), mińskim (11,6%) i żyrardowskim (11,8%). Źródło: Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego na podstawie danych GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów. 4.4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Biorąc pod uwagę czas pozostawania bez pracy, wśród zarejestrowanych na koniec czerwca 2015 r. najliczniejszą grupę stanowili bezrobotni poszukujący zatrudnienia: powyżej 24 miesięcy 63.437 osób (27,9% ogółu ) oraz którzy pozostawali bez pracy od 6 do 12 miesięcy 41.837 osób (18,4%). Najwyższe udziały pozostających bez pracy powyżej 24 miesięcy odnotowano w powiatach: przysuskim (41,0% ogółu ), szydłowieckim (36,7%), makowskim (36,2%) i sierpeckim (35,7%). Najniższy odsetek tej populacji odnotowano w powiatach: wyszkowskim (11,7%), grodziskim (13,2%) i otwockim (15,7%). 21

Wykres 13: Liczba według czasu pozostawania bez pracy koniec czerwca 2015 r. powyżej 24 m cy 63 437 12 24 m cy 6 12 m cy 3 6 m cy 36 289 39 881 41 837 1 3 m cy 28 128 Do 1 m ca 18 174 0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. W odniesieniu do czerwca wzrost liczby odnotowano tylko w grupie pozostający bez pracy do 1 miesiąca. Tabela 6: Liczba według czasu pozostawania bez pracy koniec czerwca i 2015 r. Wyszczególnienie ogółem czerwiec 2014 czerwiec 2015 udział w ogółem w % ogółem udział w ogółem w % ogółem 261 730 100,0 227 746 100,0 w tym: do 1 miesiąca 17 597 6,7 18 174 8,0 1 3 miesiące 30 411 11,6 28 128 12,3 3 6 miesięcy 40 916 15,7 36 289 15,9 6 12 miesięcy 51 366 19,6 41 837 18,4 12 24 miesięcy 54 495 20,8 39 881 17,5 Powyżej 24 miesięcy 66 945 25,6 63 437 27,9 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. W czerwcu 2015 r. na Mazowszu bez pracy powyżej 12 miesięcy pozostawało 103.318 osób, tj. 45,4% ogółu. 22

Wykres 14: Liczba ogółem oraz pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy czerwiec 2015 czerwiec 2014 czerwiec 2013 czerwiec 2012 103 318 121 440 113 884 99 702 227 746 261 730 281 792 251 492 0 50000 100 000 150 000 200 000 250 000 300 000 pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy bezrobotni ogółem Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 1 do sprawozdania MPiPS 01. Bezrobotni pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy to przede wszystkim osoby: legitymujące się wykształceniem poniżej średniego 57,2 populacji pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (59.089 osób), osoby w wieku 25 34 lata 23,7% ogółu pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (24.513 osób), osoby ze stażem 1 5 lat 16,6 % populacji pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (20.249 osób). 23

5. Bezrobotni według grup zawodów i specjalności Obligatoryjna statystyka dotycząca struktury oraz ofert pracy według zawodów i specjalności sporządzana w cyklach półrocznych umożliwia obserwację zjawiska bezrobocia od strony podaży oraz popytu na pracę w danych zawodach. Spośród 227.746 zarejestrowanych w urzędach pracy województwa mazowieckiego na koniec czerwca 2015 r., zawód wyuczony posiadało 180.068 (79,1% ogółu ). Z liczby ogółem, poprzednio pracowało 186.736 osób (82,0% ogółu ). Biorąc pod uwagę grupy wielkie określone w Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najliczniejszą wśród była grupa bez zawodu w czerwcu br. bez pracy pozostawało 47.678 pozostawało w tej grupie, tj. 20,9% ogółu (rok wcześniej 55.469, tj. 21,2% ogółu ). Drugą grupę pod względem liczebności stanowili bezrobotni należący do grupy robotników przemysłowych i rzemieślników. W końcu czerwca br. do grupy tej zaliczono 44.651, tj. 19,6% ogółu zarejestrowanych (rok wcześniej 53.407, tj. 20,4% ogółu ). Trudności ze znalezieniem pracy mieli także bezrobotni pracownicy usług osobistych i sprzedawcy, którzy liczyli 37.161 osób, tj. 16,3% ogółu (w czerwcu 42.175, tj. 16,1% ogółu ) oraz technicy i inny średni personel, którzy liczyli 24.648 osób, tj. 10,8% ogółu (w czerwcu 28.462, tj. 10,9% ogółu ). 24

Wykres 15: Bezrobotni według wielkich grup zawodów koniec czerwca 2015 r. Bez zawodu Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 44 651 47 678 Pracownicy usług i sprzedawcy 37 161 Technicy i inny średni personel Specjaliści Pracownicy wykonujący prace proste 22 006 20 954 24 648 Pracownicy biurowi Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 12 608 11 408 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Przedstawiciele władz publicznych, Siły zbrojne 132 3 429 3 071 Źródło: Opracowanie własne na podstawie na podstawie załącznika nr 3 do sprawozdania MPiPS 01. Najmniej liczna grupa, to grupa siły zbrojne 132, tj. 0,1% ogółu (w czerwcu 155 osób, tj. 0,1%). Tabela 7: Bezrobotni według wielkich grup zawodów koniec czerwca i 2015 r. Grupa zawodowa Stan Wzrost/spadek Kod na koniec na koniec Nazwa czerwca czerwca w osobach w % 2015 r. ogółem województwo, w tym: 261 730 227 746 33 984 13,0% 0 Siły zbrojne 155 132 23 14,8% 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 3 138 3 071 67 2,1% 2 Specjaliści 24 615 22 006 2 609 10,6% 3 Technicy i inny średni personel 28 462 24 648 3 814 13,4% 4 Pracownicy biurowi 14 359 12 608 1 751 12,2% 5 Pracownicy usług osobistych i 42 175 37 161 5 014 11,9% 6 Rolnicy, ogrodnicy i rybacy 3 940 3 429 511 13,0% 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 53 407 44 651 8 756 16,4% 8 Operatorzy i monterzy maszyn i 12 047 11 408 639 5,3% 9 Pracownicy przy pracach prostych 23 963 20 954 3 009 12,6% 0 Bez zawodu 55 469 47 678 7 791 14,0% Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 3 do sprawozdania MPiPS 01. 25

Największy procentowy spadek bezrobocia nastąpił w grupie robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy o 16,4% (o 8.756 osób) oraz w grupie siły zbrojne o 14,8% (o 23 osoby). Według elementarnych grup zawodów, spośród 227.746 zarejestrowanych w urzędach pracy w czerwcu 2015 r., najliczniejszą grupę stanowili sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (kod 5223) do których zaliczono 18.427 osób, tj. 8,1% ogółu (rok wcześniej 20.800 osób, tj.7,9%). Pozostałe grupy zawodowe najliczniej reprezentowali: (4110) pracownicy obsługi biurowej 5.087 osób (rok wcześniej 5.749 osób), (7222) ślusarze i pokrewni 4.454 osoby (rok wcześniej 5.149 osób), (9313) robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 4.329 osób (rok wcześniej 5.008 osób), (7231) mechanicy pojazdów samochodowych 4.131 osób (rok wcześniej 4.900 osób), (5153) gospodarze budynków 3.995 osób (rok wcześniej 4.659 osób), (5120) kucharze 3.937 osób (rok wcześniej 4.720 osób), (9329) robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 3.781 osób (rok wcześniej 4.350 osób), (9112) pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 3.735 osób (rok wcześniej 4.225 osób), (3314) średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 3.563 osoby (rok wcześniej 4.242 osoby), (7112) murarze i pokrewni 3.360 osób (rok wcześniej 3.431 osób), (3115) technicy mechanicy 3.224 osoby (rok wcześniej 3.932 osoby). Biorąc pod uwagę sześciocyfrowe kody zawodów i specjalności, najwięcej zakwalifikowano do następujących zawodów i specjalności: sprzedawca 16.779 osób (rok wcześniej 18.899 osób), pomocniczy robotnik budowlany 4.329 osób (rok wcześniej 5.008 osób), ślusarz 4.253 osoby (rok wcześniej 4.913 osób), kucharz 3.878 osób (rok wcześniej 2.839 osób), robotnik gospodarczy 3.870 osób (rok wcześniej 4.498 osób), technik prac biurowych 3.391 osób (rok wcześniej 4.061 osób), 26

technik ekonomista 3.290 osób (rok wcześniej 3.879 osób), murarz 2.922 osoby (rok wcześniej 3.376 osób), pomocniczy robotnik w przemyśle przetwórczym 2.813 osób (rok wcześniej 3.198 osób), krawiec 2.672 osoby (rok wcześniej 3.091 osób), magazynier 2.653 osoby (rok wcześniej 3.106 osób), technik mechanik 2.519 osób (rok wcześniej 3.040 osób), sprzątaczka biurowa 2.508 osób (rok wcześniej 2.937 osób), ekonomista 2.131 osób (rok wcześniej 2.460 osób), szwaczka ręczna 2.104 osoby (rok wcześniej 2.343 osoby), fryzjer 2.042 osoby (rok wcześniej 2.296 osób), mechanik samochodów osobowych 1.950 osób (rok wcześniej 2.300 osób), robotnik placowy 1.804 osoby (rok wcześniej 2.139 osób). Największy udział kobiet wystąpił w zawodach: szwaczka ręczna 99,0% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, fryzjer 96,0%, zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, krawiec 95,3% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, sprzątaczka biurowa 94,7% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, księgowy 94,4% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, sprzedawca 84,4% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, technik ekonomista 84,3% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, technik prac biurowych 82,4% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, pozostali pracownicy obsługi biurowej 79,5%, zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, kelner 79,0% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, pakowacz ręczny 75,1% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, kucharz 71,2% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, specjalista administracji publicznej 71,0% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety, ekonomista 70,3% zarejestrowanych w tym zawodzie stanowią kobiety. Były to również zawody najwyżej występujące w rankingu kobiet w województwie: sprzedawca 14.156 zarejestrowanych kobiet, technik prac biurowych 2.793 kobiety, technik ekonomista 2.775 kobiet, kucharz 2.761 kobiet, krawiec 2.546 kobiet, sprzątaczka biurowa 2.375 kobiet, szwaczka ręczna 2.083 kobiety. 27

Spośród zawodów wymagających wykształcenia wyższego do najliczniej reprezentowanych przez należą: ekonomista 2.131 osób (rok wcześniej 2.460 osób), specjalista administracji publicznej 1.055 osób (rok wcześniej 1.264 osoby), pedagog 928 osoby (rok wcześniej 1.072 osoby), specjalista do spraw marketingu i handlu 924 osoby (rok wcześniej 1.085 osób), specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 467 osób (rok wcześniej 540 osób), specjalista bankowości 451 osób (rok wcześniej 469 osób). Należy zaznaczyć, że wśród ogółu osoby bez zawodu stanowiły 20,9% (47.678 osób) i zajmowały pierwsze miejsce w rankingu we wszystkich 42 powiatach. 5.1. Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według zawodów Na koniec czerwca 2015 r. spośród 186.736 poprzednio pracujących 84.420 osób, tj. 45,2% poprzednio pracujących, pozostawało bez pracy powyżej 12 miesięcy. Według wielkich grup zawodów, najwięcej osób pozostawało bez pracy powyżej 12 miesięcy w następujących grupach: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 20.345 osób, tj. 24,1% ogółu poprzednio pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (rok wcześniej 24.877 osób, tj. 25,3%), pracownicy usług i sprzedawcy 15.906 osób, tj. 18,8% (rok wcześniej 18.542 osoby, tj. 18,9%), pracownicy wykonujące prace proste 10.525 osób, tj. 12,5% (w poprzednim roku 12.281 osób, tj. 12,5%). 28

Wykres 16: Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według wielkich grup zawodów koniec czerwca 2015 r. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Pracownicy usług i sprzedawcy Pracownicy wykonujący prace proste Technicy i średni personel 10 525 9598 15 906 20 345 Bez zawodu Specjaliści Pracownicy biurowi 5 267 7676 7073 Operatorzy i monterzy maszyn 5210 Rolnicy, ogrodnicy leśnicy i rybacy Przedstawiciele władz publicznych Siły zbrojne 1593 1186 41 0 5000 10000 15000 20000 25000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 3 do sprawozdania MPiPS 01. Tabela 8: Udział poprzednio pracujący pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy w ogółem poprzednio pracujących koniec czerwca 2015 r. Kod Grupa zawodowa Bezrobotni na koniec czerwca 2015r. Nazwa Ogółem poprzednio pracujący w liczbach bezwzględnych w tym poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy w ogółem ogółem województwo, w tym: 186 736 84 420 45,2 0 Siły zbrojne 104 41 39,4 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy 3 063 1 186 38,7 i kierownicy 2 Specjaliści 18 482 7 073 38,3 3 Technicy i inny średni personel 21 458 9 598 44,7 4 Pracownicy biurowi 12 282 5 267 42,9 5 Pracownicy usług i sprzedawcy 35 063 15 906 45,4 6 Rolnicy, ogrodnicy leśnicy i rybacy 2 925 1 593 54,5 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 41 696 20 345 48,8 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 11 075 5 210 47,0 9 Pracownicy wykonujący prace proste 20 676 10 525 50,9 0 Bez zawodu 19 912 7 676 38,5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 3 do sprawozdania MPiPS 01. 29

Najwyższy udział poprzednio pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy w ogółem poprzednio pracujących danych grup zawodów, odnotowano w grupie rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 54,5% ogółu poprzednio pracujących w tej grupie zawodów oraz w grupie pracownicy wykonujący prace proste 50,9%. Na uwagę zasługuje fakt, że w grupach zawodowych wymagających wyższych kwalifikacji zawodowych, odsetek osób pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy jest niższy niż w pozostałych grupach, na przykład w grupie specjaliści udział długotrwale poprzednio pracujących wyniósł 38,3%. W rankingu zawodów i specjalności, w których bezrobotni pozostawali bez pracy powyżej 12 miesięcy, w zdecydowanej większości na pierwszych miejscach pojawiają się te same zawody co w rankingu ogółem: sprzedawca 7.674 osoby (rok wcześniej 8.811 osób), pomocniczy robotnik budowlany 2.222 osoby (rok wcześniej 2.582 osoby), ślusarz 2.057 osób (rok wcześniej 2.387 osób), robotnik gospodarczy 1.983 osoby (rok wcześniej 2.321 osób), technik prac biurowych 1.766 osób (rok wcześniej 2.141 osób), murarz 1.547 osób (rok wcześniej 1.808 osób), technik ekonomista 1.441 osób (rok wcześniej 1.688 osób), robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 1.431 osób (rok wcześniej 1.686 osób), sprzątaczka biurowa 1.332 osoby (rok wcześniej 1.559 osób), kucharz 1.323 osoby (rok wcześniej 1.170 osób), krawiec 1.247 osób (rok wcześniej 1.428 osób), robotnik placowy 1.092 osoby (rok wcześniej 1.317 osób), szwaczka ręczna 1.075 osób (rok wcześniej 1.214 osób), magazynier 1.043 osoby (rok wcześniej 1.279 osób), technik mechanik 1.008 osób (rok wcześniej 1.271 osób), ekonomista 803 osoby (rok wcześniej 967 osób). Ponadto z grupy bez zawodu 7.676 osób poszukiwało pracy ponad 12 miesięcy, tj. 16,1% ogółu zarejestrowanych bez zawodu (w poprzednim roku 8.471 osób 15,3%). W rankingu zawodów i specjalności (dla 100 osób i więcej), w których bezrobotni pozostawali bez pracy powyżej 12 miesięcy najwyższe udziały odnotowano dla następujących zawodów: 30

pomoc domowa 63,6% ogółu zarejestrowanych w tym zawodzie (189 osób), operator centrali telefonicznej 61,3% (117 osób), robotnik placowy 60,5% (1.092 osoby), pozostali rolnicy upraw polowych 59,1% (127 osób), betoniarz 57,5% (260 osób), dozorca 57,3% (400 osób), portier 57,2% (127 osób), opiekunka domowa 57,1% (144 osoby). 6. Bezrobotni poprzednio pracujący według sekcji działalności gospodarczej (wg PKD) 4 Analiza statystyki rynku pracy dotycząca według Polskiej Działalności Gospodarczej w m.in. odzwierciedla skutki dokonujących się przemian gospodarczych. Wśród dominują osoby, które pracowały przed nabyciem statusu bezrobotnego. Na koniec I półrocza 2015 r. populacja tych liczyła 186.736 osób, tj. 82,0% ogółu i była mniejsza w porównaniu do końca czerwca poprzedniego roku o 24.268 osób (o 11,5% ogółu ). Na koniec czerwca 2015 r. najliczniejszą grupę stanowiły osoby, które pracowały w zakładach należących do sekcji: handel hurtowy detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 27.547 osób, tj. 14,8% poprzednio pracujących o 3.353 osoby (o 10,9%) mniej niż w czerwcu Następną liczną grupą byli bezrobotni poprzednio pracujący w sekcji przetwórstwo przemysłowe. Z zakładów tych pochodziło 27.105, tj. 14,5% populacji poprzednio pracujących i było ich o 4.287 osób (o 13,7%) mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Pracujący w sekcji budownictwo stanowili 8,5% (15.838 osób) poprzednio pracujących o 2.758 osób (o 14,8%) mniej niż w czerwcu Z kolei poprzednio pracujący w sekcji pozostała działalność usługowa stanowili 6,6% (12.284 osoby) poprzednio pracujących o 296 osób (o 2,4%) mniej niż rok wcześniej. W ciągu ostatnich 12 miesięcy wzrost liczby odnotowano w sekcjach: organizacje i zespoły eksterytorialne o 21,4% (o 3 osoby) oraz górnictwo i wydobywanie o 2,6% (o 5 osób). Największy procentowy spadek odnotowano w sekcjach: działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją o 50,2% (o1.079 osób), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo o 25,7%(o 1.216 osób) oraz gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby o 17,2% (o 86 osób). 4 Wg PKD 2007 wprowadzonego od dnia 1 stycznia 2008 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. 31

Wykres 17: Bezrobotni poprzednio pracujący według sekcji PKD koniec czerwca 2015 r. Działalność niezindentyfikowana Handel i naprawy Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Pozostała działalność usługowa Administracja publiczna i narodowa; obow. zabezo. społ. Dział. w zakr. usł. administrowania i dzał. Wspierająca Transport i gospod. magaz. Dział.profesjonalna, naukowa i techniczna Edukacja Działalność zwiazana z zakwaterowaniem Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Informacja i komunikacja Dostawa wody; gospodar.ściekami i odpadami oraz Dział. związana z obsł. rynku nieruchomości Dział. zawiaz. z kulturą, rozrywką i rekreacją Wytw. i zaop. Gosp. domowe zatrudniające prac. produk. wyroby i Górnictwo i wydobywanie Organizacje i zespoły eksterytorialne 15 838 12 284 9 064 8 632 5 443 4 640 4 174 3 816 3 515 3 503 2 854 1 670 1 565 1 295 1 070 523 414 200 17 27 547 27 105 51 567 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 2 do sprawozdania MPiPS 01. 6.1. Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według PKD W czerwcu 2015 r. w urzędach pracy województwa mazowieckiego zarejestrowanych było 84.420 osób poprzednio pracujące pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy, tj. o 13.887 osób (o 14,1%) mniej niż rok wcześniej. Stanowili oni 45,2% ogółu poprzednio pracujących. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności najliczniejszą grupę poprzednio pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy stanowiły osoby z sekcji przetwórstwo przemysłowe 13.196 osób tj. 15,6% populacji poprzednio pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy o 2.483 osoby (o 15,8%) mniej niż w czerwcu poprzedniego roku. Następną liczną grupę tworzyli bezrobotni poprzednio pracujący w zakładach należących do sekcji handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 12.337 osób i stanowili 14,6% populacji poprzednio pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy o 1.946 osób, (o 13,6%) mniej niż w czerwcu ubiegłego roku. 32

Wykres 18: Bezrobotni poprzednio pracujący pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy według PKD koniec czerwca 2015 r. Działalność niezidentyfikowana Przetwórstwo przemysłowe Handel i naprawy Budownictwo Pozostała dział. usługowa Administracja publiczna i narodowa; obow. zabez. społ. Dział. w zakr. usł. administrowania i dzał. Wspierająca Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Transport i gospod. magaz. Dział.profesjonalna, naukowa i techniczna Edukacja Działalność związana z zakw. i usł. gastr. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Dostawa wody; gospodar.ściekami i odpadami oraz Dział. związana z obsł. rynku nieruchomości Informacja i komunikacja Dział. zawiaz. z kulturą, rozrywką i rekreacją Gosp. domowe zatrudniające prac. produk. wyroby i Wytw. i zaop. w energię elektr., Górnictwo i wydobywanie Organizacje i zespoły eksterytorialne 7 788 5 773 4 396 3 212 2 147 2 121 2 018 1 750 1 620 1 551 1 138 728 665 663 431 301 242 81 7 13 196 12 337 22 255 0 5000 10000 15000 20000 25000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie załącznika nr 2 do sprawozdania MPiPS 01. W odniesieniu do czerwca 2014 roku wzrost liczby pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy odnotowano tylko w sekcji organizacje i zespoły eksterytorialne o 1 osobę (o 16,7%). W pozostałych sekcjach nastąpił spadek liczby osób pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy. Największy procentowy spadek pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy odnotowano w sekcjach: działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją o 54,3% (o 512 osób), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo o 31,1%, (o 969 osób), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych o 18,5% (o 55 osób) oraz transport i gospodarka magazynowa o 16,5% (o 420 osób) Warto dodać, że ponad 12 miesięcy nie mogło znaleźć pracy 18.898 dotychczas niepracujących, tj. 46,1% ogółu dotychczas niepracujących. 33

7. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy 5 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.) wskazuje kategorie określane jako osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w stosunku do których powiatowy urząd pracy w okresie do 6 miesięcy od dnia rejestracji powinien przedstawić propozycję zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, odbycia przygotowania zawodowego dorosłych, zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Tabela 9: Bezrobotni będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy 6 Wyszczególnienie czerwiec czerwiec 2015 r. wzrost/spadek osoby % Bezrobotni ogółem 229 699 196 364 33 335 14,5% do 30 roku życia 61 198 w tym do 25 roku życia 39 568 30 917 8 651 21,9% długotrwale bezrobotni 154 459 134 493 19 966 12,9% powyżej 50 roku życia 70 409 65 434 4 975 7,1% korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia posiadający co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia 1 488 29 495 niepełnosprawni 10 278 9 814 464 4,5% Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 01. 8. Usługi i instrumenty rynku pracy Powiatowe urzędy pracy wypełniając ustawowe zadania świadczą dla zarejestrowanych osób usługi oraz instrumenty rynku pracy. 202 5 W cyklach kwartalnych sporządzane są opracowania Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w województwie mazowieckim dostępne w wersji elektronicznej na stronie internetowej WUP http://www.wup.mazowsze.pl w zakładce Statystyka. 6 Nie we wszystkich kategoriach będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy można porównać bieżące dane z danymi za poprzedni okres sprawozdawczy ze względu na nowelizację Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy art. 49 (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.). 34

8.1. Programy rynku pracy niezwiązane z angażowaniem środków funduszu pracy 8.1.1. Pośrednictwo pracy 7 Od początku 2015 roku pośrednicy pracy powiatowych urzędów pracy podjęli współpracę z 8.447 zakładami pracy, odbyli 10.689 wizyt u pracodawców, w wyniku których pozyskali 12.755 niesubsydiowanych miejsc pracy. W I półroczu 2015 r. w województwie mazowieckim (według miesięcznych sprawozdań MPiPS 01) pozyskano ogółem 78.933 wolne miejsca pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, o 8.810 miejsc (o 12,6%) więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, w tym: 51.039 miejsc pracy niesubsydiowanej (o 7.828 miejsc, tj. o 18,1% więcej niż w I półroczu ), 27.894 miejsca pracy subsydiowanej (o 982 miejsca, tj. o 3,6% więcej), 11.564 miejsca pracy z sektora publicznego (o 1.604 miejsca, tj. o 12,2% mniej), 13.853 miejsca pracy z sezonowej (o 4.154 miejsca, tj. o 42,8% więcej), 3.266 miejsc pracy dla niepełnosprawnych (o 753 miejsca, tj. o 18,7% mniej). W okresie 6 miesięcy br. roku za pośrednictwem urzędów pracy zatrudnienie podjęło 47.691 osób, o 3.227 osób, tj. o 6,3% mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, co stanowi 65,6% ogółu podjęć pracy na terenie województwa (w poprzednim roku 72,1%). Na jedno wolne miejsce pracy i miejsce aktywizacji zawodowej pracy przypadało 1,7 noworejestrujących się (w analogicznym okresie poprzedniego roku 1,9 ). Większość zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej pracy pochodziła z sektora prywatnego 67.369 miejsc, tj. 85,3% ogółu zgłoszonych (rok wcześniej 56.955 miejsc, tj. 81,2%). Z sektora publicznego pochodziło 11.564 wolne miejsca pracy, tj. 14,7% ogółu zgłoszonych (rok wcześniej 13.168 miejsc, tj. 18,8% ogółu wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej). 8.1.2. Pośrednictwo w ramach Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES) W I półroczu 2015 r. do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie wpłynęły 371 oferty pracy obejmujące 2.720 miejsc pracy. Podobnie jak w roku ubiegłym większość ofert dotyczyła prac długoterminowych skierowanych do osób znających w stopniu dobrym lub komunikatywnym język angielski i niemiecki. Dominowały oferty z Niemiec, Czech, Wielkiej Brytanii, Norwegii i Holandii. Otrzymano też oferty z krajów takich jak: Austria, Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Szwecja i Włochy. Przeważały propozycje dla elektryków, elektroinstalatorów i elektromonterów, monterów, spawaczy, ślusarzy, pracowników produkcji, operatorów 7 Od dnia 1 stycznia 2010 r. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 grudnia 2009 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2010 została zmieniona nazwa oferty pracy na wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej. 35