Mierzenie jakości pracy placówek oświatowych : zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 1996-2002 W Rozporządzeniu MEN z 13 sierpnia 1999 r. pojawia się pojęcie mierzenia jakości pracy szkół i placówek oswiatowych. Jakość w procesie edukacyjnym to osiąganie stanu zgodnego z załoŝonymi celami w kontekście wymagań programowych i oczekiwań społecznych. KaŜda placówka ma w sposób świadomy i zorganizowany działać na rzecz jakości, jako wartości stale obecnej w sferze kształcenia, opieki i wychowania. Wysoka jakość pracy jest celem, do którego naleŝy dąŝyć, a mierzenie jakości jest jedynie metodą, którą naleŝy stosować na drodze do osiągania tego celu. Wybrana literatura ma słuŝyć pomocą w określaniu procedur, metod i narzędzi mierzenia. Ma uświadomić potrzebę pomiarów i wykorzystanie ich do poprawiania jakości pracy placówki. ZAGADNIENIA OGÓLNE 1. Bonstli John Jay: Szkoły jakości : wprowadzenie do Total Quality Managment w edukacji. Wwa : CODN, 1999. 100 s. Bibliogr. (Czyt. 37) 2. Budowanie systemu jakości szkoły / oprac. Urszula Rogowska-Misztal // Konspekt. 2001, nr 1, s. 35-38 [Elementy systemu jakości szkoły] 3. Drozd Ewa: Zewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 5, s. 27-30 [Cel i metody] 4. Dzierzgowska Irena: Mierzenie jakości pracy szkoły / Irena Dzierzgowska, Stefan Wlazło. Radom : Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Kadr, 1996. 141 s. (Czyt. 37 TI, Wyp. 225070)) 5. Dzierzgowska Irena: Zewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły : moduł IV : suplement / Irena Dzierzgowska. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej; Radom : Instytut Technologii Eksploatacji, 1997.- 40 s. Przewodnik dla Edukatora. TERM-IAE Projekt 6. Furgoł Sabina, Szafraniec Marek: Zastosowanie ewaluacji w badaniu jakości pracy szkoły // Dyrektor Szkoły. 2001, nr 7-8, s. 22-28 [Model badawczy oraz charakterystyka metod i narzędzi. Ewaluacja jako narzędzie badawcze] 7. Jakość kształcenia w perspektywie wejścia Polski do Unii Europejskiej : materiały konferencyjne / red. T. Kruszewski. Płock : Novum, 2000 (Czyt. Wydziału Pedagogicznego Akad. Świętokrz.) 8. Jakość kształcenia w uzyskiwaniu kwalifikacji zawodowych / red. M. Piotrowski. Radom : ZZDZ, 2001 (Bka Główna i Czyt. Wydziału Pedagogicznego Akad. Świętokrz.)
9. Jaśkiewicz Małgorzata: Mierzenie jakości wybranych obszarów pracy szkoły : szkolny program wychowawczy, wewnątrzszkolny system oceniania / Małgorzata Jaśkiewicz, Zbigniew Jędras, Jadwiga Urszula Wudarska. - Toruń : "Bea-Bleja", 2001.-86, [1] s. (Czyt. 37) 10. Kołodziejczyk Witold: Droga do jakości w edukacji : głos praktyka // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 20-21 [M.in. schemat projektowania jakości w szkole. Przebieg procesu budowania jakości w szkole] 11. Kołodziejczyk Witold: Jakość oświata wartość // Edukacja i Dialog. 2000, nr 6, s. 6-14 [Totalne zarządzanie jakością w szkole. Jakościowa zmiana paradygmatu w oświacie : od nauczania i testowania do ciągłego uczenia się i doskonalenia] 12. Kołodziejska Halina: Mierzenie jakości pracy szkoły : opis procedury warsztatów : opracowanie pilotaŝowe / Halina Kołodziejska, Jan Lewandowski ; Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli we Wrocławiu. Filia w Legnicy. - Legnica : DODN, 2001.-110 s. 13. Konik GraŜyna: Wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły // Konspekt. 2001, nr 2, s. 29-31 [Pojęcie jakości pracy szkoły. Procedury mierzenia] 14. Koszmider Maria O jakości w zarządzaniu pracą szkoły : próba odpowiedzi na wybrane pytania dotyczące doskonalenia jakości pracy szkoły / Maria Koszmider. - Łódź : "Annał", 2000.- 96 s. (Czyt. Główna Akad. Świętokrz.) 15. Kowalski Michał: Procedura badań ewaluacyjnych w mierzeniu jakości pracy szkół // Konspekt. 2002, nr 3, s. 29-33 [Jakość pracy szkoły jako studium przypadku] 16. Krzemianowski Zenon: Wewnątrzszkolne mierzenie jakości pracy // Nowe w Szkole. 2001/2002, nr 2, dod. Kierowanie Szkołą, s. 2-4 [Zagadnienia sformułowano ogólnie. Mogą słuŝyć pomocą dyrektorowi lub nauczycielom w kaŝdym typie szkoły] 17. Mierzenie jakości w szkole (placówce) : praca zbiorowa / pod red. Jana Kropiwnickiego. - Jelenia Góra : Wydaw. Nauczycielskie, 2002.-280 s. 18. Pfeiffer Agnieszka: Jakość w edukacji // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 28-30 [Standardy a wspieranie jakości. System jakości w Polsce moŝliwość czy konieczność] 19. Puchalski Zygmunt: Jak opracowano program mierzenia jakości i rozwoju szkoły STO [Społeczne Towarzystwo Oświatowe] Edukacja i Dialog. 2001, nr 5, s. 61-67
20. Poprawa jakości pracy szkoły : Program Smart, komponent 01 - polityka edukacyjna / pod red. Włodzimierza Kruszwickiego i Krzysztofa Symeli ; [aut. Jadwiga Brzdąk et al.]. - Warszawa : [Radom : ITE - Wydaw. i Zakład Poligrafii Instytutu Technologii Eksploatacji], 1999.-247 s. (Czyt. Główna Akad. Świętokrz.) 21. Rola egzaminów zewnętrznych w zapewnianiu jakości pracy szkoły / Jadwiga Brzdąk // Dyrektor Szkoły.-2001 nr 7/8 s. 40-42 22. Semrau Joanna: Mierzenie jakości : program rozwoju szkoły : raport : propozycje dla dyrektorów i wizytatorów. Poznań : G&P, 2001. 59 s. Bibliogr. (Czyt. 37, Wyp. 233897) 23. Serafińska GraŜyna: Dyskusja z klientami o dobrej szkole // Dyrektor Szkoły. 2001, nr 5, s. 21-23 [Jakość szkoły w oczach klientów] 24. Stabryła Beata: Badanie losów absolwentów jako element mierzenia jakości pracy szkoły // Dyrektor Szkoły. 2001, nr 1, s. 12-14 [Kwestionariusz ankiety. Analiza wyników badań] 25. Stankiewicz Dariusz: Zarządzanie dla jakości (TQM) przez wprowadzenie zmiany kulturowej w szkole // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 22-23, 26 [Pojęcie TQM. Etapy działania przy wdraŝaniu TQM ] 26. Stawikowski Czesław: Gwarantowanie jakości pracy szkoły poprzez wprowadzenie kategorii jakości // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 5, s. 21-24 [Kategoria jakości: cel wprowadzania, tryb przyznawania, uprawnienia i obowiązki związane z posiadaniem kategorii jakości] 27. StróŜyński Klemens: Rola skarg i zaŝaleń w systemie zapewnienia jakości pracy placówki oświatowej // Dyrektor Szkoły. 2001, nr 9, s. 25-29 [Studium przypadku] 28. StróŜyński Klemens: Zanim zaczniesz mierzyć jakość szkoły // Nowe w Szkole. 2000/2001, nr 7, s. 5, 6; nr 8, s. 4, 5, 6, 7, bibliogr. [Terminologia: usługa edukacyjna, jakość, gatunek, kompleksowe zarządzanie jakością, klient szkoły, wizja, misja, strategia; cel mierzenia, jak mierzyć] 29. Wlazło Stefan: Wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły : moduł IV : suplement / Stefan Wlazło. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej Radom : Instytut Technologii Eksploatacji, 1997.-51, [1] s. ; Przewodnik dla Edukatora. TERM-IAE Projekt 30. Wlazło Stefan: Dlaczego mierzenie? // Dyrektor Szkoły.-2001 nr 5 s. 2-5 [Ocena jakości pracy szkoły] 31. Wlazło Stefan: Standardy jakości pracy szkoły // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 5, s. 10-14 32. Włodarz RóŜa: ISO w szkole. Certyfikat = jakość // Konspekt. 2001, nr 1, s. 38-40 [Droga do jakości i certyfikatu szkoły na przykładzie Zespołu Szkół Technicznych w Mikołowie]
BIBLIOTEKA 33. Głowacka Ewa.: Studium zastosowania kompleksowego zarządzania jakością (TQM) w bibliotekoznawstwie i informacji naukowej. Toruń : Wydaw. UMK, 2000 (Bka G, Czyt. Bibliologiczna Akad. Świętokrz.) 34. Kmiecik Anna: Międzynarodowa konferencja nt. zarządzania przez jakość w bibliotece akademickiej // Bibliotekarz. 2001, nr 3, s. 21-22 35. Michalska-Garbacz Anna: Problem jakości usług bibliotecznych i informacyjnych w światowym piśmiennictwie bibliotekoznawczym // Przegląd Biblioteczny. 2000, nr 4, s. 281-289 36. Michalska-Garbacz Anna: UŜytkownik a podnoszenie jakości usług biblioteczno-informacyjnych // Bibliotekarz. 2001, nr 6, s. 6-9 37. Problematyka zapewniania jakości (Quality Assurance) w bibliotekoznawstwie i informacji naukowej / Ewa Głowacka // Bibliotekarz.-1999 [nr] 1 s. 11-17 38. Standardy jakości pracy biblioteki szkolnej / oprac. E. Aleksandrowicz-Gąsior i in. - // Nowe w Szkole. 2002, nr 1, dod. Co głowa to pomysł, s. I-IV PORADNIA 39. Badanie jakości pracy poradni psychologiczno-pedagogicznej / Anna Frydrychowicz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze.-2000 nr 3 s. 7-11 PRZEDSZKOLE 40. Czułczyńska Lucyna: Praca nauczyciela a jakość pracy przedszkola // Dyrektor Szkoły. 2000, nr 12, s. 27-36 [Efekty pracy nauczycieli w zestawieniu porównawczym na podstawie ankiet dla nauczycieli i rodziców] 41. Dzierzgowska Irena: Mierzenie jakości pracy przedszkola : poradnik / Irena Dzierzgowska, Monika Rościszewska-Woźniak.-Wyd. 2. - Warszawa : Wydawnictwa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2000 42. Grünberg RóŜa: Mierzenie jakości pracy przedszkola // Przedszkolak i Uczeń. 2001, nr 1, s. 20-24, bibliogr. [Przykładowy harmonogram działań, monitoring stopnia realizacji zadań] 43. Marchlewska Ewa: Wewnętrzne mierzenie jakości : w zakresie osiągnięć dzieci przedszkolnych dotyczących przygotowania do czytania i pisania // Dyrektor Szkoły. 2001, nr 7-8, s. 30-39 44. WDN [Wewnątrzprzedszkolne Doskonalenie Nauczycieli] drogą do jakości / Danuta Stokowska, Halina Strzopa // Wychowanie w Przedszkolu.-2001 nr 7 s. 407-410 45. Wewnętrzne mierzenie jakości w zakresie osiągnięć dzieci przedszkolnych dotyczących przygotowania do czytania i pisania / Ewa Marchlewska // Dyrektor Szkoły.-2001 nr 7/8 s. 30-39
SZKOŁA Podstawowa 46. Dzierzgowska Irena: Mierzenie jakości pracy szkoły podstawowej : poradnik / Irena Dzierzgowska, Stefan Wlazło. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2000.-194 s. 47. Dzierzgowski Sergiusz: Mierzenie jakości pracy szkoły podstawowej : raport / Sergiusz Dzierzgowski. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, 2001.-173, [3], 24 s. 48. Dzierzgowski Sergiusz: Mierzenie jakości pracy szkoły podstawowej : raport, Warszawa, maj 2000 / Sergiusz Dzierzgowski. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2000.-24 s. 49. Dzierzgowski Sergiusz Mierzenie jakości pracy szkoły podstawowej : raport / Sergiusz Dzierzgowski Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, 2001 50. Próba wewnętrznego mierzenia jakości pracy Szkoły Podstawowej nr 4 w Koszalinie na przykładzie badania jej efektywności / Danuta Mieszczak // Dyrektor Szkoły.-2001 nr 7/8 s. 17-20 Gimnazjum 51. Czarnecka Danuta: Jakość w szkole jakością szkoły // Gimnazjum. 2000, nr 7, s. 46-52 [Źródła zmian w koncepcji nadzoru pedagogicznego] 52. Dzierzgowska Irena: Wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły // Gimnazjum. 2000, nr 4, s. 17-28 [ZałoŜenia teorii jakości w odniesieniu do edukacji. Procedury zbierania informacji o pracy szkoły. Cechy decydujące o jakości] 53. Dzierzgowski Sergiusz: Mierzenie jakości pracy gimnazjum : raport / Sergiusz Dzierzgowski. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2001 54. Kalinowska Maria: Jakość w szkole // Gimnazjum. 1999, nr 2, s. 48-55; 2000, nr 1, s. 39-54 [Cykl Deminga w zapewnianiu jakości. Jakość w gimnazjach model koniczyny] Liceum ogólnokształcące 55. Dzierzgowska Irena Poradnik - mierzenie jakości pracy szkoły : liceum ogólnokształcące / Irena Dzierzgowska, Maria Kalinowska. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej Radom : Instytut Technologii Eksploatacji, 1997
56. Dzierzgowska Irena: Raport - mierzenie jakości pracy szkoły : liceum ogólnokształcące / Irena Dzierzgowska, Maria Kalinowska. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej Radom : Instytut Technologii Eksploatacji, cop. 1997.-187, [1] s. : wykr. ; 30 cm Materiały Dodatkowe. TERM-IAE Projekt 57. Dzierzgowska Irena: Mierzenie jakości pracy liceum : poradnik / Irena Dzierzgowska, Maria Kalinowska. Warszawa : CODN, 1999. 156 s. Bibliogr. (Czyt. 37) 58. Dzierzgowska Irena : Mierzenie jakości pracy liceum : raport /[Irena Dzierzgowska, Maria Kalinowska] ; Liceum Ogólnokształcące nr C im. Alberta Einsteina w Zurychowie. - Wyd. 2. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2001. -159, 10 s. (Czyt. 37) WyŜsza 59. Jakość kształcenia w szkole wyŝszej moda czy konieczność? : ogólnopolska konferencja naukowa / red. B. Sitarska. Siedlce : Wydaw. Uczelniane AP, 2000 (Czyt. Główna Akad. Świętkorz.) 60. Zewnętrzne zapewnianie jakości kształcenia w szkolnictwie wyŝszym : mechanizmy, procedury, narzędzia / pod red. Marii Wójcickiej i Jolanty Urbanikowej ; [aut. Anna Barska et al.] ; Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa WyŜszego. Uniwersytet Warszawski. - Warszawa : UW. CBPNiSW, 2001 61. Kristofferson Dorte : Jakość kształcenia w szkolnictwie wyŝszym : podręcznik metod zapewniania jakości / [aut. oprac. Dorte Kristofferson, Andree Sursock, Don Westerhijden. - Opole : Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2000.-103 s. Zawodowa 62. Porozmawiajmy o jakości w edukacji... / Ewa Kędracka // Szkoła Zawodowa.-1998 nr 8 s. 50-55 63. Rozwój i doskonalenie jakości pracy szkoły zawodowej / Krzysztof Symela.- Streszcz. w jęz. ukr. ang. // Kształcenie Zawodowe. Pedagogika i Psychologia.-[T.] 2.-(2000) s. 415-431 64. System zapewnienia jakości kształcenia zawodowego / Sławomir Jędrzejowski // Szkoła Zawodowa.-1998 nr 8 s. 19-32 Nadzór pedagogiczny a mierzenie 65. Czarnecka Danuta: Rzecz o jakości w szkole // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 26-27 [Kontrola szkoły czy moŝe doskonalić? Co to jest jakość, jak ją mierzyć?]
66. Ćwikła Ewa: Dyrektor szkoły jako zarządzający jakością pracy // Przegląd Edukacyjny. 2000, nr 3, s. 3-6 [Dyrektor jako inspirator pomiarów. Obszary i procedura mierzenia jakości pracy szkoły] 67. Grabowska Krystyna Nadzór pedagogiczny dyrektora sprawowany poprzez wewnętrzne mierzenie jakości pracy w praktyce / Krystyna Grabowska, Waldemar Kołodziej ; [Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli]. - Białystok : ODN, 2000.-84 s. 68. Kordziński Jarosław: Mierzenie jakości pracy szkoły // Gazeta Szkolna. 2000, nr 24, s. 10 [Ocenianie i nadzór. Monitoring, diagnoza i audyt. Cele pomiaru] 69. Malinowska Maria: Klimat szkoły jako obszar nadzoru pedagogicznego // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 36-38 [Wpływ klimatu szkoły na jakość jej pracy. Potrzeby uczniów i sposoby ich zaspokajania na podstawie badań ankietowych. Podano wzór ankiety dla rodziców nt. jakości pracy szkoły] 70. Semrau Joanna: Jak pełnić nadzór pedagogiczny? // Dyrektor Szkoły. 1999, nr 11, s. 9-12 [Arkusze: diagnostyczny dotyczący zarządzania rozwojem szkoły przez osiąganie jakości w wybranych zagadnieniach, przeglądu umiejętności i operacjonalizacji celów kształcenia, badania osiągnięć edukacyjnych uczniów] 71. Wizytator jako ekspert jakości / Alicja Szabo // Dyrektor Szkoły.-1998 nr 11 s. 15-16