SYLABUS na rok akademicki 010/011 Nazwa przedmiotu informatyka ze statystyką Kod przedmiotu 1-if Typ przedmiotu inne wymagania standardów kształcenia Rok, semestr studiów ROK: I SEMESTR: I,II Formy prowadzenia przedmiotu WYKłAD: 0 SEMINARIA: 0 ĆWICZENIA: 10 Forma zaliczenia zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS Język wykładowy polski Jednostka prowadząca Katedra I Zakład Biofizyki Lekarskiej zajęcia Wykładowca prof. dr hab. n. med. Andrzej Franek Wymagania wstępne Znajomość zagadnień z informatyki na poziomie szkoły średniej Metody dydaktyczne seminaria, ćwiczenia Cele przedmiotu 1. Poznanie pojęć statystyki medycznej oraz zasad przygotowania i przeprowadzania kontrolowanego eksperymentu medycznego. Umiejętność analizy prawidłowego doboru grup porównawczych, kryteriów doboru i wykluczenia, statystycznego opracowania wyników (w zakresie deskryptywnym i wnioskowania statystycznego). Umiejętność krytycznej oceny oryginalnych doświadczalnych prac badawczych i klinicznych z punktu widzenia wniosków wyciąganych z opracowania statystycznego (analiza artykułów).. Biegłe opanowanie obsługi edytora Word, arkusza Excel, progr. Power Point. Obsługa wyszukiwarek i przeglądarek. Poznanie obsługi baz bibliografii naukowej. Poznanie obsługi Portalu SUM, programów edukacyjnych i narzędziowych. Treści merytoryczne przedmiotu 1. Pomiary wielkości fizycznych i biofizycznych w medycynie. Zasady metrologii. Podstawy teorii błędów. Rodzaje uchybów, sposoby opracowania wyników pomiarów i oszacowania uchybów. Wiarogodność pomiarów. Zasady posługiwania się miernikami róŝnych wielkości fizycznych. Ustroje i układy mierników. Uchyb miernika, klasa dokładności i błąd metody pomiarowej. Ranga błędu.. Podstawowe pojęcia statystyki medycznej. Zadania statystyki. Zasady przygotowania i przeprowadzenia kontrolowanego eksperymentu medycznego. Etyka badań naukowych. Eksperyment kliniczny i poznawczy. Grupy porównawcze i ich dobór, próba ślepa i podwójnie ślepa, skale pomiarowe. Placebo. Populacja statystyczna, próba z populacji, reprezentatywność próby, jednostka statystyczna, dobór losowy. Statystyka opisowa (deskryptywna). 3. Rozkłady statystyczne. Wartości centralne i miary rozproszenia, korelacja i regresja. Wnioskowanie statystyczne. Weryfikacja hipotez statystycznych. Parametryczne i
nieparametryczne testy istotności. Zastosowania praktyczne i przykłady obliczeń.. Praktyczne wykonywanie obliczeń statystycznych z zakresu statystyki deskryptywnej oraz wnioskowania statystycznego z uŝyciem arkuszy kalkulacyjnych i programów statystycznych, za pomocą komputerów. 5. Praktyczne wykorzystanie przyswojonej wiedzy przy czytaniu i krytycznym analizowaniu artykułów oryginalnych z róŝnorodnymi obliczeniami statystycznymi, opublikowanych w dostępnym piśmiennictwie medycznym. 6. Podstawowe pojęcia z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminów i ich znaczenie. Struktura logiczna komputera PC i zasada jego działania. Urządzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania. 7. System operacyjny DOS i Windows. Podstawowe polecenia i operacje systemu. Uruchamianie programów, tworzenie plików i folderów, zapisywanie, kasowanie, kopiowanie, powielanie, formatowanie. Praca z klawiaturą alfanumeryczną, myszą, monitorem, stacją dysków FD i ZIP, dyskami twardymi, stacjami CD, skanerem stacjonarnym. Praca z drukarkami laserowymi, atramentowymi i igłowymi (mozaikowymi). Obsługa wymienionych urządzeń. Zasady pracy z dyskietkami róŝnych typów. 8. Poznanie programu i środowiska Windows. Poznanie struktury środowiska w róŝnych implementacjach. Opanowanie podstawowych operacji na plikach w środowisku Widows. Praca z programem Norton Commander. Problem wirusów komputerowych. Programy antywirusowe. Zabezpieczenia przesyłanych danych. 9. Poznanie pakietu programowego Office (Word, Excel, Power Point, Access) Biegłe opanowanie edytora Word. 10. Programy edukacyjne i narzędziowe. Informatyczna multimedialna wersja encyklopedii medycznej, programy do nauki języków obcych, programy obsługi gabinetów lekarskich itp. 11. Praca w sieci Internet. Poznanie obsługi stron www. Portal Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Poznanie strony bibliotecznej. Obsługa wyszukiwarek i przeglądarek. Nauka posługiwania się bazami pełnotekstowymi i uproszczonymi bibliografii naukowej. Obsługa Medline i Current Contents. Polskie portale internetowe. Kontakt z agencjami informacyjnymi, radiowymi i telewizyjnymi w Europie i na
świecie. 1. Obsługa pracy lekarza w sieci - cz.i. Posługiwanie się pocztą elektroniczną. Przesyłanie komunikatów, dokumentów, artykułów naukowych. Szyfrowanie przesyłanych danych (np. danych pacjentów) - problem bezpieczeństwa danych przesyłanych siecią. Udostępnianie danych do sieci. Obsługa konferencji i zjazdów naukowych (rezerwacja uczestnictwa, przesłanie zgłoszeń zjazdowych/kongresowych, zamówienie noclegów i wyŝywienia w hotelu, obsługa rozkładu jazdy pociągów polskich, czeskich, niemieckich, austriackich, włoskich itp., płatność przez sieć kartą kredytową i inne formy usług). 13. Obsługa pracy lekarza w sieci - cz.ii. Wprowadzenie do obsługi systemu rejestracji usług świadczonych chorym oraz rozliczeń finansowych świadczonych usług- w zakresie udostępnionym przez RUM. Metody oceny Literatura obowiązkowa Zaliczenie na ocenę 1. Maliński M., Szymszal J.: Współczesna statystyka matematyczna w medycynie w arkuszach kalkulacyjnych. Wyd. ŚAM, Katowice, 1999.. Platt C.: Problemy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej. PZWL, Warszawa, 1981 (i późniejsze wydania), 3. Turczyński B.: Statystyka (skrypt). Wyd. ŚAM, Katowice, 1999,. Szczęsny S., Grzegorczyn S., Turczyński B.: Podstawy informatyki. Wyd. ŚAM, Katowice, 1997. Literatura uzupełniająca 1. Armitage P.: Metody statystyczne w badaniach medycznych. PZWL, Warszawa, 1978 (i późniejsze wydania),. Dowolne podręczniki, poradniki, skrypty itp., pomagające w opanowaniu, wymienionych w powyŝszym opracowaniu, programów komputerowych (oferta na rynku księgarskim bardzo bogata) w zakresie wskazanym przez prowadzących zajęcia. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu
SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Pomiary wielkości fizycznych i biofizycznych w medycynie. Zasady metrologii. Podstawy teorii błędów. Rodzaje uchybów, sposoby opracowania wyników pomiarów i oszacowania uchybów. Wiarogodność pomiarów. Zasady posługiwania się miernikami róŝnych wielkości fizycznych. Ustroje i układy mierników. Uchyb miernika, klasa dokładności i błąd metody pomiarowej. Ranga błędu. Podstawowe pojęcia statystyki medycznej. Zadania statystyki. Zasady przygotowania i przeprowadzenia kontrolowanego eksperymentu medycznego. Etyka badań naukowych. Eksperyment kliniczny i poznawczy. Grupy porównawcze i ich dobór, próba ślepa i podwójnie ślepa, skale pomiarowe. Placebo. Populacja statystyczna, próba z populacji, reprezentatywność próby, jednostka statystyczna, dobór losowy. Statystyka opisowa (deskryptywna). 3 Rozkłady statystyczne. Wartości centralne i miary rozproszenia, korelacja i regresja. Wnioskowanie statystyczne. Weryfikacja hipotez statystycznych. Parametryczne i nieparametryczne testy istotności. Zastosowania praktyczne i przykłady obliczeń. Praktyczne wykonywanie obliczeń statystycznych z zakresu statystyki deskryptywnej oraz wnioskowania statystycznego z uŝyciem arkuszy kalkulacyjnych i programów statystycznych, za pomocą komputerów. 5 Praktyczne wykorzystanie przyswojonej wiedzy przy czytaniu i krytycznym analizowaniu artykułów oryginalnych z róŝnorodnymi obliczeniami statystycznymi, opublikowanych w dostępnym piśmiennictwie medycznym. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Podstawowe pojęcia z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminów i ich znaczenie. Struktura logiczna komputera PC i zasada jego działania. Urządzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania. System operacyjny DOS i Windows. Podstawowe polecenia i operacje systemu. Uruchamianie programów, tworzenie plików i folderów, zapisywanie, kasowanie, kopiowanie, powielanie, formatowanie. Praca z klawiaturą alfanumeryczną, myszą, monitorem, stacją dysków FD i ZIP, dyskami twardymi, stacjami CD, skanerem stacjonarnym. Praca z drukarkami laserowymi, atramentowymi i igłowymi (mozaikowymi). Obsługa wymienionych urządzeń. Zasady pracy z dyskietkami Sposób realizacji Sposób realizacji
róŝnych typów. Poznanie programu i środowiska Windows. Poznanie struktury środowiska w róŝnych implementacjach. Opanowanie podstawowych operacji na plikach w środowisku Widows. Praca z programem Norton Commander. Problem wirusów komputerowych. Programy antywirusowe. Zabezpieczenia przesyłanych danych. 3 Poznanie pakietu programowego Office (Word, Excel, Power Point, Access) Biegłe opanowanie edytora Word. Programy edukacyjne i narzędziowe. Informatyczna multimedialna wersja encyklopedii medycznej, programy do nauki języków obcych, programy obsługi gabinetów lekarskich itp. Praca w sieci Internet. Poznanie obsługi stron www. Portal Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Poznanie strony bibliotecznej. Obsługa wyszukiwarek i przeglądarek. Nauka posługiwania się bazami pełnotekstowymi i uproszczonymi bibliografii naukowej. Obsługa Medline i Current Contents. Polskie portale internetowe. Kontakt z agencjami informacyjnymi, radiowymi i telewizyjnymi w Europie i na świecie. 5 Obsługa pracy lekarza w sieci - cz.i. Posługiwanie się pocztą elektroniczną. Przesyłanie komunikatów, dokumentów, artykułów naukowych. Szyfrowanie przesyłanych danych (np. danych pacjentów) - problem bezpieczeństwa danych przesyłanych siecią. Udostępnianie danych do sieci. Obsługa konferencji i zjazdów naukowych (rezerwacja uczestnictwa, przesłanie zgłoszeń zjazdowych/kongresowych, zamówienie noclegów i wyŝywienia w hotelu, obsługa rozkładu jazdy pociągów polskich, czeskich, niemieckich, austriackich, włoskich itp., płatność przez sieć kartą kredytową i inne formy usług). Obsługa pracy lekarza w sieci - cz.ii. Wprowadzenie do obsługi systemu rejestracji usług świadczonych chorym oraz rozliczeń finansowych świadczonych usług- w zakresie udostępnionym przez RUM.