IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU PROF. KRZYSZTOF ŻMIJEWSKI Politechnika Warszawska Społeczna Rada Narodowego Programu Redukcji Emisji
Czy wiedzą Państwo, że: emisje światowe 63% 25% 12% transport bezpośrednio transport pośrednio pozostałe 2/30
Czy wiedzą Państwo, że: Świat Samochody osobowe 200 mln Samochody ciężarowe 800 mln Samochody 2050r. 2 000 mln Unia Europejska 30% podróży samochodowych - do 3 km 50% podróży samochodowych - do 5 km 3/30
Czy wiedzą Państwo, że: Zrównoważony (trwały) rozwój to imperatyw przyzwoitego zachowania wobec słabszych biedniejszych przyszłych Promocja konsumpcji stoi w sprzeczności z tym imperatywem 4/30
Czy wiedzą Państwo, że: Od 1988 zredukowaliśmy poziom emisji o ponad 30% pięć razy więcej niż oczekiwane 6% Od 1990 podwoiliśmy efektywność energetyczną Emisja na głowę mieszkańca nie jest wyższa od średniej europejskiej 5/30
1950 1952 1954 1956 1958 1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 15 12 9 6 3 0 PL vs. JP 1/2 t CO2/cap Poland Japan Emisja per capita jest bardziej uczciwa 6/30
PL vs. JP 2/2 2025 2030 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 tco2/k$ 1 9 3 0 1 9 3 4 1 9 3 8 1 9 4 2 1 9 4 6 1 9 5 0 1 9 5 4 1 9 5 8 1 9 6 2 1 9 6 6 1 9 7 0 1 9 7 4 1 9 7 8 1 9 8 2 1 9 8 6 1 9 9 0 1 9 9 4 1 9 9 8 2 0 0 2 2 0 0 6 POLAND JAPAN Emisja na PKB pokazuje tylko strukturę gospodarki IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 7/30
CO 2 poziom emisji na mieszkańca I kto tu jest tym złym? Lepsze niż średnie wyniki Source: Eurostat 2007 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 8/30
Czy wiedzą Państwo, że: W 1999 rozpoczęliśmy Program Termomodernizacji do chwili obecnej inwestycje na ponad 2 mld Od 2005 został wdrożony system Zielonych Certyfikatów dot. źródeł odnawialnych Od 2007 został wdrożony system Czerwonych Certyfikatów dot. kogeneracji Od 2013 ma zostać wdrożony system Białych Certyfikatów dot. efektywności energetycznej IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 9/30
Termomodernizacja Zastosowanie w latach 1999-2010 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 10/30
Problemy Wysoki stopień zużycia technicznego średnio 73% Brak źródeł finansowania brak wsparcia ze strony państwa Koszty CO2 wysoki poziom zakupów z zagranicy ~33% Inwestycje vs. ochrona środowiska (Natura 2000 etc.) Luka w bilansie energetycznym od 2016. IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 11/30
100% 80% 60% 40% 20% 0% Dekapitalizacja infrastruktury INFRASTRUKTURA Stopień zużycia min 64% Stopień zużycia max 70% Ciepłownictwo kotłownie sieci Gazownictwo przesył dystrybucja wydobycie Elektroenerg przesył linie 400 kv linie 220 kv stacje dystrybucja linie stacje elektrownie elektro- Kolejnictwo linie kolejowe podkłady trakcja Górnictwo Rafinerie Rurociągi Porty morskie 67% IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 12/30
Energochłonność GVA toe/mln PKB IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 13/30
Ceny gazu i prądu PPS Dla odbiorców już jest drogo: IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 14/30
Karbonizacja 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Estonia Poland Greece Czech Republic Germany Denmark Bulgaria Romania Slovenia United Kingdom Portugal Ireland Spain Finland Hungary Netherlands Slovakia Italy Austria Belgium France Sweden Cyprus Latvia Lithuania Luxembourg Malta Other fuels Renewables Nuclear Mix paliwowy(%) Natural Gas Oil Coal or Lignite Źródłó: Eurostat 2006 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 15/30
Emisja specyficzna 1,1 (t CO2 / MWh) 0,9 0,8 0,7 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,4 0,4 0,4 0,3 0,3 Średnia EU-12: 0,65 Średnia EU-27: 0,41 Średnia EU-15: 0,37 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,0 E s to n ia P o la n d G re e c e C ze c h R e p u b lic C y p ru s M a lta Ire la n d D e n m a rk G e rm a n y R o m a n ia B u lg a ria N e th e rla n d s P o rtu g a l U n ite d K in g d o m Ita ly H u n g a ry S p a in S lo v e n ia L u x e m b o u rg F in la n d S lo v a k ia B e lg iu m A u s tria L a tv ia L ith u a n ia F ra n c e S w e d e n Źródło: Eurostat 2005 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 16/30
Bogactwo PKB na głowę PSN (parytet siły nabywczej) (EU-27 = 100) 276.3 72.1 53.8 97.8 81.5 93.1 77.1 146.3 122.8 113.1 40.738.1 130.8 74.6 115.8 101.4 63.4 106.8 88.7 116.7 68.5 118.0 127.3 58.060.3 126.1 111.2 Estonia Poland Greece Czech Republic Cyprus Malta Ireland Denmark Germany Romania Bulgaria Netherlands Portugal United Kingdom Italy Hungary Spain Slovenia Luxembourg Finland Slovakia Belgium Austria Latvia Lithuania France Sweden IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 17/30
Emisje CO 2 2 500 kgco 2 /k 2 000 1 500 1 000 500 0 N L S E F R D K IE A T E U 1 5 U K IT E U 2 5 E U 2 7 E S D E B E L U F I P T E L S I L V C Y L T M T H U S K C Z P L R O E E B G 3 razy gorsze Źródło: Eurostat 2006 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 18/30
Intensywność energetyczna 2 razy Źródło: Eurostat 2006 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 19/30
Efektywność energetyczna 9,000 55 8,000 7,000 45 6,000 35 5,000 4,000 25 3,000 15 2,000 1,000 5 0,000 LV LT PL SK EE HU CZ MT SL PT EL CY ES EU25 IT EU15 BE DE FR JAP UK FI AT NL SE USA IE DK NO LU -5 k /toe GDP/inh 4 razy Źródło: Eurostat 2000 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 20/30
21/30 Carbon leakage wpływ na zatrudnienie i PKB 0,69% 2,99% PL Polska FI Finlandia NO Norwegia RO Rumunia SE Szwecja BE Belgia CZ Czechy AT Austria BG Bułgaria DE Niemcy HU Węgry IT Włochy FR Francja ES Hiszpania IE Irlandia SK Słowacja NL Holandia LV Łotwa UK Wlk. Bryt. EL Grecja LT Litwa PT Portugalia EE Estonia DK Dania CY Cypr LU Luksemburg SL Slowenia MT Malta Średni udział CL zatrudnieniu przemysłowym Średni wpływ CL na PKB Średni udział cl w zatrudnieniu przemysłowym Średni wpływ cl na PKB 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 % IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 21/30 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0
Regionalna typologia ubóstwa energetycznego Carbon leakage. Z problemami i potencjałem Dostatnie z kłopotami w przyszłości Poszukujące przyszłości i pracy Dostatnie i podróżujące. Zimne i wietrzne, lecz pracujące brak danych IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 22/30
Rozwiązania 1/2 Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej 2000 MW z poprawy efektywności energetycznej 2000 MW z zagranicy 2000 MW energii prosumenckiej 500 MW źródła regulacyjno-szczytowe 1500 MW z kogeneryzacji ciepłowni do 2016. IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 23/30
Rozwiązania 2/2 Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej Termomodernizacja budynków Budynki niemal zero-energetyczne (pasywne) Transport niskoemisyjny Wydajność oświetleniowa Nowe innowacyjne technologie do roku 2020. IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 24/30
A Zadania przed nami Poprawa efektywności energetycznej Redukcja emisji Modernizacja infrastruktury Dywersyfikacja dostaw paliw Zmniejszenie konsumpcji energii IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 25/30
B Zadania przed nami Wsparcie transportu publicznego ITS Inteligentne Systemy Transportu Strefowanie emisji transportu Procurement (pojazdy niskoemisyjne) Przygotowanie do samochodu elektrycznego IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 26/30
Transport newsauto.pl 27/30
Transport w metropoliach 2035 2020? barcelona londyn paryż warszawa moskwa tokjo nowy jork newsauto.pl 28/30
Globalny punkt widzenia newsauto.pl 29/30
Zaczęliśmy na czarno IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 30/30
Ale przechodzimy na zieloną stronę 31/30
Główni gracze USA 25,5% BRASIC =BR+RUS+SA+IND+CHN 35,0% EU 13,8% Kraje rozwijające się 25,7% IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 32/30
Priorytety MY Adaptacja Mitygacja Prezerwacja Prezerwacja Mitygacja Adaptacja IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 33/30
Priorytety IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 34/30
BRASIC Ekspansja gosp. Dostęp do surowców Dostęp do rynków UE Ekspansja technologii Dostęp do surowców Export kapitału Cele rzeczywiste USA Bezpieczeństwo Zrównoważenie bilansu Antyterroryzm DC Rozwój gospodarczy Stabilność polityczna Adaptacja IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 35/30
Dziękuję za uwagę Krzysztof Żmijewski prof. PW Wydział Inżynierii Lądowej IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 36/30
Zapraszam na: Debatę Cztery sektory energetyki gazowej 27 kwietnia 2012 godz. 11:00 Warszawa, Polityka,Słupecka 6 IMPERATYW ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU A POKUSA KONSUMPCJONIZMU 37/30