Spiroflex: Jaki to dobry komin? czyli wszystko o kominach systemowych Nie ma dobrego kominka bez dobrego komina! Tej reguły nie zmieni nikt i lepiej niech nie próbuje. O tym, jak ważny jest przewód kominowy dla poprawnego i bezpiecznego funkcjonowania kominka, przypominać będziemy przy każdej okazji. Wiele problemów z kominkiem sprowadza się do problemów z kominem i do mokrego drewna używanego do palenia. Nadal wielu firmom kominkowym zdarza się przykry kontakt ze złymi kominami. Raz przekrój jest zbyt mały, innym razem ceglany komin jest w tragicznym stanie, a jego przekrój nie nadaje się do tzw. rurowania. Czasami przekrój przewodu zmienia się, poszerza lub zwężą, bo tak pasowało budowlańcom. Innym razem przez komin przechodzi... drewniany element więźby dachowej. Co więc zrobić, aby mieć dobry komin i nie narazić się na dodatkowe koszty, wątpliwych czasami, usprawnień i napraw? W zasadzie odpowiedź jest jedna KOMIN SYSTEMOWY. Nie ma przy tym znaczenia, czy chodzi o system stalowy, czy o system ceramiczny lub inny masywny albo ich hybrydę. Częstym argumentem wytaczanym przeciw kominom systemowym są ich wysokie koszty. Obiegowe opinie o tym, co było drogie przed laty, dzisiaj już nie są aktualne. Proszę po prostu zaktualizować swoją wiedzę i nie polegać na zasłyszanych opiniach.. Coraz częściej fundamenty domu wylewane są z towarowego betonu w wypożyczonych szalunkach. Coraz częściej do tynkowania używa się agregatu, do poziomowania wylewek laserowych mierników... Precyzyjnie wykonane urządzenia grzewcze wymagają też odpowiednich przewodów wydechowych. Dlaczego więc nasze kominy nadal mają być zlepiane z cegły jak w średniowieczu? Wiek XXI to czas na fabrycznie wykonane, a jedynie indywidualnie dopasowane i zmontowane rozwiązania kominów systemowych. Przypomnę, na czym polegają kominy systemowe. Zamiast misternego zlepiania cegiełek mamy do dyspozycji pewną ilość fabrycznie wykonanych kształtek i elementów, z których jak z klocków składamy komin. W zależności od potrzeb możemy zastosować system ceramiczny lub stalowy albo hybrydę tych dwóch rozwiązań. Możemy wybrać producenta. Możemy wybrać przekrój. Możemy wybrać wysokość oraz punkt podłączenia paleniska. Mamy fabrycznie przygotowane okienko rewizyjne (wyczystkę) oraz sposób odprowadzenia skroplin. Możemy rodzaj komina dobrać do naszych wymagań, ponieważ inna jest ilość, różny skład i temperatury spalin z kominka opalanego drewnem, a inna z gazowego pieca kondensacyjnego. Zwykle systemy zawierają otulinę izolacyjną. Decydując się na komin systemowy, z pewnością otrzymujemy produkt dobrze przemyślany i
wykonany w reżimie norm budowlanych, zaopatrzony w certyfikat. Nie zawsze przecież można to powiedzieć o cegle. Cement też nie zawsze musi być pierwszej świeżości. Majster też może mieć po imieninach problemy z wyznaczeniem pionu. Z kolei problemy z utrzymaniem przekroju mogą mieć jego pomocnicy. No i te farfocle wewnątrz, zakłócające ciąg, o których usuwaniu na bieżąco zapominają niemal wszyscy, niezależnie od ilości spożytych płynów. Nie chcę tutaj obrażać solidnych fachowców, ale im też błędy zdarzyć się mogą. Życie pokazuje (proszę rozejrzeć się wokół), że nic nie jest wieczne, a już z pewnością nie są wieczne kominy wykonane z cegły. Psują się i rozsypują od góry albo pękają i przesiąkają smrodliwymi, smolistymi zaciekami na całej długości. Jeden problem lepszy od drugiego! Naprawa komina to zawsze sprawa poważna i kosztowna. Łatwiej wymienić okna, drzwi czy podłogi. Skrzypiąca podłoga to mała rzecz w porównaniu z naszym bezpieczeństwem. System stalowy czy ceramiczny? Oto jest pytanie! Jeśli mamy dom wznoszony w technologii masywnej, z ceramiki czy betonu komórkowego, to najlepszym rozwiązaniem wydaje się być również masywny system kominowy. Charakterystyczna dla ceramicznych kominów systemowych wszystkich producentów jest znacząca oszczędność miejsca. Jednak 10 metrów komina typu SCHIEDEL RONDO o średnicy 200 mm waży około 1200 kg. Oznacza to takież obciążenie na powierzchni 39 39 cm. Nie zawsze nasz budynek stać na takie obciążenia. Wtedy do usług meldują się systemy stalowe dwuścienne. Komin stalowy dwuścienny doradzam też rozważyć w przypadku przebudowy istniejącego budynku lub w sytuacji, gdy na komin wewnątrz domu miejsca brak. Komin stalowy zawisnąć może dosłownie w powietrzu, czego nie uda nam się dokonać z kominem, jak sama nazwa wskazuje, masywnym. System masywny to z kolei solidność i pewność już na pierwszy rzut oka. Ale gdyby był niezastąpiony, to czy potentat w kominowych systemach masywnych robiłby również kominowy system dwuścienny ze stali nierdzewnej. Przy wyborze systemu warto rozważyć możliwość wykorzystania komina nie tylko do odprowadzenia spalin, ale też do dostarczania powietrza zewnętrznego do paleniska. Niektóre rozwiązania systemowe, stalowe i masywne, na coś takiego pozwalają. Jest doprawdy wiele firm produkujących i importujących systemy kominowe, tak ceramiczne, jak i stalowe, a oferta ciągle się poszerza wybór należy do Państwa. Ceramiczne systemy kominowe Model RONDO firmy Schiedel to klasyczny przykład niemal doskonałego systemu ceramicznego. Jednak izolowany wełną mineralną system RONDO PLUS wydaje się być bardziej przydatny do współpracy z paleniskami kominkowymi. Dostępne są średnice od 12 do 25 cm. Godne rozważenia są elementy łączące w sobie kanał dymowy do kominka z kanałem wentylacyjnym lub kanałem dymowym do innego paleniska-kotła c.o. W średnicach od 12 do 25 cm dostępne są elementy systemu IBF CLASSIC oraz IBF UNIVERSAL produkowane przez IBF Polska Sp. z o.o. w Bolesławcu. IBF oferuje również wersje łączone z kanałem wentylacyjnym. Firma LEIER z Malborka w swojej ofercie materiałów budowlanych posiada system kominowy izolowany, dostępny w średnicach 14 22 cm. Oferowane są też pustaki z przewodem wentylacyjnym. PRESTO DUO firmy PRESTO Sp. z o.o. z Warszawy to system do zastosowania tam, gdzie temperatura spalin nie jest niższa niż 200 C, dostępny w średnicach 16 25 cm. PRESTO UNIWERSAL to izolowany komin przeznaczony do wielu rodzajów paliw i dostępny w średnicach 14 30 cm. Oba systemy mogą być łączone w jednym pustaku z kanałem wentylacyjnym. W ofercie istniejącego od 1925 roku Zakładu Wyrobów Kamionkowych MARYWIL z Suchedniowa jest system ceramiczny o przekroju kwadratowym, dostępny w wymiarach 14 14, 18 18 oraz 20 20 cm, niestety do zabudowy we własnym
zakresie. Jest też system ceramicznych kształtek o przekroju okrągłym o średnicach 15, 20 i 25 cm, do którego produkowane są również pustaki obudowy z możliwością ocieplenia. Dostępne są też pustaki łączące kanał spalinowy z wentylacyjnym oraz wentylacją. Zakłady Ceramiczne BOLESŁAWIEC z Bolesławca są producentem kompletnego systemu uniwersalnych kształtek kominowych o przekrojach kwadratowych 14 14, 18 18 i 20 20 cm oraz przekrojach okrągłych o średnicach 15 i 20 cm. Elementy ceramiczne obudowuje się we własnym zakresie. Przedsiębiorstwo CONSMARKET z Radomia jest importerem systemów kominowych niemieckiego producenta SUEDKERAMIK. System rur o przekroju kwadratowym i okrągłym dostępny jest w średnicach od 12 do 20 cm. Obudowa we własnym zakresie. Firma KOM-WENT z Wrocławia proponuje trójwarstwowy system kominowy dostępny w przekrojach 16, 18 i 20 cm, a do tego izolacja i pustaki osłonowe. Produkowane są również pustaki wyposażone dodatkowo w kanał wentylacyjny. Od niedawna mamy na polskim rynku systemy kominowe niemieckiej firmy TONA. Jest to sprawdzony na rynku europejskim partner kominkowców. Reprezentowany przez TONA Polska Sp. z o.o. z Wrocławia, producent proponuje do wszystkich paliw system TONADIN w opcji jednociągowej, dwuciągowej i jednociągowej z wentylacją, w średnicach od 12 do 30 cm. Specjalnie do kominków, pieców i kotłów na paliwa stałe stworzono system TONANORM, dostępny jako jednociągowy oraz jednociągowy z kanałem wentylacyjnym, w średnicach 16, 18 i 20 cm. Systemy firmy TONA są kompletne, tj, zawierają również pustaki osłonowe, i posiadają trzydziestoletnią gwarancję. Kominowe systemy stalowe Ogólnie można podzielić kominy stalowe na: jednościenne i dwuścienne. Systemy jednościenne, zwane również wkładami kominowymi, wykonywane są ze stali kwasoodpornej. Muszą być obudowane lub wprowadzone w istniejący komin, gdyż samodzielnie nie powinny funkcjonować. Mogą być też używane do usprawniania istniejących kominów, np. wykonanych z cegły. W tej grupie znajdą się też elastyczne przewody kominowe. Podstawą takiego wkładu kominowego jest rura elastyczna wykonana z taśmy nierdzewnej kwasoodpornej. Może ona być w pewnym stopniu wyginana, a więc nawet odchylenia kanału nie są przeszkodą, aby go rurować. Systemy dwuścienne wykonane są z wewnętrznego wkładu, warstwy otuliny izolacyjnej oraz z zewnętrznego płaszcza osłonowego z blachy nierdzewnej. Komin dwuścienny może być obudowany lub pełnić rolę samodzielnego komina nawet na zewnątrz budynku. Zaletami systemów stalowych są: szybki montaż, niewielka waga całego systemu, montaż bez uciążliwych prac murarskich, możliwość montażu po zakończeniu inwestycji, możliwość przesunięcia osi komina w pionie (ominięcie przeszkody), możliwość łatwego zainstalowania w zamieszkałym obiekcie. Producentów i sprzedawców stalowych systemów kominowych jest bardzo, bardzo wielu. Należy zwrócić jednak uwagę na to, aby system był zaopatrzony w certyfikat. Polscy producenci dobrych systemów kominowych powołali nawet Stowarzyszenie KOMINY POLSKIE, by dbać o dobrą jakość produktów i bezpieczeństwo użytkowania. Na stalowe systemy kominowe udzielane są gwarancje nawet na 10 lat. Stalowe kominy mają też tę przewagę nad ceramicznymi, że dostępne są w bardzo szerokim asortymencie średnic i ilości kształtek. Jeśli chodzi o przekroje, to zwykle zaczynają się one od 8 cm, a kończą aż na... 50 cm. I wcale to nie koniec, bo na zamówienie inne przekroje są również możliwe. Jak wspomniałem, dostawców stalowych systemów jest w Polsce wielu, więc najlepiej poszukać ich
na swoim terenie. Są jednak firmy działające przez sieć przedstawicieli na terenie całego kraju. Z pewnością w czołówce producentów jest JEREMIAS, reprezentowany przez JEREMIAS Sp. z o.o. z Gniezna, SPIROFLEX z Mielca, KOMINUS z Łężkowic czy UMET z Wrocławia, a także niemiecki RAAB. Bliskie kominkowcom są firmy DARCO z Dębicy, POUJOULAT z Legionowa czy TARNAWA z Tarnowa. Pierwsza, oprócz systemów kominów stalowych, proponuje kompleksowe rozwiązania dystrybucji ciepłego powietrza i nasady kominowe. POUJOULAT ma w ofercie chyba najciszej pracujące turbiny do systemów DGP oraz oryginalne nasady kominowe. Monolityczne wkłady kominkowe to doskonale znany w Polsce produkt wcale nie poboczny firmy z Tarnowa. Na europejskim rynku pojawiły się również rozwiązania hybrydowe, łączące trwałość ceramiki i lekkość oraz elastyczność rozwiązań komina stalowego. Wewnętrzna, robocza warstwa wykonana jest z ceramiki, a zewnętrzna obudowa osłonowa ze stali kwasoodpornej. TONASTAR to ceramiczno-stalowy system firmy TONA, a KERASTAR to system pochodzący z firmy SCHIEDEL. Zanim kupisz - pytaj Jednak nie kupuj systemowego komina na ślepo. Ani dlatego, że ładnie błyszczy w promieniach zachodzącego Słońca, ani dlatego, że taki sam ma sąsiad. Jeżeli mówimy o kominkowym zastosowaniu komina, to warto wcześniej zasięgnąć opinii dobrej firmy kominkowej. Musimy dobrać przekrój komina (ten roboczy, wewnętrzny) do wymagań naszego przyszłego kominka. Trudno tutaj zaocznie coś doradzić. Raz będzie to 250 mm, ale innym razem wystarczy tylko 160 mm. Jeśli nie wiemy, jaki kominek w przyszłości zbudujemy, to wybierzmy złoty środek, czyli przekrój 200 mm. Ale chociaż 200 mm to bardzo dobry przekrój średni, to jednak do dużego kominka z tradycyjnym paleniskiem lub do modnego panoramicznego wkładu o szerokości ponad jednego metra to zdecydowanie zbyt mało. Pamiętajmy również o tym, że lepiej nie robić zbyt dużego przekroju na zapas, bo zbyt duży przekrój przewodu kominowego może być równie zły jak przekrój zbyt mały. Pamiętajmy też, że raz wybranego przekroju nie da się zmienić. Jak montować, by było dobrze? Tak więc zdecydowaliśmy się na komin systemowy. Otrzymamy komponenty wyprodukowane zgodnie z normą PN lub EN, posiadające znak B i... zwykle okazuje się, że to wcale nie takie,,lego, bo nikt nie wie, jak to się montuje. Próżno jednak szukać instrukcji montażu komina w ŚWIECIE KOMINKÓW. Przede wszystkim zapytać należy swoją ekipę budowlaną, czy taki komin systemowy już montowała. Jeśli mamy wątpliwości, to zwykle doradcę technicznego producenta można poprosić o konsultację i szybki kurs na placu budowy. Lepiej zapytać, niż zepsuć. Firmy oferujące systemy stalowe zwykle zapewniają również specjalistyczny montaż. Przestrzegać należy oczywiście fabrycznej instrukcji montażu. Proszę też nie robić samemu i nie
tolerować ekip dokonujących podejrzanych uproszczeń i dziwnych oszczędności. To wcześniej czy później oznacza kłopoty i wydatki. Montując komin, proszę zwrócić uwagę na kilka istotnych punktów: 1. Sprawa odprowadzenia skroplin z przewodu dopasować należy element systemu do konkretnego budynku. 2. Zakończenie komina nasadą zabezpieczającą przed odwróceniem ciągu kominowego jest w wielu miejscach wymagane przez prawo budowlane, a w innych tylko zalecane. 3. Wyprowadzenie trójnika przyłączenia paleniska w odpowiednim miejscu jest bardzo istotne. Są paleniska, które same mają 1,5 1,6 metra wysokości, a można na nich zamontować jeszcze jakąś nasadę dopalającą o wysokości 0,7 metra. Dobrze mieć wtedy wejście do komina na wysokości około 2,5 metra. Ale często okazuje się, że mimo markowego komina systemowego o prawidłowym przekroju i wysokości, ktoś mądrze zamontował trójnik przyłączenia na 1,35 metra!!! 4. Przemyślenie sprawy doprowadzenia powietrza do paleniska na etapie zakupu systemu kominowego jest o tyle istotne, że niektóre z firm takie doprowadzenie proponują w komplecie. Warto więc o to zapytać. Komin już stoi - co dalej? Jeśli już został zmontowany nasz systemowy komin, to bardzo ostrożnie i w sposób przemyślany należy dokonywać przyłączenia paleniska. Niezgodność przekrojów wejścia do komina oraz króćca przyłączającego jest szkodliwa zarówno w jedną, jak i w drugą stronę. Większy o 5 10 mm przekrój króćca jest zupełnie niedopuszczalny, bo wpychając go na siłę uszkodzić możemy kosztowny element komina (trójnik). Z kolei próba uszczelnienia różnicy pomiędzy 200 mm przekroju trójnika, a 160 mm króćca jakimś silikonem i wełną mineralną wcześniej czy później oznacza rozszczelnienie, dym w domu, a może nawet pożar. Tak więc wszystkie przekroje powinny być odpowiednio dobrane. W miarę możliwości proszę też nie zapomnieć o okienku rewizyjnym i ustawić je w takiej pozycji, aby możliwy był dostęp do wyczystki... bez rozbierania kominka. A jeśli już komin i kominek stoją, to warto stopniowo i z wyczuciem kominek rozpalać, aby wszystkie elementy tej układanki mogły się spokojnie ułożyć. To jednak nie jest koniec... Potem też proszę o kominie nie zapominać. Przewód kominowy, systemowy czy też nie, powinien być regularnie przeglądany i czyszczony przez kominiarza. Zobaczycie jednak Państwo po kilku sezonach i po kilku wizytach kominiarza, że dokonany wybór komina systemowego okaże się szczęśliwym wyborem.
Autor: Witold Hawajski KONTAKT Spiroflex Sp. z o.o.