RYNEK OTWARTYCH FUNDUSZY EMERYTALNYCH W III KWARTALE ROKU Stan na grudzień 2008 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Warszawa DNI/A/K/09/001
Spis treści: 1. Efektywność działalności inwestycyjnej OFE... 4 2. Aktywa netto... 5 3. Składki... 6 4. Okresowe emerytury z II filara... 7 5. Wyniki finansowe OFE... 8 6. Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto... 9 7. Portfel inwestycyjny... 10 8. Liczba członków... 11 9. Transfery... 12 10. Losowania... 13 11. Kapitały własne PTE... 14 Konkluzje... 15 Słowa kluczowe: KNF, PTE, OFE, STOPA ZWROTU, AKTYWA NETTO, SKŁADKI, CZŁONKOWIE OFE, PORTFEL INWESTYCYJNY, EFEKTYWNOŚĆ, TRANSFERY DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 2
DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 3
1. Efektywność działalności inwestycyjnej OFE Przeciętna stopa zwrotu w III kwartale wyniosła 5,9% W III kwartale roku wartości jednostek rozrachunkowych wzrosły średnio o 5,9%. Najlepszą stopę zwrotu w III kwartale uzyskał Pekao OFE, którego wartość jednostki rozrachunkowej wzrosła o 6,3%. Najniższą stopę zwrotu w wysokości 5,4% osiągnął AXA OFE. Dobre wyniki inwestycyjne uzyskane w III kwartale przełożyły się na zdecydowaną poprawę stopy zwrotu obliczonej za całe 9 miesięcy roku, która była dodatnia i wyniosła 5,2% - najwyższą stopę zwrotu uzyskał Nordea OFE (6,2%), a najniższą AEGON OFE (3,5%). Tabela 1. Stopy zwrotu OFE (%) IV Q 2012 I Q II Q III Q I Q III Q AEGON 6,60-1,56-0,24 5,42 3,52 Allianz Polska 6,74-0,80-0,25 5,57 4,47 Amplico 6,10-0,48 0,27 5,79 5,57 Aviva BZ WBK 6,07-0,98-0,15 5,97 4,77 AXA 5,54-0,89 0,30 5,37 4,75 Generali 5,49-0,77-0,09 5,85 4,95 ING 5,69-0,57 0,38 6,14 5,93 Nordea 6,37-0,85 1,23 5,80 6,19 Pekao 6,29-1,06 0,28 6,30 5,48 PKO BP Bankowy 6,10-0,82 0,43 6,29 5,87 Pocztylion 5,69-0,84 0,68 5,91 5,74 POLSAT 6,06-0,68-0,20 - - PZU Złota Jesień 6,15-0,91 0,42 5,82 5,30 WARTA 5,98-0,93 0,29 6,09 5,41 Średnia OFE 6,06-0,87 0,24 5,87 5,23 WIG 8,51-4,87-0,89 12,41 5,99 WIG20 8,92-8,24-5,25 6,50-7,41 FTSE indeks obligacji polskich 5,78-0,10-0,94 0,46-0,58 Źródło: OFE Efektywność OFE w III kwartale roku poprawiła się wyraźnie w porównaniu do poprzedniego kwartału. Pod względem wyników inwestycyjnych był to także zdecydowanie najlepszy okres dla OFE w tym roku. W głównej mierze było to konsekwencją sytuacji na rynku finansowym: w ostatnim kwartale indeks akcji WIG wzrósł o 12,4% (6% od początku roku), a WIG20 o 6,5% (-7,4% w tym roku). Także stopy zwrotu uzyskane na rynku instrumentów dłużnych pozytywnie wpływały na rentowność OFE: indeks obligacji polskich FTSE Global Government Bond Index for Poland zmienił się w III kwartale o 0,5% (-0,6% w całym roku). DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 4
2. Aktywa netto Otwarte fundusze emerytalne posiadały na koniec III kwartału roku aktywa netto o wartości 292 mld zł, co oznacza wzrost o 19,9 mld zł (7,3%) w ciągu 3 miesięcy. Wszystkie fundusze odnotowały wzrost wartości aktywów netto. Największy przyrost aktywów netto (34,6%) wystąpił w PKO BP Bankowy OFE, który w lipcu roku przejął aktywa OFE POLSAT. Najwolniej rosły aktywa w AEGON OFE (6,8%). W ciągu III kwartału praktycznie nie zmienił się udział trzech największych otwartych funduszy emerytalnych w rynku mierzony aktywami netto. Na koniec września wyniósł 59,8%. Na koniec III kwartału roku aktywa netto OFE wyniosły 292 mld zł Rynek OFE jest rynkiem o wysokiej koncentracji Na koniec III kwartału roku najmniejszy obecnie fundusz (OFE WARTA) dysponował aktywami netto na poziomie 3,9 mld zł, gdy w tym samym czasie największy podmiot (ING OFE) wykazywał aktywa netto o wartości 70,1 mld zł, czyli prawie 18-krotnie większej. Tabela 2. Aktywa netto OFE (mln zł) 31 grudnia 2012 29 marca 28 czerwca 30 września Zmiana w ostatnim kwartale (%) AEGON 11 601,4 11 507,8 11 553,0 12 333,1 6,75 Allianz Polska 8 220,2 8 232,1 8 275,8 8 878,5 7,28 Amplico 21 368,3 21 471,0 21 682,5 23 263,6 7,29 Aviva BZ WBK 60 901,4 60 734,1 61 045,7 65 428,0 7,18 AXA 16 912,6 16 910,6 17 090,1 18 260,8 6,85 Generali 13 529,1 13 551,3 13 653,1 14 664,5 7,41 ING 64 169,7 64 381,6 65 148,3 70 093,1 7,59 Nordea 12 048,3 12 047,1 12 277,5 13 170,8 7,28 Pekao 4 047,6 4 040,7 4 080,9 4 399,1 7,80 PKO BP Bankowy 9 447,0 9 449,0 9 551,6 12 860,6 34,64 Pocztylion 5 092,0 5 097,4 5 169,2 5 553,5 7,43 POLSAT 2 369,7 2 377,6 2 391,8 - - PZU Złota Jesień 36 282,4 36 211,6 36 594,3 39 189,6 7,09 WARTA 3 606,7 3 601,4 3 636,0 3 917,8 7,75 Razem 269 596,5 269 613,4 272 149,9 292 013,0 7,30 Źródło: OFE W III kwartale roku na pozycji lidera pod względem wartości aktywów netto znajdował się ING OFE, a jego aktywa rosły szybciej niż aktywa drugiego w zestawieniu Aviva OFE Aviva BZ WBK oraz całego rynku. ING OFE jest liderem pod względem wartości aktywów netto DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 5
3. Składki W III kwartale roku ZUS przekazał do OFE składki o wartości 4 mld zł W III kwartale roku do otwartych funduszy emerytalnych trafiło łącznie 4 mld zł składek. Zgodnie z przepisami prawa, od początku tego roku poziom składek przekazywanych do OFE wzrósł do 2,8% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. Od połowy 2011 roku do końca 2012 roku wskaźnik ten wynosił 2,3%. Tabela 3. Składki przekazane do OFE (mln zł) IV Q 2012 I Q II Q III Q I Q III Q AEGON 95,6 104,0 93,0 175,9 372,9 Allianz Polska 69,8 82,1 74,4 141,0 297,5 Amplico 167,3 228,0 180,2 336,5 744,8 Aviva BZ WBK 431,7 501,3 448,6 795,5 1 745,3 AXA 154,1 166,6 147,4 265,6 579,7 Generali 131,5 145,0 128,9 226,4 500,3 ING 527,8 626,5 561,5 961,1 2 149,0 Nordea 103,4 112,8 99,4 190,5 402,8 Pekao 37,7 40,9 36,1 64,9 142,0 PKO BP Bankowy 80,1 88,7 76,1 182,6 347,4 Pocztylion 56,0 55,5 47,2 84,7 187,5 POLSAT 27,1 28,9 25,8 *7,8 *62,5 PZU Złota Jesień 287,9 313,5 276,2 501,5 1 091,3 WARTA 29,8 32,7 29,3 64,8 126,7 Razem 2 199,6 2 526,6 2 224,2 3 998,8 8 749,5 * OFE POLSAT działał do 18 lipca r., od 19 lipca jego aktywa zostały przejęte przez PKO BP Bankowy OFE Źródło: OFE Od przekazanych przez ZUS składek potrącane są opłaty w wysokości maksymalnie 3,5% przekazanych środków. W związku z tym, w III kwartale na konta członków OFE trafiło niecałe 3,9 mld zł. Dwanaście funduszy pobierało opłatę od składki według stawki maksymalnej i tylko dwa fundusze stosowały niższe stawki: OFE POLSAT (3,4%) oraz Allianz Polska OFE (3,45%). Po likwidacji OFE POLSAT i przejęciu jego aktywów przez PKO BP Bankowy OFE to ten ostatni fundusz pobiera opłatę według najniższej na rynku stawki wynoszącej 3,4%. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 6
4. Okresowe emerytury z II filara Pierwsze wypłaty świadczeń emerytalnych z kapitału gromadzonego w OFE nastąpiły w 2009 roku. Z uwagi na niższy wiek emerytalny takie świadczenia na razie otrzymują jedynie kobiety. Ze względu na stosunkowo krótki okres oszczędzania w OFE tylko niewielka część ich emerytury pochodzi z II filara systemu ubezpieczeń społecznych. Od momentu nabycia praw emerytalnych do osiągnięcia wieku 65 lat, członkowi OFE przysługuje prawo do okresowej emerytury kapitałowej. Jej wysokość ustala ZUS, według danych z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o emeryturę, dzieląc kwotę środków zgromadzonych na rachunku w OFE przez średnie dalsze trwanie życia ubezpieczonego. OFE Tabela 4. Okresowe emerytury kapitałowe Liczba uprawnionych* na 30 września Kwota wypłat w III kwartale (w zł) Przeciętne okresowa emerytura kapitałowa (w zł) AEGON 298 53 419,98 61,00 Allianz Polska 118 35 046,65 96,24 Amplico 420 104 986,29 84,02 Przeciętna miesięczna Aviva BZ WBK 568 170 190,93 101,53 okresowa AXA emerytura 209 43 686,78 68,40 kapitałowa wynosiła Generali 82,40 zł 235 53 809,45 79,70 ING 793 235 760,00 105,63 Nordea 201 33 671,45 60,95 Pekao 101 22 207,97 76,14 PKO BP Bankowy 195 32 599,92 68,03 Pocztylion 175 29 985,86 61,58 Polsat - 2 715,22 39,65 PZU Złota Jesień 649 134 567,05 71,17 WARTA 82 14 962,26 61,23 Razem 4 044 967 609,81 82,40 * liczba członków OFE, którym ZUS ustalił prawo do otrzymywania okresowej emerytury kapitałowej, (narastająco) według stanu na koniec miesiąca Źródło: ZUS Według stanu na koniec III kwartału roku, ustalone przez ZUS prawo do otrzymywania okresowej emerytury kapitałowej posiadały 4 044 osoby. Łącznie w III kwartale roku OFE wypłaciły świadczenia o wartości 967,6 tys. zł, przy czym przeciętna miesięczna wysokość okresowej emerytury kapitałowej wyniosła 82,40 zł. Ze względu na niewielką liczbę osób pobierających świadczenia i stosunkowo krótki okres oszczędzania, różnice w wysokości świadczeń w poszczególnych OFE zależą bardziej od wysokości środków odprowadzonych na rachunek członka, czyli przekazanych składek, niż od efektywności samych funduszy. Do okresowej emerytury kapitałowej usprawnionych jest 4 tysiące osób DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 7
5. Wyniki finansowe OFE W III kwartale roku OFE wykazały zysk w kwocie 16,2 mld zł Łączny wynik finansowy otwartych funduszy emerytalnych w III kwartale roku wyniósł 16,2 mld zł. Pozwoliło to odrobić straty poniesione w I kwartale i wykazać zysk za pierwsze dziewięć miesięcy roku na poziomie 14,5 mld zł. Tabela 5. Wyniki finansowe OFE (mln zł) IV Q 2012 I Q II Q III Q I Q III Q W całym okresie działalności OFE wypracowały dla członków 110,7 mld zł zysku AEGON 714,9-181,0-29,6 626,8 416,3 Allianz Polska 516,8-65,3-19,9 464,2 379,0 Amplico 1 221,1-104,9 56,6 1 268,1 1 219,8 Aviva BZ WBK 3 474,4-612,0-79,1 3 654,9 2 963,8 AXA 887,9-152,8 46,6 925,6 819,4 Generali 701,8-107,1-11,0 804,0 686,0 ING 3 447,7-379,1 243,8 4 022,7 3 887,4 Nordea 719,2-104,2 146,8 716,8 759,4 Pekao 238,0-42,6 11,1 259,0 227,4 PKO BP Bankowy 540,5-76,9 39,0 726,7 688,7 Pocztylion 272,0-41,6 33,3 308,6 300,3 POLSAT 135,1-16,4-5,1 *45,7 *24,2 PZU Złota Jesień 2 098,9-333,7 151,0 2 144,3 1 961,7 WARTA 202,6-33,3 9,8 222,6 199,0 Razem 15 170,9-2 250,8 593,3 16 189,9 14 532,4 * OFE POLSAT działał do 18 lipca r., od 19 lipca jego aktywa zostały przejęte przez PKO BP Bankowy OFE Źródło: OFE W III kwartale roku wszystkie fundusze zanotowały dodatnie wyniki finansowe w wysokości od 45,7 mln zł (OFE POLSAT, działający tylko do 18 lipca) do 4 mld zł (ING OFE). Wynik finansowy za cały okres działalności otwartych funduszy emerytalnych wyniósł na koniec III kwartału roku 110,7 mld zł. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 8
6. Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto Największy wpływ na zmianę wartości aktywów netto (WAN) otwartych funduszy emerytalnych w III kwartale roku miały wyniki finansowe uzyskane na działalności inwestycyjnej funduszy oraz transfery składek z ZUS. W III kwartale roku fundusze emerytalne odnotowały dodatni wynik finansowy przed pobraniem opłaty za zarządzanie na poziomie 16,5 mld zł. Powszechne towarzystwa emerytalne pobrały opłatę za zarządzanie OFE w wysokości 284,3 mln zł. W tym samym okresie z tytułu składek OFE otrzymały 4 mld zł. Od składek zostały potrącone opłaty na rzecz powszechnych towarzystw emerytalnych w wysokości blisko 139,4 mln zł. Wykres 1. Dekompozycja zmiany wartości aktywów netto OFE (mld zł) IVQ 2012 IQ IIQ IIIQ Przyrost aktywów netto = (+) Składki i odsetki (ZUS) 17,1 2,2 0,0 2,5 2,5 2,2 19,9 4,0 W III kwartale roku aktywa netto OFE wzrosły o 19,9 mld zł (-) Opłata od składki (PTE) 0,1 0,1 0,1 0,1 (+/-) Wynik finansowy (OFE) 15,4 2,0 0,9 16,5 (-) Opłata za zarządzanie (PTE) 0,3 0,3 0,3 0,3 (-) Inne (OFE) 0,2 0,2 0,2 0,2 0,0 25,0 50,0 75,0 100,0 Źródło: OFE, obliczenia własne Wśród innych czynników wpływających na zmianę wartości aktywów netto OFE w III kwartale należy wskazać zmianę poziomu zobowiązań, w szczególności wobec członków. Pozostałe elementy oddziaływujące na poziom aktywów netto to wypłaty emerytur czy środków na rzecz spadkobierców zmarłych członków OFE łączny bilans wszystkich wskazanych powyżej operacji był w III kwartale ujemny i przyczynił się do zmniejszenia wartości aktywów netto o 0,2 mld zł. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 9
7. Portfel inwestycyjny W III kwartale roku zmiany struktury portfela inwestycyjnego OFE nabrały tempa w porównaniu do wcześniejszych kwartałów. W stosunku do poprzedniego kwartału zauważalnie spadł udział krajowych instrumentów dłużnych w portfelach OFE. Dokonało się to za sprawą spadku udziału zarówno obligacji emitowanych przez Skarb Państwa jak i obligacji pozaskarbowych. Na koniec września roku udział w portfelu OFE papierów wartościowych Skarbu Państwa sięgał 42,5%, kwartał wcześniej wskaźnik ten wynosił 44,4%, a w przypadku instrumentów emitentów innych niż SP udział ten spadł do 10,8% w porównaniu do 11,8% kwartał wcześniej. Istotnym składnikiem portfela OFE są obligacje emitowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, czyli tzw. obligacje autostradowe. Na koniec III kwartału ich wartość w portfelach OFE wynosiła 17,7 mld zł (6,1% portfela OFE), a w prezentowanym zestawieniu zostały one zaliczone do papierów dłużnych gwarantowanych przez SP. W III kwartale wzrosło zaangażowanie OFE w udziałowe papiery wartościowe W III kwartale roku wzrosło zaangażowanie OFE w udziałowe papiery wartościowe. Na koniec września wyniosło 39,8% (wzrost o 2,5 pkt. proc. w ciągu trzech miesięcy) i dla poszczególnych funduszy mieściło się w przedziale od 37,3% do 43,7% portfela. Od początku roku limit na akcje wynosi 47,5% aktywów funduszu. 100 Wykres 2. Struktura portfela inwestycyjnego OFE (%) 0,9 1,3 1,3 1,6 8,1 5,3 5,2 5,3 Lokaty poza granicami kraju 80 34,5 36,7 37,3 39,8 Depozyty i bankowe papiery wartościowe 60 40 4,9 4,9 5,1 6,7 6,7 6,7 4,6 6,2 Krajowe instrumenty udziałowe Pozostałe krajowe papiery dłużne 20 0 Źródło: OFE 44,8 45,1 44,4 42,5 XII 2012 III VI IX Papiery dłużne gwarantowane przez SP Papiery wartościowe SP W III kwartale roku stabilny pozostawał udział lokat OFE w depozytach bankowych i bankowych papierach wartościowych. Na koniec III kwartału udział depozytów w portfelu inwestycyjnym OFE wyniósł 5,3% (wzrost o 0,1 pkt. proc.). Niewielkim uzupełnieniem portfela OFE były inwestycje za granicą. Na koniec III kwartału roku udział tej kategorii w portfelu wyniósł 1,6% (wzrost o 0,3 pkt. proc). Poza granicami kraju OFE lokowały swoje aktywa głównie w akcje oraz pozaskarbowe dłużne papiery wartościowe. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 10
8. Liczba członków Zgodnie z danymi Centralnego Rejestru Członków Otwartych Funduszy Emerytalnych prowadzonego przez ZUS, na koniec III kwartału roku do OFE należało łącznie 16,4 mln członków. W porównaniu z końcem poprzedniego kwartału oznacza to wzrost o 172,8 tys. członków. Na koniec września roku do OFE należało 16,4 mln członków 31 grudnia 2012 Tabela 6. Liczba członków OFE 29 marca 28 czerwca 30 września Zmiana w ostatnim roku (%) AEGON 947 048 943 991 942 942 941 975-1,0 Allianz Polska 553 666 555 786 555 528 593 008 7,1 Amplico 1 269 898 1 493 188 1 492 855 1 537 468 21,0 Aviva BZ WBK 2 672 860 2 676 915 2 675 318 2 677 494 0,1 AXA 1 162 223 1 164 285 1 163 758 1 164 101 0,1 Generali 1 006 344 1 010 519 1 010 055 1 010 932 0,4 ING 3 010 238 3 044 225 3 045 077 3 059 692 1,7 Nordea 888 272 890 250 889 678 925 755 4,2 Pekao 342 820 342 749 342 303 342 129-0,3 PKO BP Bankowy 657 837 658 537 658 012 957 612 45,5 Pocztylion 595 930 595 884 595 432 595 042-0,2 POLSAT 300 789 300 677 300 067 - - PZU Złota Jesień 2 222 853 2 228 539 2 227 036 2 230 230 0,3 WARTA 311 504 311 350 311 101 346 502 11,1 Razem 15 942 282 16 216 895 16 209 162 16 381 940 2,7 Źródło: ZUS W ujęciu względnym wzrost liczby członków w III kwartale roku wyniósł 1,1%. W związku z wprowadzeniem zakazu akwizycji radykalnie spadła liczba osób samodzielnie zapisujących się lub zmieniających OFE. Większe zmiany w liczebności członków dokonują się tylko poprzez losowania przeprowadzane przez ZUS w styczniu i lipcu każdego roku. W porównaniu do stanu z września 2012 roku liczba członków OFE wzrosła o 2,7%. Największy przyrost liczby członków odnotował PKO BP Bankowy OFE (45,5%), który przejął członków i aktywa OFE POLSAT. Istotne przyrosty liczby członków wykazały także te fundusze, które najmocniej partycypowały w losowaniach członków, czyli Amplico OFE (wzrost liczby członków o 21%) i OFE WARTA (wzrost liczby członków o 11,1%). DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 11
9. Transfery W III kwartale roku 1,7 tys. członków zmieniło fundusz emerytalny W III kwartale roku liczba transferów członków między poszczególnymi funduszami wyniosła 1,7 tys. osób. To radykalny spadek w porównaniu do I kwartału poprzedniego roku i lat wcześniejszych, kiedy liczba transferów wyraźnie przekraczała 100 tys. osób. Zjawisko to jest efektem wprowadzenia ustawowego zakazu akwizycji. W III kwartale roku, w drodze transferów, najwięcej członków pozyskał ING OFE (638 osób). Uwzględniając liczbę członków, którzy opuścili ten fundusz, końcowe dodatnie saldo transferowe wyniosło 565 osób, co jest najlepszym wynikiem na rynku. Najwięcej członków (339 osób) odeszło z AEGON OFE. Bardzo niska liczba osób, które udało się pozyskać temu funduszowi sprawiła, że uzyskał najgorsze saldo transferowe, tracąc netto 333 członków. Tabela 7. Saldo osób zmieniających OFE IV Q 2012 I Q II Q III Q I Q III Q AEGON -248-277 -311-333 -921 Allianz Polska -12 61-42 204 223 Amplico 23 116 111 282 509 Aviva BZ WBK -193-224 -237-135 -596 AXA -110-45 -77-85 -207 Generali 113 91 11-1 101 ING 771 675 1 062 565 2 302 Nordea -25 17-29 -47-59 Pekao -45-57 -58-56 -171 PKO BP Bankowy -44-8 -44-159 -211 Pocztylion -157-271 -201 - -472 POLSAT -95-102 -138-230 -470 PZU Złota Jesień 45 48 13 31 92 WARTA -23-24 -60-36 -120 Liczba transferowanych członków OFE 1 480 1 869 1 993 1 675 5 537 Źródło: ZUS, KDPW DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 12
10. Losowania ZUS przydziela w drodze losowania nowych członków do otwartych funduszy emerytalnych spośród osób, które nie przystąpiły do żadnego funduszu, mimo obowiązku zawarcia umowy z wybranym OFE w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia emerytalnego. Według obecnie obowiązujących przepisów w losowaniu biorą udział tylko te fundusze, które w dwóch ostatnich okresach rozliczeniowych uzyskały stopy zwrotu wyższe niż odpowiednie średnie ważone stopy zwrotu wszystkich funduszy, a ich aktywa netto nie przekraczają 10% sumy aktywów netto wszystkich funduszy. Udziały w puli osób losowanych są równe dla wszystkich funduszy spełniających te warunki. ZUS przeprowadza losowania w ostatnim dniu roboczym stycznia i lipca każdego roku. Umowa z OFE powinna zostać zawarta w ciągu 7 dni od wystąpienia obowiązku ubezpieczenia emerytalnego Tabela 8. Osoby uzyskujące członkostwo w wyniku losowania 31 stycznia 2012 31 lipca 2012 31 stycznia 31 lipca AEGON - - - - Allianz Polska 44 275 - - 35 810 Amplico - 59 656 216 923 35 811 Aviva BZ WBK - - - - AXA 44 274 - - - Generali 44 274 59 654 - - ING - - - - Nordea - - - 35 810 Pekao - - - - PKO BP Bankowy 44 274 59 654 - - Pocztylion - - - - POLSAT - - - - PZU Złota Jesień - - - - WARTA - - - 35 810 Razem 177 097 178 964 216 923 143 241 Źródło: ZUS W ostatnim losowaniu, które przeprowadzono w lipcu roku, członkostwo w OFE uzyskało 143,2 tys. osób. W losowaniu uczestniczyły cztery fundusze, które spełniły wszystkie kryteria określone przepisami prawa: Allianz Polska OFE, Amplico OFE, Nordea OFE oraz OFE WARTA. W lipcu roku w wyniku losowania członkami OFE zostało 143,2 tys. osób DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 13
11. Kapitały własne PTE Wartość kapitałów własnych powszechnych towarzystw emerytalnych na koniec września roku wyniosła 3,8 mld zł i wzrosła o 5,9% w porównaniu do stanu z czerwca roku. Na poziom kapitału własnego w poszczególnych PTE w III kwartale roku wpływały z jednej strony wypłaty dywidendy za rok poprzedni, dokonane przez niektóre towarzystwa, a z drugiej przyrost bieżących wyników finansowych, jakie odnotowano w tym okresie. Tabela 9. Wybrane wskaźniki sytuacji finansowej PTE* (mln zł) IVQ 2012 IQ IIQ IIIQ Kapitał własny 3 633,4 3 843,4 3 631,5 3 846,2 Wynik finansowy netto 188,5 207,3 188,4 183,1 Kapitał własny / WAN OFE 1,35% 1,43% 1,33% 1,32% Kapitał własny + Fundusz Gwarancyjny/ WAN OFE 1,77% 1,85% 1,75% 1,73% * od 16 kwietnia roku zarządzanie OFE POLSAT zostało przejęte przez PKO BP BANKOWY PTE S.A., z tego względu w zestawieniu na koniec II kwartału nie uwzględniono już PTE POLSAT S.A. Źródło: PTE III kwartał roku przyniósł PTE 183,1 mln zł zysku. Oznacza to spadek w porównaniu do poprzedniego kwartału o 9,1%. W ciągu trzech kwartałów roku zysk netto wyniósł 578,8 mln zł, co oznacza wzrost w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego o ponad 9,9%. Kapitały własne PTE wraz ze środkami zgromadzonymi na Funduszu Gwarancyjnym są bardzo istotnym elementem bezpieczeństwa kapitałowej części systemu emerytalnego. Stanowią bowiem potencjalne źródło pokrycia ewentualnego niedoboru, który może wystąpić w OFE. Z tego względu bardzo ważne jest, aby PTE posiadały kapitały własne powiększone o środki na Funduszu Gwarancyjnym na odpowiednio wysokim poziomie w stosunku do wartości zarządzanych aktywów OFE. Relacja sumy kapitałów własnych PTE i środków na Funduszu Gwarancyjnym do aktywów netto OFE wynosiła na koniec III kwartału roku 1,7% i wahała się w poszczególnych towarzystwach od 1,3% do 5,3%. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 14
Konkluzje Efektywność OFE w III kwartale roku poprawiła się wyraźnie w porównaniu do poprzedniego kwartału i był to zdecydowanie najlepszy okres dla OFE w tym roku. W głównej mierze było to konsekwencją sytuacji na rynku finansowym: w ostatnim kwartale indeks akcji WIG wzrósł o 12,49% (6% w ciągu 9 miesięcy tego roku), WIG20 o 6,5% (-7,4% w ciągu 9 miesięcy tego roku) a indeks polskich obligacji skarbowych kalkulowany przez FTSE o 0,5% (-0,6% w ciągu 9 miesięcy tego roku). OFE nie wykorzystują w pełni zwiększonego limitu na akcje i, który w roku wynosi 47,5%. W III kwartale roku wzrosło zaangażowanie OFE w udziałowe papiery wartościowe i na koniec września wyniosło 39,8% (wzrost o 2,5 pkt. proc. w ciągu trzech miesięcy), a dla poszczególnych funduszy mieściło się w przedziale od 37,3% do 43,7% portfela. Wg stanu na koniec września roku zysk netto PTE wyniósł 578,8 mln zł, a 12 towarzystw wykazało dodatni wynik finansowy w wysokości od 7,7 mln zł do 132,6 mln zł. Jedno towarzystwo wykazało stratę na poziomie 10,8 mln zł. Analogiczny okres roku poprzedniego przyniósł PTE 526,7 mln zł zysku netto, a wyniki finansowe netto poszczególnych towarzystw zawierały się w przedziale od 4,9 mln zł do 136,3 mln zł. i Limit obejmuje lokaty w akcjach spółek notowanych na regulowanym rynku giełdowym, a także notowanych na regulowanym rynku giełdowym prawach poboru, prawach do akcji i obligacjach zamiennych na akcje tych spółek oraz akcjach narodowych funduszy inwestycyjnych. DEPARTAMENT NADZORU INWESTYCJI EMERYTALNYCH 15
URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO plac Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa tel. (+48 22) 262-50-00 fax (+48 22) 262-51-11 (95) e-mail: knf@knf.gov.pl www.knf.gov.pl