European Language Label Laureaci konkursu 2008 i 2009 Europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych
www.ell.org.pl
Europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych Laureaci konkursu 2008 2009
spis treści wstęp 4 Konkurs projektów uczniowskich Konkurs indywidualny dla nauczycieli Konkurs projektów instytucjonlanych 2008 Konkurs projektów instytucjonalnych przedszkola 10 szkoły podstawowe 14 gimnazja 22 szkoły ponadgimnazjalne 26 szkoły wyższe 28 Konkurs indywidualny dla nauczycieli szkoły podstawowe 38 gimnazja 40 szkoły ponadgimnazjalne 42 instytucje inne 52 Konkurs projektów uczniowskich szkoły podstawowe 54 gimnazja 56 szkoły ponadgimnazjalne 58 2009 Konkurs projektów instytucjonalnych przedszkola 62 szkoły podstawowe 64 szkoły ponadgimnazjalne 70 instytucje inne 74 Konkurs indywidualny dla nauczycieli szkoły podstawowe 82 szkoły ponadgimnazjalne 86 szkoły wyższe 90 instytucje inne 94 1998-2008 W czerwcu 2009 r. Komisja Europejska zastąpiła funkcjonujące w latach 1998 2008 logo European Language Label nowym znakiem. 2 PL
table of contents introduction 6 2008 Competition for Institutions pre 10 primary 14 lower secondary 22 upper secondary 26 higher education institutions 28 Competition for Individual Teachers primary school teachers 38 lower secondary school teachers 40 upper secondary school teachers 42 other institutions 52 Competition for Learners primary 54 lower secondary 56 upper secondary 58 2009 Competition for Institutions pre 62 primary 64 upper secondary 70 other institutions 74 Competition for Individual Teachers primary school teachers 82 lower secondary school teachers 86 upper secondary school teachers 90 other institutions 94 Competition for Institutions Competition for Individual Teachers Competition for Learners 2009 In June 2009 the European Commission introduced a new visualizations of the European Language Label which replaced the formerly used logo. ENG 3
European Language Label 2008 2009 Szanowni Państwo, European Language Label (ELL) Europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych jest przyznawany od 1998 roku we wszystkich krajach uczestniczących w Programie Uczenie się przez całe życie. Laureaci są wyłaniani w drodze konkursu projektów. Polskie instytucje mogą ubiegać się o ten znak od 2002 roku. W roku 2005 po raz pierwszy przyznano European Language Label nauczycielom, a w roku 2008 wyróżnienie to otrzymali również uczniowie. W Polsce konkurs ELL jest prowadzony przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji Agencję Narodową Programu Uczenie się przez całe życie oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej. Laureaci konkursu otrzymują prestiżowe certyfikaty podpisane przez komisarza UE ds. wielojęzyczności oraz ministra edukacji. Opisy nagrodzonych projektów są zamieszczane na polskiej stronie internetowej ELL: www.ell.org.pl, w publikacjach FRSE oraz w międzynarodowej bazie nagrodzonych projektów, znajdującej się na stronie internetowej Komisji Europejskiej: www.ec.europa.eu/education/language/label/index. cfm. Baza ta zawiera obecnie 1159 projektów z 27 krajów członkowskich UE. Ponadto co miesiąc na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej KE ds. Wielojęzyczności jest umieszczana prezentacja jednego projektu, wybranego ze wszystkich przedsięwzięć nagrodzonych w danym roku w całej Europie. Europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych jest przyznawany w trzech kategoriach: Konkurs projektów instytucjonalnych Konkurs indywidualny dla nauczycieli Konkurs projektów uczniowskich pod hasłem Języki to moja pasja. W konkursie European Language Label mogą uczestniczyć wszystkie typy przedszkoli, szkół, uczelni wyższych, instytucji oświatowych oraz innych placówek zajmujących się kształceniem językowym dzieci, młodzieży i dorosłych. Wszystkie zgłaszane do konkursu ELL projekty muszą spełniać ustalone przez KE następujące wymagania: Podejmowane inicjatywy muszą mieć wielostronny charakter. Metody i materiały edukacyjne stosowane w trakcie realizacji projektu powinny być wykorzystywane w sposób twórczy, aby motywować do uczenia się języków obcych. Realizowane projekty powinny wnosić wartość dodaną do dotychczasowych krajowych praktyk nauczania i uczenia się języków obcych. Działania podejmowane w ramach projektów powinny mieć wymiar europejski i promować językową różnorodność UE. Projekty powinny być źródłem inspiracji dla innych i dawać możliwość ich zastosowania w nauczaniu języków obcych różnych grup wiekowych w innych krajach i kontekstach kulturowych. Ponadto co dwa lata KE ustala priorytety konkursu European Language Label. W latach 2008-2009 był to: dialog międzykulturowy oraz języki i biznes. 4 PL
W roku 2008 komitet selekcyjny VII edycji konkursu European Language Label obradujący pod przewodnictwem pani prof. zw. dr hab. Hanny Komorowskiej wyróżnił 23 projekty. Przyznano 14 nagród dla projektów instytucjonalnych, 6 w konkursie indywidualnym dla nauczycieli oraz 3 w konkursie projektów uczniowskich. Laureaci to: 2 przedszkola, 6 szkół podstawowych, 4 gimnazja, 5 szkół ponadgimnazjalnych, 4 wyższe uczelnie, muzeum oraz stowarzyszenie. Po raz pierwszy jury przyznało nagrody w kategorii projektów uczniowskich, nagradzając laureatów tytułem European Learner of the Year. W roku 2009, w ramach VIII edycji konkursu ELL, wyróżniono 13 projektów. Komitet selekcyjny nie przyznał żadnej nagrody w konkursie uczniowskim. Wszystkie nagrodzone projekty dotyczyły, zgodnie z regulaminem konkursu ELL, podnoszenia jakości nauczania i uczenia się języków obcych, a cel ten realizowały za pomocą różnorodnych metod i zagadnień. Uczestniczący w projektach językowych uczniowie, studenci, dorośli i seniorzy poznawali kulturę swojego regionu i krajów sąsiednich, uczyli się współpracy, zgłębiali tajniki fotografii, nagrywali filmy, pogłębiali znajomość zasad biznesu i przedsiębiorczości, zdobywali wiedzę o historii Europy i UE, pomagali młodszym kolegom w nauce języka obcego. Ponadto wśród rezultatów wyróżnionych przedsięwzięć można wymienić: opracowanie kursu języka polskiego dla obcokrajowców oraz kursu języka angielskiego dla informatyków. Zgłoszone projekty charakteryzowały się wielo- i różnojęzycznością. Prym nadal wiodą przedsięwzięcia służące doskonaleniu znajomości języka angielskiego, niemieckiego i francuskiego, jednak w roku 2008 duża część projektów dotyczyła również nauki języków mniejszości narodowych oraz języków rzadziej używanych i nauczanych, takich jak: litewski, chorwacki, słowacki, hebrajski, rosyjski, łużycki, hiszpański, włoski, szwedzki oraz polski jako język obcy. Przy wielu projektach współpracowali nauczyciele uczący różnych języków. W projektach instytucjonalnych szczególną uwagę zwraca ich interdyscyplinarny charakter. Podnoszenie kwalifikacji językowych uczestników projektów łączy się ze zdobywaniem wiedzy z historii, matematyki, muzyki i ochrony środowiska oraz kształtowaniem postaw obywatelskich i umiejętności prowadzenia dialogu międzykulturowego. Nauka języka obcego nie jest więc postrzegana jako realizacja programu nauczania odrębnego przedmiotu, lecz stanowi integralny element wszystkich sfer życia szkoły i społeczności lokalnej (w niektórych projektach szkoły współpracowały z lokalnymi władzami, organizacjami i stowarzyszeniami). Kolejną cechą wyróżnionych przedsięwzięć jest przenikanie się różnych poziomów nauczania oraz aktywne włączanie w proces kształcenia samych uczniów, np. gimnazjaliści jako nauczyciele przedszkolaków. Wielopoziomowość działań podejmowanych w projektach, które zdobyły European Language Label, jest widoczna również na przykładzie przedsięwzięć realizowanych przez szkoły wyższe. Tu innowacyjność metod i programów nauczania języków obcych tworzonych przez kadrę akademicką jest od razu sprawdzana w praktyce we współpracujących z daną uczelnią szkołach i przedszkolach. W publikacji, którą oddajemy w Państwa ręce, prezentujemy opisy przedsięwzięć nagrodzonych w ramach konkursu European Language Label w roku 2008 i 2009. Mamy nadzieję, że posłużą one Państwu jako przykłady dobrej praktyki i zachęcą twórczych nauczycieli języków do ubiegania się o Europejski znak inowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych, potwierdzając motto konkursu, że nauka języków obcych może być prawdziwą pasją, a nie tylko obowiązkiem. Anna Grabowska Koordynatorka programu European Language Label PL 5
European Language Label 2008 2009 Ladies and Gentlemen, European Language Label (ELL) is a European quality label for innovative initiatives in language teaching and learning awarded since 1998 in all countries participating in the Lifelong Learning Programme. ELL is awarded in a competition for individual projects, and institutions in Poland can apply for it since 2002. In 2005, European Language Labels were awarded to individual teachers, and this year pupils were nominated for the award for the first time. In Poland, ELL competition is managed by the Foundation for the Development of the Education System (FRSE), which is the National Agency of the Lifelong Learning Programme, and the Ministry of National Education. Laureates of the competition obtain certificates signed by EU Commissioner for Multilingualism and Minister for Education in our country. Descriptions of award winning projects are published on the Polish website of ELL at www.ell.org.pl, in the publications of FRSE, and in an international database of award winning projects at the European Commission s portal: www.ec.europa. eu/education/language/label/index.cfm. At present, the database features 1,159 projects from 27 EU Member States. Moreover, each month, a presentation of one project out of all awarded in a given year across Europe, is posted on the website of the Directorate General for Multilingualism. European Language Label is awarded in three distinct categories: Competition for institutions, Competition for individual teachers, Competition for learners under the banner Languages are my Passion. All types of pre, primary and secondary, higher education institutions, as well as other educational institutions and providers focused on language teaching to children, youth and adults can participate in the European Language Label competition. All the projects submitted for ELL must meet the criteria set by the European Commission: Initiatives should be comprehensive in their approach. Educational methods and materials should be used in a creative manner during project implementation in order to provide motivation for foreign language learning. Projects should provide added value to the teaching and learning of foreign languages in a given country. Initiatives should have European dimension and promote linguistic diversity of the European Union. Projects should serve as a source of inspiration for others and provide opportunities for adapting them for the purpose of teaching foreign languages to different age groups in various countries and in diversified cultural contexts. Moreover, every two years, the EC sets European priorities for the European Language Label. In 2008 and 2009, these are: intercultural dialog and languages and business. 6 ENG
In 2008, the national jury of the 7th European Language Label in Poland chaired by prof. zw. dr hab. Hanna Komorowska has selected 23 projects and awarded 14 projects implemented by institutions, 6 projects implemented by individual teachers and 3 projects implemented by learners. The laureates included 2 pre, 6 primary, 4 lower secondary, 5 upper secondary, 4 HEIs, 1 museum and 1 association. In 2008, for the first time, the jury granted awards to projects implemented by learners. In 2009, the national jury of the 8th European Language Label in Poland has selected 13 projects. None of the 3 projects submitted by pupils were awarded the ELL. In accordance with the regulations of ELL competition, all awarded projects focused on improving the quality of foreign language teaching and learning. However, they applied different methods and topics to achieve this goal. Pupils, students, adult and senior learners became acquainted with cultures of their respective regions and neighbouring countries, learnt how to cooperate, explored the secrets of photography, recorded videos, learnt the rules of business and entrepreneurship, the history of Europe and the EU, and helped younger learners to learn a foreign language. The results of awarded projects included: the development of a Polish as a foreign language course and English course for IT specialists. The submitted projects focused on various languages. Although the leading project languages are English, German and French. a large share of them were devoted to the teaching and learning of national minority and less frequently used and taught languages, such as: Lithuanian, Croatian, Slovak, Hebrew, Russian, Lusatian, Spanish, Italian, Swedish and Polish as a foreign language. Teachers of various languages have cooperated within several projects. Interdisciplinary character is the distinguishing feature of projects implemented by individual institutions. Raising linguistic qualifications by project participants is combined with acquiring knowledge in the field of history, mathematics, music and environmental protection, along with shaping civic attitudes and intercultural dialogue skills. Learning a foreign language is not perceived as mere following of a curriculum for a given subject, but constitutes an integral element of all spheres of life of a given school and local community (in several projects, cooperated with local authorities, organisations and associations). Another distinguishing feature of the ELL initiatives is the merging of various levels of education and active inclusion of pupils in the teaching process. In one project, for example, secondary school students acted as teachers of preschool pupils. Multilevel character of activities taken as part of the projects which were awarded with European Language Label is also visible in initiatives taken by higher education institutions. In this case, the innovative foreign language teaching methods and programmes developed by the academic staff are immediately verified in practice by and pre who cooperate with a given university. We present below brief descriptions of initiatives awarded in 2008. We hope that they will serve as examples of good practice and will encourage creative foreign language teachers to submit applications for European Language Label to prove the motto of the competition that foreign language learning may be a true passion, and not only an obligation. Anna Grabowska European Language Label coordinator ENG 7
Znakiem szczególnym Europy jest jej ogromna różnorodność językowa i kulturowa. Każdy język odzwierciedla specyficzne myślenie, przechowuje wspomnienia, określa dziedzictwo literackie i konstytuuje kulturową tożsamość. Poszanowanie naszej językowej i kulturowej różnorodności to podstawowa idea europejska. Wspólne poczucie przynależności, otwartość na różnorodność to silne czynniki przeciwdziałania nietolerancji i konfliktom. Fakt, że Europejczycy posługują się wieloma językami otwiera ich na innych ludzi, kraje, kultury, przy jednoczesnym promowaniu wzajemnego zrozumienia. Leonard Orban Komisarz UE ds. Wielojęzyczności
What marks Europe out is the great variety of languages and cultures within its boundaries. Each language reflects a particular way of thinking, carries a memory, a literary heritage, and is the legitimate basis of cultural identity. Respect for our linguistic and cultural diversity is the very basis of the European ideal. A shared sense of belonging, welcoming this diversity, is a powerful antidote to intolerance and conflicts. The many languages spoken in Europe can serve as a bridge to other people and open access to other countries and cultures, promoting mutual understanding. Leonard Orban European Commissioner for Multilingualism
Konkurs projektów instytucjonlanych laureat 2008 przedszkola szkoły podstawowe gimnazja szkoły ponadgimnazjalne szkoły wyższe tytuł projektu Nauczanie języka francuskiego według modelu UPUL (Une personne, une langue) w grupach przedszkolnych dwujęzycznych i wielokulturowych język projektu francuski Francusko-Polskie Przedszkole Niepubliczne La Fontaine w Warszawie Konkurs indywidualny dla nauczycieli Konkurs projektów uczniowskich nauczyciel koordynator Anna Nowacka-Devillard Iwona Werczyńska przedszkole@lafontaine.edu.pl Cele projektu: zastosowanie częściowej immersji (early partial immersion) język drugi jest używany jako środek komunikacji i interakcji w co najmniej połowie wszystkich sytuacji komunikacyjnych. Dzieci podobnie jak w rodzinie dwujęzycznej przyswajają język w sposób naturalny wielokulturowe i wielonarodowe klasy dają uczniowi bodźce pionowe nauczyciel uczeń i poziome między uczniami język francuski jest narzędziem komunikacji oraz ogólnego rozwoju poznawczego, intelektualnego, społecznego i emocjonalnego. Dzieci poznają wielokulturowy wymiar swojego otoczenia, rozumieją kulturę innych narodów, są otwarte na różnorodność etniczną, kulturową i religijną krajów obszaru frankofońskiego. Opis projektu: dwujęzyczna kadra w każdej grupie: polskojęzyczni nauczyciele wychowania przedszkolnego realizują polski program wychowania przedszkolnego, francuskojęzyczni nauczyciele native speakerzy (Francja, Senegal, Szwajcaria), posiadający kwalifikacje pedagogiczne, realizują program językowy dostosowany do potrzeb programu wychowania przedszkolnego (programy są komplementarne). Dzieci korzystają z dwóch podręczników: polskiego ABC przedszkolaka (WSiP) i francuskiego Toute ma maternelle (Hachette) warsztaty artystyczne i rytmiczno-muzyczne realizowane są w dwóch językach, dwujęzyczne spektakle na podstawie dorobku kulturowego Polski i Francji obowiązkowe zajęcia z frankofonii: ukazanie bogactwa języka francuskiego oraz różnorodności krajów i ludzi posługujących się nim, odkrywanie zwyczajów krajów Afryki, Maghrebu, Azji, Europy i Quebecu projekt Jean de la Fontaine nasz patron, podczas którego jest organizowane Quinzaine de la Fontaine: zapoznanie z literaturą, ilustrowanie bajek oraz warsztaty biblioteczne organizacja dwujęzycznej biblioteki i medioteki (236 książek i 216 czasopism francuskich, 238 książek polskich, 51 CD/DVD) prenumerata francuskich czasopism: Pomme d Api, Tralalire, Popi, Education Enfantine (dla nauczycieli). 10 PL
laureate 2008 project title Teaching French to nursery school bilingual and multicultural groups with the use of the UPUL (Une personne, une langue) method. pre project language French La Fontaine French-Polish Private Preschool in Warsaw primary lower secondary upper secondary higher education institutions Competition for Institutions Project description: Bilingual teaching staff; Polish-speaking preschool education teachers implement Polish preschool education programme and French-speaking teachers who are native-speakers from France, Senegal and Switzerland and hold relevant teaching qualifications implement language teaching programme that is adapted to the needs of preschool education (these are complementary programmes). Children use two textbooks: a Polish one (ABC przedszkolaka, WSiP) and French one (Toute ma Maternelle, Hachette). Artistic, eurhythmics and music classes are conducted in two languages, and bilingual performances based on cultural heritage of Poland and France are played, compulsory francophone classes designed to show the richness of the French language and variety of countries and people using it, customs and traditions of countries in Africa, Asia, Europe, as well as Maghreb and Quebec. Jean de la Fontanie, Our Patron project Quinzaine de la Fontaine, during which children become acquainted with French literature, prepare illustrations for fairy tales and participate in library workshops, Bilingual library and media library (236 books and 216 magazines in French, 238 books in Polish, 51 CD/ DVD), Subscription magazines in French: Pomme d Api, Tralalire, Popi, Education Enfantine (for teachers) Project objectives: The use of early partial immersion the second language is used as a means of communication and interaction in at least 50% of all communication situations. Just like is the case with bilingual families, children acquire language in a natural way, Multicultural and international character of classes creates a situation where a pupil not only is exposed to teacher-pupil vertical stimuli, but also enters into horizontal peer to peer interaction, The French language is used as a tool for general, cognitive, intellectual, social and emotional development of children who become acquainted with multicultural dimension of their environment, understand cultures of other nations, and are open to ethnic, cultural and religious diversity of the francophone area. teacher coordinator Anna Nowacka-Devillard Iwona Werczyńska przedszkole@lafontaine.edu.pl Competition for Individual Teachers Competition for Learners ENG 11
laureat 2008 Konkurs projektów instytucjonlanych Konkurs indywidualny dla nauczycieli Konkurs projektów uczniowskich przedszkola szkoły podstawowe gimnazja szkoły ponadgimnazjalne szkoły wyższe nauczyciel koordynator Marzena Słowińska-Maćkiewicz Aneta Włodarczyk przedszkole71wroc@neostrada.pl tytuł projektu Przedszkolaki na tęczowym pomoście przedszkolaki bez barier językowych język projektu niemiecki Przedszkole nr 71 Chatka Małego Skrzatka we Wrocławiu Cele projektu: rozbudzanie zainteresowania językiem niemieckim u dzieci i ich rodziców oraz pozytywnego nastawienia do nauki języka obcego metodą teatralną i przez edukację regionalną kształtowanie i rozwój wrodzonych zdolności dziecka i naturalnych predyspozycji językowych wsparcie rodziców w procesie nauczania języka niemieckiego na etapie przedszkolnym wymiana doświadczeń nauczycieli wychowania przedszkolnego nauczających języka niemieckiego w przedszkolu i doskonalenie ich umiejętności z zakresu metodyki kształtowanie umiejętności współpracy dzieci i nauczycieli na różnych etapach edukacyjnych przedszkole i gimnazjum. Opis projektu: udział dzieci przedszkolnych w warsztatach teatralnych w języku niemieckim (dwa razy w miesiącu, wrzesień 2007 kwiecień 2008), przygotowanie etiud teatralnych i zaprezentowanie nabytych w trakcie warsztatów umiejętności językowych podczas pokazu finałowego (maj 2008) udział chętnych rodziców w warsztatach teatralnych: obserwowanie nabywanych przez ich dzieci umiejętności językowych, opracowanie i nagranie w formie CD słowniczka języka niemieckiego dla rodziców wychowanków i nauczycieli biorących udział w projekcie cykliczne spotkania nauczycieli wychowania przedszkolnego, prowadzących zajęcia z języka niemieckiego: wymiana doświadczeń, pomocy dydaktycznych, literatury wspomagającej, wspólne wypracowanie materiału edukacyjnego warsztaty multimedialne przedszkolaków i gimnazjalistów zapoznanie dzieci z historią i tradycjami Wrocławia; wspólne wycieczki, podczas których gimnazjaliści, wykorzystując umiejętność posługiwania się językiem niemieckim i opracowane przez siebie karty pracy, oprowadzają przedszkolaki po wybranych rejonach Wrocławia (Psie Pole, Ostrów Tumski kolebka Wrocławia, Nowe Miasto i Rynek Wrocławski); warsztaty plastyczne i teatralne podsumowanie zdobytych wiadomości w formie plastycznej (galeria prac plastycznych) i teatralnej (przygotowanie spektaklu Kluskowa brama). 12 PL
laureate 2008 Project description: Participation of preschool children in theatre workshop staged in German (two times a month, from September 2007 to April 2008), preparation of short theatre performances and presentation of linguistic skills acquired during the workshop during a show in May 2008, Participation of parents in the workshop on voluntary basis: observing the acquisition of linguistic skills by children, developing and recording on a CD a German dictionary for parents and teachers participating in the project, Regular meetings of preschool language teachers: exchange of experiences, teaching aids and literature, joint development of teaching materials, Multimedia workshop for preschool pupils and lower secondary school students making children acquainted with the history and traditions of Wrocław; excursions, during which lower secondary school students with using their German skills and pre-developed work charts gave sightseeing tours to preschool pupils in selected landmarks of Wrocław (Psie Pole, Ostrów Tumski the cradle of Wrocław, Nowe Miasto and the Old Market Square in Wrocław); arts and theatre workshop summing up the acquired knowledge in the form of arts works (gallery of paintings and drawings) and a theatre performance entitled Kluskowa Gate. project title Preschool Pupils on a Rainbow Bridge Preschool Pupils without Language Barriers project language German No. 71 Chatka Małego Skrzatka Preschool in Wrocław Project objectives: Stimulating interest in the German language in children and their parents and shaping positive approach to foreign language learning with the use of theatre and through regional education, Shaping and developing innate talents of children and their natural linguistic predispositions, Supporting parents during the process of German teaching at preschool, Exchange of experiences and improving methodology skills by preschool teachers of German, Developing the skill of cooperation between children and teachers at various stages of education; from preschool to lower secondary school. pre primary lower secondary upper secondary higher education institutions teacher coordinator Marzena Słowińska-Maćkiewicz Aneta Włodarczyk przedszkole71wroc@neostrada.pl Competition for Institutions Competition for Individual Teachers Competition for Learners ENG 13
laureat 2008 tytuł projektu Kultura nie taka straszna, gości nie tylko w miastach Konkurs projektów instytucjonlanych przedszkola szkoły podstawowe gimnazja szkoły ponadgimnazjalne szkoły wyższe język projektu łużycki, angielski i niemiecki Szkoła Podstawowa w Trzebielu Konkurs indywidualny dla nauczycieli Konkurs projektów uczniowskich nauczyciel koordynator Sylwia Ksiuk-Kursa Anna Nowak Magdalena Kulik malp24@o2.pl Cele projektu: rozwijanie zainteresowania nauką języków i muzyki, rozbudzanie motywacji dodawanie wiary we własne możliwości językowe, taneczne i wokalne kształtowanie postawy ciekawości, tolerancji i otwartości wobec innych kultur, zwyczajów, religii i tradycji przybliżenie historii, kultury, zwyczajów i obyczajów Łużyczan zainspirowanie uczniów do własnych działań tanecznych, muzycznych i plastycznych korzystanie z różnych źródeł informacji (wydawnictwa popularnonaukowe Płomyje, Nowy Casnik, podręczniki lub ćwiczenia do nauki języka łużyckiego, np.: Grajom a wuknjom serbski, teksty kultury, wykłady, wycieczki tematyczne, opera, teatr) współpraca z zespołem ludowym Żurawianki motywowanie uczniów do działań twórczych i rozbudzanie autonomii ucznia dzięki możliwości wybrania tematyki działań, sposobów realizacji, prezentacji i popularyzacji wyniku końcowego. Opis projektu: W szkole powstało koło języka łużyckiego oraz taneczno-wokalne. Uczniowie wybrali tematykę, a następnie repertuar oraz uczyli się pieśni łużyckich. Nawiązali również współpracę z zespołem ludowym Żurawianki z Żarek Wielkich. Wzięli udział w ćwiczeniach emisyjnodykcyjnych i wyjeździe do teatru w Zielonej Górze i do opery w Poznaniu. Uczniowie wzięli udział w konkursie kultury łużyckiej i w Powiatowym Przeglądzie Grup Tanecznych w Żarach. Wykonali makietę osady łużyckiej i plakaty. Zapoznali się z różnorodnymi strojami ludowymi na terenie Dolnych Łużyc i życiem Łużyczan w dawnych czasach. Podczas zajęć uczniowie prezentowali stroje łużyckie wykonali zdjęcia i krótkie filmy z pokazu. W okresie świąt wielkanocnych malowali jaja, poznali zwyczaj turlania jajek z górki (zabawa w terenie nagranie krótkiego filmu). Wykonali szablony postaci w strojach łużyckich. Pracowali także nad choreografią tańca, który jest połączeniem elementów różnych tańców ludowych. Uczestniczyli w konkursie podczas obchodów tysiąclecia Żar w 2007 r. wystawili scenkę teatralną przedstawiającą zwyczaje i tradycje staropolskie. Uczniowie śpiewali pieśni łużyckie, przygotowali wiele rekwizytów z dawnych czasów oraz zaprezentowali życie Łużyczan. 14 PL
laureate 2008 project title Culture is not dreadful and it can be found outside the city. pre project language Lusatian, English and German Primary School in Trzebiel primary lower secondary upper secondary higher education institutions Competition for Institutions Project description: Lusatian language and dance and singing clubs have been established at the school. Pupils have chosen the topics, repertoire and learnt Lusatian songs. They have started cooperation with the Żurawianki folk group in Żarki Wielkie. Moreover, they have attended vocal emission and stage delivery training, went to see a theatre performance in Zielona Góra and opera in Poznań. The pupils have participated in a Lusatian culture competition and county-level review of dance groups in Żary. They have made a model of a Lusatian settlement and posters. They have learnt about different regional dresses from the Lower Lusatia region and about the life of Lusatians in the old times. During classes, they presented to their peers photos and short videos featuring Lusatian dresses. During Easter, they painted eggs, learnt a local outdoor game consisting in rolling eggs down the hill (they made a short video thereof). They have made silhouettes of individuals wearing Lusatian dresses. They have also worked on choreography of a dance combining elements of different folk dances. They have taken an active part in the celebrations of millenary of Żary in 2007, where they have given a short performance featuring historic customs and traditions. They sang Lusatian songs, prepared several historic props and presented the life of Lusatians. Project objectives: stirring interest in foreign language and music learning, inciting motivation, boosting confidence in one s linguistic, dance and singing talents, shaping the attitude of curiosity, tolerance and openness towards other cultures, customs, religions and traditions, introducing history, culture, customs and traditions of Lusatians, inspiring pupils to dance, play music and create works of arts, using various sources of information (academic publications for general public: Płomyje and Nowy Casnik, the Lusatian language textbooks and exercise books: Grajom a wuknjom serbski, articles of culture, lectures, exercises, opera, theatre), cooperation with the Żurawianki folk group, motivating pupils to pursue creative activity and stimulating their autonomy by letting them to choose the topics for their actions, as well as methods for realisation, presentation and popularisation of end results. teacher coordinator Sylwia Ksiuk-Kursa Anna Nowak Magdalena Kulik malp24@o2.pl Competition for Individual Teachers Competition for Learners ENG 15