RZECZPOSPOLITA POLSKA MMPURZ ARCHIWALNY 3 OPIS OCHRONNY PL 60323 WZORU UŻYTKOWEGO 13) Y1 \2lj Numer zgłoszenia: 108478 5i) Intel7: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej @ Data zgłoszenia: 04.08.1998 B62D 31/02 Autobus trzyosiowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 14.02.2000 BUP 04/00 @ Uprawniony z prawa ochronnego: Olszewski Krzysztof, Bolechowo k/poznania, PL (5Ly O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.03.2004 WUP 03/04 Twórcawzoru użytkowego: Krzysztof Olszewski, Bolechowo k/poznania, PL -
70 84 78 <4 Cu QcDZb Autobus trzyosiowy Przedmiotem wzoru użytkowego jest autobus trzyosiowy przeznaczony do przewozu osób. Znane dotychczas autobusy trzyosiowe zawierają samonośne nadwozie, którego płyta spodu osadzona jest na zespołach resorów układu jezdnego mającego układ trzech osi wyposażonych w koła. Standardowy układ osi w autobusach przyosiowych zawiera jedną oś przednią z kołami skrętnymi, jedną oś napędową tylną oraz za tą osią napędową, jedną oś wleczoną z kołami skrętnymi. Napędowa oś usytuowana z tyłu autobusu może być wykonana jako stała lub jako oś skrętna. Tylna oś napędowa skrętna sytuuje się w przedziale kąta od 5 do 10. 17 autobusie wyposażonym w oś napędową stałą, usytuowana za nią oś wleczona z kołami skrętnymi jest sterowana adhezyjnie, tzn.skręca zaw sze stosownie do kierunku ruchu tyłu autobusu. Wymaga to jednak stosowa nia kosztownego pneumatycznego lub hydraulicznego układu blokowania os-, wleczonej w położeniu środkowym koniecznym dla manewru cofania. Nadto konieczny jest układ odciążania osi wleczonej po to, by przy cofaniu po łuku opony wyprostowanych kół osi wleczonej nie zdzierały się przenosząc pełne obciążenia, a także, aby na śliskiej nawierzchni, przez odciążenie osi wleczonej, zwiększyć nacisk osi napędowej,a tym
- 2 - samym tarcie między kołami napędowymi a podłożem. Jednocześnie najczęściej, z uwagi na ograniczoną ilość miejsca za osią napędową, oś wleczona stano wiła specjalną konstrukcję podnoszącą koszt autobusu. Stosowany układ osi wymaga również złożonej konstrukcji układu napędowego, w szczególności wału napędowego. Niekorzystny jest również rozkład obciążeń na osie, ze znacznym przeciążeniem osi przedniej. Z uwagi na znaczny rozstaw osi przedniej i tylnej, niekorzystne jest również obciążenie szkieletu nad wozia autobusu między osiami. W autobusie trzyosiowym według wzoru użytkowego, zawierającym samonośne nadwozie z płytą spodu osadzoną na zespołach resorów układu jezdnego z układem trzech osi z kołami, zawierającym przednią oś z kołami skrętnymi oraz tylną oś napędową, przy czym ramię zwrotnicy jednego koła skrętnego osi przedniej jest sprzężone z jednym końcem drążka kierowniczego połą czonego drugim końcem z przekładnią kierowniczą układu kierowniczego autobusu, istota rozwiązania polega na tym, że układ jezdny autobusu zawiera drugą przednią oś z kołami skrętnymi, sprzężoną z pierwszą osią przednią z kołami skrętnymi, zaś oś tylna mechanicznie napędowa sta nowi oś napędową stałą z kołami bliźniaczymi. Druga oś przednia z kołami skrętnymi jest sprzężona z pierwszą osią przednią z kołami skrętnymi poprzez dźwignię pośrednią, z którą ramię zwrotnicy jednego koła skrętnego pierwszej przedniej osi jest sprzężone poprzez drążek pośredni przedni, zaś ramię zwrotnicy jednego koła skrętnego drugiej osi przedniej jest sprzężone poprzez drążek pośredni tylny. Rozwiązanie według wzoru użytkowego charakteryzuje szereg zalet. Zastosowany układ osi pozwala na uzyskanie prostszego i tańszego układu kierowniczego. Oś przednia pierwsza jest kierowana za pomocą standardo wego układu kierowniczego, zaś druga oś przednia z kołami skrętnymi
- 3 - połączona jest z osią przednią pierwszą mechanicznie poprzez dwa drążki pośrednie i dźwignię pośrednią. Wyeliminowana została oś wleczona tylna, zaś druga oś przednia może stanowić identyczną konstrukcję z produkcji wielkoseryjnej jak pierwsza oś przednia. Przedstawiony układ osi pozwala stosować bardzo uproszczony układ napędowy w postaci zwykłego wału przegubowego między tylną osią napędową a skrzynią biegów. Wyeliminowanie osi wleczonej umożliwia unifikację części nadwozia autobusu oraz układu napędowego. Ponadto zapewnia korzystniejszy rozkład obciążeń na osie, przenosząc główny ciężar na tylną oś napędową. Możliwy do uzyskania mniejszy rozstaw osi zapewnia korzystniejsze obciążenie szkieletu nadwozia autobusu. Przedmiot wzoru użytkowego został bliżej przedstawiony w opisie szczegółowym objaśnionym rysunkiem, na którym na Fig. 1 pokazano autobus w widoku z boku na trzyosiowy układ jezdny, na Fig. 2 widok schematyczny układu osi z kołami od spodu autobusu, zaś na Fig. 3 schemat sprzężenia obu przednich osi z kołami skrętnymi z układem kierowniczym. Autobus trzyosiowy zawiera samonośne nadwozie 1_ z płytą spodu osadzoną na nie pokazanych na rysunku zespołach resorów układu jezdnego z kołami. Układ jezdny autobusu zawiera układ trzech osi złożony z pierwszej osi przedniej _2 z kołami skrętnymi 3_, z drugiej osi przedniej k_ z kołami skrętnymi ^5 oraz osi tylnej 6_ napędowej z kołami prostymi bliźniaczymi _7. Pierwsza oś przednia 2_ jest sprzężona z drugą osią przednią 4_ mecha nicznie, zaś oś tylna _6 napędowa stanowi oś napędową stałą. Druga przednia oś k_ jest sprzężona z pierwszą przednią osią 2_ poprzez dźwignię pośrednią 8^, z którą ramię 9_ zwrotnicy 1^ jednego
- 4 - koła skrętnego 3_ pierwszej osi przedniej 2_ jest sprzężone poprzez drążek pośredni przedni 1^, zaś ramię _1L zwrotnicy 13_ jednego koła skrętnego _5 drugiej osi przedniej 4_ jest sprzężone z dźwignią pośrednią 8^ po przez drążek pośredni tylny 14. Ramię _9_ zwrotnicy 2L koła skrętnego _3 pierwszej przedniej osi jest sprzężone z jednym końcem drążka kierowniczego _15 połączonego drugim końcem z przekładnią kierowniczą _16_ układu kierowniczego autobusu. Dolne dźwignie _T7 zwrotnic _l*ł ^ół skrętnych 3_ pierwszej przedniej osi 2_ połączone są między sobą drążkiem poprzecznym _1S_, zaś dolne dźwignie 19 zwrotnicy _ll kół skrętnych 5_ drugiej osi przedniej _4 połączona są między sobą drążkiem poprzecznym 20. t*i.mi~.uszykuła Krzysztof Olszewski IIICZN,ł cieniowy Bolechowo k/poznania Pełnomocnik
?0 84 yt < Rm (qowo Zastrzeżenia ochronne 1. Autobus trzyosiowy zawierający samonosne nadwozie z płytą spodu osadzoną na zespołach resorów układu jezdnego, z układem trzech osi z kołami, zawierającym przednią oś z kołami skrętnymi oraz tylną oś napędową, przy czym ramię zwrotnicy jednego koła skrętnego przedniej osi jest sprzężone z jednym końcem drążka kierowniczego połączonego drugim końcem z przekładnią kierowniczą układu kierowniczego autobusu, znamienny tym, że układ jezdny autobusu zawiera drugą oś przednią (40 z kołami skrętny mi (5) sprzężoną mechanicznie z pierwszą przednią osią (2_) z kołami skrętnymi, zaś tylna oś napędowa (6) stanowi oś napędową stałą z kołami bliźniaczymi {]_). 2. Autobus trzyosiov/y według zastrz. 1, znamienny tym, że druga oś przednia (_4) z kołami skrętnymi (_5) jest sprzężona z pierwszą przednią osią (_2) z kołami skrętnymi (3^) poprzez dźwignię pośrednią (8), z którą ramię (9) zwrotnicy (j^) jednego koła skrętnego (3) pierwszej osi przedniej (_2) jest sprzężone poprzez drążek pośredni przedni (11), zaś ramię (12) zwrotnicy {13) jednego koła skrętnego {5) drugiej osi przedniej (40 jest sprzężone z dźwignią pośrednią (8) poprzez drążek pośredni tylny(14) Krzysztof Olszewski Bolechowo k/poznania Ini.MiroJawSZYKUŁA Pełnomocnik
'' ' ^ 7 8 PiĄ.i Ą 3 Fig.2 Krzysztof Olszewski Bolechowo k/poznania Pełnomocnik. ilirosław Szykuła rzecznik patentowy
(com O u * n o * 7 8 V li Krzysztof Olszewski Bolechowo k/poznania Pełnomocnik Hirosł iw Szykliła rzocznik o-j t^iito',-