(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1. 1. Zespół do kontroli ustawienia świateł

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21 ) Numer zgłoszenia: Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: Rzeczypospolitej Polskiej (51) Int.C l.7 B60Q 11/00 G01M 11/06 (54) Zespół do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej (73) U praw niony z patentu: (43) Zgłoszenie ogłoszono: Brzeski Jerzy, Poznań, PL BUP 22/98 (72) T w ó rcy w ynalazku: Jerzy Brzeski, Poznań, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/02 (74) Pełnom ocnik: Szykuła Mirosław, Biuro Usług Prawno-Technicznych, Dr. A.Au and Co., Mirosław Szykuła rzecz pat. PL B1 1. Zespół do kontroli ustawienia świateł ( 57) samochodu w płaszczyźnie pionowej, stanowiący człon składowy urządzenia do kontroli świateł samochodowych, zawierający ekran kontrolny, z naniesioną na nim określoną normą skalą kontrolną do pomiaru wielkości obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z zespołem przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, znamienny tym, że zawiera człon (4) do zdejmowania informacji o położeniu ekranu kontrolnego (1) w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, określającej wielkość obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z ekranem kontrolnym (1), który to człon (4) stanowi przetwornik położenia wyposażony na wyjściu w złącze elektroniczne. Fig 1 Fig 2

2 Zespół do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej Zastrzeżenia patentowe 1. Zespół do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej, stanowiący człon składowy urządzenia do kontroli świateł samochodowych, zawierający ekran kontrolny, z naniesioną na nim określoną normą skalą kontrolną do pomiaru wielkości obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z zespołem przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, znamienny tym, że zawiera człon (4) do zdejmowania informacji o położeniu ekranu kontrolnego (1) w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, określającej wielkość obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z ekranem kontrolnym (1), który to człon (4) stanowi przetwornik położenia wyposażony na wyjściu w złącze elektroniczne. 2. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że przetwornik położenia sprzężony jest z ekranem kontrolnym (1) bezpośrednio poprzez swój zewnętrzny element ruchomy (5). 3. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że przetwornik położenia sprzężony jest z ekranem kontrolnym (1) pośrednio poprzez element mechaniczny do przeniesienia ruchu pionowego połączony z ekranem kontrolnym (1). 4. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że przetwornik położenia sprzężony jest z ekranem kontrolnym (1) poprzez jeden z elementów zespołu przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej. * * * Przedmiotem wynalazku jest zespół do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej, stanowiący człon składowy urządzenia do kontroli świateł samochodowych, przeznaczony do stosowania podczas okresowych badań technicznych pojazdów przy kontroli geometrii strumienia światła reflektorów. Znane dotychczas zespoły do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej, wchodzące w skład urządzeń do kontroli świateł pojazdów samochodowych, zawierają ekran kontrolny z naniesioną na nim określoną normą skalą kontrolną, przy czym ekran kontrolny sprzężony jest mechanicznie z zespołem przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej w górę i w dół. Opisy różnych konstrukcji takich urządzeń zawierających zespoły do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej zamieszczone są w książce Diagnozowanie samochodów w zakresie bezpieczeństwa jazdy K. Sitek, Spółka Wydawnicza AS, Piła. Kontrola świateł samochodu polega na pomiarze natężenia światła wysyłanego przez każdy reflektor - oddzielnie dla świateł drogowych i świateł mijania, sprawdzeniu, czy wartości te mieszczą się w granicach określonych normą, a następnie na sprawdzeniu zgodności z normą geometrii strumienia światła każdego reflektora samochodowego. Do oceny tej geometrii strumienia służy wymieniony ekran kontrolny ze skalą kontrolną. Najistotniejszym elementem geometrii strumienia światła jest jego ustawienie w płaszczyźnie pionowej, określane wielkością zwaną obniżeniem. Obniżenie jest cechą charakterystyczną dla danego typu pojazdu i ma istotny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Poprawnie ustawiony reflektor nie powoduje oślepiania kierowcy pojazdu nadjeżdżającego z przeciwnej strony. W znanych rozwiązaniach pomiaru wielkości obniżenia dokonuje się określenie położenia ekranu kontrolnego w stosunku do osi optycznej światłomierza, przy czym określenia tej wielkości dokonuje subiektywnie diagnozujący pracownik. Również on może zbierać wyniki kolejnych pomiarów

3 Przedstawione rozwiązanie charakteryzuje niedogodność polegająca na tym, że wyników tych pomiarów nie można gromadzić w sposób zobiektywizowany. Współczesne urządzenia diagnostyczne pozwalają na przesyłanie do komputera jedynie wyników pomiaru natężenia światła, który gromadzi je w sposób obiektywny i dokonuje oceny. Nie ma jednak możliwości wyeliminowania osoby diagnosty z procesu zbierania wyników pomiarów obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, co z kolei uniemożliwia obiektywizację pomiaru tej wielkości kontrolnej. Z uwagi na wagę problemu bezpieczeństwa ruchu drogowego jest to niedogodność wysoce niekorzystna. W zespole do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej według wynalazku, stanowiącym człon składowy urządzenia do kontroli świateł samochodowych, zawierajacym ekran kontrolny, z naniesioną na nim określoną normą skalą kontrolną do pomiaru wielkości obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z zespołem przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, istota rozwiązania polega na tym, że zawiera człon do zdejmowania informacji o położeniu ekranu kontrolnego w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, określającej wielkość obniżenia świateł w płaszczyźnie pionowej, sprzężony z ekranem kontrolnym, który to człon stanowi przetwornik położenia wyposażony na wyjściu w złącze elektroniczne. Przetwornik położenia może być sprzężony z ekranem kontrolnym bezpośrednio swym elementem zewnętrznym lub poprzez dowolny znany element mechaniczny do przeniesienia ruchu pionowego jego płaszczyzny pośrednio. W innym wykonaniu przetwornik położenia może być sprzężony z ekranem kontrolnym poprzez jeden z elementów zespołu przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej. Jako przetwornik położenia najkorzystniej jest stosować przetwornik położenia kątowego lub przesunięć liniowych. Rozwiązanie według wynalazku umożliwia zobiektywizowane zbieranie wyników pomiarów i gromadzenie ich w komputerze, co pozwala uniknąć błędów subiektywnych ocen pomiarów dokonywanych dotychczas przez osobę diagnosty. Dzięki sprzężeniu ekranu kontrolnego z przetwornikiem położenia wyposażonym na wyjściu w złącze elektroniczne uzyskuje się możliwość przesyłania wyników pomiarów do komputera. Przedmiot wynalazku został bliżej przedstawiony na przykładach wykonania objaśnionych rysunkiem, na którym na fig. 1 uwidoczniono schematycznie zespół według wynalazku w widoku na ekran kontrolny sprzężony z przetwornikiem położenia kątowego poprzez cięgno nawinięte na osi przetwornika, a na fig. 2 - widok z boku tego zespołu, z kolei na fig. 3 uwidoczniono zespół z przetwornikiem położenia sprzężonym z zespołem przemieszczania ekranu kontrolnego w płaszczyźnie pionowej, podobnie na fig. 4, na fig. 5, 6 i 7 uwidoczniono zespół w kolejnych wykonaniach według wynalazku. Zespół do kontroli ustawienia świateł samochodu w płaszczyźnie pionowej stanowi człon składowy urządzenia do kontroli świateł samochodowych, nie pokazanego na rysunku. Zespół składa się z ekranu kontrolnego 1 z naniesioną na nim określoną norm ą skalą kontrolną 2 usytuowaną w centrum powierzchni ekranu kontrolnego 1, który ustalony jest przesuwnie jedną stroną na pionowej prowadnicy 3 mocowanej do wewnętrznej ścianki urządzenia. Ekran kontrolny 1 sprzężony jest z zespołem przemieszczania go w płaszczyźnie pionowej. W wykonaniu uwidocznionym na fig. 1 i fig. 2 nie pokazano tego zespołu. Zespół zawiera zgodnie z wynalazkiem człon 4 do zdejmowania informacji o położeniu ekranu kontrolnego 1 w płaszczyźnie pionowej względem ustalonego punktu odniesienia, którym może być oś optyczna światłomierza usytuowanego za punktem centralnym skali kontrolnej 2 ekranu kontrolnego 1. Człon 4 stanowi przetwornik położenia kątowego, którego oś obrotowa 5 sprzężona jest z linką cięgna 6 nawimętą na osi 5, a końce linki cięgna 6 zamocowane są do przeciwległych sobie w linii prostej w płaszczyźnie pionowej elementów 7 połączonych z ekranem kontrolnym 1. Cięgno 8 połączone z ekranem kontrolnym 1, stanowią z rolkami 9 elementy zespołu jego pionowego przemieszczania. Ruch pionowy ekranu kontrolnego 1 poprzez linkę cięgna 6 i oś obrotową 5 przetwornika położenia jest przenoszony na jego wyjście ze złączem elektronicznym w postaci

4 informacji niosącej wielkość obniżenia światła kontrolowanego reflektora samochodu w płaszczyźnie pionowej. Ze złącza informacja ta przenoszona jest do komputera. W wykonaniu uwidocznionym na fig. 3 ekran kontrolny 1 jest przemieszczany na prowadnicy pionowej 3 za pomocą linki cięgna 8 w układzie rolek 9 i rolki 10 z pokrętłem tworzących zespół do przemieszczania ekranu kontrolnego 1 w płaszczyźnie pionowej. Zespół ten ustalany jest na ściance bocznej wnętrza urządzenia do kontroli świateł samochodowych. W wykonaniu tym przetwornik położenia kątowego stanowiący człon 4, mocowany jest do wewnętrznej ścianki urządzenia i ma na osi oplecioną linkę cięgna 8 pomiędzy gór ą rolką 9 i rolką 10 z pokrętłem. W wykonaniu na fig. 4 różnica polega na tym, że oś 5 przetwornika położenia kątowego jest sprzężona z zewnętrznym pokrętłem 11 napędzającym linkę cięgna 8 napędu ekranu kontrolnego 1, zaś linka cięgna 8 jest nawinięta na osi tego pokrętła 11, a skrajna rolka 9 nie ma pokrętła. W wykonaniu na fig. 5 do ekranu kontrolnego 1 zamocowana jest listwa zębata 12 współpracująca z kółkiem zębatym 13 sprzężonym z osią 5 przetwornika położenia kątowego. Ekran kontrolny 1 przemieszczany jest jak w przykładach poprzednich. Na fig. 6 uwidoczniono zespół w wykonaniu z przetwornikiem położenia liniowego, stanowiącym człon 4. Obudowa przetwornika liniowego ustalona jest trwale w obudowie urządzenia, zaś jego suwak 14 jest końcem połączony z ekranem kontrolnym 1 napędzanym linką cięgna 8 zespołu przemieszczającego ekran kontrolny 1 w płaszczyźnie pionowej, nie pokazanym na tej figurze. W wykonaniu na fig. 7 suwak 14 przetwornika położenia liniowego jest przymocowany końcem do linki cięgna 8 zespołu przemieszczania ekranu kontrolnego 1 w płaszczyźnie pionowej, które przemieszcza się na rolkach 9 przy pokręceniu rolki z pokrętłem 10. Końce linki cięgna 8 zamocowane są do ekranu kontrolnego 1. Zmiany położenia ekranu kontrolnego 1 przenoszone są w postaci informacji o wielkości obniżenia na wyjście przetwornika położenia, z którego złącza elektronicznego przekazywane są do komputera.

5 Fig. 5 Fig. 6 Fig. 7

6 Fig. 1 Fig. 2 Fig. 3 Fig. 4 Departament W ydawnictw U P RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.