1. AFRYKA KOLEBKA LUDZKOŚCI 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i napisz: a) kiedy w przybliżeniu pojawił się człowiek zręczny (Homo habilis). b) kiedy w przybliżeniu pojawił się człowiek wyprostowany (Homo erectus). 3 mln 2 mln 1 mln 1 mln 2. Uzupełnij tabelę, wpisując w wyznaczone miejsca P (prawda) lub F (fałsz). Zdanie P/F Archeolodzy podzielili dzieje człowieka według surowców, z których wykonano narzędzia. Najstarszą epoką była epoka brązu. Starszą epokę kamienia nazywamy neolitem, a młodszą paleolitem. Po epoce brązu nastąpiła epoka żelaza. 3. Wymień trzy źródła, które umożliwiają poznanie pradziejów człowieka.......... 4. Podaj trzy umiejętności, które miał Homo erectus.......... 5. Wyjaśnij pojęcia: myślenie symboliczne...... pradzieje...... ZADANIE NA NA STR. 11 7
2. CZŁOWIEK ROZUMNY KOLONIZUJE ŚWIAT 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i napisz, kiedy w przybliżeniu pojawił się człowiek rozumny (Homo sapiens). 400 tys. 300 tys. 200 tys. 100 tys. 100 tys. 2. Wpisz na mapie nazwy kontynentów (Azja, Afryka, Australia, Europa, Ameryka Północna i Ameryka Południowa) i oznacz je numerami od 1 do, w takiej kolejności, w jakiej zostały zasiedlone przez człowieka rozumnego. 3. Uszereguj chronologicznie przodków człowieka, wpisując w wyznaczone miejsca cyfry od 1 do 5. AUSTRALOPITEK... NEANDERTALCZYK... CZŁOWIEK ROZUMNY... CZŁOWIEK ZRĘCZNY... CZŁOWIEK WYPROSTOWANY... 4. Wyjaśnij krótko, jak rozumiesz tytuł podrozdziału Pożegnanie z Afryką....... 8 ZADANIE NA NA STR. 12
8. GRECJA I MORZE ŚRÓDZIEMNE KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i napisz, wiek (wieki) w którym (których) trwała wielka kolonizacja. X w. V w. I w. I w. 2. Wymień trzy przyczyny wielkiej kolonizacji.......... 3. Uzupełnij tabelę, wpisując w miejsca wyznaczone P (prawda) lub F (fałsz). Zadanie P/F Grecy nazywali Helladą kraj, w którym mieszkali. Osady założone przez Greków na wybrzeżach Morza Śródziemnego i Morza Czarnego nazywamy metropoliami. Kartagina była jedną z największych greckich kolonii. Wynalazek pisma alfabetycznego zawdzięczamy Fenicjanom. 4. Na podstawie ilustracji opisz czynności wykonywane przez greckich rolników. 5. Wymień przynajmniej dwa czynniki kulturowe, które łączyły Greków....... ZADANIE NA NA STR. 32 21
. Przyjrzyj się mapie i wykonaj polecenia a, b, c. a) wpisz nazwy mórz oblewających Grecję. b) zaznacz kolorem niebieskim największe wyspy greckie. c) uzupełnij tabelę, wpisując wyznaczone miejsce oznaczenia cyfrowe greckich polis. Nazwa geograficzna Korynt Teby Sparta Ateny Milet Efez Cyfra 22 ZADANIE NA NA STR. 32
ZADANIA NA SZÓSTKĘ 8 Napisz artykuł do szkolnej gazetki na temat Grecja, kolebką cywilizacji europejskiej. W swojej pracy zwróć uwagę na zasięg kolonizacji od VIII do VI w. p.n.e., rozwój miast-państw oraz rozwój handlu. Pamiętaj, że artykuł powinien mieć trójdzielną budowę (wstęp, rozwinięcie i zakończenie), tytuł oraz podpis autora. Pracę wykonaj na osobnej kartce lub w zeszycie przedmiotowym. 9 Odszukaj w podręczniku cztery wyrazy pochodzące ze starożytnej greki, które dziś używane są w innym znaczeniu, np. demagog. Uzupełnij tabelę. Wyraz Demagog Znaczenie w starożytności Człowiek, który potrafił pięknie i przekonująco mówić, przywódca ludu w starożytnej Grecji. Znaczenie współczesne Polityk głoszący hasła obliczone na łatwy efekt, posługujący się nieuczciwymi argumentami. 10 Przeczytaj uważnie zamieszczony poniżej tekst, a następnie wykonaj polecenia a e. Plutarcha Żywot Likurga (fragm.) Gdy chłopcy dochodzili do wieku siedmiu lat, Likurg zabierał ich od rodziców i dzielił na stada, każąc im żyć i jadać razem; na czele każdego stada stawiał tego chłopca, który okazywał się najmądrzejszy i najbardziej zapalczywy w walce. Inni patrzyli na niego, wykonywali jego rozkazy, poddawali się bez słowa protestu karom przez niego zarządzonym, tak iż wychowanie polegało na ćwiczeniu się w posłuszeństwie [...] Nauka była ograniczona do ścisłego minimum, poza tym całe ich wychowanie polegało na tym, aby dobrze nauczyć się słuchać, znosić zmęczenie i zwyciężać w walce. 32
17. RZYM W OKRESIE WIELKICH PODBOJÓW 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz daty roczne wydarzeń podanych w punktach a i b. W miejscach wyznaczonych napisz, który to wiek i połowa. a) bitwa pod Zamą... b) zburzenie Kartaginy... X w. IX w. VIII w. VII w. VI w. V w. IV w. III w. II w. I w. I w. II w. 2. Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie miejsca jakie prawa i obowiązki mieli sprzymierzeńcy Rzymu. Prawa Obowiązki 3. Wyjaśnij, co to były prowincje rzymskie....... 38 ZADANIE NA NA STR. 43
4. Do jakiego wydarzenia nawiązuje zamieszczona obok ilustracja?...... 5. Uzupełnij tabelę dotyczącą zdobyczy terytorialnych Rzymu podczas wojen punickich. Wykorzystaj mapę z podręcznika ze strony 55. Okres działań wojennych Najważniejsze bitwy Ziemie zdobyte I wojna punicka II wojna punicka III wojna punicka ZADANIE NA NA STR. 43 39