RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 8 W ZGIERZU W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ W SKŁADZIE: Beata Bielińska Małgorzata Bogusławska Iwona Hulewicz - Sroczyńska Jolanta Ignaczak Bożena Szulc Zofia Szymańska Małgorzata Wróbel 1
WSTĘP: Ministerstwo Edukacji Narodowej ustanowiło rok szkolny 2015/2016 Rokiem Otwartej Szkoły. Szkoła XXI wieku otwarta jest na kulturę, sztukę, sport, środowiska lokalne. Potrafi korzystać z tego, co ją otacza. Na podstawie przepisów ustawy o systemie oświaty (art.35 ust.2 pkt.1), ustalono także kierunki realizacji polityki oświatowej państwa. W roku szkolnym 2015/2016 jednym z kierunków polityki oświatowej państwa jest rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Ewaluację przeprowadzono na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324). Wyniki ewaluacji zostały zawarte w niniejszym raporcie. BADANY OBSZAR: Kompetencje czytelnicze uczniów. CELE EWALUACJI: 1. Uzyskanie informacji nt. poziomu czytelnictwa uczniów. 2. Zbadanie form rozwijania czytelnictwa stosowanych przez nauczycieli. PRZEDMIOT EWALUACJI: Rozwijanie kompetencji czytelniczych i upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci. PYTANIA KLUCZOWE: 1. Jakie jest zainteresowanie czytelnictwem wśród dzieci? 2. Z jakich form popularyzacji czytelnictwa uczniowie korzystają? 3. Jakie działania podejmują nauczyciele, aby promować czytelnictwo? 4. Jakie działania podejmują rodzice, aby promować czytelnictwo? KRYTERIA EWALUACJI: 1. Uwzględniając potrzeby uczniów szkoła stwarza warunki do rozwoju kompetencji czytelniczych. 2. Uczniowie wykazują się samodzielnością w rozwijaniu kompetencji czytelniczych. METODY BADAWCZE I NARZĘDZIA POMIAROWE: Ankiety skierowane do: uczniów klas: 3b, 4b, 5b i 6b rodziców uczniów klas: 3b, 4b, 5b i 6b nauczycieli Wywiad z nauczycielem bibliotekarzem Analiza dokumentacji biblioteki szkolnej 2
CZAS PRZEPROWADZENIA EWALUACJI: X 2015 V 2016 SPOSÓB PREZENTACJI: Raport jako dokument przedstawiony dyrektorowi szkoły i umieszczony na stronie internetowej szkoły. Sprawozdanie dla Rady Pedagogicznej zaprezentowane na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 11 V 2016r. ANALIZA ANKIET SKIEROWANYCH DO UCZNIÓW, RODZICÓW I NAUCZYCIELI Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczniów. Ankietę przeprowadzono w następujących klasach i wzięło w niej udział: 3b - 24 uczniów 4b - 19 uczniów 5b - 25 uczniów 6b - 25 uczniów suma 93 uczniów Uczniom zadano 9 pytań, na które odpowiadali następująco: 1. Pytanie: Czy lubisz czytać książki? Klasa Tak Nie 3b 23 1 4b 13 4 5b 9 15 6b 14 11 suma 59 31 % 63% 33% *4% uczniów nie udzieliło odpowiedzi. 3
Większość uczniów lubi czytać. Zainteresowanie czytelnictwem spada wraz z wiekiem uczniów. 2. Pytanie: Ile książek przeczytałeś w I półroczu roku szkolnego 2015/16? Klasa Liczba przeczytanych książek w przeliczeniu na jednego ucznia 3b 12,3 4b 6,7 5b 3,3 6b 3,3 suma 24,8 W I półroczu badani uczniowie przeczytali 592 książki, w tym na każdego ucznia przypada około 25 książek. Wraz z wiekiem zainteresowanie czytelnictwem spada. 4
3. Pytanie: Co czytasz najchętniej? (można wybrać kilka odpowiedzi) Klasa Lektury Inne ( o sporcie, Czasopisma przyrodzie, bajki itp.) 3b 9 19 2 4b 2 20 8 5b 3 20 8 6b 8 16 9 suma 22 75 27 93 C o c zytas z najc hętniej? 75 27 22 B adanych Inne C z asopisma L ektury Uczniowie najchętniej czytają książki przyrodnicze, o sporcie, bajki itp. Natomiast niechętnie czytają lektury. 4. Pytanie: Jak czytasz książki? Klasa Czytam samodzielnie Czytają mi rodzice 3b 23 1 4b 18 1 5b 24 0 6b 25 1 suma 90 3 % 97% 3% 5
Czytają mi rodzice 3% Jak czytasz książki? Czytam samodzielnie 97% Zdecydowana większość uczniów czyta samodzielnie. 5. Pytanie: Jak często czytasz książki? Klasa Codziennie Kilka razy w tygodniu Raz na tydzień Kiedy muszę Nie czytam wcale 3b 8 11 3 2 0 4b 5 7 4 3 0 5b 0 11 4 10 0 6b 2 3 6 12 2 suma 15 32 17 27 2 1/3 badanych uczniów czyta książki kilka razy w tygodniu. 6
6. Pytanie: Skąd bierzesz książki? (można wybrać kilka odpowiedzi) Klasa Z zasobów domowych Z biblioteki szkolnej Z innych bibliotek Pożyczam od kolegów 3b 19 18 8 0 4b 18 13 5 1 5b 18 14 11 2 6b 22 16 10 4 suma 77 61 34 7 Uczniowie głównie korzystają z zasobów domowych, najmniej uczniów pożycza książki od kolegów. 7. Pytanie: Z jakiej formy książki korzystasz najchętniej? Klasa Książka drukowana Audiobooki E-booki 3b 21 2 1 4b 18 0 1 5b 21 4 0 6b 16 6 3 suma 76 12 5 7
Najchętniej uczniowie wybierają książki drukowane. 8. Pytanie: Podkreśl te działania, podejmowane w szkole, które najbardziej zachęcają Cię do czytania książek? (można wybrać kilka odpowiedzi) 3b 4b 5b 6b suma Działania 13 12 12 7 44 Spotkanie z autorem książek 3 3 5 2 13 Lekcje biblioteczne 13 3 14 4 34 Konkursy organizowane przez bibliotekę szkolną (np. na okładkę do ulubionej książki) 3 9 5 2 19 Wycieczki do bibliotek miejskich 3 1 5 2 11 Głośne czytanie książek (akcja Cała Polska czyta dzieciom ) 7 7 6 6 26 Polecenie ciekawej książki przez nauczyciela 8 13 18 18* 57 Polecenie ciekawej książki przez kolegę/koleżankę *Pięcioro uczniów nie zaznaczyło żadnej odpowiedzi. 8
Najbardziej zachęca uczniów do czytania polecenie danej pozycji książkowej przez kolegów, w następnej kolejności spotkanie z autorem książek oraz konkursy organizowane przez biblioteki. 9. Pytanie: Jak rodzice zachęcają Cię do czytania książek? (można wybrać kilka odpowiedzi) 3b 4b 5b 6b suma Działania 13 5 4 0 22 Czytam na głos domownikom 1 2 0 0 3 Czytają mi rodzice 5 3 0 2 10 Czytam wspólnie z dorosłymi 12 8 14 15 49 Otrzymuję książki w prezencie 18 15 16 13 52 Mam możliwość wyboru książki 11 9 13 11 44 Rodzice polecają mi ciekawe książki 2 0 6 6 14 Rodzice nie zachęcają mnie do czytania 9
Rodzice zachęcają dzieci do czytania książek najczęściej poprzez umożliwienie dzieciom samodzielnego wyboru książki, kupują dzieciom książki w prezencie, a także polecają im ciekawe tytuły książek. Wyniki ankiety skierowanej do rodziców. Ankietę przeprowadzono wśród rodziców uczniów następujących klas i wzięło w niej udział: 3b 21 rodziców 4b 18 rodziców 5b 19 rodziców 6b 20 rodziców suma 78 rodziców Rodzicom zadano 4 pytania, na które odpowiadali następująco: 10
1. Pytanie: Czy Pani/Pana dziecko lubi czytać książki? Klasa Tak Nie Nie wiem 3b 16 5-4b 11 7-5b 11 8-6b 11 9 - suma 49 (63%) 29 (37%) - Większość rodziców potwierdziła, że ich dzieci lubi czytać książki. 2. Pytanie: Co Pani /Pana dziecko czyta najchętniej? Klasa Lektury Inne książki Czasopisma Nie wiem 3b 3 16 1 1 4b 3 15 - - 5b 1 13 9-6b 2 16 2 1 11
suma 9 60 12 2 Najwięcej osób wskazało, że ich dzieci najchętniej wybierają inne książki, tzn. przyrodnicze, bajki, o sporcie itp. 2 osoby przyznały, że nie wiedzą, co lubi czytać ich dziecko. 3. Pytanie: W jaki sposób zachęca Pani/Pan swoje dziecko do czytania? (można wybrać kilka odpowiedzi) Klasa Głośne czytanie przez dziecko Wspólne czytanie z dzieckiem Książka jako prezent Wspólne wybieranie książek Polecam dziecku tytuły Inne Nie zachęcam 3b 6 15 12 14 4 - - 4b 5 11 10 7 2-1 5b 3 13 7 13 13 - - 6b - 6 12 13 6-2 suma 14 45 41 47 25-3 12
Najwięcej rodziców wskazało, że zachęca swoje dziecko do czytania książek poprzez wspólne wybieranie tytułów książek, 3 osoby przyznały, iż nie zachęcają dzieci do czytania. 4. Pytanie: Czy Pani/Pana zdaniem biblioteka szkolna spełnia potrzeby dzieci? Klasa Tak Nie Nie wiem 3b 16 2 4 4b 14 1 3 5b 13-5 6b 13 2 4 suma 56 (73%) 5 (6%) 16 (21%) 13
Zdaniem większości rodziców biblioteka szkolna spełnia potrzeby uczniów. Rodzice jednocześnie wskazali, że ich zdaniem w bibliotece brakuje nowości wydawniczych i jest zbyt mała liczba lektur szkolnych. Wyniki ankiety skierowanej do nauczycieli. W ankiecie wzięło udział 26 nauczycieli. Ankieta zawierała 2 pytania. Udzielono następujących odpowiedzi: 1. Pytanie: Jakie działania Pani/Pan podejmuje, aby promować czytelnictwo wśród dzieci? 14 nauczycieli poleca uczniom tytuły ciekawych lektur, starając się zainteresować dzieci proponowaną lekturą, która ma wzbogacić ich wiedzę, a także rozwinąć zainteresowania i wyobraźnię oraz słownictwo uczniów, 13 nauczycieli czyta głośno w klasie, świetlicy lub podczas przerw lekcyjnych pozycje z literatury dziecięcej: baśnie, opowiadania, wiersze lub słucha z dziećmi płyt CD z nagraniami lektur, 6 ankietowanych zachęca uczniów do brania udziału w konkursach bibliotecznych szkolnych i pozaszkolnych, a ponadto 2 do korzystania z biblioteki szkolnej 2 odwiedza razem z uczniami biblioteki miejskie, 5 organizuje konkursy nt. książki (plastyczne, czytelnicze, recytatorskie) 14
Poza tym nauczyciele promują czytelnictwo wśród uczniów poprzez: prowadzenie zajęć czytelniczych w ramach akcji Cała Polska czyta dzieciom, zachęcanie uczniów do prowadzenia dzienniczka lektur oraz albumów dotyczących wiadomości o autorze książek, ustalanie z uczniami rankingu ulubionych książek i opowiadanie o nich na tej podstawie uczniowie wybierają lekturę do czytania, organizację i udział w spotkaniach z pisarzem, współpracę z domem rodzinnym dzieci w zakresie czytelnictwa, polecanie tytułów ciekawych książek podczas spotkań z rodzicami 2. Pytanie: Czy Pani/Pana zdaniem szkolna biblioteka spełnia potrzeby dzieci? *1 osoba nie zaznaczyła odpowiedzi Tak Nie Nie wiem 23 (88%) 0 2 (8%) Zdaniem nauczycieli biblioteka szkolna spełnia potrzeby dzieci. 1osoba wskazała, iż księgozbiór biblioteki mógłby być systematycznie uzupełniany. 15
WYWIAD Z NAUCZYCIELEM BIBLIOTEKARZEM Przeprowadzono wywiad z nauczycielem bibliotekarzem p. Małgorzatą Wróbel. Podczas wywiadu uzyskano następujące odpowiedzi: - Czy uczniowie naszej szkoły lubią czytać książki? Ze statystyki wynika, że ok. 70% uczniów naszej szkoły czyta książki. - Czy uczniowie często odwiedzają bibliotekę? Pomimo tego, że żyjemy w dobie komputerów, nadal dużo dzieci chętnie sięga po książki, największe grono to najmłodsi czytelnicy uczniowie z klas I i II. - Jakie książki dzieci wypożyczają najchętniej? Najchętniej uczniowie wypożyczają książki z beletrystyki (o sporcie, przyrodzie, bajki), także książki popularno- naukowe, a na końcu lektury szkolne. - Czy nasza biblioteka zaspokaja potrzeby uczniów naszej szkoły? Chociaż nasza biblioteka nie jest duża, to jednak jeżeli chodzi o książki, głównie lektury to jest ich wystarczająca ilość. W pierwszym semestrze biblioteka wzbogaciła się o 117 nowych egzemplarzy. W II semestrze zaplanowane są Urodziny biblioteki i na pewno uczniowie znowu podarują kolejne książki w prezencie. - W jaki sposób stara się Pani zachęcić uczniów do czytania książek? Aby zachęcić uczniów do czytania książek podejmowałam następujące działania: organizowałam konkursy biblioteczne ( na okładkę, na zakładkę, Ulubiony bohater literacki, Biblioteka moich marzeń ), prowadziłam kiermasze taniej książki, biblioteka szkolna wzięła udział w konkursie organizowanym przez MEN pt.,,książki naszych marzeń", współorganizowałam Dzień Pluszowego Misia, zorganizowałam dla uczniów klas I Pasowanie na czytelnika, z okazji Walentynek zaprosiłam uczniów na randkę z książką, współorganizuję spotkanie autorskie z p.pawłem Wakułą autorem wielu książek dla dzieci i młodzieży, zorganizuję urodziny biblioteki, zorganizowałam popołudnie w bibliotece, podczas którego polecałam uczniom do czytania ciekawe pozycje książkowe. Przy bibliotece działa Koło Dziennikarskie, które systematycznie wydaje gazetkę szkolną pt.,,co słychać w 8". Ponadto przy bibliotece działa centrum multimedialne, w którym uczniowie przygotowują się do lekcji, konkursów, a także korzystają z internetu. 16
Zatem wnioskuje się, iż nauczyciel bibliotekarz prowadzi wiele działań, mających na celu upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci. W bibliotece brakuje nowości wydawniczych. WYNIKI EWALUACJI I WNIOSKI KOŃCOWE Na podstawie analizy dokumentów stwierdza się, że: 1. Większość badanych dzieci (63% w/g wskazań uczniów i 63 % rodziców) lubi czytać książki. 2. Ok. 70 % uczniów naszej szkoły czyta książki. 3. Najwięcej książek wypożyczają uczniowie klas I-III. 4. W I półroczu roku szkolnego 2015/2016 najwięcej książek przeczytali uczniowie klasy 3b, a najmniej 5b i 6b. 5. Uczniowie najchętniej czytają książki o przyrodzie, sporcie, bajki, następnie czasopisma, a na ostatnim miejscu wybierają lektury. Potwierdzili to także rodzice. 6. Uczniowie najchętniej czytają samodzielnie, kilka razy w tygodniu. 7. Największa ilość uczniów korzysta z zasobów domowych, a w następnej kolejności z zasobów biblioteki szkolnej. 8. Uczniowie chętniej sięgają po książkę drukowaną, a rzadziej po audiobooki. 9. Najbardziej zachęca uczniów do czytania polecenie danej pozycji książkowej przez kolegów, w następnej kolejności spotkanie z autorem książek, a dopiero na czwartym miejscu polecenie książki przez nauczyciela. 10. Nauczyciele podejmują szereg różnorodnych działań promujących czytelnictwo wśród uczniów. Są to: polecanie uczniom tytułów ciekawych lektur, zainteresowanie dzieci proponowaną lekturą, która ma wzbogacić ich wiedzę, a także rozwinąć zainteresowania i wyobraźnię oraz słownictwo uczniów, głośne czytanie w klasie, świetlicy lub podczas przerw lekcyjnych pozycji z literatury dziecięcej: baśni, opowiadań, wierszy lub słuchanie z dziećmi płyt CD z nagraniami lektur, zachęcanie uczniów do brania udziału w konkursach bibliotecznych szkolnych i pozaszkolnych, a także do korzystania z biblioteki szkolnej, odwiedzanie razem z uczniami bibliotek miejskich, organizowanie konkursów nt. książki (plastycznych, czytelniczych, recytatorskich), także wielorakich spotkań z książką, prowadzenie zajęć czytelniczych w ramach akcji Cała Polska czyta dzieciom, 17
zachęcanie uczniów do prowadzenia dzienniczka lektur oraz albumów dotyczących wiadomości o autorze książek, ustalanie z uczniami rankingu ulubionych książek i opowiadanie o nich, organizację i udział w spotkaniach autorskich, prowadzenie kiermaszów książek, współpracę z domem rodzinnym dzieci w zakresie czytelnictwa. 11. Rodzice zachęcają swoje dzieci do czytania najczęściej poprzez wspólny wybór książek, a potem kolejno: poprzez czytanie wspólnie z dziećmi oraz wręczanie dzieciom książki jako prezentu. Potwierdzili to także uczniowie. 12. Biblioteka jest ważnym ogniwem w rozwijaniu kompetencji czytelniczych i upowszechnianiu czytelnictwa wśród dzieci. 13. W bibliotece brakuje nowości wydawniczych. MOCNE STRONY 1. Większość uczniów naszej szkoły lubi czytać, najchętniej wybiera książki drukowane. 2. Nauczyciele podejmują szereg różnorodnych działań promujących czytelnictwo. 3. Biblioteka spełnia oczekiwania uczniów, rodziców i nauczycieli. 4. Uwzględniając potrzeby uczniów szkoła stwarza warunki do rozwoju kompetencji czytelniczych uczniów. 5. Rodzice włączają się w promowanie czytelnictwa wśród swoich dzieci. SŁABE STRONY 1. Uczniowie niechętnie czytają lektury szkolne. 2. Zainteresowanie czytelnictwem spada wraz z wiekiem uczniów. 3. Zasoby biblioteki zawierają mało nowości wydawniczych. REKOMENDACJE 1. Kontynuować podejmowane działania rozwijające kompetencje czytelnicze wśród uczniów. 2. Wzmacniać współpracę nauczycieli z nauczycielem bibliotekarzem w celu doboru tytułów kupowanych książek do potrzeb i zainteresowań uczniów i nauczycieli. 3. Systematycznie powiększać księgozbiór biblioteki o nowości wydawnicze. 18