PROJEKT ELEKTRYCZNY STADIUM: PROJEKT BUDOWLANY I WYKONAWCZY TYTUŁ PROJEKTU: INSTALACJE ELEKTRYCZNE POMP CIEPŁA ORAZ CENTRALI WENTYLACYJNEJ OBIEKT: HALA WIDOWISKOWO-SPORTOWA UL. SPORTOWA 66, 05-10 NOWY DWÓR MAZOWIECKI INWESTOR: NOWODWORSKI OŚRODEK SPORTU I REKREACJI UL. SPORTOWA 66, 05-10 NOWY DWÓR MAZOWIECKI PROJEKTOWAŁ: mgr inż. M. Rola upr. bud. LUB/0048/PWOE/04 OPRACOWAŁ: mgr inż. Ł. Boczkowski LUBLIN, PAŹDZIERNIK 2010
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 1.1. Podstawa opracowania... 3 1.2. Zakres opracowania... 3 1.3. Podstawowe dane techniczne projektowanej instalacji... 3 2. OPIS TECHNICZNY... 4 2.1. Zasilanie tablicy TP... 4 2.2. Tablica TP... 4 2.3. Tablica TW... 4 2.4. Ochrona przepięciowa... 5 2.5. Instalacja oświetlenia ogólnego i gniazd wtyczkowych... 5 2.6. Instalacja siłowa - technologia... 5 2.7. Instalacja sterownicza i sygnalizacyjna... 5 2.8. Instalacja wentylacji... 6 2.9. Ochrona od porażeń prądem elektrycznym warunki i wytyczne BHP... 6 3. Obliczenia techniczne... 8 3.1. Dobór linii wlz, wyznaczenie obciążeń... 8 3.2. Zabezpieczenia i spadki napięć... 8 3.3. Skuteczność ochrony przed skutkami przeciążeń... 8 4. UWAGI KOŃCOWE... 9 INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA... 10 Oświadczenie projektanta... 13 SPIS RYSUNKÓW Nr E1/11 Nr E2/11 Nr E3/11 Nr E4/11 Nr E5/11 Nr E6/11 Nr E7/11 Nr E8/11 Nr E9/11 Nr E10/11 Nr E11/11 Plan trasy WLZ Rzut pomieszczenia pomp ciepła - inst. siłowa Rzut pomieszczenia pomp ciepła - inst. sterownicza Rzut pomieszczenia pomp ciepła Schemat tablicy TP - część siłowa Schemat podłączenia regulatora pomp ciepła Schemat podłączenia pomp ciepła Schemat układu sterowania zaworów PC1 Schemat układu sterowania zaworów PC2 Schemat tablicy TP- sygnalizacja awarii Schemat tablicy TP - rozmieszczenie elementów 2
1. WSTĘP 1.1. Podstawa opracowania zlecenie-umowa zawarta z Inwestorem wytyczne wykonywania instalacji w/g Prawa Budowlanego wytyczne branżowych projektu sanitarnego przepisy i normy związane uzgodnienia międzybranżowe 1.2. Zakres opracowania Opracowanie stanowi projekt budowlano-wykonawczy instalacji elektrycznych pomp ciepła oraz centrali wentylacyjnej w budynku hali widowiskowo-sportowej w Nowym Dworze Mazowieckim przy ul. Sportowej66. Opracowanie obejmuje: Wewnętrzną linię zasilająca tablicę TP, Tablicę TP, Instalacje elektryczne związanych z technologią pompy ciepła, Zasilanie centrali wentylacyjnej, Instalację oświetlenia i gniazd serwisowych pomieszczenia pomp ciepła, Instalację połączeń wyrównawczych, 1.3. Podstawowe dane techniczne projektowanej instalacji a) Napięcie zasilania i robocze Un=400V b) Moc zainstalowana Pi=48,31 kw c) Moc zapotrzebowana Pz = 41,1 kw d) Ochrona od porażeń prądem elektrycznym: Szybkie wyłączanie w układzie TN-C-S realizowane przez: wyłączniki różnicowo-prądowe 30mA dla odbiorników ręcznych w I klasie ochronności, przyłączanych za pośrednictwem gniazd wtyczkowych; urządzenia w II klasie ochronności (obudowy urządzeń). 3
2. OPIS TECHNICZNY 2.1. Zasilanie tablicy TP Tablicę TP należy zasilić kablem typu YKY 5x35mm2 z rozdzielni głównej budynku hali sportowej. Kabel układać w rurze osłonowej przeznaczonej do przestrzeni otwartych odpornej na działanie promieni UV na elewacji budynku. Plan trasy pokazano na rysunku nr E1/10. Obwód w rozdzielni RG należy zabezpieczyć wyłącznikiem mocy typu DPX 160 80A. 2.2. Tablica TP Projektowaną tablicę TP - pomieszczenie pompy ciepła, należy wykonać wg schematów ideowych i rysunków zawartych w niniejszym projekcie. Miejsce zainstalowania pokazano na planie instalacji elektrycznej. Tablica TP zawiera aparaty do zasilania i sterowania wszystkich urządzeń w pomieszczeniu pomp ciepła. Na drzwiach tablicy należy zamontować przełączniki wyboru trybu pracy pomp i grzałek, zgodnie z projektem. Elementy na drzwiach opisać w sposób trwały z zastosowaniem grawerowanych opisów. Elementy wewnątrz tablicy opisać zgodnie z projektem stosując trwałe oznaczniki. Listwy zaciskowe ponumerować stosując typowe dla nich oznaczniki. Tablicę wyposażyć w schemat elektryczny. Z tablicy TP należy wyprowadzić obwód zasilający dla tablicy centrali wentylacyjnej TW. Linię wykonać przewodem YDY 5x6mm2 układanym na korycie kablowym według trasy pokazanej w projekcie. 2.3. Tablica TW Obwody projektowanej centrali wentylacyjnej należy zasilić z tablicy zasilającosterowniczej dostarczanej wraz centralą. Tablicę należy zamontować w pomieszczeniu pomp ciepła w miejscu wskazanym na rzutach. 4
2.4. Ochrona przepięciowa Zgodnie z obowiązującymi przepisami należy stosować dodatkową ochronę przepięciową na wewnętrznych instalacjach elektrycznych. W tym celu w tablicy TP należy zamontować ochronniki przepięciowe typu DEHNquard, które przyłączyć po stronie wtórnej do zacisku PE. Rezystancja przewodów odprowadzających <10 omów. 2.5. Instalacja oświetlenia ogólnego i gniazd wtyczkowych Instalację wykonać przewodami kabelkowymi typu YDY o izolacji 750V układanymi w ciągach pionowych do wyłączników, puszek i gniazd wtyczkowych n/t w korytach i rurkach osłonowych. Przekroje przewodów podano na schematach ideowych. Instalację wykonać w oparciu o osprzęt na-tynkowy o IP65. Gniazda wtyczkowe instalować na ścianie na wysokości około 1,2m od podłogi. Oprawy oświetleniowe zastosować szczelne IP65. Rozmieszczenie i typy opraw podano na rysunku plan instalacji oświetleniowych. 2.6. Instalacja siłowa - technologia Obejmuje zasilanie regulatorów, pomp oraz napędów zaworów w pomieszczeniu pomp ciepła. Instalacje wykonać przewodami kabelkowymi miedzianymi, układanymi w korytku metalowym, zejścia w rurkach RL z tworzyw sztucznych. Przekroje linii zasilających i wielkości zabezpieczeń podano na schemacie ideowym. 2.7. Instalacja sterownicza i sygnalizacyjna Instalacja sterownicza obejmuje obwody wychodzące od regulatorów, do czujników, siłowników i pomp ujętych projektem instalacji grzewczych. Pompy sterowane z regulatora będą włączane za pomocą przełącznika wyboru trybu pracy pompy. Regulator kaskady pomp ciepła w wykonaniu naściennym typ WPMW II należy zamontować obok tablicy TP. Schemat podłączeń pokazano na rysunku E6/11. Przed uruchomieniem instalacji układ sterowania należy zweryfikować z dokumentacją producenta. 5
Oprócz typowej automatyki zaprojektowano układ sygnalizacji awarii. Układ sygnalizacji alarmowej przy awarii technologicznej służy do informowania obsługi o zaistniałej awarii urządzeń. Schemat sygnalizacji ujęto w niniejszym projekcie. Awaria któregoś z urządzeń powoduje zadziałanie sygnału alarmowego optycznoakustycznego. Sprawdzenie instalacji alarmowej dokonuje się poprzez naciśnięcie przycisku S2. Odłączenie sygnału alarmowego odbywa się przez przełączenie wyłącznika S3 (sygnał dźwiękowy zostaje wyłączony samoczynnie poprzez przekaźnik czasowy). UWAGA: Należy pamiętać aby po usunięciu awarii ponownie załączyć obwód sygnalizacji alarmowej przełącznikiem S3. Sposób działania poszczególnych układów wynika ze schematów ideowych. Przekroje przewodów podano na rysunkach. 2.8. Instalacja wentylacji Centrale wentylacyjne zasilone będą poprzez szafę zasilająco-sterownicza dostarczaną przez producenta urządzeń wentylacyjnych. Szafa zasilająco-sterownicza TW zlokalizowana będą w pomieszczeniu pomp ciepła. Projekt obejmuje ułożenie linii zasilającej z tablicy TP do szafy sterowniczej TW. Pozostałe instalacje central wentylacyjnych należy wykonać zgodnie z dokumentacją dostarczoną przez producenta urządzeń wentylacyjnych. Przewody układać w korytach kablowych wyposażonych w dekle, odpornych na działanie warunków atmosferycznych. Podejścia do urządzeń wykonać w rurach elektroinstalacyjnych. W układzie sterowania należy przewidzieć obwody sterownicze dla pompy obiegu ciepła technologicznego oraz napędu zaworu trójdrogowego. 2.9. Ochrona od porażeń prądem elektrycznym warunki i wytyczne BHP Zgodnie z obowiązującymi przepisami zastosowano następujące środki ochrony przeciwporażeniowej: 1. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim (ochrona podstawowa): izolowanie części czynnych, 6
obudowy o stopniu ochrony wyższym od IP2x. 2. Ochrona przed dotykiem pośrednim (ochrona dodatkowa): Szybkie samoczynne wyłączenie zasilania w układzie sieci TN-C-S realizowane przez zastosowanie urządzeń zabezpieczających: - przeciążeniowych (wyłączniki instalacyjne i bezpieczniki), - wyłączników różnicowoprądowych, - stosowanie urządzeń II klasy ochronności, Zgodnie z zastosowanym systemem sieci zasilanie urządzeń 1 fazowych należy wykonać przewodem 3 żyłowym (L, N, PE), zasilanie urządzeń 3 fazowych należy wykonać przewodem 5-cio żyłowym (L1, L2, L3, N, PE), lub 4-ro żyłowym (L1, L2, L3, PE). UWAGA: Przewód neutralny N pełni rolę przewodu roboczego i nie wolno go łączyć z zaciskami ochronnymi aparatów i urządzeń elektrycznych. Przewód ochronny PE należy przyłączyć do zacisku ochronnego urządzenia oraz połączyć z zaciskiem ochronnym PE w szafie. W pomieszczeniu pomp ciepła należy ułożyć szynę wyrównawczą (bednarka 20x3, przewód LgY16 mm2), do której należy podłączyć szynę uziemiającą w szafie TP, rury c.o., wodociągowe, obudowy pomp ciepła, kanały wentylacyjne. Konstrukcję wsporczą centrali wentylacyjnej należy objąć instalacją połączeń wyrównawczych. Wszystkie części metalowych korytek kablowych należy połączyć ze sobą trwale za pomocą elastycznego przewodu żółto zielonego, a skrajne elementy połączyć w kotłowni z siecią wyrównawczą. Całość instalacji wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wszelkie prace montażowe, wykonawcze i czynności serwisowe prowadzone przy pompach ciepła, centralach wentylacyjnych, szafach zasilająco sterujących oraz elementach automatyki powinny być prowadzone z zachowaniem przepisów BHP. 7
3. Obliczenia techniczne 3.1. Dobór linii wlz, wyznaczenie obciążeń Moc zainstalowaną wyznaczono na podstawie : dla odbiorów oświetleniowych z ilości i mocy punktów świetlnych, dla gniazd wtyczkowych przyjęto średnio 200 W/gn, dla odbiorników technologicznych moc wyznaczono w oparciu o wytyczne technologiczne. Linie zasilające (wlz) oraz przewody instalacyjne dobrano z uwzględnieniem środowiska ułożenia oraz zachowania warunku: I s I B Idd oraz I w 1, 45Idd gdzie: I B - prąd znamionowy zabezpieczenia I dd dopuszczalne długotrwałe obciążenie przewodu I W prąd powodujący zadziałanie zabezpieczenia Wyniki obliczeń oraz dobór przekroju przewodów WLZ zgodnie z załącznikiem nr 1. 3.2. Zabezpieczenia i spadki napięć Załącznik nr 1. 3.3. Skuteczność ochrony przed skutkami przeciążeń Załącznik nr 1. 8
4. UWAGI KOŃCOWE Całość robót wykonać zgodnie z projektem i przepisami PBUE, PN, BHP i Prawa Budowlanego. W kwestiach spornych dotyczących budowy instalacji wykonawca zasięgnie opinii głównego projektanta, inspektora nadzoru, a tam gdzie konieczne - Inwestora. Sporządzić dokumentację powykonawczą. Po zakończeniu w/w robót - zgłosić i przeprowadzić odpowiednie odbiory techniczne. Zwraca się uwagę, by wszelkie stosowane urządzenia elektryczne posiadały odpowiednie świadectwa i atesty techniczne. Opracował: mgr inż. Mariusz Rola 9
INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA CZĘŚĆ ELEKTRYCZNA INWESTYCJA: INSTALACJE ELEKTRYCZNE POMP CIEPŁA I CENTRALI WENTYLACYJNEJ W BUDYNKU HALI WIDOWISKOWO-SPORTOWEJ W NOWYM DWORZE MAZOWIECKIM INWESTOR: NOWODWORSKI OŚRODEK SPORTU I REKREACJI UL. SPORTOWA 66, 05-10 NOWY DWÓR MAZOWIECKI Zespół Imię i nazwisko Nr upr. bud. Podpis Projektant mgr inż. Mariusz Rola LUB/0048/PWOE/04 10
1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji Zakres robót obejmuje wykonanie instalacji elektrycznych: Wykonanie tras koryt oraz rur osłonowych dla przewodów, Wykonanie tablicy elektrycznej Wykonanie instalacji zasilenia oraz sterowania odbiorów technologicznych, Wykonanie pomiarów elektrycznych izolacji wykonanych obwodów, Załączenie instalacji pod napięcie, sprawdzenie poprawności działania i wykonanie pomiarów elektrycznych skuteczności ochrony przeciwporażeniowej. Uruchomienie wykonanych instalacji elektrycznych. Przekazanie niezbędnych dokumentów odbiorowych m.in. dokumentacji powykonawczej, protokołów z wykonanych pomiarów, itd. 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych Istniejący budynek hali widowiskowo-sportowej. 3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą spowodować zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi praca na wysokości przy montażu instalacji, praca przy użyciu elektronarzędzi i sprzętu zmechanizowanego 4. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich występowania podłączenie WLZ-u. 5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Podłączenia wykonywanych instalacji i przewodów WLZ należy wykonać po uprzednim wyłączeniu napięcia w sieci zasilającej oraz zabezpieczeniu przed skutkami przypadkowego pojawienia się napięcia. Procedury określające zasady bezpiecznej pracy zawarte są w przepisach eksploatacji i bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycznych ich stosowanie jest wymagane przez pracowników posiadających zaświadczenia kwalifikacyjne SEP. Każde przedsiębiorstwo wykonawcze ma obowiązek posiadać i stosować instrukcje wykonywania prac zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa.
6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń. Powołanie kierownika robót. Wyposażenie budowy w odpowiednie tablice informacyjne i instruktażowe, sprzęt pierwszej pomocy, BHP i P.Poż. Przeprowadzenie szkolenia (instruktażu) pracowników pod względem BHP przed przystąpieniem do realizacji robót na stanowiskach pracy. Procedury określające zasady bezpiecznej pracy zawarte są w przepisach eksploatacji i bezpiecznej pracy, które pracownicy mają obowiązek znać i stosować. Wiedza, o której mowa powinna być potwierdzona zaświadczeniem kwalifikacyjnym. Przedsiębiorstwo wykonawcze ma obowiązek posiadać i stosować instrukcje wykonywania prac zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom w robotach elektroinstalacyjnych: o W sytuacji zagrożenia na terenie budowy wyłączyć zasilanie rozdzielnicy budowlanej, o Stosować sprawny i odpowiedni sprzęt elektro-mechaniczny, o Stosować odpowiedni sprzęt BHP. Projektant: mgr inż. Mariusz Rola 12
Oświadczenie projektanta Lublin, dnia 2010-10-22 OŚWIADCZENIE Projekt budowlano-wykonawczy p.t.: Instalacji elektrycznych pomp ciepła oraz centrali wentylacyjnej w budynku hali widowiskowo-sportowej w Nowym Dworze Mazowieckim przy ul. Sportowej66, został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Podpis projektanta 13
DOBÓR PRZEWODÓW SIŁOWYCH I WLZ Załacznik nr 1 Nr Przewód P i Ps cosφ I B I N Typ s γ I Z k g I Z k g L u ki 2 I 2 1,45xI Z I B <I N <I Zkg I 2 <1,45xI Z obw. Początek Koniec [kw] [kw] [-] [A] [A] Przew [mm 2 ][S/mm 2 ] [A] [-] [A] [m] [%] [-] [A] [A] [TAK/NIE] [TAK/NIE] 1 RG TP 48,31 41,10 0,9 65,91 80 YKY5x 35 57 99 0,9 89,1 110 1,42 1,45 116,0 143,55 TAK TAK 2 TP TW 17,00 15,80 0,9 25,34 32 YDY5x 6 57 41 0,9 36,9 10 0,29 1,45 46,4 59,45 TAK TAK Przewody i zabezpieczenia spełniają wymagania norm: PN-IEC 60364-4-45 PN-IEC 60364-4-473 I B - prąd obliczeniowy obwodu I N - prąd zabezpieczenia I Z - obciążalność przewodu I 2 - prąd zadziałania zabezpieczenia