Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Działanie 7.4 Rozwój transportu intermodalnego Podstawowe informacje Beneficjenci Operatorzy terminali kontenerowych i centrów logistycznych. Zarządy portów morskich (Gdańsk, Gdynia, Szczecin, Świnoujście oraz Police, Darłowo, Kołobrzeg, Elbląg). Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie transportu intermodalnego. Przykładowe rodzaje projektów 1. Budowa lub rozbudowa infrastruktury wchodzącej w skład kolejowych lub morskich terminali kontenerowych. 2. Budowa lub rozbudowa infrastruktury wchodzącej w skład centrum logistycznego, zlokalizowanego w porcie morskim lub na linii kolejowej. 3. Zakup wyposaŝenia terminala/centrum słuŝącego zarządzaniu. 1. Instytucja WdraŜająca - Centrum Unijnych Projektów Transportowych Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) zostało utworzone na mocy Zarządzenia Nr 5 Ministra Transportu z dnia 29 marca 2007 roku. Statutowym przedmiotem działalności Centrum Unijnych Projektów Transportowych jest wdraŝanie programów i projektów rozwoju infrastruktury transportowej, w szczególności programów i projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w okresie programowania 2007 2013, a takŝe opracowywanie i inicjowanie rozwiązań organizacyjnych i systemowych wspierających ich realizację. Zadania Centrum zostały szczegółowo określone w Porozumieniu zawartym 6 listopada 2007 roku pomiędzy Ministrem Transportu a Dyrektorem CUPT oraz w aneksie nr 1 do Porozumienia. Na jego mocy Centrum pełni funkcję Instytucji WdraŜającej (Instytucji Pośredniczącej II stopnia) w systemie wykorzystania funduszy unijnych w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko. Jest odpowiedzialna za realizację projektów transportowych, dla następujących priorytetów: VI. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T VII. Transport przyjazny środowisku VIII. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe Strona internetowa instytucji wdraŝającej: www.cupt.gov.pl 1
2. Dokumenty Dokumenty programowe są do pobrania na stronie internetowej instytucji wdraŝającej www.cupt.gov.pl oraz http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/nss/programy/krajowe/poiis. 2
NajwaŜniejszymi dokumentami dla beneficjentów są: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Wytyczne MRR: Wytyczne w zakresie kontroli realizacji PO IiŚ, Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO IiŚ, Wytyczne w zakresie sprawozdawczości Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Formularz wniosku o dofinansowanie z pomocą publiczną Formularz wniosku o dofinansowanie bez pomocy publicznej Niebieska księga dla infrastruktury drogowej (podręcznik, który prezentuje metody przeprowadzania analizy kosztów i korzyści dla planowanych projektów inwestycyjnych w sektorze transportu) Instrukcja do wypełnienia formularza wniosku o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania na środowisko Załączniki do wniosku: Harmonogram realizacji projektu, Opis projektu, Oświadczenie o kwalifikowalności VAT, Plan finansowania projektu, Plan wystąpień o środki dotacji rozwojowej, Zestawienie wskaźników do monitorowania projektu. Dokumenty konkursowe, wzory wniosków, instrukcje wypełnienia oraz wzory załączników umieszczane są na stronie internetowej instytucji wdraŝającej w ogłoszeniu o konkursie. Elementami wniosku o dofinansowanie są m.in.: 1. dane identyfikacyjne i adresowe 2. informacje nt. projektu 3. wyniki studium wykonalności 4. harmonogram 5. analiza kosztów i korzyści 6. ocena wpływu oddziaływania na środowisko 7. zasadność wkładu publicznego 8. plan finansowania 9. spójność z polityką i prawem wspólnotowym 10. potwierdzenie rzetelności danych 11. załączniki. 3. Kryteria wyboru wniosków Projekty konkursowe wybierane są do dofinansowania w oparciu o kryteria formalne, kryteria merytoryczne I stopnia oraz kryteria merytoryczne II stopnia. Do kryteriów formalnych naleŝą: 1. Wniosek złoŝony w terminie. 2. Wniosek sporządzono na obowiązującym formularzu. 3
3. Wniosek wypełniony jest w języku polskim. 4. Zgodność okresu realizacji z okresem programowym. 5. Kompletność wniosku: - wymagana liczba egzemplarzy wniosku, - wniosek zawiera wszystkie strony, - wszystkie wymagane pola we wniosku zostały uzupełnione, - wniosek zawiera poprawne wyliczenia arytmetyczne, - wersje papierowe i elektroniczna wniosku są toŝsame, 6. Wniosek jest podpisany przez osobę upowaŝnioną. 7. Wniosek opatrzony jest pieczęcią wnioskodawcy. 8. Wniosek posiada komplet załączników. 9. Zgodność z Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko oraz Szczegółowym opisem priorytetów POIiŚ. 10. Strategiczny charakter projektu. 11. Skala oddziaływania projektu (ponadregionalna i krajowa). 12. Wnioskodawca nie podlega wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie. Dodatkowe kryteria formalne: 11. Gotowość projektu do funkcjonowania bezpośrednio po zakończeniu inwestycji. 12. Wskaźniki efektywności ekonomicznej warunki konieczne. 4
Kryteria merytoryczne I stopnia: Nr Kryteria Opis kryterium Zasady oceny kryterium Waga Punktacja Max punktacja Wynik W przypadku, gdy któryś z wymienionych etapów przygotowania projektu nie jest konieczny, a projekt jest gotowy do realizacji otrzymuje maksymalną liczbę punktów 1 Przygotowanie projektu do realizacji 2 Komplementarność 3 Efektywność ekonomiczna 4 Lokalizacja projektu Ocena stanu przygotowania projektu do realizacji Projekt jest powiązany z projektami juŝ zrealizowanymi, w trakcie realizacji lub planowanymi do realizacji, tworzy połączenie spójne z siecią transeuropejską. ERR - ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji PołoŜenie w stosunku do generatorów ruchu Suma punktów (max. 4 pkt): 1 pkt - prawo do dysponowania gruntem na cele budowlane 1 pkt - projekt budowlany 1 pkt - pozwolenie na budowę 1 pkt - dokumentacja przetargowa Suma punktów (max. 4 pkt): 2 pkt - projekt realizuje w całości docelowe rozwiązanie systemowe / projekt jest końcowym elementem docelowego rozwiązania 1 pkt - komplementarność ze zrealizowanymi projektami w ciągu ostatnich 5 lat poprzedzających rok złoŝenia wniosku 1 pkt - komplementarność z równolegle realizowanymi projektami / z projektami zaakceptowanymi do realizacji, tj. mającymi zapewnione finansowanie Wszystkie oceniane projekty zostaną uszeregowane malejąco wg wartości ERR 4 pkt- IV kwartyl (najwyŝsza wartości ERR) projektów 3 pkt - III kwartyl projektów 2 pkt - II kwartyl projektów 1 pkt - I kwartyl (najniŝsza wartość ERR) projektów Suma punktów (max. 3 pkt): 1 pkt - połoŝenie w rejonie ośrodka przemysłowego, ośrodka dystrybucyjnego 1 pkt - połoŝenie w rejonie przejścia granicznego 1 pkt - połoŝenie w sieci AGTC / TERFN 3 12 2 8 2 8 4 12 max liczba punktów 40 5
Kryteria merytoryczne II stopnia: 1. Kompletność dokumentacji aplikacyjnej: wniosku i załączników. 1.1. Poprawność analizy finansowej i ekonomicznej. 1.2. Spójność informacji zawartych we wniosku, załącznikach do wniosku. 1.3. Poprawność identyfikacji i przypisania wydatków projektu z punktu widzenia ich kwalifikowalności. 2. Gotowość techniczna projektu do realizacji na poziomie wymaganym dla danego priorytetu/działania PO IiŚ. 3. Gotowość organizacyjno-instytucjonalna projektu w obszarze zawierania umów. 4. Trwałość projektu 5. Wykonalność finansowa projektu 6. Efektywność energetyczna proponowanych rozwiązań technicznych lub brak wpływu na efektywność energetyczną. 7. Zgodność projektu z wymaganiami prawa dotyczącego ochrony środowiska. 4. Realizacja projektu Realizacja projektu powinna się odbywać zgodnie z umową o dofinansowanie projektu, która określa prawa i obowiązki związane z realizacją projektu dofinansowanego ze środków unijnych. Wzór umowy o dofinansowanie zamieszczany jest najczęściej w dokumentacji konkursowej. Do najwaŝniejszych zasad w trakcie prowadzenia projektu przez beneficjenta naleŝy m.in.: 1. realizacja projektu w pełnym zakresie, zgodnie z Umową i jej załącznikami, z naleŝytą starannością, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego i wspólnotowego 2. realizacja projektu zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie; Opisem Projektu, Harmonogramem Projektu, Decyzją Komisji Europejskiej 3. ustalenie własnych procedur zgodnych z zasadami obowiązującymi w systemie realizacji PO IiŚ 4. ustanowienie Pełnomocnika ds. Projektu, który będzie osobą właściwą do reprezentowania Beneficjenta w kontaktach z Instytucją WdraŜającą w sprawach związanych z realizacją Umowy 5. przekazywanie Instytucji WdraŜającej lub podmiotom przez nią wskazanym, na kaŝde jej wezwanie, informacji i wyjaśnień na temat realizacji Projektu, w tym takŝe do przedkładania oryginałów dokumentów lub ich poświadczonych kopii, w szczególności dokumentów rozliczeniowych dotyczących wydatków kwalifikowalnych, w terminach wskazanych przez Instytucję WdraŜającą. Zmiany w projekcie W trakcie realizacji projektu moŝe wystąpić konieczność dokonania zmian. NaleŜy pamiętać o tym, iŝ niektóre zmiany wymagają tylko poinformowania Instytucji WdraŜające, natomiast inne będą się wiązały z koniecznością wyraŝenia przez Instytucję WdraŜającą zgody na nie. 6
Zmiana warunków realizacji Projektu, która powodowałaby niezgodność Projektu z wnioskiem o dofinansowanie, wymaga zgody Instytucji WdraŜającej. Zmiana warunków realizacji Projektu, która powodowałaby niezgodność z Opisem Projektu, wymaga zgody Instytucji WdraŜającej i IP oraz aneksowania Umowy. Zgody Instytucji WdraŜającej wymaga równieŝ kaŝda zmiana Harmonogramu Projektu. Zmiana powinna być przez Beneficjenta uzasadniona. Instytucja WdraŜająca ustosunkowuje się do zmian zaproponowanych przez Beneficjenta bez zbędnej zwłoki, uzasadniając swoje stanowisko w razie odmowy ich uwzględnienia. Zmiana, która powodowałaby wydłuŝenie okresu realizacji Projektu wymaga aneksowania Umowy. Zmiana warunków realizacji Projektu wynikających z Decyzji KE, wymaga zgody Instytucji WdraŜającej, IP, IZ oraz Komisji Europejskiej i wymaga aneksowania Umowy. Nie jest dopuszczalna zmiana Umowy w zakresie warunków realizacji Projektu, w rezultacie której Projekt przestałby spełniać kryteria wyboru projektów, według których był oceniany, zawarte w dokumencie Kryteria wyboru projektów w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Nie jest dopuszczalna zmiana Umowy w zakresie warunków realizacji Projektu, której rezultatem byłoby nieprzyznanie Projektowi dofinansowania w czasie, gdy Projekt podlegał ocenie w ramach procedury wyboru projektów. 5. Promocja Otrzymanie dofinansowania ze środków unijnych wiąŝe się z szeregiem obowiązków, równieŝ tych związanych z informowaniem o udziale środków unijnych w realizację projektu. Forma prowadzonych działań informacyjnych i promocyjnych zaleŝy od charakteru projektu oraz wartości przyznanego dofinansowania. Beneficjent jest zobowiązany do informowania opinii publicznej o fakcie otrzymania dofinansowania na realizację Projektu w ramach PO IiŚ, zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu 1828/2006. Dokumentem, który reguluje zasady prowadzenia działań informacyjnych i promocyjnych jest Strategia komunikacji Funduszy Europejskich w Polsce w ramach Narodowej Strategii Spójności w latach 2007-2013 oraz Księga identyfikacji wizualnej Narodowej Strategii Spójności. Podstawowym oznakowaniem wszystkich projektów finansowanych ze źródeł unijnych jest flaga Unii Europejskiej. Logotypy Unii Europejskiej oraz PO Infrastruktura i Środowisko są dostępne na stronie http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/nss/promocja. 7
Logotyp PO Infrastruktura i Środowisko: 6. Rozliczanie i sprawozdawczość Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości są określone w umowie o dofinansowanie. Funkcję sprawozdawczą spełnia wniosek o płatność, który jest przedkładany co najmniej raz na trzy miesiące, zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem przedstawionym przez beneficjenta. Wniosek o płatność stanowi dokument, który zestawia informacje na temat wydatków poniesionych w ramach realizacji projektu z opisem tych działań we wniosku. JeŜeli w okresie sprawozdawczym nie wystąpią Ŝaden wydatki beneficjent ma pomimo tego obowiązek przedłoŝenia wniosku o płatność z wypełnioną częścią dotyczą postępu rzeczowofinansowego w projekcie. 8
Na mocy umowy o dofinansowanie, beneficjent jest zobowiązany do przekazywania raportów z osiągniętych efektów do 5 lat po zakończeniu realizacji projektu. Pierwszy raport powinien zostać przekazany do 5 lutego roku następującego po roku, w którym projekt nie był juŝ realizowany (tj. w przypadku zakończenia realizacji projektu 31.12.2008, raport powinien zostać przekazany do 5 lutego 2010 r.). Środki na realizację projektu mogą być wypłacane w formie: - zaliczki - płatności pośredniej - płatności końcowej. Dofinansowanie w formie zaliczki jest przekazywane pod warunkiem ustanowienia zabezpieczenia, Pierwsza transza zaliczki zostanie wypłacona w wysokości wynikającej z Harmonogramu Projektu. KaŜda kolejna transza zaliczki zostaje wypłacona pod warunkiem rozliczenia, poprzez złoŝenie wniosku o płatność, co najmniej 70 % łącznej kwoty przekazanych wcześniej transz. Dofinansowanie w formie płatności pośrednich i końcowej jest przekazywane na rachunek bankowy Beneficjenta po złoŝeniu wniosku o płatność i jego akceptacji przez Instytucję WdraŜającą. Warunkiem przekazania Beneficjentowi płatności pośrednich lub płatności końcowej jest zatwierdzenie przez Instytucję WdraŜającą poniesionych przez Beneficjenta wydatków kwalifikowalnych oraz, w przypadku płatności końcowej, rozliczenie zaliczki w całości. W tym celu Beneficjent jest zobowiązany do składania Instytucji WdraŜającej wniosku o płatność pośrednią co najmniej raz na 3 miesiące oraz złoŝenia wniosku o płatność końcową wraz z raportem końcowym z realizacji Projektu. Pierwszy wniosek o płatność pośrednią Beneficjent ma obowiązek złoŝyć w terminie do 90 dni kalendarzowych od dnia podpisania Umowy. Instytucja WdraŜająca weryfikuje wniosek o płatność pośrednią oraz załączone do niego dokumenty w terminie 60 dni od dnia ich otrzymania. W razie złoŝenia wniosku lub załączników zawierających błędy, lub niekompletnych Beneficjent jest zobowiązany do złoŝenia poprawionego dokumentu w terminie 7 dni. Przekazanie płatności końcowej następuje pod warunkiem zrealizowania pełnego zakresu rzeczowego Projektu, przeprowadzenia przez Instytucję WdraŜającą kontroli na zakończenie realizacji Projektu, której wyniki potwierdzą zrealizowanie Projektu zgodnie z postanowieniami Umowy i decyzji o dofinansowaniu, oraz po rozliczeniu w całości kwoty wykorzystanej zaliczki. 9