Szkoła Podstawowa im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Łukomiu Łukom 2 62-410 ZAGÓRÓW Tel. 063 2762726, 063 2762755 splukom@gmail.com SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Załącznik do uchwały RP z dnia 17.09.2015 r. Uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dniu 17 września 2015 r.
I. WSTĘP: Podstawy teoretyczne. 1. Nadrzędnym celem działań edukacyjnych szkoły jest wszechstronny rozwój ucznia. Edukacja szkolna polega na harmonijnej realizacji zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: a) Statut szkoły. b) Program wychowawczy szkoły. c) Program profilaktyki. Tworzą one spójną całość, a ich przygotowanie i realizacja są zadaniem całej społeczności szkolnej. Osobami szczególnie podatnymi na wchodzenie w uzależnienia czyli wykazującymi zachowania ryzykowne są dzieci i młodzież, których osobowość jest dopiero w fazie formowania się, a istniejące w niej deficyty są czymś naturalnym. Program profilaktyki naszej szkoły będzie przede wszystkim uwzględniał uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych. Będzie tworzył spójną całość z programem wychowawczym szkoły, który jest elementem nadrzędnym. 2. Zasady, którymi kierujemy się tworząc program profilaktyki dla naszej szkoły: a) Warunkiem skutecznej profilaktyki jest włączenie się rodziców oraz innych znaczących dorosłych do programów adresowanych do dzieci i młodzieży. b) Program będzie zawierał działania skierowane na zakwestionowanie niekorzystnych norm, oczekiwań i przekonań oraz działania umożliwiające zbudowanie w ich miejsce norm, przekonań i oczekiwań prawdziwych i pozytywnych. II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO: opracowana na podstawie ankiet, obserwacji i wywiadów. 1. Narastająca agresja wśród dzieci i młodzieży 2. Zaburzona komunikacja w relacji uczeń uczeń, uczeń człowiek dorosły 3. Nieumiejętność polubownego rozwiązywania konfliktów
4. Coraz mniejsza pomoc ze strony rodziców, ubożenie społeczeństwa 5. Narastające trudności z uczniami klas młodszych 6. Coraz większa grupa dzieci niedożywionych Ze względu na przedstawioną diagnozę, działania profilaktyczne uwzględniać będą następujące strategie: 1. informacyjno edukacyjną: nastawioną na przekazywanie informacji o zagrożeniach oraz ćwiczenie ważnych umiejętności życiowych; 2. alternatywną: umożliwiającą uczniom zaspokojenie potrzeby aktywności i osiągnięć poprzez angażowanie się w jakąś pozytywną działalność; 3. specjalistyczną pomoc: dla uczniów z grupy ryzyka, podjęcie działań interwencyjnych. III. CELE OGÓLNE: Nadrzędnym celem programu jest ochrona zdrowia psychicznego i fizycznego, zapobieganie zachowaniom ryzykownym wśród dzieci i młodzieży (w tym profilaktyka uzależnień - kształtowanie postawy asertywnej, rozpoznawanie sytuacji domowej wychowanka, wdrażanie wybranych programów profilaktycznych) oraz stworzenie warunków do nabywania wiedzy i umiejętności służących przeciwdziałaniu wszystkiemu, co zagraża zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci i młodzieży. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE: 1. Promocja zdrowego stylu życia 2. Rozwijanie psychospołecznych umiejętności życiowych uczniów umożliwiających wycofywanie się z ryzykownych zachowań. 3. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych. 4. Ochrona ucznia przed uzależnieniami (kontaktem z używkami takimi jak alkohol, palenie papierosów, narkomania, lekomania, uzależnienia od komputera i innych mediów cyberprzemoc, siecioholizm, fonoholizm). 5. Profilaktyka zagadnień chorób sezonowych (grypy sezonowej, nowej grypy A/H1N1, meningokoków) oraz chorób cywilizacyjnych (astmy oskrzelowej).
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA Treści edukacji prozdrowotnej w programie profilaktycznym będą skupiały się wokół następujących zagadnień tematycznych: 1. Racjonalne żywienie warunkiem prawidłowego rozwoju dziecka. 2. Higieniczny tryb życia. 3. Profilaktyka w zakresie zdrowia psychicznego uczniów. 4. Zapobieganie chorobom zakaźnym. 5. Profilaktyka w zakresie uzależnień. 6. Popularyzowanie wiedzy dotyczącej planowania rodziny. 7. Ochrona środowiska naturalnego budowanie świadomości ekologicznej. 8. Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą. VI. ADRESAT PROGRAMU: Wszyscy uczniowie Szkoły Podstawowej w Łukomiu, nauczyciele, rodzice. VII. REALIZATORZY: Nauczyciele, pielęgniarka szkolna oraz zaproszeni goście, specjaliści. VIII. MIEJSCE REALIZACJI: Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne w Szkole Podstawowej im. KOU w Łukomiu. IX. INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE: 1. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Słupcy 2. Przychodnia Rejonowa SALUS NZOZ SC. w Zagórowie 3. Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Słupcy
4. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zagórowie 5. Miejsko Gminny Ośrodek Kultury w Zagórowie 6. Komisariat Policji w Zagórowie 7. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego X. PROGRAM PROFILAKTYKI OBEJMUJE 4 OBSZARY: 1. Wychowanie 2. Bezpieczeństwo 3. Uzależnienia 4. Zdrowie XI. SPOSÓB REALIZACJI: 1. Pogadanki przeprowadzone przez wychowawców i zaproszonych specjalistów 2. Filmy edukacyjne i profilaktyczne 3. Programy profilaktyczne i zdrowotne z zewnątrz (dla określonej grupy uczniów) 4. Włączanie się społeczności uczniowskiej w akcje charytatywne 5. Małe formy teatralne przygotowywane przez uczniów 6. Wycieczki, rajdy, wizyty w teatrze (obcowanie z kulturą), wyjazdy na zieloną szkołę 7. Spotkania z rodzicami 8. Spotkania rodziców ze specjalistami 9. Udział uczniów w konkursach, olimpiadach 10. Udział uczniów w kołach zainteresowań, organizacjach szkolnych
X. EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI: Działania profilaktyczne zakładają powodowanie zmian w wiedzy, postawach i zachowaniach młodych ludzi. Niezbędne jest więc sprawdzenie czy zrealizowano zakładane cele profilaktyczne. Ewaluacji powinny dokonywać w codziennej praktyce wszystkie osoby prowadzące zajęcia. XI. REALIZACJA DZIAŁAŃ: Obszar zagrożeń AGRESJA BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE I POZA NIĄ Cele Zadania Formy realizacji * wzajemne poznanie się; * budowanie zaufania; * rozwijanie ambicji; * nauka umiejętności komunikowania się; * dostrzeganie mocnych stron ucznia; * kształcenie umiejętności kontroli własnego zachowania; * budowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami; * nauka zachowań asertywnych; * umiejętność samooceny, rozwijania pracy nad sobą; * szanowanie praw innych i własnych; * kształtowanie umiejętności rozróżniania dobra od zła; * szanowanie mienia społecznego i prywatnego * zapoznanie z rożnymi rodzajami zagrożeń; * uczenie dzieci dbałości o bezpieczeństwo oraz zdrowie własne i innych; * uświadamianie skutków niebezpiecznych zabaw i zachowań; * wdrażanie do współodpowiedzialności za bezpieczeństwo; * umiejętność szukania pomocy u innych osób i w odpowiednich instytucjach 1. Stworzenie w szkole atmosfery poczucia bezpieczeństwa. 2. Otoczenie troską dzieci słabszych. 3. Tworzenie więzi koleżeńskich, integracja grup klasowych. 4. Rozpoznawanie przyczyn konfliktów i problemów. 5. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów i konfliktów. 6. Uczenie przestrzegania praw innych i własnych. 7. Uczenie szacunku do mienia społecznego i prywatnego. 8. Praca nad wyeliminowaniem wulgaryzmów ze słownictwa uczniów. 1. Nauczenie podstawowych zasad korzystania ze środków komunikacji publicznej. 2. Przestrzeganie zasad prawidłowego zachowania się w miejscach publicznych. 3. Nauczanie dzieci dostrzegania i reagowania na zagrożenia ze strony obcych. 4. Rozpropagowanie informacji o możliwościach uzyskania pomocy od innych osób lub instytucji. 1. Systematyczne prowadzenie przez cały rok szkolny zajęć kształcących i rozwijających powyższe cele: - w klasach I-III - integralnych ośrodków wielokierunkowej aktywności uczniów, - w klasach IV-VI godzin do dyspozycji wychowawcy. 2. Przestrzeganie praw i obowiązków. 3. Aktywne dyżury nauczycieli zgodnie z grafikiem. 4. Przeprowadzanie dodatkowych dyżurów przed lekcjami. 6. Przeprowadzenie pogadanek z rodzicami na temat narastającej fali agresji i zachowania dzieci. 7. Konwencja o Prawach Dziecka - znajomość i przestrzeganie postanowień Konwencji. 1. Bieżące usuwanie usterek zagrażających bezpieczeństwu 2. Przeprowadzenie pogadanek z rodzicami na temat bezpiecznej drogi do szkoły i z powrotem. 3. Przeprowadzanie systematycznych zajęć edukacyjnych w zakresie bezpieczeństwa przez wychowawców i specjalistów. 4. Organizacja bezpiecznych zabaw i gier dla dzieci przebywających na boisku szkolnym.
5. Wypracowanie w każdej klasie kontraktu współpracy uczniów z nauczycielem i uczniów z innymi uczniami. 6. Umiejętność porozumiewania się uczniów między sobą, prezentowania własnych poglądów, nie atakowanie innych. 5. Organizowanie cyklu różnorodnych konkursów dotyczących bezpieczeństwa. 6. Wykonanie gazetek informacyjnych o wspierających instytucjach. 7. Udział reprezentacji szkoły w konkursie wiedzy o bezpieczeństwie ruchu drogowego 8. Realizacja programu Klub Bezpiecznego Puchatka SPĘDZANIE CZASU WOLNEGO PROMOCJA * wdrażanie do troski o własne dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne, społeczne i duchowe; * rozwijanie zainteresowań i hobby; * uczenie spędzania wolnego czasu. * kształtowanie nawyku higieny jamy ustnej; * kształtowanie odpowiednich nawyków higieny osobistej; * pomoc dzieciom z rodzin najuboższych; * niwelowanie pogłębiających się wad postawy u dzieci. * rozpowszechnienie podstawowych wiadomości dotyczących problematyki HIV/AIDS. *ciągła profilaktyka zagrożeń grypą A/H1N1 oraz chorobami cywilizacyjnymi (astmą oskrzelową, chorobami będącymi następstwem palenia tytoniu) 1. Nauczenie spędzania wolnego czasu zgodnie z zasadami higieny psychicznej i fizycznej. 2. Skierowanie uwagi uczniów na działania pożyteczne, dające radość z życia i zadowolenie z siebie. 3. Rozwijanie zainteresowań uczniów. 1. Uczenie umiejętności dbania o higienę jamy ustnej i kształtowanie nawyków higieny osobistej. 2.Otoczenie troską dzieci z rodzin najuboższych. 3. Rozwijanie zainteresowań sportowych w trosce o prawidłowy rozwój fizyczny dzieci. 4. Propagowanie czynnego wypoczynku. 5. Przekazanie uczniom wiedzy dotyczącej AIDS/HIV, zapobiegania jej skutkom. Kształtowanie właściwego stosunku do osób chorych. 6. Współpraca z OP i PZ PSSE w Słupcy w celu rozpowszechniania działań prozdrowotnych. 1. Zorganizowanie zajęć w ramach kół zainteresowań. 2. Organizowanie imprez klasowych, szkolnych i międzyszkolnych zgodnie z planem pracy wychowawcy. 3. Kontynuowanie współpracy z MGOK-iem w Zagórowie (zorganizowanie w szkole zajęć plastycznych prowadz. przez instruktora). 1. Realizacja programu Ratujemy i uczymy ratować z wykorzystaniem sprzętu pozyskanego z WOŚP. 2. Przeprowadzenie z uczniami kl. I-III cyklu zajęć kształtujących nawyki higieny jamy ustnej z wykorzystaniem filmów edukacyjnych o tematyce zdrowotnej. 3. Kontynuowanie współpracy z GOPS w Zagorowie w celu prowadzenia bezpłatnego dożywiania dzieci z rodzin najuboższych. 4. Wykorzystywanie na zajęciach ruchowych i wychowania fizycznego ćwiczeń korygujących wady postawy. 5. Zorganizowanie Dni Sportu Szkolnego.
ZDROWIA 6.Udział uczniów w szkolnych i pozaszkolnych imprezach sportowych. 7. Udział szkoły w akcji Szklanka mleka 8. Profilaktyka działań A/H1N1, astmy oskrzelowej, chorób cywilizacyjnych 9. Realizacja programów edukacyjnych we współpracy z PSSE w Słupcy: I) Moje Dziecko Idzie do Szkoły program edukacyjny dla rodziców i dzieci oddz. 0. II) Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej Czyste powietrze wokół nas dla uczniów kl. O. III) Projekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy uczniowie kl. O IV) Program edukacji antytytoniowej Nie pal przy mnie, proszę dla uczniów kl. I V) Program profilaktyki palenia tytoniu Znajdź właściwe rozwiązanie dla uczniów starszych klas (IV VI). VI) Program Trzymaj Formę (X edycja krajowa) uczniowie kl. V i VI VII) Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce - Światowy dzień bez tytoniu akcja antynikotynowa cała społeczność szkolna 31 maja 2016r. VIII) Światowy Dzień Zdrowia - akcja podsumowująca działania prozdrowotne w szkole pod hasłem WHO cała społeczność szkolna 07.04. 2016 IX) Profilaktyka chorób zakaźnych(grypa, meningokoki) 10. Przeprowadzenie akcji prozdrowotnych: - 5 x dziennie warzywa i owoce - Światowy Dzień Zdrowia - Śniadanie Daje Moc
ZAGROŻENIE UZALEŻNIENIAMI * wdrażanie do samooceny; * uczenie kontroli zachowania się w określonych sytuacjach, * wdrażanie do samodzielnego i odpowiedzialnego podejmowania decyzji, * umiejętność dokonywania własnych wyborów, * uczenie zdrowego trybu życia * uczenie zachowań asertywnych i umiejętności niepoddawania się presji, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania 1. Uświadamianie uczniom zagrożenia uzależnieniami. 2. Uświadamianie skutków podejmowania decyzji i wyborów: przyczyna skutek. 3. Ochrona uczniów przed niepożądanymi treściami w Internecie oraz brutalnymi programami i grami komputerowymi. 4. Promowanie wiedzy nt. odpowiedzialnej postawy do bezpośredniego korzystania z Internetu i innych mediów. 5. Uświadamianie dzieciom i rodzicom skutków wynikających z korzystania z Internetu (zaniedbywanie swoich obowiązków, zaniedbywanie kontaktów, relacji z innymi, obniżona troska w swoje zdrowie, obniżenie samooceny, wyalienowanie, depresja, zaburzenia snu) 6. Zapobieganie kontaktom z alkoholem, papierosami, narkotykami, lekami oraz innymi środkami psychotropowymi. 7. Zapoznanie uczniów z formami pomocy osobom uzależnionym i zagrożonym uzależnieniom (uczeń wie, do kogo i gdzie zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia uzależnieniem). 1. Godziny do dyspozycji wychowawcy i integralne ośrodki w kl. I-III przeprowadzane zgodnie z planem na temat zagrożeń. 2. Pogadanki i dyskusje przeprowadzane na lekcjach oraz w ramach ścieżki prozdrowotnej. 3. Udział uczniów w spektaklach edukacyjnych o treściach profilaktyki uzależnień oraz treściach zdrowotnych. 4. Spotkania z policjantem. 5. Organizowanie akcji antytytoniowych 6. Sporządzenie regulaminu korzystania z wirtualnej przestrzeni w domu i w szkole. 7. Spotkania z ekspertami uczniów kl. V - VI nt. skutków uzależnień. Szczegółowy sposób realizacji danego zadania i tematyka zajęć zależy od osób prowadzących je. Uwzględniana jest w rocznych planach pracy wychowawczej poszczególnych klas.