1
Spis treści Str. I. WSTĘP... 4 II. POZIOM BEZROBOCIA W POWIECIE BRZESKIM... 5 2.1. Zmiany poziomu bezrobocia... 5 2.2. Napływ i odpływ osób bezrobotnych... 8 III. STOPA BEZROBOCIA... 14 IV. STRUKTURA BEZROBOCIA... 15 4.1. Bezrobotne kobiety... 16 4.2. Bezrobotni z prawem do zasiłku... 19 4.3. Bezrobotni zamieszkali na wsi... 22 4.4. Bezrobotni według gmin... 25 4.5. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy... 27 4.6. Bezrobotni według poziomu wykształcenia... 32 4.7. Bezrobotni według wieku... 35 4.8. Bezrobotni według stażu pracy... 37 4.9. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy... 39 4.10. Bezrobotni według zawodów i specjalności... 41 4.11. Bezrobotni niepełnosprawni... 43 V. INFORMACJE Z REALIZACJI ZADAŃ CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ... 5.1. Pośrednictwo Pracy... 49 48 5.1.1. Marketingowe pośrednictwo pracy... 50 5.1.2. Pośrednictwo pracy dla osób zarejestrowanych... 54 5.1.3. Usługi EURES... 57 5.1.4. Zatrudnienie cudzoziemców... 58 5.1.5. Informacja dotycząca rozwoju przedsiębiorczości na terenie powiatu. 59 5.2. Poradnictwo Zawodowe... 70 2
5.3. Działalność Klubu Pracy... 75 5.4. Organizacja szkoleń... 79 5.4.1. Szkolenia Zawodowe... 79 5.4.2. Studia podyplomowe... 84 5.5. Centrum Aktywizacji Zawodowej Wspiera, Promuje, Inicjuje... 86 VI. ZADANIA INSTRUMENTÓW RYNKU PRACY NA RZECZ PROMOCJI ZATRUDNIENIA, ŁAGODZENIA SKUTKÓW BEZROBOCIA ORAZ AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ... 6.1. Prace interwencyjne... 92 91 6.2. Roboty publiczne... 94 6.3. Staże... 95 6.4. Prace społecznie użyteczne... 97 6.5. Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej... 98 6.6. Refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego... 6.7. Programy z rezerw ministra, realizowane przez PUP w roku... 102 6.8. Aktywizacja osób niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu w ramach środków PFRON... 103 100 VII. FUNDUSZE STRUKTURALNE... 104 VIII. INFORMACJA Z WYKORZYSTANIA ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY... 106 IX. DZIAŁANIA POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W BRZESKU... 109 3
I. WSTĘP I. WSTĘP Zadania Urzędu Pracy reguluje Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 2008 nr 69 poz.415 z późniejszymi zmianami). Poniższa informacja prezentuje, jak kształtowało się bezrobocie w roku na terenie objętym działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku. Zawarto tu również opis czynności i działań, mających na celu aktywizację zawodową osób bezrobotnych i poszukujących pracy, prowadzonych przez Urząd oraz analizę czynników wpływających na zmiany i strukturę podaży pracy oraz popytu na pracę. Rok to czas działania na rynku pracy charakteryzującym się niewystarczającą ilością ofert pracy i drastycznym ograniczeniem środków na aktywizację zawodową osób bezrobotnych. W okresie od stycznia do końca grudnia r., w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku przyjęto do realizacji 1512 ofert pracy, co oznacza że na jedną zgłoszoną ofertę zatrudnienia przypadało w powiecie brzeskim przeciętnie 3 bezrobotnych. Problem braku ofert pracy wynika głównie z postaw pracodawców, które charakteryzują się dużą ostrożnością i wstrzemięźliwością w tworzeniu nowych miejsc pracy. Przedsiębiorcy, nawet jeśli pozyskają dodatkowe zamówienie, wolą zapłacić już zatrudnionym pracownikom niż rekrutować nowych. Istotne znaczenie w przywracaniu na rynek pracy osób bezrobotnych, ma także fakt, że tylko pewna część ofert zatrudnienia funkcjonujących na lokalnym rynku trafia do urzędu pracy. Na fakt ograniczania zatrudnienia w roku nałożył się jeszcze problem znacznego ograniczenia środków z Funduszu Pracy przeznaczonych na aktywizację zawodową osób bezrobotnych - wysokość środków w analizowanym okresie stanowiła ok. 29% limitu z 2010 r. Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku działając w realiach trudnego rynku pracy realizował swoje ustawowe zadania w ramach otrzymanych środków, pozyskiwał również dodatkowe źródła finansowania oraz nawiązywał partnerstwa z innymi instytucjami i firmami. Wszystkie te pracę miały na celu poszerzenie oferty adresowanej do osób bezrobotnych znajdujących się w rejestrach Urzędu. 4
II. POZIOM BEZROBOCIA W POWIECIE BRZESKIM II. POZIOM BEZROBOCIA W POWIECIE BRZESKIM 2.1. ZMIANY POZIOMU BEZROBOCIA Poniższa tabela przedstawia dynamikę zmian poziomu bezrobocia jaką zanotowano na terenie powiatu brzeskiego w latach 2008-, dla porównania z poziomem w województwie małopolskim oraz w Polsce. Stan na 31 grudnia 2008 r. 2009 r. 2010 r. r. powiat brzeski 3.474 4.314 4.133 4.186 województwo małopolskie 97.813 130.007 142.221 145.094 Polska 1.473.742 1.892.680 1.954.706 1.982.676 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku według stanu na koniec grudnia roku wynosiła 4.186 osób, co stanowiło 2,9% wielkości bezrobocia w województwie małopolskim. W stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2010 roku, kiedy to liczba bezrobotnych wynosiła 4.133 osoby, poziom bezrobocia w powiecie brzeskim zwiększył się o 53 osoby tj. wzrost o 1,3%, natomiast w porównaniu do 2009 roku zmniejszył się o 128 osób - spadek o 3%. Podobnie jak w latach poprzednich nadal odnotowuje się przewagę bezrobotnych kobiet w ogólnej populacji zarejestrowanych osób bezrobotnych. Udział kobiet w końcu roku ukształtował się na poziomie 2.478, co stanowiło 59,2% ogółu bezrobotnych. Mężczyźni; 1.708 Kobiety; 2.478 5
Liczbę bezrobotnych na koniec 2010 r. oraz w poszczególnych miesiącach r. przedstawia poniższa tabela. Miesiąc Liczba bezrobotnych ogółem Przyrost lub spadek liczby bezrobotnych* w liczbach dynamika w liczbach Kobiety ogółem w % do ogółu bezrobotnych XII.2010 4.133 X X 2.263 54,8 I. 4.439 + 306 107,4 2.352 53,0 II. 4.555 + 116 102,6 2.364 51,9 III. 4.495-60 98,7 2.389 53,1 IV. 4.376-119 97,4 2.365 54,0 V. 4.163-213 95,1 2.316 55,6 VI. 3.944-219 94,7 2.267 57,5 VII. 3.914-30 99,2 2.280 58,3 VIII. 3.911-3 99,9 2.337 59,8 IX. 3.933 + 22 100,6 2.367 60,2 X. 3.953 + 20 100,5 2.392 60,5 XI. 4.052 + 99 102,5 2.449 60,4 XII. 4.186 + 134 103,3 2.478 59,2 *w stosunku do poprzedniego miesiąca Na przestrzeni r. największy wzrost liczby bezrobotnych w stosunku do poprzedniego miesiąca odnotowano w styczniu roku o 306 osób, tj. więcej o 7,4% (w 2010 r. maksymalny wzrost bezrobotnych również przypadł na miesiąc styczeń). Największy spadek liczby bezrobotnych w stosunku do miesiąca wcześniejszego nastąpił w czerwcu - mniej o 219 osób, tj. o 6,4%. Liczba bezrobotnych wg stanu na koniec 2010 roku oraz w poszczególnych miesiącach roku 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 XII 2010 I II III IV V VI VII VIII IX X XI ogółem 4133 4439 4555 4495 4376 4163 3944 3914 3911 3933 3953 4052 4186 kobiety 2263 2352 2364 2389 2365 2316 2267 2280 2337 2367 2392 2449 2478 XII 6
Analizując powyższe dane odnośnie wzrostu i spadku liczby osób bezrobotnych zauważamy, iż bezrobocie jest zjawiskiem sezonowym, co objawia się w okresowych przyrostach lub spadkach liczby zarejestrowanych w ciągu roku. Najtrudniejsza sytuacja na rynku pracy występuje w miesiącach jesienno - zimowych, kiedy to powrót do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku jest największy. Związane jest to w szczególności z napływem do bezrobocia osób, którym wygasają umowy o pracę oraz osób powracających po zakończonych pracach interwencyjnych i robotach publicznych. Natomiast w okresie wiosenno - letnim, kiedy uruchamiane są prace sezonowe, głównie w budownictwie, rolnictwie i turystyce, liczba osób pozostających w ewidencji ulega obniżeniu. Liczbę bezrobotnych w latach 1990 wg stanu na 31 grudnia, na terenie działania Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku przedstawia poniższy wykres. 800 0 700 0 600 0 500 0 400 0 300 0 200 0 100 0 0 1990r. 1991r. 1992r. 1993r. 1994r. 1995r. 1996r. 1997r. 1998r. 1999r. 2000r. 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 2008r. 2009r. 2010r. r. 3395 5834 7317 7907 7344 6731 6391 4965 4591 5555 6066 6939 6769 6527 5852 5508 4567 3864 3474 4314 4133 4186 Analizując liczbę bezrobotnych w poszczególnych latach stwierdzić należy, iż obecny poziom bezrobocia (4.186 bezrobotnych) jest najbardziej porównywalny do stanu bezrobocia z 2010 roku, kiedy w rejestrach Urzędu Pracy było około 4,1 tys. osób. 7
2.2. NAPŁYW I ODPŁYW OSÓB BEZROBOTNYCH Stan płynności poziomu bezrobocia zależy od dwóch czynników: napływu czyli osób rejestrujących się jako bezrobotne w danym okresie (tzn. osoby nowo zarejestrowane) oraz odpływu czyli liczby osób tracących status bezrobotnego w tym samym czasie (tzn. osoby wyrejestrowane). Jeżeli w pewnym okresie czasu napływ osób do bezrobocia przewyższa odpływ to wówczas mamy do czynienia z przyrostem bezrobocia, gdy sytuacja jest odwrotna - ze zmniejszaniem się bezrobocia. Poziom bezrobocia na dzień 31.12.2010 r. Liczba rejestracji w roku Liczba wyrejestrowań w roku Poziom bezrobocia na dzień 31.12. r. 4.133 + 5.354 = 9.487-5.301 = 4.186 Bezrobotni zarejestrowani: Bezrobotni zarejestrowani: Powody wyłączeń: Powody wyłączeń: - Po raz pierwszy 1.305 - Po raz kolejny 4.049 - Podjęcia pracy 2.655 - Rozpoczęcia szkolenia 79 - Rozpoczęcia stażu 203 - Rozpoczęcia pracy społecznie użytecznej 57 - Odmowa przyjęcia propozycji zatrudnienia 611 - Niepotwierdzenia gotowości do pracy 1.050 - Dobrowolna rezygnacja 401 - Nabycia praw emerytalnych lub rentowych 68 - Podjęcia nauki 23 - Inne 154 W r. Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku zarejestrował łącznie 5.354 osoby bezrobotne, natomiast z ewidencji bezrobotnych zostało wykreślonych 5.301 osób. Poziom bezrobocia uległ więc zmniejszeniu o 53 osoby. 8
W okresie 12 miesięcy roku do rejestrów Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku napłynęły łącznie 5.354 osoby bezrobotne, które uzyskały status osoby bezrobotnej. Udział kobiet w tej kategorii ukształtował się na poziomie 49% tj. 2.622 kobiety - co stanowiło mniej niż połowę ogólnego napływu. Do dnia rejestracji 1.490 osób rejestrujących się nigdy nie pracowało zawodowo tj. 27,8% ogółu napływu (w 2010 r. -31,8%). Średnio miesięcznie w roku rejestrowało się 446 osób bezrobotnych. Napływ osób bezrobotnych na koniec 2010 roku oraz w poszczególnych miesiącach roku 700 600 500 400 300 487 616 414 453 373 379 349 410 416 522 489 471 462 200 100 0 XII 2010 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Najwięcej bezrobotnych zarejestrowało się w miesiącu styczniu 616 osób i we wrześniu - 522 osoby. Pod koniec roku wiele firm ma przestój i na ten okres zwalnia pracowników. Najmniej rejestracji wystąpiło w czerwcu - 349 osób. Niepokojącym zjawiskiem był bardzo wysoki udział bezrobotnych powracających do rejestrów po raz kolejny. Na dzień 31.12. r. liczba osób w tej kategorii wyniosła 4.049, tj. 75,6% ogółu nowo zarejestrowanych. Sytuacja ta świadczy o nietrwałości podejmowanego zatrudnienia. Natomiast osoby rejestrujące się po raz pierwszy w liczbie 1.305 stanowiły niespełna 24,4%. Wskaźnik ten utrzymuje się od wielu lat na zbliżonym poziomie. 9
Poniższa tabela przedstawia napływ bezrobotnych w poszczególnych miesiącach r. z podziałem na gminy. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Razem Gmina Borzęcin 55 39 43 34 47 27 45 45 67 35 53 56 546 Miasto Brzesko 106 86 90 76 83 65 89 112 89 95 103 102 1096 Gmina Brzesko 160 109 120 82 100 87 98 82 125 107 108 114 1292 Miasto Czchów 8 8 13 6 6 7 10 9 11 14 5 5 102 Gmina Czchów 37 23 31 31 18 31 33 19 38 26 44 29 360 Gmina Dębno 97 52 69 54 52 56 61 67 77 82 69 63 799 Gmina Gnojnik 50 39 37 35 35 22 28 37 42 50 30 36 441 Gmina Iwkowa 49 23 15 13 14 17 20 14 21 32 23 16 257 Gmina Szczurowa 54 35 35 42 24 37 26 31 52 48 36 41 461 616 414 453 373 379 349 410 416 522 489 471 462 5354 W porównaniu z 2010 r., gdzie zarejestrowały się 6.073 osoby, liczba rejestrujących się bezrobotnych zmalała w badanym roku o 719 osób, tj. spadek o 11,8%. Napływ osób bezrobotnych w latach 2008-4964 6266 6073 5354 2008 r. 2009 r. 2010 r. r. 10
W ciągu całego roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku wyłączono z ewidencji bezrobotnych ogółem 5.301 osób, w tym 2.407 kobiet. Przeciętnie, miesięcznie wyłączano z rejestrów 442 osoby bezrobotne. 700 600 500 400 487 513 492 592 568 440 419 500 469 372 328 300 310 298 200 100 0 XII 2010 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Najwięcej osób wyłączono z ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w miesiącu maju 592 osoby i w czerwcu 568 osób. Najmniej osób traciło status osoby bezrobotnej w miesiącach: luty 298 osób oraz styczeń - 310 osób. Poniższa tabela przedstawia odpływ bezrobotnych w poszczególnych miesiącach r. z podziałem na gminy. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Razem Gmina Borzęcin 25 26 48 29 55 59 42 34 60 40 40 24 482 Miasto Brzesko 82 68 104 97 121 113 78 80 93 91 65 61 1053 Gmina Brzesko 76 81 118 130 138 152 106 109 117 122 95 87 1331 Miasto Czchów 3 4 18 9 10 14 14 13 14 10 9 4 122 Gmina Czchów 20 13 30 38 42 48 33 31 33 28 34 30 380 Gmina Dębno 47 46 78 74 92 73 68 62 76 69 55 49 789 Gmina Gnojnik 22 25 45 46 63 37 38 35 42 46 28 27 454 Gmina Iwkowa 18 11 35 23 23 24 24 25 20 24 14 19 260 Gmina Szczurowa 17 24 37 46 48 48 37 30 45 39 32 27 430 310 298 513 492 592 568 440 419 500 469 372 328 5301 11
Głównym powodem wyłączeń bezrobotnych z rejestrów PUP w Brzesku było podjęcie pracy, które w omawianym okresie stanowiło 50,1% (2.655 osób) wszystkich wyłączeń. W porównaniu z rokiem wcześniejszym liczba osób wyłączonych z tego powodu wzrosła o 103 osoby. Kategoria ta obejmuje wszystkie formy podejmowania przez bezrobotnych zatrudnienia tzn. prace subsydiowane (m.in. prace interwencyjne, roboty publiczne, rozpoczęcie własnej działalności po otrzymaniu dotacji) oraz prace niesubsydiowane. Drugą istotną przyczyną wyłączenia bezrobotnych z ewidencji było nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy. Z tego powodu w r. wyłączonych zostało 1.050 osób, tj. o 321 mniej niż w 2010 r. Grupa tych bezrobotnych osiągnęła 19,8% ogółu wyłączeń. Przyczyny w yłączeń bezrobotnych z ew idencji w roku Dobrowolna rezygnacja 7,6% Innych 3,3% Nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy 19,8% Podjęcia pracy 50,1% Odmowa bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy 11,5% Prace spoełcznie użyteczne 1,1% Rozpoczęcie stażu 3,8% Szkolenia 1,5% Nabycie praw emerytalnych lub rentownych 1,3% W stosunku do końca poprzedniego roku, odnotowano spadek liczby bezrobotnych wyłączonych z ewidencji Urzędu, tzn. odpływ w r. wyniósł 5.301 osób. W porównaniu z 2010 r. wyrejestrowano o 953 osoby mniej, czyli o 15,2%. 12
Przyczyny wyłączeń bezrobotnych z ewidencji w latach 2008- Przyczyny wyłączeń ogółem Liczba bezrobotnych 2008 r. 2009 r. 2010 r. r. % udział w stosunku do ogółu wyłączeń ogółem % udział w stosunku do ogółu wyłączeń ogółem % udział w stosunku do ogółu wyłączeń ogółem % udział w stosunku do ogółu wyłączeń Podjęcia pracy 2115 39,5 2144 39,5 2552 40,8 2655 50,1 Rozpoczęcie szkolenia 171 3,2 266 4,9 237 3,8 79 1,5 Rozpoczęcie stażu 463 8,6 660 12,2 820 13,1 203 3,8 Prace społecznie użyteczne 94 1,8 96 1,8 84 1,3 57 1,1 Odmowa bez uzasadnionej przyczyny podjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy Nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy - - 93 1,7 290 4,6 611 11,5 1671 31,2 1504 27,7 1371 21,9 1050 19,8 Dobrowolna rezygnacja 509 9,5 485 8,9 609 9,7 401 7,6 Podjęcie nauki 23 0,4 31 0,6 50 0,8 23 0,4 Nabycie praw emerytalnych lub rentowych 30 0,6 20 0,4 81 1,3 68 1,3 Inne 278 5,2 127 2,3 160 2,7 154 2,9 Razem 5354 100 5426 100 6254 100 5301 100
III. STOPA BEZROBOCIA III. STOPA BEZROBOCIA Syntetycznym miernikiem poziomu bezrobocia jest podawana w procentach stopa bezrobocia, obliczana jako stosunek liczby zarejestrowanych do liczby osób aktywnych zawodowo. Wskaźnik ten stosowany jest w badaniach bezrobocia rejestrowanego w urzędach pracy. Kształtowanie się stopy bezrobocia wg stanu na 31 grudnia w latach 2000 przedstawia poniższa tabela. STOPA BEZROBOCIA (w %) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 POLSKA 15,0 17,5 18,1 20,0 19,0 17,6 14,9 11,4 9,5 11,9 12,4 12,5 MAŁOPOLSKA 11,9 14,1 13,9 16,0 15,0 13,8 11,4 8,8 7,6 9,7 10,4 10,5 POWIAT BRZESKI 13,8 16,1 15,8 18,6 17,0 16,1 13,7 11,8 10,6 12,4 11,9 11,9 Stopa bezrobocia z reguły kształtuje się identycznie jak liczba bezrobotnych - wzrost obserwowany jest w miesiącach jesienno-zimowych, spadek na wiosnę oraz w miesiącach letnich. Wysokość stopy bezrobocia w poszczególnych miesiącach roku. STOPA BEZROBOCIA (w %) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII POLSKA 13,1 13,4 13,3 12,8 12,4 11,9 11,8 11,8 11,8 11,8 12,1 12,5 MAŁOPOLSKA 11,0 11,2 11,1 10,7 10,3 9,9 9,8 9,8 9,9 9,9 10,1 10,5 POWIAT BRZESKI 12,6 12,8 12,7 12,4 11,9 11,3 11,2 11,2 11,3 11,3 11,6 11,9 Na koniec grudnia roku stopa bezrobocia w powiecie brzeskim ukształtowała się na poziomie 11,9% i była niższa od wskaźnika krajowego o 0,6 pkt. procentowego i wyższa o 1,4 pkt. procentowego w porównaniu do stopy procentowej w województwie małopolskim. 14
IV. STRUKTURA BEZROBOCIA IV. STRUKTURA BEZROBOCIA Strukturę niektórych grup bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w poszczególnych miesiącach roku przedstawia poniższa tabela. W tym Miesiąc Liczba bezrobotnych Kobiety Z prawem do zasiłku Zamieszkali na wsi W liczbach % W liczbach % W liczbach % Styczeń 4.439 2.352 53,0 560 12,6 3.456 77,9 Luty 4.555 2.364 51,9 579 12,7 3.550 77,9 Marzec 4.495 2.389 53,1 576 12,8 3.510 78,1 Kwiecień 4.376 2.365 54,0 627 14,3 3.415 78,0 Maj 4.163 2.316 55,6 499 12,0 3.244 77,9 Czerwiec 3.944 2.267 57,5 461 11,7 3.080 78,1 Lipiec 3.914 2.280 58,3 448 11,4 3.043 77,7 Sierpień 3.911 2.337 59,8 443 11,3 3.012 77,0 Wrzesień 3.933 2.367 60,2 410 10,4 3.041 77,3 Październik 3.953 2.392 60,5 434 11,0 3.053 77,2 Listopad 4.052 2.449 60,4 456 11,3 3.118 76,9 Grudzień 4.186 2.478 59,2 539 12,9 3.210 76,7 Analizując powyższą tabelę stwierdzić należy, iż w miesiącu grudniu w porównaniu do m-ca stycznia r.: zwiększył się procentowy udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych o 6,2% (z 53,0% w styczniu do 59,2% w grudniu); zwiększył się udział bezrobotnych uprawnionych do zasiłku o 0,3%; zmniejszył się udział osób bezrobotnych zamieszkujących tereny wiejskie o 1,2%. Zmiany poziomu bezrobocia na przestrzeni roku Ogółem Kobiety Z prawem do zasiłku Zamieszkali na wsi 4439 4555 4495 4376 4163 3944 3914 3911 3933 3953 4052 4186 3456 3550 3510 3415 3244 3080 3043 3012 3041 3053 3118 3210 2352 2364 2389 2365 2316 2267 2280 2337 2367 2392 2449 2478 560 579 576 627 499 461 448 443 410 434 456 539 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 15
4.1. BEZROBOTNE KOBIETY Bezrobocie kobiet to jeden z wielu kluczowych problemów lokalnego rynku pracy. Wśród przyczyny bezrobocia kobiet można wymienić m.in. brak odpowiednich kwalifikacji oraz przerwę w zatrudnieniu spowodowaną wychowaniem dzieci, co niesie za sobą wydłużającą się bezczynność zawodową i w znacznym stopniu zmniejsza szanse kobiet na ponowną aktywizację zawodową. Wraz ze wzrostem poziomu bezrobocia wzrosła także liczba zarejestrowanych bezrobotnych kobiet, które nadal wśród zarejestrowanych bezrobotnych stanowiły przewagę. Na koniec grudnia r. w ewidencji Urzędu było 2.478 kobiet. Odsetek bezrobotnych kobiet w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł 59,2%. Oznacza to, że w stosunku do 2010 r. populacja kobiet zwiększyła się w ciągu roku o 9,5% (więcej o 215 osób). Ogólna liczba bezrobotnych, w tym kobiet w latach 2008-4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 31.12.2008 r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. 31.12. r. ogółem 3474 4314 4133 4186 kobiety 2265 2380 2263 2478 Na przestrzeni minionych dwunastu miesięcy ubiegłego roku do rejestracji w Urzędzie Pracy zgłosiły się 2.622 bezrobotne kobiety, co stanowiło 49% ogółu napływu w tym okresie. Wskaźnik ten był mniej korzystny niż w 2010 roku, ponieważ zwiększył się o 5,8 pkt. procentowego. W roku z ewidencji wyłączono 2.407 bezrobotnych kobiet tj. 45,4% wszystkich wyrejestrowań. Najczęstszą przyczyną wyłączeń z ewidencji bezrobotnych kobiet było podjęcie pracy. W badanym okresie pracę podjęło 1.131 kobiet, tj. 42,6% ogółu bezrobotnych wyłączonych z powodu podjęcia pracy oraz 47% ogólnego odpływu kobiet. 16
Z ogólnej liczby zarejestrowanych kobiet na koniec r. jedynie 270 osób (tj. 10,9% tej populacji) posiadało prawo do zasiłku. Przy wysokim poziomie bezrobotnych kobiet 59,2%, można wnioskować, iż to kobiety częściej niż mężczyźni pozostają bierne zawodowo. Znajduje to odzwierciedlenie w nierównowadze jaka jest notowana wśród osób długotrwale bezrobotnych, gdzie wskaźnik przekłada się na niekorzyść kobiet. Wśród 2.478 kobiet pozostających w ewidencji Urzędu, aż 1.319 osób to kobiety długotrwale bezrobotne (53,2% ogółu zarejestrowanych kobiet). Kobiety stanowiły również większość wśród bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia prawie 89,6% w tej kategorii (163 kobiety) oraz w grupie osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 63,2% (318 kobiet). Analizując poziom wykształcenia bezrobotnych kobiet obserwujemy, że najwięcej było kobiet posiadających wykształcenie policealne i średnie zawodowe - 828 osób. Zauważyć także warto, że kobiety charakteryzują się wyższym wykształceniem niż mężczyźni. Wykształcenie bezrobotnych kobiet wg stanu na 31.12. r. gimnazjalne i poniżej 12,9% wyższe 15,5% zasadnicze zawodowe 25,3% średnie ogólnokształcące 12,9% policealne i średnie zawodowe 33,4% 17
W najtrudniejszej sytuacji na terenie powiatu brzeskiego były bezrobotne kobiety w grupie wiekowej 18-24 lat (33,5% wszystkich zarejestrowanych kobiet). Wiek bezrobotnych kobiet w g stanu na 31.12. r. 900 800 700 830 795 600 500 445 400 300 326 200 100 0 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 82 W roku zmieniła się również sytuacja bezrobotnych kobiet na mapie terytorialnej powiatu brzeskiego. W badanym roku odnotowano spadek liczebny kobiet tylko na terenie Miasta Czchów mniej o 6 osób. Bezrobotne kobiety w pow iecie brzeskim w latach 2009-600 500 400 300 200 100 0 G.Borzecin M.Brzesko G.Brzesko M.Czchów G.Czchów G.Dębno G.Gnojnik G.Iwkowa G.Szczurowa 2009r. 243 494 560 57 174 372 202 102 176 2010r. 198 473 544 55 174 351 204 91 173 r. 249 508 574 49 192 377 207 111 211 Najwyższy wskaźnik feminizacji w stosunku do ogółu bezrobotnych kobiet odnotowano w gminie Brzesko 23,2% (tj. 574 kobiety), natomiast najniższy wskaźnik na terenie Miasta Czchów 2% (tj. 49 kobiet). 18
4.2. BEZROBOTNI Z PRAWEM DO ZASIŁKU Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym Powiatowym Urzędzie Pracy, jeżeli: 1) nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robot publicznych oraz 2) w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy. Do najbardziej charakterystycznych cech bezrobocia należy m.in. stały, wysoko utrzymujący się procent osób bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku. Osoby bez prawa do zasiłku na dzień 31.12. r. stanowiły 87,1% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych tj. 3.647 osób, oznacza to, że tylko co ósma zarejestrowana osoba bezrobotna korzystała z zasiłku. W stosunku do stanu na 31 grudnia 2010 r. liczba osób w analizowanej grupie zmniejszyła się o 2,9 pkt. procentowego. Osoby bezrobotne według stanu na dzień 31.12. r. Ogółem Kobiety w tym Mężczyźni 4.186 2.478 1.708 - osoby z prawem do zasiłku 539 270 269 - osoby bez prawa do zasiłku 3.647 2.208 1.439 W końcu grudnia r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku uprawnionych do pobierania zasiłku było 539 osób, co stanowiło zaledwie 12,9% ogółu zarejestrowanych. W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego sytuacja osób bezrobotnych pobierających zasiłek jest nieco lepsza, ponieważ wówczas udział bezrobotnych z prawem do zasiłku w ogólnej ich liczbie wynosił 11,0%. 19
Liczba osób pobierających zasiłek w latach 2008-600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 477 597 456 539 31.12.2008 r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. 31.12. r. Analizując w końcu r. strukturę osób uprawnionych do pobierania zasiłku dla bezrobotnych w odniesieniu do wyodrębnionych grup bezrobotnych można powiedzieć, iż najwięcej osób korzystających z zasiłku posiadały osoby: bez wykształcenia średniego 258 bezrobotnych (tj. 12,7% ogółu w tej kategorii); powyżej 50 roku życia 139 bezrobotnych (tj. 23,6%); zamieszkałe na wsi 353 bezrobotnych (tj. 11,1%). Z poniższego wykresu wynika, że najwięcej osób uprawnionych do pobierania zasiłku dla bezrobotnych odnotowano w miesiącu lutym 579 osób, a najmniej we wrześniu 410 osób. Osoby z prawem do zasiłku w poszczególnych miesiącach roku 600 500 400 300 200 100 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Osoby z prawem do zasiłku 560 579 576 527 499 461 448 443 410 434 456 539 20
Najwyższym procentowym udziałem bezrobotnych z prawem do zasiłku charakteryzowało się miasto Brzesko 14,5% ogółu bezrobotnych z tej gminy, przy czym najniższy odsetek bezrobotnych posiadających prawo do zasiłku odnotowano w mieście Czchów 6,2%. Powiat brzeski Ogółem Bezrobotni z prawem do zasiłku wg gmin - stan na 31 grudnia roku Uprawnieni do zasiłku % do ogółu Gmina Borzęcin 431 59 13,7 Miasto Brzesko 895 130 14,5 Gmina Brzesko 969 139 14,3 Miasto Czchów 81 5 6,2 Gmina Czchów 293 34 11,6 Gmina Dębno 631 76 12,0 Gmina Gnojnik 327 40 12,2 Gmina Iwkowa 184 18 9,8 Gmina Szczurowa 375 38 10,1 Razem 4186 539 12,9 21
4.3. BEZROBOTNI ZAMIESZKALI NA WSI Mieszkańcy wsi są grupą szczególnie zagrożoną bezrobociem, oprócz bezrobocia rejestrowanego (odnotowanego w ewidencji bezrobotnych) występuje na tych terenach również bezrobocie ukryte, które jest przede wszystkim wynikiem, iż część ludności wiejskiej nie jest uprawniona do rejestrowania się w Urzędach Pracy, ponieważ posiada gospodarstwa rolne o powierzchni większej niż przewidują przepisy prawne. Na koniec roku w ewidencji znajdowało się 3.210 osób bezrobotnych zamieszkałych na terenach wiejskich, stanowili oni 76,7% ogółu zarejestrowanych. Udział kobiet w tej populacji wynosił 59,8% wszystkich zarejestrowanych mieszkańców wsi tj. 1.921 kobiet (w 2010 roku 54,6%). Warto podkreślić, iż w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego liczba bezrobotnych mieszkańców wsi zwiększyła się o 30 osób, tj. wzrost o 0,9%. Liczba osób zamieszkujących tereny wiejskie w latach 2008-3303 3180 3210 2621 31.12.2008 r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. 31.12. r. W ciągu r. napływ bezrobotnych mieszkańców wsi wyniósł 4.154 osoby i stanowił 77,6% całego napływu do ewidencji bezrobotnych. W analogicznym okresie roku ubiegłego napływ tej kategorii był niższy o 0,8%. Zdecydowana większość rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy mieszkańców wsi 74,2% (3.082 osoby) - zarejestrowała się w roku po raz kolejny. Liczba osób rejestrujących się po raz pierwszy wynosiła 1.072 (25,8%). 22
W badanym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączonych zostało 4.515 osób zamieszkałych na wsi, tj. o 274 osoby mniej niż w 2010 roku. Najczęstszą przyczyną odpływu z bezrobocia było podjęcie pracy - w r. pracę podjęło 2.064 bezrobotnych mieszkańców wsi. Wśród zarejestrowanych mieszkańców wsi w końcu okresu sprawozdawczego zaledwie 19,9% bezrobotnych posiadało gospodarstwo rolne (640 osób), tj. o 0,8% więcej niż w 2010 r. Prawo do zasiłku wg stanu na dzień 31.XII. r. posiadało 404 bezrobotnych zamieszkałych na wsi (tj. 12,6% osób zarejestrowanych z terenów wiejskich). W porównaniu do stanu z końcem 2010 roku procent mieszkańców wsi uprawnionych do zasiłku zwiększył się o 1,5 pkt. procentowy. Analizując poziom bezrobocia w poszczególnych gminach powiatu brzeskiego w końcu r. należy zauważyć, iż w porównaniu z danymi sprzed roku, najwyższy wzrost poziomu bezrobocia nastąpił w gminie Borzęcin (tj. więcej o 17,4%), natomiast w gminie Brzesko nastąpił największy spadek (3,9%), co obrazuje poniższa tabela. Bezrobotni zamieszkali na wsi w powiecie brzeskim - stan na 31 grudnia Obszar 2010 rok rok Przyrost lub spadek liczby bezrobotnych* zmiana dynamika (w %) Gmina Borzęcin 367 431 + 64 + 17,4 Gmina Brzesko 1008 969-39 - 3,9 Gmina Czchów 313 293-20 - 6,4 Gmina Dębno 621 631 + 10 + 1,6 Gmina Gnojnik 340 327-13 - 3,8 Gmina Iwkowa 187 184-3 - 1,6 Gmina Szczurowa 344 375 + 31 + 9,0 Razem 3180 3210 + 30 + 0,9 * w stosunku do roku poprzedniego 23
Liczbę osób bezrobotnych powiatu brzeskiego zamieszkujących tereny miejskie i wiejskie wg stanu na koniec danego roku, przedstawia poniższy wykres. 3500 3000 3303 3180 3210 2500 2000 2621 1500 1000 500 853 1011 953 976 0 31.12.2008 r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. 31.12. r. Tereny miejskie Tereny wiejskie Większość zarejestrowanych bezrobotnych mieszka na wsi 3.210 osób. Natomiast w miastach (Brzesko, Czchów) zamieszkiwała pozostała mniejsza część bezrobotnych 976 osób (tj. 23,3% ogółu bezrobotnych). 24
4.4. BEZROBOTNI WG GMIN Powiat brzeski pod względem poziomu bezrobocia jest silnie zróżnicowany terytorialnie. W poniższej tabeli przedstawiono strukturę bezrobotnych wg gmin powiatu brzeskiego w latach 2004-. Gmina Liczba bezrobotnych wg stanu na 31 grudnia 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. r. Gmina Borzęcin 567 551 471 408 370 432 367 431 Miasto Brzesko 1214 1114 989 814 768 902 852 895 Gmina Brzesko 1360 1341 1075 928 794 988 1.008 969 Miasto Czchów 129 145 120 103 85 109 101 81 Gmina Czchów 433 404 358 295 254 338 313 293 Gmina Dębno 843 806 631 506 514 671 621 631 Gmina Gnojnik 494 448 358 320 260 320 340 327 Gmina Iwkowa 303 258 221 180 152 195 187 184 Gmina Szczurowa 509 441 344 310 277 359 344 375 Razem 5.852 5.508 4.567 3.864 3.474 4.314 4.133 4.186 Najmniejszy procentowy udział osób bezrobotnych odnotowano w Mieście Czchów 1,9% ogółu poziomu bezrobocia oraz w gminie Iwkowa 4,4%. Największy zaś w gminie Brzesko 23,1%. Procentowy udział bezrobotnych z poszczególnych gmin wg stanu na 31.12. r. Gmina Iwkowa 4,4% Gmina Szczurowa 9,0% Gmina Borzęcin 10,3% Gmina Gnojnik 7,8% Miasto Brzesko 21,4% Gmina Dębno 15,1% Gmina Czchów 7,0% Miasto Czchów 1,9% Gmina Brzesko 23,1% 25
Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w brzeskim Urzędzie Pracy na koniec roku, kobiety stanowiły 59,2% ogółu. Najwyższy udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych wynoszący 62,4% wystąpił w gminie Gnojnik (podobnie jak w roku 2010 60%). Obszar Liczba bezrobotnych wg stanu na 31 grudnia ogółem w liczbach kobiety % z ogółu bezrobotnych z danej gminy Gmina Borzęcin 431 249 57,8 Miasto Brzesko 895 508 56,8 Gmina Brzesko 969 574 59,2 Miasto Czchów 81 49 60,5 Gmina Czchów 293 192 59,4 Gmina Dębno 631 377 55,6 Gmina Gnojnik 327 207 62,4 Gmina Iwkowa 184 111 49,5 Gmina Szczurowa 375 211 46,1 Razem 4186 2478 59,2 26
4.5. BEZROBOTNI BĘDĄCY W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zgodnie z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 roku, do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku zalicza się: bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych długotrwale, kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, bezrobotnych powyżej 50 roku życia, bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego, bezrobotnych bez wykształcenia średniego, bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, bezrobotnych niepełnosprawnych, bezrobotnych po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego. Wśród bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, można zauważyć, iż najliczniejszą grupę (wg stanu na koniec grudnia roku) stanowiły osoby bez wykształcenia średniego 47,7% ogółu zarejestrowanych oraz osoby długotrwale bezrobotne 47,3%. 2000 Osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy na koniec r. 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 do 2 5 ro k u ż y c ia d ług o tr w ale b ez r ob o tn i k o biety,k tó r e nie podję ły zatrudnienia po w yżej 50 r o k u ż y c ia be z k w a lifik a c ji z a w o do w y c h b e z doś w ia d c z. z aw od o w e go be z w y k s z ta łc e nia ś re d n ie go s a mo tn ie w y c h o w u ją c e c o najm. 1 dz iec ko po o d by c iu k ar y po z b aw ien ia w o ln oś c i n ie p elno s pr a w n i O g ó łe m 1 3 8 4 1 98 2 59 2 5 7 3 13 8 2 1 9 98 1 8 2 5 4 1 7 1 Kob ie ty 83 0 1 31 9 4 8 7 23 9 3 3 2 9 27 94 6 1 6 3 1 7 8 27
Bezrobotni do 25 roku życia Określenie osoba bezrobotna do 25 roku życia oznacza bezrobotnego, który do dnia zastosowania wobec niego usług lub instrumentów rynku pracy nie ukończył 25 roku życia. Na sytuację młodzieży wpływa szereg czynników, począwszy od braku doświadczenia zawodowego po wykształcenie nieadekwatne do potrzeb rynku pracy. Nie bez znaczenia jest też duża podaż młodzieży poszukującej zatrudnienia co może sprzyjać zjawisku konkurencyjności na rynku pracy. Trudna sytuacja młodych osób wynika również z braku umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, których nie uzyskali w trakcie edukacji szkolnej. W końcu grudnia r. udział bezrobotnej młodzieży do ogółu zarejestrowanych bezrobotnych kształtował się na poziomie 33,1% tj. 1.384 osoby. W strukturze osób bezrobotnych do 25 roku życia dominowały: osoby bez doświadczenia zawodowego 871 osób (60,0% ogółu osób w tej kategorii), kobiety 755 osób (54,6%), osoby bez stażu pracy 695 osób (50,2%). W porównaniu do stanu z ubiegłego roku nastąpił wzrost młodych bezrobotnych o 2 osoby tj. o 0,1%. Poszukiwanie pierwszej pracy coraz częściej związane jest z rejestracją w Urzędzie Pracy, który wychodząc na przeciw oczekiwaniom proponuje młodzieży znacznie więcej możliwości oraz form aktywizacji. Osoby długotrwale bezrobotne Osoba długotrwale bezrobotna, oznacza bezrobotnego pozostającego w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych. Osoby długotrwale bezrobotne na koniec grudnia r. stanowiły 47,3% ogółu zarejestrowanych tj. 1.982 osoby. Grupa osób cechujących się długotrwałym bezrobociem w stosunku do stanu sprzed roku wzrosła o 3,5% (67 osób). Skuteczna aktywizacja zawodowa osób długotrwale pozostających bez pracy jest trudna, gdyż wymaga ona indywidualnego podejścia oraz diagnozowania jednostkowych przyczyn długotrwałego pozostawania poza rynkiem pracy. Są to osoby, które często nie są w stanie samodzielnie poradzić sobie z powrotem na rynek pracy. 28
Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku na koniec omawianego okresu przebywało 487 kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, co stanowiło 11,6% ogółu zarejestrowanych. Odsetek kobiet w porównaniu do roku poprzedniego zwiększył się o 22,1% (tj. 88 osób więcej). Osoby powyżej 50 roku życia Osoba bezrobotna powyżej 50 roku życia, oznacza bezrobotnego, który w dniu zastosowania wobec niego usług lub instrumentów rynku pracy ukończył co najmniej 50 rok życia. Na koniec miesiąca grudnia r. udział osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia wynosił 14,1% ogółu zarejestrowanych (592 osoby). W grupie tych osób przeważali: bezrobotni posiadający wykształcenie poniżej średniego (74,5% ogółu osób w tej kategorii), mężczyźni (59,6%). W porównaniu do stanu z grudnia 2010 r. nastąpił wzrost osób powyżej 50 roku życia o 0,7% (tj. więcej o 4 osoby). Sytuacja tych osób na rynku pracy jest relatywnie gorsza od pozostałych grup wiekowych. Mimo, iż są mniej liczebnym zbiorem od innych grup wiekowych to są oni narażeni na wiele czynników wykluczających z rynku pracy. Jednym z głównych elementów obniżających ich atrakcyjność na rynku pracy jest niska mobilność przestrzenna i zawodowa. Osoby bez kwalifikacji zawodowych Bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych, jest osoba bezrobotna nieposiadająca kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Na dzień 31.12. r. co siódmy zarejestrowany bezrobotny (573 osoby) zaliczany był do grupy osób bez kwalifikacji zawodowych. Bezrobotni w tej kategorii stanowili 13,7% ogółu bezrobotnych. W porównaniu do grudnia 2010 roku liczba osób w tej grupie zmniejszyła się o 44 osoby, natomiast ich udział wśród ogółu bezrobotnych zmniejszył się o 1,2 pkt. procentowych. 29
Osoby bez doświadczenia zawodowego Osoba bezrobotna bez doświadczenia zawodowego to osoba, która wykonywała zatrudnienie oraz inną pracę zarobkową przez łączny okres poniżej 6 miesięcy. Poziom bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego na koniec miesiąca grudnia r. stanowił 33,0% ogółu zarejestrowanych tj. 1.382 osoby, w tym 927 kobiet. Prawo do zasiłku w tej grupie posiadało tylko 6 osób. W stosunku do końca ubiegłego roku liczba osób bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego była o 0,4% wyższa. Osoby bez wykształcenia średniego Do osób bez wykształcenia średniego zalicza się bezrobotnych kończących szkołę zasadniczą zawodową oraz gimnazjalną i podstawową. Bardzo niepokojącym zjawiskiem, było utrzymujący się wciąż na wysokim poziomie udział osób bez wykształcenia średniego. Bezrobotni w badanej kategorii na koniec roku wynosili 47,7% ogółu zarejestrowanych (tj. 1.998 osób). Wśród tej grupy bezrobotnych co siódma osoba pobierała zasiłek dla bezrobotnych. W powiecie brzeskim odsetek osób bez wykształcenia średniego w ogólnej zbiorowości bezrobotnych zmniejszył się w stosunku do końca ubiegłego roku o 3,1 pkt. procentowy. Bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia Osoba samotnie wychowującą co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia to osoba w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bezrobotni samotnie wychowujący dzieci wg stanu na 31.12. r. stanowili 4,3% ogółu bezrobotnych - 182 osoby. W omawianej strukturze zdecydowanie dominowały kobiety, których na koniec omawianego okresu w ewidencji pozostawało 147 osób. kategorii. Samotni rodzice z prawem do zasiłku osiągnęli wartość 5,5% ogółu bezrobotnych w tej W końcu r. w rejestrach Urzędu pozostało o 10,3% więcej osób bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, niż w grudniu roku ubiegłego. 30
Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia Osoby bezrobotne które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia, w liczbie 54 osób, stanowiły w końcu roku 1,3% ogółu bezrobotnych. W tej grupie zarejestrowana była 1 kobieta. W porównaniu do końca ubiegłego roku liczebność badanej grupy wzrosła o 14 osób, tj. wzrost o 35%. Osoby niepełnosprawne Osoba niepełnosprawna, to osoba zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy, obowiązującym w danym zawodzie lub służbie. Na koniec grudnia r. zarejestrowanych było 171 bezrobotnych osób niepełnosprawnych, tj. 4,1% ogółu bezrobotnych. W stosunku do końca poprzedniego roku liczba niepełnosprawnych zwiększyła się o 16 osób (tj. wzrost o 10,3%). 31
4.6. BEZROBOTNI WG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA Cechą decydującą o szansach bezrobotnych na pozyskanie zatrudnienia jest poziom wykształcenia i przygotowanie zawodowe osób pozostających bez pracy. Brak kwalifikacji lub niewystarczające kwalifikacje uniemożliwiają zdobycie pracy, aczkolwiek zauważyć należy, iż bezrobocie dotyka również osób posiadających wykształcenie wyższe. Pracodawcy przed zatrudnieniem pracownika zwracają także uwagę nie tylko na jego kwalifikacje, doświadczenie ale także na posiadane przez niego dodatkowe atuty, takie jak: znajomość języków obcych, umiejętność obsługi sprzętu komputerowego, posiadanie prawa jazdy itp. W określeniu liczby osób bezrobotnych w podziale na ich wykształcenie przyjęto pięć kategorii, a mianowicie są to bezrobotni z wykształceniem: wyższym, policealnym i średnim zawodowym, średnim ogólnokształcącym, zasadniczym zawodowym oraz gimnazjalnym i niższym. Kolejny rok podtrzymuje charakterystyczną od lat sytuację, w której niekorzystną cechą bezrobocia, są niskie kwalifikacje zawodowe osób zarejestrowanych w Urzędzie. Struktura osób bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec r. uległa nieznacznym zmianom w stosunku do 2010 r. Największą grupę stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym - 1.348 osób (32,2% z ogółu bezrobotnych). Zdecydowaną większością w tej grupie stanowili mężczyźni, którzy na koniec badanego okresu osiągnęli 53,6% ogółu bezrobotnych posiadających wykształcenie zasadnicze zawodowe. Ponadto niemal 45,5% osób z tym wykształceniem to osoby długotrwale bezrobotne, a 25,4% to bezrobotni do 25 roku życia. Na drugim miejscu pojawiły się osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym 29% ogólnej liczby bezrobotnych. Oznacza to, że na koniec grudnia r. w ewidencji bezrobotnych pozostawało 1.214 osób (mniej niż rok wcześniej o 3 osoby). Najmniejszą grupę w kategorii bezrobotnych według kryterium poziomu wykształcenia, stanowiły osoby posiadające wykształcenie średnie ogólnokształcące 11,1%. 32
Struktura bezrobotnych wg wykształcenia w powiecie brzeskim na koniec r. gimnazjalne i poniżej 15,5% wy ższe 12,2% zasadnicze zawodowe 32,2% policealne i średnie zawodowe 29,0% średnie ogólnokształcące 11,1% Liczbę osób bezrobotnych, w poszczególnych gminach wg wykształcenia na dzień 31 grudnia roku przedstawia poniższa tabela. Powiat brzeski Wyższe Policealne i średnie zawodowe Wykształcenie Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej Gmina Borzęcin 43 100 43 153 92 Miasto Brzesko 137 268 105 243 142 Gmina Brzesko 119 258 97 340 155 Miasto Czchów 14 30 9 19 9 Gmina Czchów 29 95 29 101 39 Gmina Dębno 74 211 70 188 88 Gmina Gnojnik 31 103 37 114 42 Gmina Iwkowa 24 66 30 56 8 Gmina Szczurowa 38 83 45 134 75 Razem 509 1214 465 1348 650 33
Zmiany w udziale poszczególnych kategorii bezrobotnych w/g wykształcenia w latach 2008 przedstawia poniższy wykres. Poziom wykształcenia osób bezrobotnych 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 wyższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej 2008 r. 257 1078 341 1155 643 2009 r. 395 1271 458 1446 744 2010 r. 417 1217 446 1387 666 r. 509 1214 465 1348 650 Z powyższego wykresu wynika, że w stosunku do 2010 r. odnotowano wzrost wśród osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym (więcej o 22,1%) oraz niewielki odsetek osób bezrobotnych posiadających wykształcenie średnie ogólnokształcące (4,3%). 34
4.7. BEZROBOTNI WG WIEKU Analizując strukturę bezrobotnych według wieku można zauważyć, że znaczące problemy na rynku pracy ma młodzież wkraczająca dopiero w dorosłe życie. W przypadku młodych ludzi na ich trudności związane ze zdobyciem pracy wpływa szereg czynników - począwszy od braku doświadczenia zawodowego, niewielkiej praktyki w poruszaniu się po rynku pracy, kończąc na posiadanym przez nich wykształceniu nieadekwatnym do potrzeb rynku pracy. Pracodawcy ostrożniej zatrudniają osoby młode nie posiadające doświadczenia zawodowego, gdyż często wiąże się to z potrzebą praktycznego przygotowania do wykonywania zawodu tych pracowników. Pod koniec roku, podobnie jak w roku poprzednim, najliczniejszą grupę wśród bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku stanowiły osoby w wieku 18-24 lata czyli 1.384 osoby (tj. 33,1% ogółu wszystkich zarejestrowanych). Kobiety w tej grupie wiekowej stanowiły większość tj. 60% (830 kobiet). Wśród młodych ludzi wiele było takich osób, którzy jeszcze nigdy nie pracowali i nie posiadali stażu pracy, który zwiększyłby ich szansę na rynku pracy. Brak doświadczeń zawodowych oraz praktycznych kwalifikacji potęguje u nich problemy z poszukiwaniem pracy. Drugą w kolejności pod względem liczebnym grupę stanowiły osoby w wieku 25-34 lat, których na koniec omawianego okresu w ewidencji pozostało 1.209 bezrobotnych, co stanowiło 28,9% ogółu wszystkich zarejestrowanych. Najmniej liczną grupą były osoby w wieku przedemerytalnym, tj. 60-64 lata, którzy osiągnęli śladową część zarejestrowanych i stanowili 1,5% ogółu bezrobotnych (62 osoby). Struk tura be zrobotnych w g w ie ku na k oniec r. 45-54 14,3% 55-59 5,4% 60-64 1,5% 18-24 33,1% 35-44 16,8% 25-34 28,9% 35
Strukturę wiekową bezrobotnych w poszczególnych gminach na dzień 31 grudnia roku przedstawia poniższa tabela. Powiat brzeski Wiek 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 Gmina Borzęcin 138 118 75 69 22 9 Miasto Brzesko 200 291 167 143 76 18 Gmina Brzesko 308 260 168 178 41 14 Miasto Czchów 31 23 10 11 4 2 Gmina Czchów 125 71 51 29 9 8 Gmina Dębno 218 186 110 81 31 5 Gmina Gnojnik 135 91 54 29 16 2 Gmina Iwkowa 81 54 26 18 5 0 Gmina Szczurowa 148 115 43 41 24 4 Razem 1384 1209 704 599 228 62 Zmiany w udziale poszczególnych kategorii bezrobotnych w/g wieku w latach 2008 przedstawia poniższy wykres. Poziom bezrobocia wg wieku 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 2008 r. 1049 944 669 643 147 22 2009 r. 1444 1145 755 720 210 40 2010 r. 1382 1155 717 618 216 45 r. 1384 1209 704 599 228 62 36
4.8. BEZROBOTNI WG STAŻU PRACY Jednym z najczęstszych wymogów pracodawców przy wyborze kandydatów do pracy, jest posiadanie odpowiedniego doświadczenia zawodowego. Dlatego też mniejsze trudności ze znalezieniem pracy mają osoby posiadające staż pracy. Powyższą tezę potwierdza analiza struktury bezrobotnych według posiadanego stażu pracy, bowiem na koniec roku, najliczniejszą grupą byli bezrobotni posiadający od 1 do 5 lat doświadczenia zawodowego - która kształtowała się na poziomie 1.065 osób (25,4% ogółu zarejestrowanych), co jest wzrostem o 4% w porównaniu do 2010 r. Ponadto dość znaczną grupę, stanowili bezrobotni nie posiadające żadnego stażu pracy 1.042 osoby (tj. 24,9% ogółu poziomu bezrobocia). Zaś najmniej liczną grupą były osoby z ponad 30-letnim stażem pracy (2,1% ogółu, tj. 86 bezrobotnych). Struktura bezrobotnych w g stażu pracy na koniec r. bez stażu 24,9% do 1 roku 17,1% 30 lat i więcej 2,1% 20-30 lat 7,2% 1-5 lat 25,4% 10-20 lat 11,6% 5-10 lat 11,7% 37
Liczbę osób bezrobotnych, w poszczególnych gminach, legitymujących się stażem pracy na dzień 31 grudnia roku przedstawia poniższa tabela. Powiat brzeski do 1 roku Staż pracy 1-5 5-10 10-20 20-30 30 lat i więcej bez stażu pracy Gmina Borzęcin 67 112 51 49 26 8 118 Miasto Brzesko 173 188 123 117 87 22 185 Gmina Brzesko 143 263 120 129 75 22 217 Miasto Czchów 17 20 10 11 5 1 17 Gmina Czchów 43 82 27 22 18 6 95 Gmina Dębno 103 139 66 80 46 11 186 Gmina Gnojnik 57 94 34 29 11 10 92 Gmina Iwkowa 40 48 22 14 10 2 48 Gmina Szczurowa 72 119 36 35 25 4 84 Razem 715 1065 489 486 303 86 1042 Zmiany w udziale poszczególnych kategorii bezrobotnych w/g stażu pracy w latach 2008 przedstawia poniższy wykres. Poziom bezrobocia wg stażu pracy 1200 1000 800 600 400 200 0 do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat 10-20 lat 20-30 lat 30 lat i więcej bez stażu 2008 r. 543 778 430 461 285 46 931 2009 r. 676 1047 492 518 355 89 1137 2010 r. 660 1024 490 503 322 73 1061 r. 715 1065 489 486 303 86 1042 38
4.9. BEZROBOTNI WG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY Czas pozostania bez pracy obejmuje aktualny okres pozostawania bez pracy od momentu ostatniej rejestracji osoby bezrobotnej w Powiatowym Urzędzie Pracy, liczony w pełnych miesiącach. W określeniu liczby osób bezrobotnych w podziale na czas pozostawania bez pracy w miesiącach przyjęto sześć kategorii, a mianowicie są to bezrobotni: do 1 miesiąca, 1-3 miesięcy, 3-6 miesięcy, 6-12 miesięcy, 12-24 miesięcy oraz powyżej 24 miesięcy. Niekorzystnym zjawiskiem na rynku pracy powiatu brzeskiego jest wydłużający się okres pozostawania bez pracy. Trudną sytuację powrotu do pracy posiadają bezrobotni, którzy byli zarejestrowani w Urzędzie nieprzerwanie od 12 do 24 miesięcy i powyżej 24 miesięcy. Na koniec roku te dwie grupy stanowiły 33,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Łącznie liczba ich wyniosła 1.413 osób. W analizowanym okresie liczną grupę stanowiły również osoby pozostające bez pracy od 1 do 3 miesięcy. W ewidencji tut. Urzędu osoby te stanowiły 19,9% ogółu bezrobotnych. O tak dużej liczbie decydują różnorodne uwarunkowania m.in. wiek, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe. Najmniejszą grupą były osoby pozostające w rejestrach do 1 miesiąca 9,5%. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy na koniec r. pow.24 14,7% do 1 9,5% 12-24 19,0% 1-3 19,9% 6-12 17,9% 3-6 18,8% 39
Im dłużej osoby pozostają bez pracy, tym mają mniejsze szanse na jej ponowne uzyskanie, ponieważ zdobyte wcześniej wiadomości i doświadczenia ulegają dezaktualizacji. Bezrobocie nie jest tylko efektem złej sytuacji gospodarczej, ale ma również przyczyny strukturalne. Część bezrobotnych to ludzie, których kwalifikacje nie odpowiadają potrzebom pracodawców. W miarę wydłużania się czasu pozostawania bez pracy zanikają aktywne postawy poszukiwania pracy. Strukturę bezrobotnych wg gmin i czasu pozostawania bez pracy w m-cach przedstawia poniższa tabela. Powiat brzeski Czas pozostawania bez pracy w miesiącach do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 Pow. 24 Gmina Borzęcin 46 81 95 77 73 59 Miasto Brzesko 95 165 181 146 156 152 Gmina Brzesko 95 196 162 184 187 145 Miasto Czchów 4 14 19 12 14 18 Gmina Czchów 24 61 51 56 60 41 Gmina Dębno 53 129 117 117 124 91 Gmina Gnojnik 30 68 57 55 73 44 Gmina Iwkowa 12 49 32 38 29 24 Gmina Szczurowa 40 71 75 66 81 42 Razem 399 834 789 751 797 616 Zmiany w udziale poszczególnych kategorii bezrobotnych w/g czasu pozostawania bez pracy w latach 2008 przedstawia poniższy wykres. Poziom bezrobocia wg czasu pozostawania bez pracy 1200 1000 800 600 400 200 0 do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow.24 2008 r. 301 778 564 564 466 811 2009 r. 340 1068 834 856 648 568 2010 r. 445 870 740 779 795 504 r. 399 834 789 751 797 616 40
4.10. BEZROBOTNI WG ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Bezrobotni zarejestrowani w urzędzie w końcu roku zostali sklasyfikowani ze względu na posiadany zawód, do którego wykonywania mają odpowiednie kwalifikacje potwierdzone świadectwem szkolnym lub innym dokumentem bądź odpowiednim stażem pracy w danym zawodzie. Wśród ogółu zarejestrowanych bezrobotnych najliczniejszą grupę, bo aż 91,1% (tj. 3.815 osób), reprezentowali bezrobotni posiadający zawód. Natomiast populacja osób bezrobotnych nie posiadających zawodu, a więc bezrobotnych, którzy nie mają świadectwa ukończenia szkoły lub kursu oraz nie posiadali udokumentowanej ciągłości pracy w okresie minimum 1 roku w tym samym zawodzie stanowili 8,9% ogółu bezrobotnych (tj. 371 osób). Bezrobotni Stan w dniu 31.12. r. w liczbach % udział do ogółu Bez zawodu 371 8,9 Posiadający zawód 3.815 91,1 Ogółem 4.186 100% Dokonując analizy struktury bezrobocia według kwalifikacji zawodowych wskazano na 20 najczęściej reprezentowanych przez bezrobotnych zawody i specjalności. Poniżej zestawiono te zawody w których rejestrowali się bezrobotni, uwzględniając ilość osób bezrobotnych przypadających na dany zawód wg stanu na dzień 31.12. r. L.p. Zawody i specjalności Osoby bezrobotne Bez zawodu 371 1. Sprzedawca 360 2. Technik ekonomista 213 3. Murarz 117 4. Mechanik pojazdów samochodowych 101 5. Technik żywienia i gospodarstwa domowego 100 6. Robotnik budowlany 88 7. Technik handlowiec 87 8. Ślusarz 85 9. Rolnik 83 10. Kucharz małej gastronomii 82 41
11. Kucharz 75 12. Robotnik gospodarczy 72 13. Krawiec 72 14. Technik mechanik 66 15. Technik informatyk 57 16. Technik hotelarstwa 53 17. Technik prac biurowych 51 18. Ekonomista 50 19. Technik budownictwa 50 20. Fryzjer 50 Podobnie jak w latach ubiegłych największą grupę zarejestrowanych bezrobotnych stanowiły osoby w zawodzie sprzedawcy 360 osób, co stanowiło 8,6% ogółu zarejestrowanych. W porównaniu do grudnia 2010 roku, liczba bezrobotnych w tym zawodzie wzrosła o 1,1%. W dalszej kolejności najliczniejszymi zawodami były: technik ekonomista, murarz, mechanik pojazdów samochodowych, technik żywienia i gospodarstwa domowego, robotnik budowlany, technik handlowiec oraz ślusarz. Pozostałe zawody miały już mniejszy udział w strukturze osób bezrobotnych na terenie powiatu brzeskiego. 42
4.11. BEZROBOTNI NIEPEŁNOSPRAWNI Osoby niepełnosprawne stanowią grupę bezrobotnych, która ze względu na istnienie różnorakich barier społecznych, ma ogromne trudności w zdobyciu zatrudnienia. Praca zawodowa dla osób niepełnosprawnych jest nie tylko źródłem dochodów umożliwiających zaspokojenie potrzeb, ale również stanowi skuteczny środek rehabilitacji społeczno-zawodowej, przeciwdziała izolacji, a niekiedy nawet wykluczeniu społecznemu. Znaczna część tych ludzi może i chce pracować, jednak z przyczyn zdrowotnych są mniej aktywni zawodowo niż osoby sprawne. Liczba osób bezrobotnych niepełnosprawnych na koniec roku w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku zwiększyła się o 16 osób (tj. wzrost o 10,3%). Wykres porównawczy osób niepełnosprawnych w latach 2008-180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2008 r. 2009 r. 2010 r. r. Niepełnosprawni bezrobotni 118 152 155 171 Niepełnosprawni poszukujący pracy 31 30 39 34 Od stycznia do grudnia r. do rejestrów Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku napłynęło łącznie 226 osób niepełnosprawnych (tj. 4,2% ogółu włączonych do ewidencji PUP), to jest o 13 osób więcej niż w 2010 roku. W strukturze tych osób dominowali bezrobotni: poprzednio pracujący 200 osób (88,5% ogółu napływu osób niepełnosprawnych) zarejestrowani po raz pierwszy 185 osób (81,9%) zamieszkali na wsi 157 osób (69,5%) mężczyźni 118 osób (52,2%). 43
W tym samym czasie z Urzędu wyłączono 212 osób niepełnosprawnych, w tym 117 kobiet. Zatrudnienie w omawianym okresie podjęło 88 osób bezrobotnych posiadających stopień niepełnosprawności, tj. o 10% więcej niż w 2010 r. Według stanu na 31 grudnia roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku pozostawało 171 osób niepełnosprawnych posiadających status bezrobotnego (tj. 4,1% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). Większość niepełnosprawnych to mężczyźni, którzy stanowili 54,4% - 93 mężczyzn. Ponadto w rejestrach pozostawały 34 osoby niepełnosprawne zarejestrowanych jako poszukujące pracy nie pozostające w zatrudnieniu. W ogólnej liczbie bezrobotnych niepełnosprawnych 34 osoby posiadały prawo do zasiłku dla bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego liczba niepełnosprawnych bezrobotnych pobierających zasiłek wzrosła o 9 osób. Wyszczególnienie rodzaju niepełnosprawności zarejestrowanych osób pozwala stwierdzić, że największa liczba bezrobotnych posiadała upośledzenia narządu ruchu 39,8% z ogółu osób niepełnosprawnych (68 osób) oraz choroby psychiczne - 17,5% (30 osób). Rodzaj niepełnosprawności Liczba i struktura osób bezrobotnych Niepełnosprawni bezrobotni Niepełnosprawni poszukujący pracy liczba % liczba % Upośledzenie umysłowe 3 1,8 1 2,9 Choroby psychiczne 30 17,5 7 20,6 Zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 8 4,6 0 0 Choroby narządu wzroku 7 4,1 5 14,7 Upośledzenia narządu ruchu 68 39,8 10 29,4 Epilepsja 6 3,5 2 5,9 Choroby układu oddechowego i układu krążenia 16 9,4 1 2,9 Choroby układu pokarmowego 0 0 0 0 Choroby układu moczowo-płciowego 1 0,6 0 0 Choroby neurologiczne 17 9,9 2 5,9 Inne 12 7 2 5,9 Nieustalony 3 1,8 4 11,8 Ogółem 171 100 34 100 44
Widoczne są wyraźne różnice w udziale osób z różnymi niepełnosprawnościami wśród osób bezrobotnych i poszukujących pracy. Na koniec roku najwięcej osób w grupie bezrobotnych posiadało lekki stopień niepełnosprawności 68,4% ogółu niepełnosprawnych. Natomiast wśród osób niepełnosprawnych poszukujących pracy najliczniejszą grupę stanowiły osoby mające umiarkowany stopień niepełnosprawności 70,6%. Stopień niepełnosprawności Liczba i struktura osób bezrobotnych Niepełnosprawni bezrobotni Niepełnosprawni poszukujący pracy liczba % liczba % I grupa - - 2 5,9 II grupa - - 3 8,8 III grupa - - - - znaczny 6 3,5 5 14,7 umiarkowany 48 28,1 24 70,6 lekki 117 68,4 - - Ogółem 171 100 34 100 Większość niepełnosprawnych bezrobotnych znajdujących się w ewidencji na koniec grudnia roku posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe 40,9% ogółu osób niepełnosprawnych. Wykształcenie Liczba i struktura osób bezrobotnych Niepełnosprawni bezrobotni Niepełnosprawni poszukujący pracy liczba % liczba % Wyższe 7 4,1 7 20,6 Policealne i średnie zawodowe 38 22,2 6 17,6 Średnie ogólnokształcące 6 3,5 4 11,8 Zasadniczo zawodowe 70 40,9 9 26,5 Gimnazjalne i poniżej 50 29,2 8 23,5 Ogółem 171 99,9 34 100 Biorąc pod uwagę czas pozostawania bez pracy 38,0% bezrobotnych niepełnosprawnych pozostało bez pracy powyżej 12 miesięcy, natomiast 12,3% zarejestrowanych było do 1 miesiąca. 45
Najliczniejszą grupę wg wieku stanowiły osoby niepełnosprawne w przedziale wiekowym 45-54 lata (36,3%) oraz 55-59 lat (18,7%). Bezrobotni w tych grupach z racji wieku i posiadanej niepełnosprawności mają duży problem ze znalezieniem pracy i wymagają większej pomocy służb zatrudnienia. Natomiast najniższy poziom bezrobocia odnotowano wśród osób mających 60 lat i więcej 7,6%. Liczba i struktura osób bezrobotnych Wiek Niepełnosprawni bezrobotni Niepełnosprawni poszukujący pracy liczba % liczba % 18-24 17 9,9 1 2,9 25-34 27 15,8 10 29,4 35-44 20 11,7 8 23,5 45-54 62 36,3 6 17,6 55-59 32 18,7 4 11,8 60-64 13 7,6 5 14,7 Ogółem 171 100 34 99,9 W strukturze bezrobocia wg stażu pracy dominowali niepełnosprawni z doświadczeniem w przedziale 20-30 lat (tj. 26,3%), natomiast osoby bez stażu pracy stanowiły 8,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych niepełnosprawnych. Staż pracy Liczba i struktura osób bezrobotnych Niepełnosprawni bezrobotni Niepełnosprawni poszukujący pracy liczba % liczba % Do 1 roku 23 13,5 7 20,6 1-5 30 17,5 3 8,8 5-10 13 7,6 3 8,8 10-20 40 23,4 4 11,8 20-30 45 26,3 3 8,8 30 lat lub więcej 6 3,5 0 0 Bez stażu 14 8,2 14 41,2 Ogółem 171 100 34 100 46
Największą grupę bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku stanowili mieszkańcy miasta i gminy Brzesko (52,6% ogółu osób niepełnosprawnych). Udział osób niepełnospraw nych z poszczególnych gm in pow iatu brzeskiego w g stanu na 31.12. r. 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 G.Borzecin M.Brzesko G.Brzesko M.Czchów G.Czchów G.Dębno G.Gnojnik G.Iwkowa G.Szczurowa Niepełnosprawni bezrobotni 15 50 40 4 12 27 9 5 9 Niepełnosprawni poszukujący pracy 0 15 9 3 1 2 3 1 0 47
V. INFORMACJA Z REALIZACJI ZADAŃ CENTRUM V. INFORMACJA AKTYWIZACJI Z REALIZACJI ZAWODOWEJ ZADAŃ CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ Centrum Aktywizacji Zawodowej to wyspecjalizowana komórka organizacyjna Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku, która realizuje zadania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy, powołana na mocy art. 9 b, Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415 z późn. zm.). Głównym zadaniem CAZ jest położenie większego nacisku na poprawę realizacji podstawowych usług rynku pracy i wzmocnienie prymatu działań aktywizujących nad pasywnymi. Centrum ma przede wszystkim ułatwić Klientom Urzędu podjęcie aktywności celem powrotu na rynek pracy. Działania te wspierane są przez specjalistów CAZ, tj. pośredników pracy, doradców zawodowych, liderów klubu pracy, specjalistów ds. rozwoju zawodowego oraz specjalistów ds. programów. Każdy bezrobotny lub poszukujący pracy zgłaszający się do Centrum zostaje objęty usługą pośrednictwa pracy lub inną formą pomocy, np. wsparciem doradcy zawodowego, pomocą w zdobyciu doświadczenia zawodowego poprzez skierowanie na staż lub szkoleniem, a także w przygotowaniu się do aktywnego poszukiwania pracy poprzez udział w zajęciach organizowanych w Klubie Pracy. Osoby bezrobotne i poszukujące pracy we współpracy z pracownikami CAZ mogą opracować swoją ścieżkę kariery, przygotowując swój Indywidualny Plan Działania. 48
5.1. POŚREDNICTWO PRACY Odpowiednio dobrany pracownik to klucz do sukcesu: od prawidłowego doboru pracowników zależy, jakim potencjałem ludzkim dysponuje przedsiębiorstwo, jakie będą możliwości jego doskonalenia i rozwoju, poprawy efektywności pracy oraz współdziałania ludzi. B.Jamka Dobór zewnętrzny i wewnętrzny pracowników. Pośrednictwo pracy polega na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach. SPOSOBY REALIZACJI USŁUGI POŚREDNICTWA PRACY BEZPOŚREDNI KONTAKT POŚREDNIKA PRACY Z OSOBĄ ZAREJESTROWANĄ W CELU ZŁOŻENIA PROPOZYCJI PRACY BEZPOŚREDNI KONTAKT POŚREDNIKA PRACY Z PRACODAWCĄ W CELU PRZYJĘCIA OFERTY PRACY ORGANIZACJA GIEŁD I TARGÓW PRACY UDOSTĘPNIANIE OFERT PRACY DO SAMODZIELNEGO ZAPOZNANIA SIĘ PRZEZ OSOBY SZUKAJĄCE PRACY UMOŻLIWIANIE ZGŁASZANIA OFERT PRACY BEZ KONIECZNOŚCI BEZPOŚREDNIEGO KONTAKTU Z POŚREDNIKIEM PRACY Usługa pośrednictwa pracy realizowana jest poprzez: udzielanie pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych pozyskiwanie ofert pracy upowszechnianie ofert pracy, w tym przez przekazywanie ich do internetowej bazy ofert pracy udzielanie pracodawcom informacji o kandydatach do pracy, w związku ze zgłoszoną ofertą pracy informowanie bezrobotnych i poszukujących pracy oraz pracodawców o aktualnej sytuacji i przewidywanych zmianach na lokalnym rynku pracy inicjowanie i organizowanie kontaktów bezrobotnych i poszukujących pracy z pracodawcami współdziałanie powiatowych urzędów pracy w zakresie wymiany informacji o możliwościach uzyskania zatrudnienia i szkolenia na terenie ich działania. 49
5.1.1. Marketingowe Pośrednictwo Pracy W roku pośrednicy pracy odpowiedzialni za realizację działań marketingowych nawiązali 747 osobistych kontaktów z pracodawcami, w tym 371 bezpośrednio w zakładach pracy oraz 376 w PUP, w Punkcie Obsługi Pracodawców. W ramach bezpośrednich kontaktów: promowano usługi i instrumenty rynku pracy udzielano informacji dotyczących programów wspierających tworzenie nowych miejsc pracy informowano pracodawców na temat zasad zatrudniania cudzoziemców, w tym bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę ustalano zasady realizacji zgłaszanych ofert pracy oraz informowano o ilości kandydatów spełniających wymagania pracodawców. W okresie od stycznia do końca grudnia r., w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku przyjęto do realizacji 1512 ofert pracy. W ramach osobistych kontaktów z pracodawcami pozyskano 1005 ofert pracy, które stanowią 66,5% ogólnej puli ofert. Liczbę zarejestrowanych ofert pracy w latach 2009 - przedstawia poniższy wykres. Z analizy danych wynika, że w roku odnotowano spadek o 614 liczby ofert pracy w porównaniu do 2010 roku. Spadek ten dotyczył kategorii ofert subsydiowanych. Sytuacja ta miała bezpośredni związek z ograniczeniem w analizowanym okresie środków finansowych przeznaczonych na subsydiowanie miejsc aktywizacji zawodowej. Zadowalający był fakt, iż wzrosła liczba ofert pracy z wolnego rynku. 50
Biorąc pod uwagę formę dostarczenia do PUP ofert pracy, należy stwierdzić, iż najwięcej ofert zgłoszono osobiście (1005 ofert), za pomocą faksu (90 ofert) oraz za pośrednictwem Internetu (85 ofert). Liczba osobiście zgłoszonych ofert pracy świadczy o tym, iż pracodawcy chętnie korzystają z merytorycznego wsparcia pośredników pracy. Punkt Obsługi Pracodawców świadczy kompleksowe usługi w zakresie marketingowego pośrednictwa pracy. W roku na stronie internetowej www.pup-brzesko.pl udostępniono pracodawcom E formularz zgłoszenia oferty pracy, który ułatwia szybkie zgłoszenie wolnego miejsca pracy. Pośrednicy pracy w Punkcie Obsługi Pracodawców w skali roku udzielają ok. 1200 informacji telefonicznych na temat usług i instrumentów rynku pracy dostępnych dla pracodawców. Liczba ofert pracy zgłoszonych przez podmioty gospodarcze z poszczególnych gmin powiatu w roku Gmina Liczba ofert % ogółu ofert Brzesko 772 51,1% Borzęcin 81 5,4% Czchów 54 3,6% Dębno 150 9,9% Gnojnik 95 6,3% Iwkowa 48 3,2% Szczurowa 49 3,2% Oferty spoza powiatu 263 17,3% Ogółem 1512 100,0% Dane procentowe dotyczące ofert pracy zgłoszonych przez podmioty gospodarcze z poszczególnych gmin powiatu w roku 51
Poniższa tabela wskazuje zawody, w których w roku pracodawcy najczęściej zgłaszali zapotrzebowanie na nowych pracowników. L.p. Nazwa zawodu Liczba ofert (ogółem) w tym liczba ofert subsydiowanych 1. Sprzedawca 128 64 2. Robotnik gospodarczy 94 89 3. Dozorca 80 0 4. Robotnik budowlany 68 11 5. Pozostali pracownicy przy pracach prostych 52 2 6. Pozostali pracownicy obsługi biurowej 42 41 7. Kierowca samochodu ciężarowego 39 0 8. Brukarz 34 2 9. Kierowca ciągnika siodłowego 31 0 10. Telemarketer 26 0 11. Przedstawiciel handlowy 26 1 12. Ubojowy 26 0 13. Doradca klienta 25 0 14. Zbrojarz 23 0 15. Magazynier 22 8 16. Sprzątaczka biurowa 21 3 17. Elektromonter instalacji elektrycznych 20 4 W powyższej tabeli przedstawiono zawody, w których zgłoszono co najmniej 20 ofert. Na ogólną liczbę ofert w danym zawodzie składają się oferty pracy niesubsydiowanej oraz subsydiowanej, w tym oferty stażu. Zgłoszone oferty pracy nie zawsze mogły być zrealizowane z uwagi na brak w ewidencji osób posiadających określony zawód, czy dodatkowe, niezbędne kwalifikacje. Do zawodów tych należały m.in.: kierowca w transporcie międzynarodowym przedstawiciel handlowy ze znajomością języków obcych inżynier budownictwa drogowego kierownik robót budowlanych ze stosownymi uprawnieniami kosztorysant budowlany samodzielny kucharz. 52
Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku realizując usługę pośrednictwa pracy stosuje różne metody umożliwiające bezpośrednie spotkanie pracodawców z potencjalnymi kandydatami do pracy. W roku pośrednicy pracy zorganizowali 1 spotkanie rekrutacyjne z przedstawicielem agencji pracy tymczasowej oraz 3 giełdy pracy. Łącznie w giełdach pracy uczestniczyło 75 osób, z czego zatrudnienie uzyskało 8 osób. Pracodawcy oferowali zatrudnienie na stanowiskach: sprzedawcy, kierownika sklepu, magazyniera, kasjera oraz pracownika ochrony. W dniu 29.09. r. tut. Urząd na zaproszenie Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni promował swoje usługi na targach pracy organizowanych w Hali Widowiskowo Sportowej Miejskiego Domu Kultury. W przedsięwzięciu uczestniczyło 34 pracodawców, którzy zaoferowali 190 miejsc pracy. Przedstawiciele Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku udzielali informacji dotyczących ofert pracy będących w dyspozycji Urzędu, w tym ofert w ramach sieci EURES, jak również usług i instrumentów rynku pracy. Stoisko Powiatowego Urzędu Pracy cieszyło się dużym zainteresowaniem, w targach uczestniczyło również wielu mieszkańców powiatu brzeskiego, którzy poszukują zatrudnienia w ościennych powiatach. 53
5.1.2. Pośrednictwo pracy dla osób zarejestrowanych Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku podejmuje i utrzymuje kontakty z osobami zarejestrowanymi, oferując im im pomoc w uzyskaniu odpowiedniej propozycji pracy oraz kieruje do pracodawców w związku ze zgłaszanymi ofertami pracy. Każdej osobie, która zarejestruje się w urzędzie pracy wyznaczony zostaje termin stawiennictwa u pośrednika pracy. Pośrednik pracy odpowiedzialny za daną grupę klientów, co najmniej raz na 120 dni przeprowadza analizę informacji zawartych w kartach rejestracyjnych, dotyczących przedstawianych osobie propozycji pracy lub innej formy pomocy. W sytuacji kiedy osobie nie zaproponowano pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie, wyznaczony zostaje jej ponowny termin stawiennictwa u pośrednika pracy w celu objęcia wsparciem, ze szczególnym uwzględnieniem usług świadczonych przez doradców zawodowych. Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku na koniec roku zatrudniał 7 pośredników pracy, z których 5 na bieżąco współpracowało z osobami zarejestrowanymi. Średnio w kwartale każdy z pośredników pracy obsłużył ok. 1000 osób zarejestrowanych. Pośrednicy pracy realizując zadania ustawowe wynikające z art. 34 a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w ramach udzielania pomocy osobom bezrobotnym i poszukującym pracy opracowywali wspólnie z nimi Indywidualne Plany Działania (IPD). W roku pośrednicy pracy przygotowali 1401 IPD. W skali roku pośrednicy pracy udzielają ok. 2500 telefonicznych informacji na temat ofert będących w dyspozycji PUP, jak również świadczonych usług. W okresie od stycznia do końca grudnia r. z ewidencji urzędu z tytułu podjęcia pracy wyłączono 2913 osób bezrobotnych. W analizowanym okresie Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku realizował oferty zgłoszone przez 556 pracodawców, w tym przez 100 spoza powiatu brzeskiego. Pośrednicy pracy odpowiedzialni za dystrybucję ofert wydali 1627 skierowań do pracy. W wyniku skierowania prawie co 3 osoba (515 osób) uzyskała zatrudnienie, rozpoczęła staż lub wykonywanie prac społecznie użytecznych. W związku ze znacznym ograniczeniem przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej środków finansowych przeznaczonych na aktywizację osób bezrobotnych, w roku znacznie mniejsza niż w 2010 roku liczba osób mogła skorzystać z subsydiowanych form wsparcia. 54
Liczba osób zaktywizowanych w ramach subsydiowanych form wsparcia w 2010 i roku Rodzaj zatrudnienia 2010 rok rok Zatrudnienie subsydiowane 1645 509 w tym: prace interwencyjne 80 52 roboty publiczne 133 27 staże 820 205 prace społecznie użyteczne 84 56 jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej 279 68 doposażenie / wyposażenie stanowiska pracy 250 101 Liczba osób zaktywizowanych w ramach subsydiowanych form wsparcia w roku Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku prowadzi nowoczesną, multimedialną stronę internetową. Łatwa w obsłudze, a także atrakcyjna wizualnie strona zachęca do korzystania i pozyskiwania informacji przydatnych w procesie poszukiwania pracy. Wśród nowoczesnych funkcji strony warto podkreślić usługę SMS Info, dzięki której pośrednicy pracy mogą rozesłać informację o nowych ofertach, które zostały zgłoszone do PUP. Każda osoba ma możliwość dopisania swojego numeru telefonu do internetowej bazy, zaznaczając z jakiej branży ofertami pracy jest zainteresowana. Numer telefonu pozostaje w bazie aktywny przez okres 30 dni. Pośrednik pracy przyjmując nową ofertę pracy ma możliwość przekazania za pomocą SMS krótkiej informacji zachęcającej do kontaktu z PUP lub z pracodawcą w celu skorzystania z oferty. 55
Kolejna możliwość to zapisanie się do NEWSLETTERA, za pośrednictwem którego w sposób e-mailowy przesyłane są aktualności związane z wydarzeniami organizowanymi przez PUP lub informacje o ciekawych projektach, czy inicjatywach podejmowanych przez inne instytucje. Osoby szukające pracy mają możliwość skorzystania również z Kreatora CV, który w prosty sposób ułatwia przygotowanie profesjonalnego i poprawnego Curriculum Vitae, które można wydrukować lub bezpośrednio za pośrednictwem internetu wysłać do pracodawcy. Chcąc ułatwić pracodawcom poszukiwanie kandydatów o odpowiednich kwalifikacjach umożliwiono im przeglądanie internetowej BAZY CV, w której swoje życiorysy pozostawiają osoby poszukujące pracy. Powyższe nowatorskie rozwiązania zastosowano, aby ułatwić osobom zainteresowanym poszukiwanie zatrudnienia, a także zapoznanie się z usługami świadczonymi przez Urząd. O sukcesie może świadczyć liczba wizyt na stronie internetowej, w roku stronę odwiedzono 648 062 razy. W styczniu r. w siedzibie Urzędu zamontowano multimedialny system prezentacji ofert pracy składający się z 3 ekranów telewizyjnych oraz 2 infokiosków z dostępem do Internetu. Osoby zainteresowane mogą samodzielnie wyszukiwać informacje związane z poszukiwaniem pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku wychodząc naprzeciw oczekiwaniom osób zarejestrowanych, zainteresowanych służbą w Narodowych Siłach Zbrojnych nawiązał współpracę w Wojskową Komendą Uzupełnień w Tarnowie. Od listopada r. w siedzibie Urzędu dwa razy w miesiącu pełnią dyżury przedstawiciele WKU, którzy udzielają osobom zainteresowanym szczegółowych informacji. W dwóch ostatnich miesiącach roku z usług punktu konsultacyjnego skorzystało kilkanaście osób. 56
5.1.3. Usługi EURES Publiczne służby zatrudnienia realizują zadania z zakresu międzynarodowego pośrednictwa pracy EURES, którego celem jest: ułatwianie podejmowania pracy mieszkańcom EOG poza krajem zamieszkania, wspomaganie pracodawców w poszukiwaniu pracowników na całym obszarze Wspólnoty, wymiana informacji o wolnych miejscach pracy, rynkach pracy, warunkach życia i pracy. W roku do pośrednika pracy realizującego zadania w zakresie EURES zgłosiły się 242 osoby poszukujące pracy za granicą. W trakcie wizyty uzyskały one pełną informację o aktualnych ofertach pracy, wymaganiach określonych przez pracodawców zagranicznych oraz zasadach ubiegania się o pracę. Pośrednik pracy udzielał, także wyczerpujących informacji o europejskim rynku pracy oraz warunkach pracy i życia w danym kraju. Na przestrzeni roku oferowano 4802 wolne miejsca pracy w ramach sieci EURES w ramach 201 ofert pracy. Pośrednik pracy realizujący zadania w ramach sieci EURES odpowiada za publikację ofert w siedzibie urzędu oraz na stronie internetowej. Wśród państw z których zgłoszono najwięcej ofert w ramach sieci EURES należy wymienić: Niemcy, Norwegię, Austrię, Francję, Holandię, Wielką Brytanię, Szwecję oraz Republikę Czeską. Najczęściej poszukiwano pracowników w zawodach tj.: spawacz, mechanik samochodowy, pracownik branży gastronomicznej, inżynier w branży budowlanej i przemysłowej, pracownik sezonowy w rolnictwie i ogrodnictwie, pielęgniarka, opiekun osób starszych, kierowca kat. C+E, konstruktor oraz elektryk. Usługi EURES są promowane w bezpośrednich kontaktach z osobami szukającymi pracy oraz poprzez stronę internetową, a także udział pośrednika pracy realizującego usługi EURES w targach pracy. 57
5.1.4. Zatrudnienie cudzoziemców Zgodnie z obowiązującymi przepisami istnieje możliwość wykonywania pracy na terenie naszego kraju przez cudzoziemców - obywateli państw sąsiadujących z Polską (dotyczy to Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy) - bez zezwolenia na pracę w okresie do sześciu miesięcy w ciągu kolejnych dwunastu miesięcy. Warunkiem uzyskania przez cudzoziemca wizy z prawem do pracy, jest zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy - właściwym ze względu na siedzibę pracodawcy - oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy wskazanemu cudzoziemcowi. W roku Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku zarejestrował 54 oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi obywatelom Białorusi i Ukrainy. Pracodawcy tworzyli miejsca pracy dla obywateli zza wschodniej granicy głównie w branży budowlanej i transporcie. 58
5.1.5. Informacja dotycząca rozwoju przedsiębiorczości na terenie powiatu Charakterystyki powiatu brzeskiego pod kątem funkcjonujących podmiotów gospodarczych dokonano w oparciu o dane pozyskane z Urzędu Statystycznego w Krakowie. Pozyskane dane poddano analizie w celu uzyskania informacji cechujących rynek pracodawcy w powiecie brzeskim. Z opracowania dokonanego przez pośredników pracy odpowiedzialnych za realizację działań marketingowych w Urzędzie wynika, że: według stanu na dzień 31.12. r., z terenu powiatu brzeskiego w systemie REGON zarejestrowanych było 5798 podmiotów gospodarczych, z ogólnej liczby zarejestrowanych podmiotów 512 pozostawało w zawieszeniu, z czego 164 firm nie zamierza wznowić swojej działalności w 2012 roku, na przestrzeni roku działalność zarejestrowało 568 podmiotów gospodarczych, natomiast likwidacji swojej działalności dokonało 542 przedsiębiorców. Liczba podmiotów zarejestrowanych - stan na dzień 31.12.2010 r. Liczba podmiotów zlikwidowanych w roku Liczba podmiotów nowo powstałych w roku Liczba podmiotów zarejestrowanych - stan na dzień 31.12. r. 5772 542 568 5798 Z porównania danych za lata 2010 i wynika, iż w roku nastąpił niewielki, bo o 0,45% wzrost ogólnej liczby funkcjonujących podmiotów gospodarczych (26 podmiotów). Z analizy rozwoju przedsiębiorczości w poszczególnych gminach powiatu w badanym okresie wynika, iż w roku największy wzrost liczby funkcjonujących podmiotów nastąpił na terenie gmin: Borzęcin - 5,47%, Brzesko - 1,36%, Dębno - 1,33% oraz Iwkowa 0,44%. Spadek liczby podmiotów odnotowano na terenie 3 z 7 gmin powiatu tj. w gminie Czchów - 3,95%, Szczurowa - 3,36% oraz Gnojnik - 1,4%. Rok charakteryzował się spadkiem liczby nowo powstałych podmiotów gospodarczych w porównaniu do roku ubiegłego. Wskaźnik spadku wyniósł 12,6% (82 podmioty). Analizując dane dotyczące nowo powstałych firm, pod kątem sekcji PKD, należy stwierdzić, że najwięcej podmiotów powstało w budownictwie 202, handlu hurtowym i detalicznym 125 oraz przetwórstwie przemysłowym 51 Z porównania danych dotyczących nowo powstałych podmiotów na przestrzeni ostatnich 5 lat wynika, że rok był pierwszym, w którym nastąpił spadek liczby nowo rejestrujących się firm na terenie powiatu brzeskiego. Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest niewątpliwie mniejsza liczba środków finansowych na wsparcie osób bezrobotnych planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej. 59
I. Podział podmiotów gospodarczych według rodzaju działalności (PKD) Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 323 Górnictwo i wydobywanie 9 Przetwórstwo przemysłowe 493 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę. Dostawa wody: gospodarka ściekami, rekultywacja 23 Budownictwo 1355 Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli 1410 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 115 Transport i gospodarka magazynowa informacja i komunikacja 430 Działalność finansowa i ubezpieczenia 133 Obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 458 Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne 84 Edukacja 222 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 270 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, pozostała działalność usługowa 473 II. Podział pracodawców według wielkości zatrudnienia: 0-9 osób 5471 10 49 osób 290 50 249 osób 36 250 i więcej osób 1 Wykres 1. Liczba podmiotów gospodarczych według wielkości zatrudnienia Wielkość zatrudnienia w osobach 0-9 10 49 50 249 250 i w ięcej 60
III. Podział pracodawców według formy własności: sektor publiczny 240 (4,2%) sektor prywatny - 5558 (95,8%) Wykres 2. Liczba podmiotów według formy własności IV. Podział pracodawców według miejsca ich lokalizacji: Miejsce lokalizacji Liczba podmiotów Miasto i Gmina Brzesko 2807 w tym: Miasto Brzesko 1934 Gmina Brzesko 873 Gmina Borzęcin 366 Miasto i Gmina Czchów 636 w tym: Miasto Czchów 227 Gmina Czchów 409 Gmina Dębno 758 Gmina Gnojnik 352 Gmina Iwkowa 448 Gmina Szczurowa 431 Wykres 3. Liczba podmiotów gospodarczych według ich lokalizacji