Sytuacja w sektorze banków spółdzielczych w dobie kryzysu gospodarczego i finansowego Opracowano w Departamencie Kontrolingu
Dobra sytuacja banków spółdzielczych na tle sektora bankowego Opracowano w Departamencie Kontrolingu
Zysk netto sektora bankowego i spółdzielczego na tle kryzysu Sektor bankowy 6,0% Sektor spółdzielczy 6,0% 1,0% Spadek zysków netto I półrocze 2009/I półrocze 2008 o: 1,0% 50% 26% 8 637 4 333 488 360 I półrocze 2008 I półrocze 2009 I półrocze 2008 I półrocze 2009 w mln zł 3
Dynamika działalności handlowej sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych 30.06.2007 = 100% Zobowiązania 100,0% 100,0% 100,0% 117,0% 109,2% 108,8% 109,1% 117,2% 116,6% 138,6% 129,0% 126,7% 128,9% 126,2% 126,9% 100,0% 100,0% Należności 114,3% 106,8% 106,9% 130,4% 118,3% 117,8% 159,8% 124,7% 123,4% 166,7% 133,5% 131,6% 30.06.07 31.12.07 30.06.08 31.12.08 30.06.09 30.06.07 31.12.07 30.06.08 31.12.08 30.06.09 Banki komercyjne Banki spółdzielcze Banki spółdzielcze zrzeszone z BPS S.A. 4
Jakość portfela kredytowego Udział kredytów zagrożonych w kredytach ogółem sektora niefinansowego 6,5% 5,8% 5,4% 5,1% 4,9% 6,5% 4,5% 4,6% 5,5% 3,7% 3,6% 3,5% 3,3% 3,1% 3,0% 3,0% 3,2% 3,1% 3,3% 3,1% 3,0% 3,0% 2,8% 2,8% 2,8% 3,0% 3,0% 30.06.07 30.09.07 31.12.07 31.03.08 30.06.08 30.09.08 31.12.08 31.03.09 30.06.09 Banki komercyjne Banki spółdzielcze Banki spółdzielcze zrzeszone z BPS S.A. 5
Dynamika wyników finansowych 31.12.2008/ 30.06.2009/ 31.12.2007 30.06.2008 Wynik na działalności bankowej Ujemny wynik na rezerwach Zysk netto Banki Pogorszenie komercyjnewyniku w BS efektem 117,2% 101,7% wojny depozytowej banków komercyjnych BS ogółem i zmniejszenia rentowności 121,4% 93,9% BS zrzeszone kredytów z BPSpreferencyjnych 120,9% 95,7% efekt obniżki stóp procentowych Ponad czterokrotny wzrost Banki komercyjne ujemnego salda 312,0% 425,2% BS ogółem rezerw w bankach komercyjnych; 150,0% 86,3% BS zrzeszone w bankach z BPS spółdzielczych poprawa 114,7% 111,3% wyniku o 14 % Banki komercyjne 100,3% 48,8% BS ogółem Pogorszenie zysków efektem: 133,2% 73,8% w bankach komercyjnych tworzenia rezerw, BS zrzeszone w bankach z BPS spółdzielczych spadku 134,2% 73,6% marż odsetkowych 6
Wybrane wskaźniki ekonomiczne 30.06.2009 r. BS zrzeszone z BPS S.A. BS ogółem Banki komercyjne Współczynnik wypłacalności Udział funduszy własnych w sumie bilansowej Zwrot z kapitału ROE netto Relacja kredytów do depozytów sektora niefinansowego 14,7% 14,0% 12,4% 10,7% 10,4% 8,2% 15,3% 13,7% 11,1% 78,5% 83,8% 122,5% 7
Udział w rynku banków spółdzielczych 30.06.2007 30.06.2008 30.06.2009 Suma bilansowa Kredyty dla sektora niefinansowego Depozyty sektora niefinansowego Fundusze własne 6,1% 6,2% 5,5% 6,3% 7,0% 5,5% 8,5% 8,5% 7,8% 7,8% 7,6% 6,9% Wynik finansowy netto 5,6% 4,8% 8,3% 8
Silne Banki Spółdzielcze to silny Bank Zrzeszający Opracowano w Departamencie Kontrolingu
Bezpieczne lokowanie nadwyżek finansowych Banku w mln zł Bony skarbowe i pieniężne 10 475 6 707 Lokaty międzybankowe 43,8% Obligacje Skarbu Państwa 8,7% 3 768 42,5% 30.06.09 Portfel kredytowy Depozyty BS i podmiotów niebankowych 5,0% Pozostałe papiery wartościowe 10
Zysk netto Banku BPS S.A. w mln zł 17,13 8,11 5,21 20,35 13,85 6,45 27,02 16,98 8,29 33,69 23,13 13,37 42,27 42,86 27,31 32,40 18,25 18,81 44,20 37,40 23,86 47,71 42,14 29,35 31.01. 28.02. 31.03. 30.04. 31.05. 30.06. 31.07. 31.08 2007 2008 2009 11
Porównanie danych finansowych banków zrzeszających w mln zł Suma bilansowa 30.06.08 30.06.09 30.06.09/ 30.06.08 Bank Najbardziej BPS dynamiczny rozwój 10 324 w okresie 11 439 110,8% GBW kryzysu mierzony przyrostem 4 962 4 989 100,5% MR Bank sumy bilansowej notuje 2 BPS 206 S.A. 1 935 87,7% Fundusze własne Współczynnik wypłacalności Bank Wysoki BPS przyrost funduszy własnych 311 BPS459 147,6% GBW mimo udzielonej pomocy kapitałowej 220 BS294 133,6% MR Bank zrzeszonym, BS z innych Zrzeszeń 109 85 78,0% i MR Bankowi Bank BPS BPS i GBW utrzymują fundusze 9,4% 11,2% 119,1% własne i współczynnik wypłacalności GBW 8,8% na bezpiecznym poziomie. MR Bank w dobie 12,3% 139,8% MR Bank kryzysu odnotował problemy 11,9% 7,8% 65,5% w tym zakresie 12
Porównanie danych finansowych banków zrzeszających w mln zł Wynik na działalności bankowej 30.06.08 30.06.09 30.06.09/ 30.06.08 Bank BPSNajwyższą dynamikę wyniku 105 144 137,1% GBW na działalności 51 68 133,3% MR Bank bankowej odnotował Bank BPS 21 S.A. 24 114,3% Wynik na rezerwach GBW Zysk netto 22% Bank BPS GBW MR Bank MR Bank 12% Bank BPS GBW MR Bank BPS 66% Udział wyniku na rezerwach w wolumenie kredytów: 1,5-13,0-14,5 BPS 0,37% GBW 0,43% -2,7-8,7-6,0 MR Bank 0,83% 0,1-7,1-7,2 GBW MR 32,4 Bank 42,9 132,4% 21% 10,7 1% 11,8 BPS110,3% 5,8 0,6 78% 10,3% I półrocze 2008 I półrocze 2009 13
Spółki Zrzeszenia BPS Dom Maklerski Banku BPS S.A. Pierwszy spółdzielczy Dom Maklerski utworzony wspólnie z bankami spółdzielczymi w 2008 roku Zakres realizowanej działalności przygotowywanie emisji na rynku pierwotnym i obsługa klientów na rynku wtórnym, w tym obsługa Banku BPS S.A. i Banków Spółdzielczych. Korzyści i szanse dla banków spółdzielczych: produkty rynku kapitałowego bliżej klientów BS-ów, emisje obligacji komunalnych- strategicznych klientów BS-ów, emisja obligacji spółdzielczych w formie długu podporządkowanego, możliwość zwiększania funduszy własnych. 14
Spółki Zrzeszenia BPS Centrum Finansowe Banku BPS Sp. z o. o. Początek działalności sierpień 2008 r. Główny przedmiot działalności: windykacja wierzytelności Banku BPS S.A. i banków zrzeszonych, skup wierzytelności, świadczenie dodatkowych usług na rzecz pozyskania: - odpisów z KRS, z rejestru zastawów, z ksiąg wieczystych, - wypisu z rejestru gruntów, - informacji z przeglądu dokumentów w rejestrach przedsiębiorców KRS na terenie całego kraju. Korzyści dla usługobiorców profesjonalni i wyspecjalizowani fachowcy, niższe koszty obsługi windykacyjnej, lepsza efektywność i skuteczność windykacji. 15
Silny Bank Zrzeszający to silne banki spółdzielcze Opracowano w Departamencie Kontrolingu
Bankowość spółdzielcza w Polsce Grupa BPS Ilość BS - 350 Placówki - 2 408 Bankomaty - 1 633 Zatrudnienie - 17 586 Zrzeszenie MR Bank Ilość BS - 77 Placówki - 494 Bankomaty - 247 Zatrudnienie - 3 694 60,7% 26,0% 13,3% SGB Ilość BS - 150 Placówki - 1 232 Bankomaty - 820 Zatrudnienie - 9 229 17
Porównanie wskaźników banków spółdzielczych Dynamika 30.06.09/30.06.08 BPS zrzeszonych z: GBW MR Bank Suma bilansowa 110,0% 108,7% 104,6% Zobowiązania sektora niefinansowego i budżetu 109,9% 109,0% 104,9% Należności sektora niefinansowego i budżetu 112,7% 111,6% 108,1% Fundusze własne 117,8% 118,3% 117,5% Wynik finansowy brutto 75,9% 77,7% 69,4% 18
Udział w rynku BS-ów z poszczególnych Zrzeszeń 30.06.07 30.06.08 30.06.09 Suma bilansowa BPS SGB MR Bank 3,4% 3,3% 3,0% 1,8% 1,8% 1,6% 0,8% 0,8% 0,7% Fundusze własne BPS SGB MR Bank 4,4% 4,5% 3,9% 2,1% 2,2% 2,0% 1,0% 1,0% 0,9% Zysk netto BPS SGB MR Bank 2,7% 3,2% 4,7% 1,4% 1,6% 2,5% 0,6% 0,8% 1,0% 19
Wsparcie Banku BPS S.A. Opracowano w Departamencie Kontrolingu
Wsparcie kapitałowe udzielone przez BPS S.A. Pożyczki podporządkowane Akcje i udziały dla BS-ów zrzeszonych dla BS-ów niezrzeszonych dla MR Banku w BS-ach w MR Banku 31.12.07 110 600 1 000 0 2 429 0 31.12.08 160 850 4 200 0 2 554 0 30.06.09 181 695 6 400 9 500 8 646 4 004* * w tym kapitał opłacony 3 745 tys. zł w tys. zł 21
Działania mające wpływ na wyniki zrzeszonych BS I półrocze 2009 Prognoza na 2009 21 394 Zwiększenie 49 874 przychodów BS 3 444 Zmniejszenie kosztów BS 6 882 Wpływ działań Banku Zrzeszającego na wyniki BS 24 838 56 756 w tys. zł 22
Inne działania Banku BPS S.A. na rzecz zrzeszonych BS-ów Promocje Banku dla BS w celu poprawy ich konkurencyjności na rynku Wspomaganie BS w zarządzaniu ryzykami Wdrażanie wspólnych dla Zrzeszenia produktów i usług Bank BPS S.A. dla BS Doradztwo merytoryczne z zakresu działalności bankowej Opracowywanie regulacji wzorcowych dla BS Wspólne zakupy wykorzystujące efekt skali 23
Nowe wzory kart zrzeszeniowych Wszelkie przychody i ponoszone koszty związane z biznesem kartowym bez dodatkowych marż i obciążeń, przekazywane są Bankom Spółdzielczym. 24
Uprawnienia BS-ów do własnej wizualizacji kart bankowych Wydane karty z własnym wizerunkiem i logo Banku Spółdzielczego Koszt licencji VISA indywidualnego wzoru karty BS 5 tys. euro 25
Działania i przewagi technologiczne Banku BPS S.A. Powołanie spółki do autoryzacji operacji bankomatowych i POSowych IT Card, Świadczenie usług outsourcingowych dla Banków Spółdzielczych, Zaangażowanie kapitałowe w spółki informatyczne pracujące na rzecz sektora bankowego, Budowa rozwiązania umożliwiającego odmiejscowienie rachunków w bankach zrzeszonych. 26
Porównanie kosztów usług zrzeszeniowych Rodzaj usługi BPS GBW MR Bank Opłata zrzeszeniowa Rachunki bankowe (1 rach./m-c) 0 zł 0 zł 0 zł 3 zł ok. 30-230 tys. zł (w zależności od sumy bilansowej) 20 zł - PLN 45 zł - waluta Zasilenia/ odprowadzenia 0 Brak usługi 0,036% Zabezpieczenie płynności Bezwarunkowy limit operacyjny - prowizja 0,12% Kredyt rewolwingowy - prowizja 0,20% Bezwarunkowy limit operacyjny - prowizja 0,20% Pożyczki podporządkowane oproc. 0,95% redyskonta, prowizja - 0 oproc. WIBOR 6M + 2 pp., prowizje 0,5% za udzielenie i 0,5% za każdy rok Brak pomocy 27
Porównanie kosztów usług zrzeszeniowych c.d. Rodzaj usługi BPS GBW MR Bank SI-OKP opłata za jedną umowę 0,28 zł 0,82 zł 1,90 zł Korzystanie ze skrzynki mailowej 0 zł 0 zł 125 zł rocznie/ 1 sztukę Karty płatnicze ONLINE 1 szt./m-c 0 zł 1,49 zł 6,13 zł Monitoring bankomatów (netto m-cznie/1 szt.) Serwis bankomatów (netto m-cznie/1 szt.) Wliczony w opłatę serwisową (150 zł bez serwisu) 450 zł Wincor 125 USD NCR 241,63 zł 245 zł 110 EUR 520 zł 28
Koszty usług kartowych i bankomatowych - przykłady w zł Koszty roczne Skala działania BPS GBW MR Bank 1 000 kart i 4 bankomaty 44 352 58 442 95 520 2 000 kart i 10 bankomatów 101 880 137 326 190 601 3 000 kart i 20 bankomatów 185 760 257 092 300 029 5 000 kart i 30 bankomatów 287 640 394 419 483 017 29
Niewykorzystany potencjał BS Liczba banków spółdzielczych ogółem, w tym: 313 Banki zrzeszone w BPS 216 152 Poziom współczynnika wypłacalności powyżej 15% 92 83 45 22 6 15%-12% 12%-10% 10%-8% 30
na 30.06.2009 r. Niewykorzystany potencjał BS cd. Nadwyżka depozytów nad kredytami Grupa BPS 19 412 26 991 7 579 SGB 11 712 14 313 2 601 Zrzeszenie MR Bank 4 915 6 086 1 171 w mln zł Kredyty sektora niefinansowego i budżetu Depozyty sektora niefinansowego i budżetu Razem nadwyżka 11 351 mln zł 31
Niewykorzystany potencjał BS cd. w mln zł Banki spółdzielcze zrzeszone w: BPS GBW MR Bank Razem Nadwyżka środków 7 940 2 985 1 259 12 184 Liczba banków 332 133 63 528 Nadwyżka kapitałów 738 224 134 1 096 Liczba banków 299 109 58 466 (o współ. wypł. >12%) Możliwość zwiększenia akcji kredytowej 9 225 2 800 1 675 13 700 Uruchomienie aktualnie posiadanego potencjału kapitałowego i nadwyżki środków w akcję kredytową przyczyniłoby się do wzrostu udziału w rynku z 5,5% do 7,3%. 32
Możliwości finansowania w konsorcjach z bankami zrzeszającymi BS o funduszach wł. 20 mln zł BS o funduszach wł. 10 mln zł BS o funduszach wł. 5 mln zł max zaangażowanie 5,0 mln zł max zaangażowanie 2,5 mln zł max zaangażowanie 1,3 mln zł Fundusze własne banków zrzeszających BPS GBW MR Bank banków zrzeszających 459,1 294,2 84,7 Maksymalne zaangażowanie kredytowe w pojedynczy podmiot 114,8 73,6 21,2 Maksymalna kwota zaangażowania kredytowego w konsorcjum z bankiem zrzeszającym dla pojedynczego podmiotu: dla BS o funduszach wł. 20 mln zł dla BS o funduszach wł. 10 mln zł dla BS o funduszach wł. 5 mln zł w mln zł 119,8 117,3 116,1 78,6 76,1 74,9 26,2 23,7 22,5 33
Wzmożenie prac nad polityką regulacyjną dot. BS Zakończenie procesu legislacyjnego umożliwiającego emisję dłużnych papierów wartościowych przez BS Szansa na zwiększenie funduszy własnych BS Zwiększenie możliwości wykorzystania posiadanego potencjału Możliwość rozwoju i zwiększenie udziału w rynku Rozporządzenie Rady Ministrów wprowadzające zmiany skutkujące zwiększeniem oprocentowania kredytów preferencyjnych??? Grupa BPS 32,3% 20,5% Zrzeszenie MR Bank Poprawa rentowności działania BS Wzrost zainteresowania w kredytowaniu sektora rolnego 25,4% Pozostałe 21,8% SGB 34
Dziękuję Państwu za uwagę Opracowano w Departamencie Kontrolingu