ANNA GOGOLEWSKA WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA 3AG 3 BG SG Wymagania podstawowe: oceny dopuszczająca i dostateczna Wymagania ponadpodstawowe: oceny dobra, bardzo dobra, celująca Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Temat lekcji 1. Rola konstytucji w państwie. Zagadnienia - ustawa zasadnicza - zasady ustrojowe III RP - prawa i obowiązki obywatela Polski 2. Partie polityczne. - partie polityczne - funkcje partii politycznych - systemy partyjne - typy partii politycznych - polska scena polityczna Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca Rozdział I Ustrój demokratyczny w Polsce konstytucja, preambuła, trójpodział władzy, suwerenność narodu, państwo prawa, decentralizacja władzy podstawowe prawa obywatelskie Polaków - wyjaśnia pojęcie konkordat - wyjaśnia termin: partia polityczna - wskazuje funkcje partii politycznych typy partii politycznych nazwy - określa obowiązki obywatelskie Polaków prawa dzieci zapisane w Konstytucji III RP, na stosunki państwo kościół w konstytucji typy systemów partyjnych - podaje nazwy krajów, w których obowiązują poszczególne systemy partyjne typy - odszukuje w Konstytucji III RP rozdziały, w których zawarte są podstawowe zasady ustroju oraz wolności, prawa i obowiązki obywateli - określa cechy ideologii konserwatywnej, na - omawia rolę partii politycznych we współczesnym - uzasadnia znaczenie nadrzędności Konstytucji nad innymi aktami prawnymi - wyjaśnia znaczenie praw i obowiązków wynikających z Konstytucji III RP - opisuje procedury zakładania partii i podstawy jej działania - wskazuje wady i zalety poszczególnych typów systemów przykłady sytuacji, w których doszło do naruszenia praw obywateli - interpretuje wybrane fragmenty Konstytucji III RP - omawia tezę o częstej niejednoznaczności podziału na lewicę i prawicę w Polsce, na
3-4.Sejm i Senatwładza ustawodawcza. - polski parlament i jego funkcjonowanie - zasady wyborcze - proces ustawodawczy - uprawnienia sejmu i senatu w Polsce partii politycznych istniejących w Polsce partii politycznych świecie partyjnych polską scenę polityczną - odszukuje informacje o programach partii politycznych istniejących w Polsce Rozdział II: Parlament prezydent, rząd i sądy - opisuje rolę warunki, które parlamentu w poszczególne etapy musi spełnić koncepcji procesu kandydat na posła trójpodziału władzy ustawodawczego lub senatora - określa funkcje sejmu i senatu podmioty, którym immunitet, próg - wyjaśnia terminy przysługuje wyborczy, inicjatywa inicjatywa Zgromadzenie ustawodawcza, ustawodawcza Narodowe, ordynacja wyborcza, genezę wotum zaufania, polskiego wotum nieufności parlamentaryzmu - opisuje, na czym polega praca parlamentarzysty - ocenia pracę wybranego parlamentarzysty - odszukuje w źródłach dodatkowe informacje na temat regulaminu pracy sejmu i senatu - określa rolę Prezydenta RP i Trybunału Konstytucyjnego w procesie ustawodawczym - aktywnie uczestniczy w symulacji procesu ustawodawczego - interpretuje wybrane fragmenty Konstytucji III RP 5-6. Rząd i prezydent- władza wykonawcza. - organy władzy wykonawczej - funkcje i uprawnienia Rady Ministrów - rola i kompetencje Prezydenta RP podstawowe kompetencje Prezydenta RP i Rady Ministrów - podaje imię i nazwisko obecnego - opisuje rolę władzy wykonawczej w koncepcji trójpodziału władzy procedury wyboru Prezydenta RP i Rady imiona i nazwiska wszystkich prezydentów Polski po 1989 r. - opisuje procedury odwołania Prezydenta RP i Rady - porównuje kompetencje Prezydenta RP z uprawnieniami prezesa Rady Ministrów - ocenia pracę interpretuje wybrane fragmenty Konstytucji III RP
- sposoby powoływania i odwoływania Rady Ministrów Prezydenta RP oraz aktualnego prezesa Rady Ministrów Ministrów dymisja, Rada Gabinetowa, kontrasygnata, ratyfikacja Ministrów obecnego Prezydenta RP oraz aktualnych członków Rady Ministrów 7.Władza sądownicza. - rola i specyfika władzy sądowniczej - rodzaje sądów i trybunałów w Polsce - struktura sądów w Polsce - rola sędziego, prokuratury i policji rodzaje sądów i trybunałów w Polsce - wyjaśnia, na czym polega zasada niezawisłości sędziów - rozróżnia specyfikę pracy prokuratury i policji prawo, adwokat, radca prawny specyfikę władzy sądowniczej w koncepcji trójpodziału władzy - opisuje rolę sędziego w sprawowaniu władzy sądowniczej - uzasadnia konieczność niezawisłości władzy sądowniczej kompetencje poszczególnych organów władzy sądowniczej w Polsce - wyjaśnia, na czym polega zasada instancyjności sądów - podaje nazwy instytucji, do których można się zwrócić w przypadku bycia świadkiem naruszenia prawa - opisuje wpływ władzy sądowniczej na życie obywateli oraz jej rolę we współczesnym państwie demokratycznym, na - ocenia działalność sądów, prokuratury i policji w Polsce 8. Służba publiczna. - administracja publiczna - służba cywilna - prawa i obowiązki obywatela - prawa i obowiązki urzędnika - omawia strukturę administracji publicznej - wskazuje obowiązki urzędników służby cywilnej prawa przysługujące obywatelom korzystającym z usług urzędów - omawia strukturę administracji publicznej - określa najważniejsze zasady moralne i etyczne obowiązujące urzędników służby cywilnej, na - uzasadnia znaczenie apolityczności urzędników służby cywilnej - wskazuje różnice między pracownikami służby cywilnej a urzędnikami mianowanymi służby cywilnej - bierze udział w dyskusji na temat funkcjonowania idealnego urzędu
publicznych 9.Polska we współczesnym świecie. 10-11. Integracja europejska. racja stanu - polityka zagraniczna - współpraca międzynarodowa - podmioty polityki zagranicznej - służba dyplomatyczna i konsularna - kierunki polskiej polityki zagranicznej geneza integracji europejskiej - trzy filary Unii - funkcjonowanie i organy Unii - przebieg integracji europejskiej Rozdział III: Polska w świecie, Polska w Europie - wskazuje główne zadania racja stanu, kierunki polskiej polskiej dyplomacji polityka polityki zagranicznej zagraniczna, służba - omawia tezę o różne sposoby dyplomatyczna i wpływie techniki na działania w polityce konsularna politykę zagranicznej międzynarodową, na podmioty uprawnione w Polsce do prowadzenia polityki zagranicznej - wskazuje główne kierunki polskiej polityki zagranicznej - omawia tezę o wpływie techniki na politykę międzynarodową, na najważniejsze etapy integracji europejskiej nazwy organów Unii - wskazuje na mapie państwa trzy filary Unii organy Unii - omawia przyczyny integracji europejskiej - ocenia bieżącą politykę zagraniczną Polski kierunki polskiej polityki zagranicznej w Europie i na świecie, na podstawie mapy - wskazuje korzyści i zagrożenia wynikające z integracji Polski z Unią Europejską - uzasadnia konieczność współpracy międzynarodowej - uczestniczy w dyskusji na temat dalszego pogłębiania i poszerzania integracji Unii oraz wprowadzenia euro w Polsce
12.Polska w organizacjach. 13. Organizacja Narodów Zjednoczonych. 14.Problemy współczesnego świata. - miejsce Polski w Unii - fundusze unijne - organizacje międzynarodowe - rodzaje - charakterystyka wybranych - miejsce Polski w organizacjach - geneza ONZ - struktura i cele ONZ - misje pokojowe - organizacje wyspecjalizowane ONZ - państwa Trzeciego Świata - podział na bogatą Północ i biedne Południe - problemy współczesnego świata - pomoc humanitarna - globalizacja członkowskie Unii - wyjaśnia termin: organizacja międzynarodowa - rozwija skrótowce: ONZ, NATO, OBWE, - określa zasadnicze cele wybranych, do których należy Polska - wskazuje na mapie zasięg wybranych typy Rozdział IV: Jeden świat, wiele problemów - podaje nazwy - omawia przyczyny genezę najważniejszych utworzenia ONZ ONZ organów ONZ założenia i cele tej poszczególne organy najważniejsze ONZ organizacje działalność UNESCO wyspecjalizowane i UNICEF ONZ - lokalizuje na mapie miejsca misji Trzeci Świat, pomoc humanitarna, globalizacja - wskazuje na mapie kraje bogatej Północy i biednego Południa pokojowych ONZ problemy współczesnego świata działalność humanitarnych sposoby rozwiązywania problemów współczesnego świata - uzasadnia konieczność niesienia pomocy humanitarnej w wybranych - ocenia zaangażowanie Polski w funkcjonowanie (np.: NATO) - ocenia skuteczność działań podejmowanych przez ONZ - opisuje różne wymiary globalizacji - odszukuje informacje na temat wybranych - uczestniczy w dyskusji na temat przyszłości i reformy ONZ - wskazuje pozytywne i negatywne strony globalizacji
15.Gospogarka rynkowa rejonach świata Rozdział: V Człowiek w gospodarce rynkowej - pojęcie ekonomia - wyjaśnia, czym - potrzeby człowieka jest gospodarka poszczególne działy polską gospodarkę - czynniki - wyjaśnia pojęcia: gospodarki - wskazuje różnicę wytwórcze ekonomia, czynniki pomiędzy -gospodarka i jej wytwórcze potrzebne gospodarką działy do produkcji centralnie planowaną - gospodarka wybranego dobra i gospodarką centralnie planowana wolnorynkową - gospodarka wolnorynkowa - wskazuje różnicę pomiędzy gospodarką centralnie planowaną i gospodarką wolnorynkową - wyjaśnia, czym jest koniunktura gospodarcza - uzasadnia wyższość gospodarki rynkowej 16. Skąd się biorą ceny? 17. Po co ludziom pieniądze? - popyt i podaż - równowaga rynkowa - konkurencja i monopol -czynniki kształtujące popyt i podaż - historia pieniądza - karty płatnicze - konto bankowe - funkcje pieniądza - system pieniężny - rodzaje banków i ich specyfika - usługi bankowe - reklama usług bankowych - wyjaśnia pojęcia: popyt, podaż, konkurencja, monopol czynniki kształtujące popyt i podaż - krótko przedstawia historię pieniądza - wyjaśnia, jak należy posługiwać się kartą płatniczą waluta, emisja, Narodowy Bank Polski, Rada Polityki Pieniężnej, konto bankowe, lokata, kredyt -charakteryzuje prawo popytu i podaży i charakteryzuje funkcje pieniądza - omawia prawo popytu i podaży - określa istotę działalności banków - określa, co wpływa na tworzenie systemu pieniężnego w danym państwie - wyjaśnia mechanizm równowagi rynkowej pozytywne strony posiadania karty płatniczej zadania Narodowego Banku Polskiego i Rady Polityki Pieniężnej - określa czynniki kształtujące prawo popytu i podaży - prezentuje ofertę wybranych banków - określa zależność między popytem i podażą - tłumaczy, na czym polega monopol i konkurencja pozytywne i negatywne skutki nieograniczonego dostępu do pieniędzy - wskazuje szanse i zagrożenia wynikające z korzystania z różnorodnych usług bankowych - wyjaśnia skutki funkcjonowania monopoli dla konsumentów - uczestniczy w dyskusji na temat roli pieniądza w życiu człowieka - porównuje i ocenia jakość usług bankowych - omawia rolę reklamy w sektorze bankowym
18. Inflacja w gospodarce. 19.Gospodarka narodowa. 20. Budżet państwa. Podatki w gospodarce rynkowej. 21. Giełda papierów wartościowych - czynniki wpływające na inflację - rola W. Grabskiego i L. Balcerowicza w walce z inflacją - skutki inflacji - pojęcia inflacja i hiperinflacja - produkt krajowy brutto i inne wskaźniki gospodarki: produkt narodowy brutto, produkt krajowy brutto na osobę - zasady konstrukcji - źródła dochodów budżetu - kierunki wydatków budżetu - budżet,,,dług publiczny, podatek, - rodzaje podatków - giełda i jej rodzaje - rodzaje papierów wartościowych -wyjaśnia pojęcia inflacja i hiperinflacja -wymienia czynniki wpływające na inflację skutki inflacji - określa, za pomocą jakich wskaźników można ocenić stan gospodarki produkt krajowy brutto, produkt narodowy brutto, produkt krajowy brutto na osobę - wyjaśnia pojęcia budżet,,,dług publiczny, podatek, rodzaje podatków źródła dochodów budżetu kierunki wydatków budżetu giełda, makler, indeks giełdowy, sposoby przeciwdziałania inflacji - zna rolę W. Grabskiego i L. Balcerowicza w walce z inflacją - uzasadnia konieczność akumulacji dochodu narodowego towary i usługi obłożone podatkiem akcyzowym czynniki wpływające na kształt budżetu - wskazuje różnice między akcjami a obligacjami internetowych - wyjaśnia mechanizm powstawania inflacji - oblicza PKB, PNB, PKB per capita, dochód narodowy - oblicza podatek PIT rodzaje podatków w Polsce zasady tworzenia budżetu wartościowych - opisuje, na czym polega praca maklera - porównuje inflację w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu z dowolnie wybranym państwem tzw. Starej Europy - porównuje wskaźniki poziomu polskiej gospodarki ze wskaźnikami stanu gospodarki - uzasadnia wprowadzenie podatku akcyzowego - uzasadnia niski CIT w Polsce negatywne skutki,,długu publicznego - odszukuje w internecie informacje o wynikach indeksów - dowodzi związku wysokości inflacji z poziomem życia obywateli - odszukuje w rocznikach statystycznych i internecie informacje o wartości wskaźników stanu gospodarki w Polsce innych państw - porównuje wysokośc podatku PIT w Polsce i pięciu najbogatszych państwach UE - ocenia system podatkowy w Polsce - wyjaśnia wpływ czynnika politycznego na kształt budżetu zasady funkcjonowania funduszy
22.Ekonomia w moim domu. 23. Jak założyć własną firmę? 24. Jak znaleźć pracę? - specyfika gry na giełdzie akcja, obligacja, hossa, bessa miasta, w których znajdują się największe współczesne giełdy papierów Rozdział VI: Ekonomia w Twoim życiu - gospodarstwo - wyjaśnia, czym domowe jest gospodarstwo - źródła dochodów domowe gospodarstw rodzaje domowych gospodarstw - budżet domowy domowych - wydatki stałe i zmienne procedury zakładania firmy - biznesplan - formy działalności gospodarczej - marketing i zarządzanie przedsiębiorstwem - zasady poszukiwania pracy - staż zawodowy - CV i list motywacyjny - targi pracy - etapy procesu poszukiwania zatrudnienia - metody wyboru odpowiedniego kandydata na dane stanowisko biznesplan, marketing podstawowe procedury związane z założeniem firmy - wskazuje źródła informacji o ofertach pracy - umie odpowiednio zachować się w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej - wskazuje różne źródła dochodów w gospodarstwach domowych - planuje swoje wydatki - określa rodzaje działalności gospodarczej charakteryzuje różne rodzaje działalności - redaguje CV i list motywacyjny - wskazuje wady i zalety rozwoju edukacji ustawicznej oraz jej zadania, na rodzaje form zatrudnienia i gra na giełdzie - wyjaśnia, czym są wydatki stałe i zmienne - omawia zasady marketingu i zarządzania - wskazuje korzyści wynikające ze zdobywania doświadczenia zawodowego w trakcie odbywania stażu - odszukuje w internecie wzory CV i listu motywacyjnego prawa i obowiązki giełdowych - ocenia ryzyko związane z grą na giełdzie - potrafi zaplanować budżet domowy korzyści i zagrożenia związane z założeniem własnej firmy -ocenia skuteczność różnych form poszukiwania pracy inwestycyjnych - analizuje liczebność i rodzaje współczesnych polskich gospodarstw domowych biznesplan dla własnej firmy - wskazuje wady i zalety różnych form zatrudnienia z punktu widzenia pracodawcy i pracownika
25. Etyka życia gospodarczego. - znaczenie pracy zawodowej dla człowieka - kształcenie ustawiczne - e-learning - znaczenie kształcenia ustawicznego dla społeczeństwa - formy zatrudnienia - nieuczciwe praktyki rynkowe - szara strefa - etyka zawodowa - zawody zaufania publicznego - wyjaśnia termin: norma moralna (etyczna), zaufanie publiczne zawody zaufania publicznego przyczyny nieuczciwych praktyk rynkowych - omawia rodzaje nieuczciwych praktyk pracodawcy i pracownika rozwiązania, które mogłyby ograniczyć tzw. szarą strefę i nieetyczne zachowania w życiu gospodarczym - ocenia etyczność określonych działań w życiu gospodarczym - odszukuje informacje o kodeksach etyki zawodowej - gromadzi argumenty do dyskusji na temat braku możliwości prawnego usankcjonowania zaufania, na