Test ósmy. Kalafior Tekst do zadañ od 1. do 1. Kalafior Wró ki Czytaj¹c ponownie Pinokia Collodiego, dostrzeg³am nagle, e Pinokio jest przez ca³y czas g³odny! Od pierwszego dnia swego ycia, kiedy to stolarz D eppetto wystruga³ Pinokia z czarodziejskiego polana, biedny pajac nieustannie cierpi g³ód i marzy tylko o tym, by znaleÿæ choæby skórkê chleba. Jeœæ dosta³ Pinokio dopiero nastêpnego ranka, kiedy to D eppetto przyniós³ do domu trzy gruszki. Mia³o to byæ jego w³asne œniadanie, ale Pinokio tak g³oœno u ala³ siê na g³ód, e poczciwy staruszek odst¹pi³ mu wszystko, co mia³. Pajacyk najpierw kaza³ sobie owoce obraæ, ale kiedy i tak nie nasyci³ g³odu, po ar³ w koñcu i skórki, i nawet ogryzki! Niepos³uszny, samolubny i leniwy Pinokio, tak bardzo w swych wadach podobny do prawdziwego ch³opczyka, ³atwo ulega³ pokusom. Stroni³ od pracy, natomiast poci¹ga³y go przyjemnoœci ycia. Nic te dziwnego, e bezustannie popada³ w k³opoty (...). Kiedyœ zosta³ zamieniony w prawdziwego os³a i daremnie rycza³ rozpaczliwie, wzywaj¹c pomocy; nikt go nie rozumia³! Pod koniec ksi¹ ki Pinokio poprawia siê wreszcie i w nagrodê zostaje zamieniony w prawdziwego ch³opca w yciu te tak bywa, e ma³y, nieznoœny ³obuziak i pajac musi dojrzeæ, dorosn¹æ, wiele zrozumieæ, i wtedy dopiero staje siê prawdziwym cz³owiekiem. Pinokio staje siê prawdziwy dziêki uroczej Wró ce o B³êkitnych W³osach, która czuwa z daleka (jak mama) nad niegrzecznym pajacykiem, zamierzaj¹c mu dopomóc w przemianie. Pewnego razu, kiedy Pinokio by³ g³odny tak bardzo, e ju nie wstydzi³ siê ebraæ spotka³ Wró kê przebran¹ za wiejsk¹ kobietê. Poprosi³a ona, by pajacyk odniós³ jej do domu ciê k¹ konewkê z wod¹, a w zamian dostanie coœ do zjedzenia. Pinokio nie kwapi³ siê do pracy, ale Wró ka nalega³a. Zgodzi³ siê wreszcie, kiedy obieca³a, e nakarmi go prawdziwym przysmakiem kalafiorem z oliw¹ i octem. Tak w³aœnie chyba jadano w ubogich W³oszech za czasów Collodiego. Mam wra enie, e potraw¹ Wró ki o B³êkitnych W³osach jest po prostu kalafior po neapolitañsku. Bia³y i dorodny kalafior nale y op³ukaæ, podzieliæ na cz¹stki i w³o yæ do du ego garnka z osolon¹ wod¹. Gotowaæ bez przykrycia piêæ minut, oczywiœcie od chwili, gdy woda zawrze wraz z kalafiorem. Potem nale y kalafior odcedziæ, op³ukaæ zimn¹ wod¹ bie ¹c¹ i zostawiæ na sitku, eby ostyg³. Tymczasem w niedu ej misce wymierzyæ trzeba dwie ³y ki octu winnego, æwieræ ³y eczki soli, szczyptê pieprzu i jedn¹ trzeci¹ szklanki oliwy. Wymieszaæ energicznie widelcem, ubijaj¹c lekko oliwê wlewan¹ (cienkim strumieniem) do miski. Dodaæ jedn¹ posiekan¹ drobniutko ³odygê selera, dwie ³y ki posiekanej naci pietruszki i pó³ ma³ej cebuli, tak e posiekanej jak najdrobniej. Wszystko razem wymieszaæ, kalafior u³o yæ w salaterce i zalaæ sosem. Mo na dodaæ, jeœli ktoœ lubi, pokrajanego w kostkê konserwowego ogórka albo czerwon¹ paprykê, pociêt¹ w cienkie paseczki. Albo wêdzon¹ szynkê, jeœli ktoœ mia³by ochotê no, ale to ju by³oby niestylowo. Pinokio jada³ biednie. A, jak mawia³ stolarz D eppetto: nie nale y przyzwyczajaæ podniebienia ani do rzeczy zanadto wyszukanych, ani zbyt delikatnych. (...) I jest to jedna z wielu prawd na tematy kulinarne. Ma³gorzata Musierowicz GW, 23.8.21. 86
test ósmy Zadanie 1 (standard 1.1., ), p. Który szereg wyrazów najtrafniej okreœla Pinokia? A. obuzerski, leniwy, niepos³uszny, krn¹brny. B. a³osny, drewniany, bohaterski, odpowiedzialny. C. Ma³y, przem¹drza³y, wynios³y, nieznoœny. D. Zuchwa³y, zabawny, ³atwowierny, przystojny. Zadanie 2 (standard 1.4., ), p. Zacytuj z tekstu stwierdzenie, e pajacyk by³ leniwy. Zadanie 3 (standard 1.1., 1.4., ), p. Pinokio by³ na pocz¹tku: A. Pluszow¹ zabawk¹. B. Plastikow¹ lalk¹. C. Drewnian¹ kukie³k¹. D. Prawdziwym cz³owiekiem. Zadanie 4 (standard 1.4., ), p. Wró ka nakarmi³a Pinokia: A. Skórkami chleba. B. Trzema gruszkami. C. Kalafiorem. D. Owocami. Zadanie 5 (standard 1.2., ), p. Które twierdzenie nie odnosi siê do powy szego tekstu: A. Narratorem w tekœcie jest C. Collodi. B. Pinokio jest tytu³owym bohaterem powieœci C. Collodiego. C. Autork¹ tekstu jest Ma³gorzata Musierowicz. D. Autor tekstu jest jednoczeœnie narratorem (opowiadaczem). Zadanie 6 (standard 1.2., ), p. W przytoczonym tekœcie znajduje siê: A. Opis kalafiora. B. Przepis na potrawê z kalafiora. C. Opowiadanie o kalafiorze. D. Charakterystyka kalafiora. Zadanie 7 (standard 3.1., ), p. Kalafior zosta³ sprowadzony do Polski na prze³omie XVI i XVII wieku. Prawdopodobnie sprowadzi³a go Polski, tak jak inne warzywa: A. Królowa Jadwiga. B. Królowa Bona. C. Anna Jagiellonka. D. Królowa Marysieñka. 87
Zadanie 8 (standard 5., 1.4., ), p. Kupi³eœ ksi¹ kê kucharsk¹ i chcesz ofiarowaæ j¹ przyjacielowi. Które zdanie z tekstu mo esz zapisaæ w dedykacji jako z³ot¹ myœl? Zadanie 9 (standard 1.4., ), p. W którym szeregu znajduj¹ siê wszystkie podstawowe sk³adniki potrzebne do przyrz¹dzenia kalafiora po neapolitañsku? A. Kalafior, ocet, pieprz, cytryna, ogórek konserwowy, czerwona papryka. B. Kalafior, ocet, pieprz, sól, oliwa, seler, pietruszka, cebula. C. Kalafior, ocet, pieprz, cytryna, oliwa, seler, wêdzona szynka, papryka. D. Kalafior, ocet, pieprz, czerwona papryka, seler, oliwa, wêdzona szynka, cebula. Zadanie 1 (standard 5., ), p. Napisz w kolejnoœci alfabetycznej wyrazy z wybranego przez Ciebie szeregu (z nr 9). Zadanie 11 (standard 4.2., ), p. Do której restauracji wybra³byœ siê na kalafiora po neapolitañsku? A. Restauracja SORRENTO kuchnia w³oska. B. Restauracja PARIS kuchnia francuska. C. Restauracja WILANÓW kuchnia polska. D. Restauracja SUSHI TEKEDA kuchnia japoñska. Zadanie 12 (standard 5.3., ), p. Kucharz w restauracji potrzebuje 25 minut na przygotowanie kalafiora po neapolitañsku, a kuchniê zamyka siê o godz. 22.. O której godzinie najpóÿniej musia³byœ z³o yæ zamówienie, by kucharz zd¹ y³ je zrealizowaæ przed zamkniêciem kuchni? Zadanie 13 (standard 3.6., 5.1., ), p. Czêœci¹ jadaln¹ kalafiora jest: A. Nasiono. B. Korzeñ. C. Owoc. D. Kwiat. Zadanie 14 (standard 2.1., 2.3., 2.5., ), 5 p. Zredaguj przepis na potrawê z kalafiora (inn¹ od podanej w tekœcie). 88
test ósmy Zadanie 15 (standard 2.2., ), p. Przyjaciel czêstuje Ciê kalafiorem po neapolitañsku potraw¹, której nie lubisz. Postaraj siê w sposób kulturalny odmówiæ jej skosztowania.. Tabela do zadañ od 16. do 18. SK AD CZÊŒCI JADALNYCH ZAWARTYCH W 1 G WYBRANYCH PRODUKTÓW Nazwa produktu Wartoœæ energetyczna kcal Bia³ka g T³uszcze g Wapñ mg Magnez mg elazo mg Cebula 28 1 22 7,4 Kalafior 16 1 7 6 1,1 Kapusta bia³a 28 1 56 11 1,5 Marchew 28 1 6 13,8 Wieprzowina 29 14 26 9 14,9 Szynka gotowana 389 23 33 1 2,5 Olej 9 99,9 Zadanie 16 (standard 1.4., ), p. Który z wymienionych wy ej produktów ma najmniejsz¹ wartoœæ energetyczn¹? Zadanie 17 (standard 1.3., ), p. Skróty kcal, g, mg oznaczaj¹ w kolejnoœci: A. Kilogramy, gramy, mikrogramy. B. Kilokalorie, grosze, miligramy. C. Kilod ule, gramy, miligramy. D. Kilokalorie, gramy, miligramy. Zadanie 18 (standard 1.1., 1.4., ), p. Miêso i jego przetwory: A. S¹ o wiele bardziej kaloryczne od warzyw, wiêc dieta osób z nadwag¹ powinna zawieraæ wiêcej warzyw. B. S¹ niskokaloryczne, wiêc osoby z nadwag¹ mog¹ codziennie spo ywaæ potrawy miêsne bez ograniczeñ. 89
C. Zawieraj¹ du o mniej bia³ka ni warzywa. D. Zawieraj¹ o wiele wiêcej wapnia od warzyw. Zadanie 19 (standard 1.4., 5.3., ), 4 p. Ania zrobi³a sa³atkê wiosenn¹ wed³ug przepisu:,5 kg m³odej bia³ej kapusty, 1 dag marchwi, 5 dag cebuli, 1 g oleju, sól, pieprz, cukier, sok z cytryny do smaku, koperek do posypania. Oblicz wartoœæ energetyczn¹ 1 g takiej sa³atki. Wynik podaj z dok³adnoœci¹ do czêœci ca³kowitych. Zadanie 2 (standard 5.3., ), 2 p. Do przyrz¹dzenia sa³atki wed³ug przepisu z poprzedniego Ania wziê³a 8 dag kapusty. Ile powinna wzi¹æ marchwi, ile cebuli i ile oleju? Zadanie 21 (standard 4.1., ), p. Przepisy kulinarne znajdziesz w: A. Karcie dañ w restauracji. B. Przewodniku turystycznym. C. Ksi¹ ce kucharskiej. D. Encyklopedii zdrowia. Zadanie 22 (standard 5.8., ), p. Które produkty powinieneœ jeœæ codziennie? A. Miêso, jaja, s³odycze. B. Ryby, ser, warzywa. C. Owoce, warzywa, produkty zbo owe. D. Drób, fasola, makaron. Zadanie 23 (standard 5.8., 3.2., ), p. Skutkiem z³ego ywienia nie jest: A. Mniejsza sprawnoœæ fizyczna i umys³owa. B. Choroba dziedziczna. C. Oty³oœæ. D. Wolniejszy rozwój dzieci. 9
test ósmy ród³o do 24. August Renoire, Kalafior i granaty, Muzeum Kolekcji im. Jana Paw³a II w Warszawie Zadanie 24 (standard 1.1., 1.2., ), p. August Renoire: A. Przedstawi³ scenê abstrakcyjn¹. B. Uwieczni³ martw¹ naturê. C. Namalowa³ przepiêkny pejza. D. Narysowa³ portret. Zadanie 25 (standard 2.1., 2.3., 2.5., RO), 8 p. Przypomnij sobie ksi¹ kê Carla Collodiego pt. Pinokio, a nastêpnie opowiedz o jednej z przygód tytu³owego bohatera.. 91
KLUCZ ODPOWIEDZI DO SPRAWDZIANU KALA IOR ODPOWIEDZI I KRYTERIA PUNKTOWANIA ZADAÑ OTWARTYCH Numer Poprawna odpowiedÿ i kryteria punktowania Liczba punktów 2 8 1 12 14 15 16 19 Pinokio nie kwapi³ siê do pracy. Nie nale y przyzwyczajaæ podniebienia ani do rzeczy zanadto wyszukanych, ani zbyt delikatnych. Cebula, kalafior, ocet, oliwa, pieprz, pietruszka, seler, sól. O 21.35. Np. Kalafior z wody Sk³adniki: 1 du y kalafior 1 ³y eczka soli kuchennej 1 ³y ka mas³a Przygotowanie: Umyty kalafior w³o yæ do wiêkszego garnka i zalaæ zimn¹ wod¹. Wrzuciæ ³y eczkê soli i gotowaæ przez 3 minut. Nastêpnie wyj¹æ kalafior, ods¹czyæ wodê i po³o yæ warzywo na du ym, p³askim talerzu. Na ma³ej patelni roztopiæ mas³o, po czym polaæ nim kalafiora. Smacznego! Punkty przyznajemy za: zastosowanie dwóch akapitów (podzia³ na sk³adniki oraz przygotowanie); zastosowanie odpowiednich œrodków jêzykowych, np. wyrazów okreœlaj¹cych nastêpstwo w czasie, kolejnoœæ; przestrzeganie norm ortograficznych; przestrzeganie norm interpunkcyjnych; czytelny i estetyczny zapis. Np. Bardzo dziêkujê, ale jestem dopiero po obiedzie. Kalafior. Obliczenie masy sa³atki z podanych produktów wraz z przeliczeniem jednostek 5. 28 kcal + 28 kcal +,5. 28 kcal + 9 kcal = = 272 kcal Obliczenie liczby kalorii ca³ej sa³atki 5 g + 1 g + 5 g + 1 g = 66 g Obliczenie liczby kcal przypadaj¹cych na 1 g sa³atki 272 kcal 66 g. 1 g 41 kcal Odp. Wartoœæ energetyczna 1 g sa³atki wynosi 41 kcal. 5 ogó³em 4 ogó³em 92
test ósmy Numer 2 Poprawna odpowiedÿ i kryteria punktowania Za obliczenie iloœci ka dego produktu marchew cebula olej 1 dag 5 dag. 8 g = 16 dag 5 dag 5 dag. 8 g = 8 dag 1 g 5 dag. 8 g = 16 g Liczba punktów 2 ogó³em pkt za prawid³owe obliczenie iloœci dwóch produktów pkt za prawid³owe obliczenie iloœci trzech produktów 25 Punkty przyznajemy za: opowiedzenie o przygodzie Pinokia zachowanie przyczynowo-skutkowej relacji miêdzy zdarzeniami; konsekwentne prowadzenie narracji w 3. osobie; urozmaicenie wypowiedzi wprowadzenie elementów opisu, dialogu, zastosowanie bogatego s³ownictwa, wyra eñ okreœlaj¹cych uczucia; zachowanie proporcji miêdzy poszczególnymi czêœciami opowiadania (wstêp rozwiniêcie zakoñczenie); poprawnoœæ jêzykow¹ (dopuszczalne 2 b³êdy ortograficzne); poprawnoœæ interpunkcyjn¹ (dopuszczalne 3 b³êdy interpunkcyjne); uk³ad graficzny wypowiedzi (zastosowanie co najmniej 2 akapitów zgodnie ze struktur¹ wypowiedzi). 8 ogó³em KARTOTEKA SPRAWDZIANU KALA IOR Nr Badana czynnoœæ ucznia Uczeñ: Nr standardu Typ 1 odczytuje sens dos³owny 1.1. 2 wyszukuje opiniê 1.4. 3 wyszukuje dane zna sens dos³owny 1.1., 1.4. 4 odczytuje dane 1.4. 5 rozumie pojêcia pos³uguje siê terminami 1.2. 6 rozumie pojêcia pos³uguje siê terminami 1.2. 7 potrafi porz¹dkowaæ wydarzenia w przestrzeni 3.1. 93
Nr Badana czynnoœæ ucznia Uczeñ: Nr standardu Typ 8 wyszukuje dane pos³uguje siê wiedz¹ 1.4., 5. 9 wyszukuje dane 1.4. 1 porz¹dkuje alfabetycznie wyrazy 5. 11 analizuje oferty wybiera spoœród ofert, kieruj¹c siê kryteriami 4.2. 12 wykonuje obliczenia dotycz¹ce czasu 5.3. 13 rozpoznaje charakterystyczne cechy roœlin 3.6. 14 redaguje przepis celowo dobiera œrodki jêzykowe przestrzega norm gramatycznych, ortograficznych, interpunkcyjnych pisze czytelnie i dba o estetykê tekstu 2.1., 2.3., 2.5. 15 odmawia 2.2. 16 odczytuje dane z tabeli 1.4. 17 rozumie znaczenie symboli 1.3. 18 odczytuje tekst wyszukuje dane 1.1., 1.4. 19 odczytuje dane z tabeli, wykonuje obliczenia dotycz¹ce masy 1.4., 5.3. 2 wykonuje obliczenia dotycz¹ce masy 5.3. 21 wskazuje Ÿród³a informacji i pos³uguje siê nimi 4.1. 22 rozumie potrzebê stosowania zasad zdrowego trybu ycia 5.8. 23 rozumie potrzebê stosowania zasad zdrowego trybu ycia 5.8., 3.2. 24 odczytuje dzie³o sztuki rozumie pojêcia dotycz¹ce dzie³a sztuki 1.1., 1.2. 25 pisze opowiadanie odtwórcze celowo dobiera œrodki jêzykowe dba o uk³ad graficzny i estetykê tekstu przestrzega norm gramatycznych, ortograficznych, interpunkcyjnych 2.1., 2.3., 2.5. RO 94
test ósmy ODPOWIEDZI DO ZADAÑ ZAMKNIÊTYCH ODPOWIEDZI DO ZADAÑ ZAMKNIÊTYCH WIELOKROTNEGO WYBORU Nr 1 3 4 5 6 7 9 11 13 17 18 21 22 23 24 OdpowiedŸ A C C A B B B A D D A C C B B Liczba Za ka d¹ poprawn¹ odpowiedÿ punktów uczeñ otrzymuje 1 punkt. PRZELICZENIE ZDOBYTYCH PUNKTÓW NA OCENY 9% 1% (36 PKT 4 PKT) OCENA BARDZO DOBRA 75% 89% (3 PKT 35 PKT) OCENA DOBRA 5% 74% (2 PKT 29 PKT) OCENA DOSTATECZNA 35% 49% (14 PKT 19 PKT) OCENA DOPUSZCZAJ CA % 34% ( PKT 13 PKT) OCENA NIEDOSTATECZNA 95