Beata Jodel, autorka bloga http://niemieckiwdomu.pl

Podobne dokumenty
W pewnej grupie czasowników (czasowniki mocne) samogłoska -e w temacie zamienia się na -i lub -ie, ale tylko w 2 i 3 osobie liczby pojedynczej.

Beata Jodel, autorka bloga

CZASOWNIK. kommen (pochodzić) finden (znajdować) heiβen (nazywać się) 1. Bezokolicznik czasownika ma końcówki en, -eln, -ern,

Zdanie z poprzedniej lekcji.

Bądź z gramatyką za pan brat!

Czasowniki wymagające dopełnienia w odpowiednim przypadku. Mianownik (Nominativ): sein, werden, bleiben

TEST KWALIFIKACYJNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DO GIMNAZJUM NUMER 27 W WARSZAWIE

Sprawdź swoje kompetencje językowe

Poniżej schemat tworzenia czasu Perfekt: Perfekt = haben / sein + Partizip Perfekt. Czasu Perfekt używamy przeważnie w dialogach i rozmowach np.

Nacht (die); die Nächte

Przyimki. Präpositionen

iść, chodzić dokąd, gdzie

Czasowniki regularne

Mirosława Czerwińska

Magnet 2 Rozkład materiału do tomu drugiego kursu Magnet

KLUCZ PUNKTOWANIA ZADAŃ

W języku niemieckim czasowniki modalne występują najczęściej z drugim czasownikiem, choć mogą też występować jako formy samodzielne w zdaniu.

auch też brauchen potrzebować dauern trwać euch was, wami hier tutaj ihn go (jego) immer zawsze lesen; er liest czytać; on czyta mit

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015

WYNIKI TESTU KOMPETENCYJNEGO Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO PO GIMNAZJUM UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH TECHNIKUM TEST GRAMATYCZNO - LEKSYKALNY

haben- mieć sein- być werden- zostać ich habe bin werde du hast bist wirst er/sie/es hat ist wird wir haben sind werden Ihr habt seid werdet sie Sie

Urlaub! #Dojcz4Job.

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ 3. JĘZYK NIEMIECKI POZIOM PODSTAWOWY

PRZYKŁADOWY ROZKŁAD MATERIAŁU NA JEDNOSTKI LEKCYJNE DLA PODRĘCZNIKA MEINE DEUTSCHTOUR 1 JĘZYK NIEMIECKI DLA SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

1. Das Präsens czas teraźniejszy Präsens.

Konjunktiv. sein/haben (w Konjunktiv Präsens) + Partizip II. ich sei geworden du seiest geworden er sei geworden

Przykładowy sprawdzian uzdolnień językowych z języka niemieckiego. dla kandydatów do Gimnazjum Dwujęzycznego w Strzelinie

WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA NIEMIECKIEGO

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO KWIECIEŃ 2010 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY. miejsce na naklejkę z kodem PESEL KOD UCZNIA

Lekcja 6. Zdania z poprzedniej lekcji

ROZKŁAD MATERIAŁU NA 60 JEDNOSTEK LEKCYJNYCH

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO POZIOM PODSTAWOWY KWIECIEŃ miejsce na naklejkę z kodem

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM CZĘŚĆ 3. JĘZYK NIEMIECKI POZIOM PODSTAWOWY

CZAS PRZESZŁY PARTIZIP PERFEKT

Konkurs języka niemieckiego Deutsch ist easy

Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego klasa VI szkoły podstawowej

Dział/Treści programowe Wymagania edukacyjne Podstawowe (P) Pełne (PP) Rozdział 1 Uczeń Uczeń Rozdział 2 Uczeń Uczeń

ROZKŁAD MATERIAŁU NA 60 JEDNOSTEK LEKCYJNYCH

Unterricht 1. Hallo! Guten Tag! Guten Morgen! ich du wie Wie heißt du? ich heiße... du heißt... heißen ja

ROZKŁAD MATERIAŁU NA JEDNOSTKI LEKCYJNE WELTTOUR DEUTSCH 1 PODRĘCZNIK DO JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA LICEÓW I TECHNIKÓW

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK NIEMIECKI

Szczegółowy rozkład materiału na 60 jednostek lekcyjnych

Eine Prise Grammatik

ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY DATA URODZENIA UCZNIA

KRYTERIA OCENIANIA W WYMAGANIA EDUKACYJNE NA LEKCJACH JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASIE IV

ROZKŁAD MATERIAŁU NA JEDNOSTKI LEKCYJNE DLA PODRĘCZNIKA WELTTOUR 1

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

ROZKŁAD MATERIAŁU NA JEDNOSTKI LEKCYJNE. #trends cz. 1

POLIGLOTA XVI KONKURS JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA KANDYDATÓW DO LICEUM I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Kołobrzegu dnia r.

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

Ustawienie wózka w pojeździe komunikacji miejskiej - badania. Prawidłowe ustawienie

2- alles [ a'les ] - wszystko

K R Y T E R I A O C E N z języka niemieckiego w klasach gimnazjalnych

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK NIEMIECKI

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).

Klasse! Super! Toll! 1 Język niemiecki dla gimnazjum 1 godz. w tygodniu ok. 40 godz. lekcyjnych na rok

Eine Prise Grammatik

CZASOWNIK. 1. Koniugacja czasownika

WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Przygotowały: Magdalena Golińska Ewa Karaś

WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Propozycje przykładowych zadań przygotowujących do ustnego egzaminu maturalnego w nowej formule

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY

Zadania opracowane z wykorzystaniem ćwiczeń z podręcznika PUNKT, wydawnictwo WSiP. Temat: Das kann ich schon lekcja powtórzeniowa - metoda stacji.

KRAKÓW ZNANY I MNIEJ ZNANY AUDIO A2/B1 (wersja dla studenta) - Halo! Mówi Melisa. Paweł, to ty? - Cześć! Miło cię słyszeć! Co u ciebie dobrego?

Zintegrowane Systemy Zarządzania Biblioteką SOWA1 i SOWA2 SKONTRUM

Tryb rozkazujący do Sie, ihr, wir Tworzenie pytań i odpowiedzi Powtórzenie zaimków pytających Dni tygodnia, pory roku Budowanie zdań kolejność,

Zamawiający potwierdza, że zapis ten należy rozumieć jako przeprowadzenie audytu z usług Inżyniera.

PRZYKŁADOWY ARKUSZ CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO 2013 JĘZYK NIEMIECKI

MATERIAŁ ĆWICZENIOWY DLA UCZNIÓW I NAUCZYCIELI

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

XV KONKURS JĘZYKA NIEMIECKIEGO dla gimnazjów województwa świętokrzyskiego rok szkolny 2016/2017 ETAP I

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO DLA KLASY PIERWSZEJ III.1 PODRĘCZNIK: MEINE DEUTSCHTOUR 2; NOWA ERA. Wymagania edukacyjne

arbeiten Auf Wiedersehen! bitten um Buch (das), die Bücher danken für H l a lo! Haus (das), die Häuser kein Lehrer (der), die Lehrer

JĘZYK NIEMIECKI - KLASA II - poziom III.0

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Język POZIOM PODSTAWOWY

JĘZYK NIEMIECKI POZIOM ROZSZERZONY

6ka.pl Użytkownik:, Data:

Bist du ein Glückspilz?

wszyscy kwiat, kwiaty dopiero, najpierw; pierwszy dla, za

Zapytanie ofertowe nr 3

auf aufregen sich über, er regt sich über auf bis dürfen, er darf einladen zu, er lädt zu ein finden, er findet

MINI SŁOWNICZEK PYTANIA (DIE FRAGEN)

2.Prawo zachowania masy

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ CZĘŚĆ 2. JĘZYK NIEMIECKI

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

Gramatyka niemiecka - podstawy CZASOWNIK. Czasowniki modalne. Czasowniki zwrotne. Czas teraźniejszy Präsens

Rozkład materiału. WELTTOUR DEUTSCH 1 Podręcznik do języka niemieckiego dla liceów i techników

Jak wytresować swojego psa? Częs ć 1. Niezbędny sprzęt przy szkoleniu psa oraz procesy uczenia

Klasse! Super! Toll! 2 Język niemiecki dla gimnazjum 2 godz. w tygodniu ok. 60 godz. lekcyjnych na rok

FOLGE 7 Die erste Einladung (Pierwsze zaproszenie)

Test wiadomości i umiejętności języka niemieckiego w klasie pierwszej gimnazjum

Wojewódzki Konkurs Języka Niemieckiego. stopień szkolny

Język niemiecki. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI POZIOM PODSTAWOWY

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK NIEMIECKI

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK NIEMIECKI

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ CZĘŚĆ 2. JĘZYK NIEMIECKI

Badania naukowe potwierdzają, że wierność w związku została uznana jako jedna z najważniejszych cech naszej drugiej połówki. Jednym z większych

Transkrypt:

1

2 Jest to produkt płatny i jakiekolwiek rozprowadzanie, odsprzedawanie, sprzedawanie lub rozdawanie jego części lub całości bez pisemnej zgody autora jest zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone. http://niemieckiwdomu.pl

3 Spis Treści Wstęp o czasowniku niemieckim 4 Odmiana czasownika 5 Czasowniki posiłkowe 8 Czasowniki zwrotne 9 Czasowniki modalne 13 Czasowniki złożone 15 Czasowniki rozdzielnie złożone 16 Czasowniki nierozdzielnie złożone 19 Czasowniki dźwiękonaśladowcze 20 Niezbędne czasowniki (30) 23 Zakończenie 24

4 1. WSTĘP O CZASOWNIKU NIEMIECKIM Czasownik jest częścią mowy określającą stan i czynność odmieniają się wg osób, liczb, czasów, trybów i stron. Odpowiada na pytanie co robić? Czy czasowniki stanowią pewną tajemnicę, która nie pozwala Ci dobrze opanować języka? Przeraża Ciebie odmiana? W tym opracowaniu znajdziesz odpowiedzi na wiele pytań. Oczywiście, bez nauczenia się na pamięć niektórych nieregularnych czasowników nie da się w pełni posługiwać językiem niemieckim, ale poznanie zasad dotyczących wszystkich cech czasownika na pewno Ci pomoże. Zaczynamy od samego początku, czyli od rodzajów czasownika. Wyróżniamy czasowniki pod względem formy: - proste np. gehen, machen, fragen - złożone np. aufmachen (rozdzielnie złożone), verstehen (nierozdzielnie złożone) Pod względem stosunku do podmiotu: - Osobowe : Ich fahre, er kommt, wir schreiben - Nieosobowe : es schneit, es regnet, es donnert.. Pod względem stosunku do dopełnienia: - przechodnie : ich schreibe einen Text, er liest ein Buch - nieprzechodnie : gehen, kommen, laufen Mamy jeszcze czasowniki: - posiłkowe czasu : sein, haben, werden - modalne : wollen, sollen, können, müssen, dürfen

5 2. ODMIANA CZASOWNIKA: Wyróżniamy odmianę regularną i nieregularną Bezokolicznik Infinitiv Regularna odmiana to całkiem łatwa rzecz, o ile zapamięta się końcówki dodawane do rdzenia wyrazu. Przykładowo rdzeń czasownika MACHEN to MACH i do rdzenia dodajemy poniższe końcówki przy konkretnych osobach. Czasowniki odmieniamy przez osoby. Odmiana regularna ma następujące końcówki: Ich mache Du machst Er, się, es macht Wir machen Ihr macht Się machen Rdzeniem czasownika Machen jest Mach i do tego dodaje się odpowiednie końcówki Drugi przykład: Ich spiele Du spielst Er, się, es spielt Wir spielen Ihr spielt Sie spielen

6 Trzeci przykład: Ich frage Du fragst Er, się, es fragt Wir fragen Ihr fragt Się fragen Mamy czasowniki słabe i mocne. Słabe czyli regularne to takie, które nie zmieniają się w odmianie jednostki rdzennej. Można powiedzieć, że ich odmiana jest regularna i dlatego nie sprawiają problemów. Jest też pewna grupa czasowników, która odmienia się z dodaniem est, et, czyli odmiana jest prawie regularna. Np. warten, arbeiten, antworten, reden Widzisz po tych przykładach, że prawie zawsze są takie same końcówki chyba że dodajemy e w 2 i 3 osobie: Ich arbeite Du arbeitest Er, sie, es arbeitet Wir arbeiten Ihr arbeitet Sie arbeiten ARBEITEN pracować Die Frau arbeitet sehr schwer Kobieta pracuje bardzo ciężko. Jeszcze jeden przykład czasownika czekać :

7 Ich warte Du wartest Er, sie, es wartet Wir warten Ihr wartet Sie warten Odmiana nieregularna. W języku niemieckim, tak jak w innych językach występują czasowniki nieregularne, których trzeba nauczyć się na pamięć. Czasowniki mocne to takie, które zmieniają się w odmianie jednostki rdzennej. Jest to zmieniona forma w 2 i 3 osoby liczby pojedynczej. Czasami zmienia się podczas odmiany pierwsza litera np. ESSEN ma w 2 i 3 osobie formę ISST. Czasami zmienia się druga litera jak poniżej w GEBEN dawać : Ich gebe Du gibst Er, sie, es gibt Wir geben Ihr gebt Sie geben Czasowniki mocne to takie, które zmieniają jednostkę rdzenną 2 i 3 osobie. Inne czasowniki mocne to: Helfen, nehmen, sprechen, treffen, sehen, lesen, fahren, schlafen, laufen. Odmiana SCHLAFEN: Ich schlafe Du schläfst Er, sie, es schläft Wir schlafen Ihr schlaft Sie schlafen Nieregularność jest w obrębie 2 i 3 osoby liczbę pojedynczej. W literce a następuje przegłos i powstaje ä W każdym języku są czasowniki nieregularne i zawsze na początku sprawiają problemy. Nie ma innego sposobu jak się ich odmiany nauczyć na pamięć.

8 3. Czasowniki posiłkowe: sein, haben, werden Czasowniki - sein (być), werden (stawać się) i haben (mieć) poza tym, że mogą być zwykłymi czasownikami, występują też w niemieckich zdaniach jako tzw. czasowniki posiłkowe w złożonych czasach przeszłych i przyszłych, jak na przykład w zdaniu: Ich habe das Buch gelesen. Przeczytałam książkę.(czas przeszły) Er ist in Krakau geboren. - On urodził się w Krakowie. (czas przeszły) Wir werden nach Italien verreisen my będziemy podróżować do Włoch. (czas przyszły) Poniżej podaję wzór ich odmiany w czasie teraźniejszym: ich bin ja jestem du bist ty jesteś er/sie/es ist on/ona/ono jest wir sind my jesteśmy ihr seid wy jesteście Sie/sie sind Pan/Pani/Państwo/oni/one są ich habe ja mam du hast ty masz er/sie/es hat on/ona/ono ma wir haben my mamy ihr habt wy macie Sie/sie haben Pan/Pani/Państwo/oni/one mają ich werde ja staję się du wirst ty stajesz się er/sie/es wird on/ona/ono staje się wir werden my stajemy się ihr werdet wy stajecie się Sie/sie werden Pan/Pani/Państwo/oni/one stają się Oprócz podstawowego znaczenia, czasowniki być sein, mieć haben oraz stawać się werden w złożonych czasach przeszłych i przyszłych pełnią funkcję czasowników posiłkowych, np. Ich habe das Buch gelesen. Przeczytałem książkę. Ich habe die ganze Zeit geschlafen. Przespałem cały czas.(czas przeszły)

9 Er ist nach Warchau gefahren. - On pojechał do Warszawy. (czas przeszły) Wir werden in die Statten fliegen my będziemy lecieć do Stanów. (czas przyszły) 4. Czasowniki zwrotne die Reflexiven Verben Die reflexiven Verben, to czasowniki zwrotne, czyli takie co w języku polskim łączą się z się. Niemiecki czasownik zwrotny ma następujące własności: składa się z czasownika głównego i zaimka zwrotnego,,sich (się) zaimek zwrotny może występować w bierniku kogo?, co?(akkusativ) lub w celowniku komu?, czemu?(dativ) dobór zaimka zwrotnego zależny jest od osoby i liczby podmiotu, odmiennie niż w naszym języku polskim, w którym ten sam zaimek zwrotny,,się lub,,sobie odnosi się do wszystkich osób! W języku niemieckim inaczej niż w polskim zaimek zwrotny sich w bezokoliczniku poprzedza czasownik (np. sich kämmen - czesać się). zaimek zwrotny sich w bierniku (Akkusativ) tłumaczymy jako "się", natomiast sich w celowniku (Dativ) tlumaczymy na polski jako "sobie" Tabela przedstawia odmianę czasownika,,sich się i,,sich sobie w bierniku i celowniku Dopełnienie zaimkowe w bierniku,,sich (się) Dopełnienie zaimkowe w celowniku,,sich (sobie) ich (ja) mich ich (ja) mir du (ty) dich du (ty) dir er/sie/es sich er/sie/es sich (on,ona,ono) (on,ona,ono)

10 wir (my) uns wir (my) uns ihr (wy) euch ihr (wy) euch Sie (państwo, sich Sie (państwo, sich pani, pan) pani, pan) Oto kilka przykładów zastosowań: - Er wäscht sich. (On się myje) biernik (Akkusativ) - Er wäscht sich die Hände. (On myje sobie ręce) celownik Celownik (Dativ) - Ich ziehe mich an. (Ja się ubieram) biernik, Akkusativ - Ich ziehe mir das Kleid an. (Ja ubieram sobie sukienkę) celownik, Dativ Poniżej jeszcze kilka przykładów odmiany czasownika zwrotnego z biernikiem: - Ich kämme mich (Ja czeszę się.) - Du kämmst dich (Ty czeszesz się) - Er kämmt sich (On czesze się) Poniżej jeszcze kilka przykładów odmiany czasownika zwrotnego z celownikiem: - Ich kämme mir die Haare. (Ja czesze sobie włosy.) - Du kämmst dir die Haare. (Ty czeszesz sobie włosy.) - Es kämmt sich die Haare. (On czesze sobie włosy.) Z powyższych dwóch wzorów odmian wynika, że czasowniki zwrotne mogą być użyte nie tylko z biernikiem zaimka osobowego, lecz również z celownikiem zaimka osobowego, który w liczbie pojedynczej dla pierwszej osoby brzmi mir, a dla drugiej dir. W pozostałych osobach liczby pojedynczej i mnogiej jest taki sam, jak odpowiedni biernik zaimka zwrotnego.

11 Do podstawowych czasowników zwrotnych w języku niemieckim należą między innymi: sich waschen myć się sich beeilen - pośpieszyć się sich befinden - znajdować się sich verabschieden- pożegnać się sich beschäftigen - zajmować się sich entschuldigen - przepraszać sich unterhalten - rozmawiać sich verabschieden - pożegnać się sich etwas leisten- pozwolić sobie na coś sich erholen - odpoczywać sich freuen - cieszyć się sich fühlen - czuć się sich interessieren - interesować się sich kämmen - czesać się sich rasieren - golić się beeilen- spieszyć się sich setzen - siadać sich treffen - spotykać się sich etw. wünschen - coś sobie życzyć sich verspäten - spóźniać się sich vorstellen - przedstawiać się lub sobie Przykłady: Ich interessiere mich für Musik und Kunst Interesuję się muzyką i sztuką. Du musst dich beeilen Ty musisz się pospieszyć. Wir treffen uns im Restaurant My spotkamy się w restauracji. Ich wasche mich jeden Tag in der Sonne ja myję się codziennie w słońcu.

12 Uwaga! Niemieckie czasowniki zwrotne nie zawsze odpowiadają czasownikom w języku polskim do nich należą: sich setzen (siadać), sich unterhalten (rozmawiać), sich bedanken (dziękować), sich erholen (wypoczywać), sich sehnen (tęsknić). Poniżej kilka przykładów: Maria erholt sich nach der Schule. Maria odpoczywa po szkole. Die Mutter setzt sich an den Tisch. Matka siada do stołu. Uwaga! Nie wszystkie czasowniki zwrotne w języku polskim są również zwrotne w języku niemieckim. Do takich należą: spielen (bawić się), lernen (uczyć się), enden (kończyć się), beginnen (zaczynać się), gelingen (udać się), gefallen (podobać się), lachen (śmiać się), heiβen (nazywać się), zustimmen (zgodzić się). Poniżej kilka przykładów: Lena lernt Karten spielen. Lena uczy się grać w karty. Alex spielt Ball. Alex bawi się piłką. Der Film endet in einer halben Stunde. Film kończy się za pół godziny. Thomas lacht über einen Witz. Tomasz śmieje się z dowcipu.

13 5. Czasowniki modalne Modalverben: CZASOWNIKI MODALNE to bardzo ważny temat. Często mówimy używając czasownika modalnego zarówno w polskim jak i w niemieckim języku. Myślę, że łatwiej jest go zrozumieć jeśli występuje również w ojczystej mowie. Przykład: Ich kann heute meine Eltern besuchen Co znaczy: Ja mogę dziś moich rodziców odwiedzić. Czasownik modalny kann jest odmieniony a czasownik besuchen jest na końcu (to ważne!) i jest w bezokoliczniku (zawsze!) Odmiana czasowników modalnych jest nieregularna w l.poj a w l.mn to odmiana regularna. Jedynie czasowniki wollen i sollen są całkowicie regularnie odmieniane. können (móc, potrafić) Er kann mir nicht helfen. (On nie może mi pomóc.) müssen (musieć) Ich muss heute zur Schule gehen. (Muszę iść dzisiaj do szkoły.) dürfen (móc, mieć pozwolenie) Ich darf nicht. (Nie wolno mi.) wollen (chcieć) Willst du mich besuchen? (Czy chcesz mnie odwiedzić?) mögen (lubić) Ich mag gern Milch trinken. (Lubię pić mleko.) sollen (mieć powinność) Er soll mehr lernen. (On powinien więcej się uczyć.) Odmiana czasowników modalnych: dürfen (móc, mieć pozwolenie) Singular ich darf Plural wir dürfen

14 du darfst ihr dürft er/sie/es darf Sie/sie dürfen können (móc, potrafić) Singular Plural ich kann wir können du kannst ihr könnt er/sie/es kann Sie/sie können mögen (lubić) Singular Plural ich mag wir mögen du magst ihr mögt er/sie/es mag Sie/sie mögen müssen (musieć) Singular Plural ich muss wir müssen du musst ihr müsst er/sie/es muss Sie/sie müssen sollen (mieć powinność) Singular ich soll du sollst er/sie/es soll Plural wir sollen ihr sollt Sie/sie sollen wollen (chcieć) Singular ich will du willst er/sie/es will Plural wir wollen ihr wollt Sie/sie wollen

15 Ich soll nach Hause gehen Ja powinnam już iść do domu. Konstrukcja jest taka, że soll odmieniamy przez osobę a drugi czasownik, występuje na końcu lub do przecinka jest w bezokoliczniku. Następne przykłady mają taką samą zasadę: Du kannst schon ganz gut schwimmen Ty umiesz już całkiem dobrze pływać. Er muss mehr lernen, weil er einen Test hat On musi więcej się uczyć, ponieważ ma test. Wir wollen endlich in den Urlaub fahren My chcemy w końcu pojechać na urlop. Sie durfen Zigaretten rauchen, denn się sind schon 18 Im wolno palić papierosy, ponieważ mają już 18 lat. 6. Czasowniki Złożone Die Zusammengesetzte Verben Czasowniki złożone z dwóch czasowników to takie, które występują razem, ale nie są złączone w jeden wyraz. Rodzajnik jest taki sam jak rodzajnik ostatniego wyrazu. Składają się z czasowników rozdzielnie złożonych, nierozdzielnie złożonych i złożonych z dwóch czasowników. Omówię teraz tylko ten ostatni, ponieważ o dwóch pierwszych było w poprzednich rozdziałach. Niektóre czasowniki niemieckie składają się z dwóch odrębnych czasowników. Pierwszy czasownik w szeregu będzie zachowywał się tak jak przedrostek (przy czasownikach rozdzielnie złożonych), drugi czasownik będzie natomiast odmieniany. Do tej grupy zaliczamy: einkaufen gehen (robić zakupy) Erika geht bald einkaufen (Erika idzie wkrótce na zakupy)

16 Diese Frauen gehen einkaufen Te kobiety idą na zakupy kennen lernen (poznać kogoś) Ich lerne gern deine Freunde kennen. (Chętnie poznam twoich przyjaciół) schlafen gehen (iść spać) Ich gehe heute früh schlafen. (Idę dzisiaj wcześnie spać) stehen bleiben (stać) Der Volkswagen bleibt an der Strasse stehen. (Samochód zatrzymuje się na ulicy) spazieren gehen (spacerować, iść na spacer) Geht ihr spazieren? (Idziecie na spacer?) 7. Czasowniki Rozdzielnie Złożone Czasowniki rozdzielnie złożone to specyficzne zagadnienie gramatyczne w języku niemieckim. Nie ma takiego tematu w języku polskim ani angielskim ani hiszpańskim ani w rosyjskim. Może w jakimś jest, ale ja o tym nie wiem. Takich czasowników jest całe mnóstwo, dlatego temat jest godny uwagi. Zapewniam Cię, że można się tego nauczyć. Mi się udało, więc i Tobie się uda. Czasownik rozdzielnie złożony to po prostu taki czasownik, który z przodu ma przedrostek ułatwiający rozpoznanie co dany wyraz znaczy.

17 A oto lista niektórych przedrostków: ab - abfahren (odjeżdżać). Der Bus fährt sofort ab. (Pociąg natychmiast odjeżdża). auf - aufräumen (posprzątać) Meine Tochter räumt das Zimmer auf (Moja córka sprząta pokój). an - anrufen (zadzwonić). Ich rufe dich später an. (Zadzwonię do Ciebie później) auf aufstehen (wstawać). Ich stehe ganz früh jeden Tag auf. (Wstaję codziennie wcześnie). aus - aussteigen (wysiadać). Du steigst am Hundegasse aus. (Ty wysiadasz na ul. Ogarnej) aus - austrinken (wypić) Ich trinke die Milch aus (Ja wypijam mleko) aus auszahlen (wypłacić). Ich zahle das Geld heute aus (Wypłacam dzisiaj pieniądze). ein - einladen (zapraszać). Ich lade dich herzlich ein (Zapraszam Cię serdecznie). mit - mitnehmen (zabierać ze sobą). Was nehmen wir als Geschenk mit? (Co weźmiemy na prezent z sobą?). nach - nachdenken (zastanawiać się) Wir denken darüber morgen nach. (My zastanowimy się nad tym jutro). statt - stattfinden (odbywać się) Die Lektion findet heute bei uns statt (Lekcja odbędzie się dzisiaj u nas). teil - teilnehmen (brać udział). Sie nimmt am Matheunterricht teil (Ona bierze udział w lekcji matematyki). vor - vorstellen (przedstawiać). Ich stelle meinen Freund vor (Przedstawiam mojego przyjaciela). weg wegmachen (usuwać). Ich mache den Dreck weg (usuwam bród)

18 Zasada jest taka : Czasownik rozdzielnie złożony jest w całości tylko w bezokoliczniku, natomiast w zdaniu oznajmującym odmieniamy czasownik stosownie do osoby a przedrostek przeskakuje na koniec zdania. Np. Ich mache das Buch auf (otwieram książkę) Das Buch aufmachen otwierać książkę DIE BÜCHER AUFMACHEN ODER ZUMACHEN książki otworzyć czy zamknąć. Achtung! Uważam, że czasowniki rozdzielnie złożone to ciekawy wynalazek, bo można samemu wykombinować co dany wyraz znaczy, przy odpowiedniej zmianie przedrostków. Same przedrostki świadczą już o kontekście wyrazu. Np. packen pakować einpacken zapakować verpacken przepakować auspacken wypakować Ich muss meine Sachen einpacken oder auspacken Muszę moje rzeczy zapakować czy wypakować?

19 Inny przykład: kommen przychodzić, pochodzić ankommen przybywać vorkommen przytrafić się auskommen utrzymać się 8. Czasowniki nierozdzielnie złożone Następujące przedrostki w sposób nierozdzielny łączą się z czasownikiem. Przedrostki te występują tylko w połączeniu z czasownikiem, gdyż samodzielnie nie mają znaczenia. arbeiten bearbeiten opracować kommen bekommen otrzymać be- + stellen = bestellen zamawiać suchen besuchen odwiedzać greifen begreifen pojmować fallen gefallen podobać się hören gehören należeć ge- + brauchen = gebrauchen używać brechen gebrechen brakować denken gedenken wspominać finden empfinden odczuwać emp- + fehlen = empfehlen polecać fangen empfangen otrzymywać stehen entstehen powstawać kommen entkommen uciekać ent- + fallen = entfallen wypadać bieten entbieten przekazać pozdrowienia decken entdecken odkryć klären erklären wyjaśniać zählen erzählen opowiadać arbeiten erarbeiten dorobić się er- + = bauen erbauen wznieść, budować bringen erbringen Dostarczać miss- + brauchen = missbrauchen nadużywać trauen misstrauen nie ufać

20 behagen missbehagen nie podobać się billigen missbilligen nie pochwalać achten missachten lekceważyć reisen verreisen wyjechać achten verachten lekceważyć ver- + ändern = verändern zmienić stehen verstehen rozumieć bieten verbieten zakazywać beißen zerbeißen rozgryźć stören zerstören zniszczyć zer- + fallen = zerfallen rozpadać się setzen zersetzen rozkładać springen zerspringen pęknąć Dzięki przedrostkowi czasownik otrzymuje całkowicie nowe znaczenie, często nie kojarzące się ze znaczeniem czasownika podstawowego. Przykłady: Suchen (szukać) a besuchen (odwiedzać) to całkiem inne czasowniki. Zählen (liczyć) a erzählen (opowiadać) to też całkiem inne czasowniki Kommen (przychodzić) a entkommen (uciekać) całkiem odwrotne znaczenia. Czasami znaczenia są podobne: Arbeiten (pracować) a bearbeiten (opracować) Bauen (budować) a erbauen (rozbudować) Reisen a verreisen oba czasowniki znaczą podróżować a różnią się niuansem. 9. Czasowniki dźwiękonaśladowcze Czasowniki dźwiękonaśladowcze to takie, które imitują odgłosy ludzi lub zwierząt. Zarówno w polskim jak i w niemieckim języku jest ich sporo. Typowym przykładem czasownika dźwiękonaśladowczego jest szczekanie psa:

21 Die Hunde bellen Psy szczekają A o to przykłady innych czasowników dźwiękonaśladowczych: ODGŁOS ächzen jęczeć stękać WYDAWANY PRZEZ LUB Z POWODU vor Schmerz vor Anstrengung z bólu z wysiłku bellen szczekać der Hund pies blöken beczeć das Schaf owca brausen brüllen brummen fauchen szumieć huczeć ryczeć mruczeć brzęczeć huczeć parskać sapać der Wind das Meer der Löwe das Vieh der Bär die Fliege das Flugzeug die Katze die Lokomotive wiatr morze lew bydło niedźwiedź mucha samolot kot lokomotywa gackern gdakać das Huhn kura grunzen chrząkać das Schwein świnia gurren gruchać die Taube gołąb heulen jaulen wyć płakać skomleć skowyczeć der Wolf das Kind der Hund wilk dziecko pies kläffen ujadać der Hund pies

22 klappern klirren knabbern knacken klekotać szczękać brzękać szczękać chrupać pękać z trzaskiem trzeszczeć der Storch mit den Zähnen das Glas die Kette Nüsse Kekse der Nuss der Boden bocian zębami szkło łańcuch orzechy herbatniki orzech podłoga knallen trzasnąć die Peitsche pejcz knarren knirschen knistern knurren krachen skrzypieć skrzypieć pod nogami szeleścić warczeć burczeć huknąć huczeć die Tür das Bett die Treppe der Schnee der Sand das Papier die Seide der Hund der Magen der Donnerschlag Schüsse drzwi łóżko schody śnieg piasek papier jedwab pies żołądek piorun strzały krächzen krakać der Rabe kruk krähen piać der Hahn kogut kreischen meckern skrzeczeć piszczeć beczeć zrzędzić narzekać die Möwe die Bremse die Ziege das Weib mewa hamulec koza baba miauen miauczeć die Katze kot murmeln pfeifen piepen planschen szemrać mruczeć pod nosem gwizdać piszczeć kwilić pluskać się der Bach mit dem Mund durch die Zähne auf zwei Fingern Küken strumień ustami przez zęby na dwóch palcach pisklęta plätschern szemrać der Bach strumień prasseln Zählen quaken uderzać z łoskotem der Regen auf das Dach deszcz o dach rechotać kwakać der Frosch die Ente żaba kaczka

23 10. Niezbędne czasowniki niemieckie w liczbie 30. Na koniec podaję zestawienie niezbędnych czasowników, bez których nie da się rozmawiać po niemiecku. Musisz wykuć je pamięć i odpowiednio odmieniać. Zaznaczę, które są regularne a które nie : SEIN BYĆ nieregularny HABEN MIEĆ nieregularny MACHEN ROBIĆ regularny GEHEN IŚĆ regularny LERNEN UCZYĆ SIĘ regularny SCHREIBEN PISAĆ regularny LESEN CZYTAĆ nieregularny ESSEN JEŚĆ nieregularny TRINKEN PIĆ regularny ARBEITEN PRACOWAĆ regularny WASCHEN PRAĆ, MYĆ SIĘ nieregularny STEHEN STAĆ regularny AUFMACHEN OTWIERAĆ regularny ZUMACHEN ZAMYKAĆ regularny GEBEN DAWAĆ nieregularny BEKOMMEN DOSTAWAĆ regularny LACHEN ŚMIAĆ SIĘ regularny KAUFEN KUPOWAĆ regularny KOMMEN PRZYCHODZIĆ regularny KOCHEN GOTOWAĆ regularny HÖREN SŁYSZEĆ regularny SCHLAFEN SPAĆ nieregularny LEBEN ŻYĆ regularny SPRECHEN MÓWIĆ nieregularny VERSTEHEN ROZUMIEĆ regularny FRAGEN PYTAĆ regularny ANTWORTEN ODPOWIADAĆ nieregularny FAHREN JECHAĆ nieregularny LAUFEN BIEC nieregularny BLEIBEN ZOSTAĆ regularny

24 Znajomość tych czasowników daje możliwość przeprowadzenia prostej rozmowy w języku niemieckim. Zwróć uwagę na te zaznaczone na czerwono. Tu trzeba zapamiętać nieregularną odmianę. 11. Podsumowanie o czasownikach niemieckich. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego E-BOOKA czasowniki niemieckie nie będą już kryć żadnych tajemnic przed Tobą. Wierzę, że ten materiał Ci pomoże. Jak widać czasowniki występują w wielu formach i odsłonach. To opracowanie gramatyczne przekazuje informacje na temat czasownika w czasie teraźniejszym. Czas przeszły czasowników niemieckich opiszę w innym E-booku. Mówi się, że Czasowniki są duszą języka. Bez czasowników ani rusz. Dobrze jest zdać sobie z tego sprawę już na początku nauki języka obcego i zwracać na nie szczególną uwagę, a zwłaszcza na odmianę, aby budować poprawnie zdania. OHNE VERBEN GEHT ES NICHT Bez czasowników się nie da. DESHALB ICH FLIEGE UND DENKE DANACH Dlatego latam i myślę o tym.