Granice w procesie wychowania Iwona Janeczek
Czym są granice? w świecie fizycznym są to płoty, szlabany, żywopłoty; informują o tym gdzie zaczyna się moja własność; w świecie duchowym są równie rzeczywiste, jednak trudniej je zobaczyć; granice określają co jest mną, a co już mną nie jest
Czym są granice? granice pokazują gdzie kończę się ja, a zaczyna ktoś inny; budują poczucie własności i odpowiedzialności w odniesieniu do samego siebie; jeśli wiem, gdzie zaczyna się i kończy mój teren mogę z nim zrobić, co zechcę;
Czym są granice? świadomość tego, co jest mną, co posiadam jako ja i za co jestem odpowiedzialny, jest podstawą wolności; człowiek, który bierze odpowiedzialność za swoje życie otwiera się na różne możliwości; kto nie jest właścicielem swojego życia ogranicza sobie te możliwości;
System granic Umownie można przyjąć, że system granic składa się z dwóch części: zewnętrznej, pozwala ona decydować o dystansie, jaki chcę utrzymać wobec innych ludzi, wewnętrznej, która chroni nasze myśli i uczucia. Za: J. Sakowska Szkoła dla rodziców i wychowawców Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
System granic Innego podziału dokonała Megan Le Boutillier. Jej zdaniem można mówić o granicach: fizycznych, intelektualnych, emocjonalnych, duchowych.
Granice fizyczne granicą jest skóra ludzka, która nadaje ciału właściwy kształt; są też granice przestrzenne, określają one możliwą i niemożliwą do przyjęcia bliskość fizyczną; zależą one od indywidualnych preferencji, stopnia zażyłości oraz norm kulturowych;
Granice emocjonalne te granice formują się we wczesnym okresie życia; wpływa na nie jakoś więzów miedzy rodzicami a dzieckiem; pozwalają one określić własne uczucia, które pojawiają się w związku z daną sytuacją, osobą lub miejscem.
Granice intelektualne pozwalają ufać własnym spostrzeżeniom; dzięki nim wiem, czego pragnę, potrzebuję oraz czego nie chcę i co jest mi zbędne; jeśli mam zdrowe granice nie mylę swoich pragnień z pragnieniami innych ludzi; pozwalają na przyjmowanie informacji ze świata zewnętrznego, przeanalizowanie ich i ustalenie czy przyjmuję je za swoją.
Granice duchowe pozwalają na uświadomienie sobie prawdy o niezmiennej rzeczywistości Bożej; pomagają określić siebie w relacjach ze Stwórcą; uczą odpowiedzialności, mimo iż narzucają pewne ograniczenia; wymagają stałej autorefleksji odnośnie hierarchii wartości i systemu przekonań.
Osoba pozbawiona granic jest niewrażliwa na granice innych i nieświadoma ich istnienia. Stefan Kardynał Wyszyński
Wpływ jakości granic na relacje z innymi ludźmi Nienaruszony system granic: świadome nawiązywanie związków, świadome przeżywanie bliskości, satysfakcja z bycia z ludźmi, poczucie bezpieczeństwa, respektowanie cudzych granic, umiejętność mówienia nie.
Brak granic: kłopoty w kontaktach z ludźmi, przyjmowanie roli agresora, bądź ofiary, naruszanie cudzych granic, poczucie zagrożenia i braku ochrony, brak umiejętności mówienia nie. Za: J. Sakowska Szkoła dla rodziców i wychowawców Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Uszkodzony system granic: powodowanie konfliktów, częściowa ochrona, kłopoty z respektowaniem granic innych osób, niepełne poczucie bezpieczeństwa, umiejętność mówienia nie czasami. Za: J. Sakowska Szkoła dla rodziców i wychowawców Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Mury zamiast granic: Najczęściej powstają w skutek wcześniejszych zranień, złości lub lęku. poczucie izolacji, brak intymności, samotność, mówienie nie w każdej sytuacji. Za: J. Sakowska Szkoła dla rodziców i wychowawców Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999
Dziękuję za uwagę