cz.1 ZADANIA TESTOWE (test jednokrotnego wyboru): Przykłady zadań egzaminacyjnych - grupa A Zadanie 1. Zaznacz typ reakcji chemicznej zachodzącej podczas spalania węgla w powietrzu oraz właściwe uzasadnienie. Typ reakcji chemicznej Reakcja endoenergetyczna, Reakcja wymiany, Reakcja egzoenergetyczna, Reakcja analizy, ponieważ Uzasadnienie przebiega ona z wydzieleniem energii. węgiel reaguje z tlenem z powietrza, w czego wyniku powstaje tlenek węgla i azot. tlenek węgla(iv) ulega rozkładowi. do jej przebiegu konieczne jest stałe doprowadzanie energii. Zadanie 2a/ Wskaż poprawnie zapisane równanie reakcji spalania węgla, której produktem jest tlenek węgla(iv). 2 C + O 2 2 CO C + 2 O 2 2 CO 2 CO 2 C + O 2 C + O 2 CO 2 Powyższa reakcja chemiczna jest przykładem reakcji wymiany. analizy. syntezy. zobojętniania. b/ Zapisz reakcję spalania całkowitego, półspalania i spalania niecałkowitego dla węglowodoru zawierającego pięć atomów węgla w cząsteczce głównej. Zadanie 3. W celu zwiększenia płomienia do ogniska dolano benzyny. Ogień szybko zaczął się rozprzestrzeniać, więc trzeba było go ugasić. Oceń, czy podane metody gaszenia ogniska są prawdziwe, czy fałszywe. a) Ognisko ugaszono wodą, ponieważ benzyna ma gęstość większą od wody. Prawda Fałsz b) Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(iv), ponieważ ma on większą gęstość od powietrza. Prawda Fałsz c) Ognisko ugaszono wodą, ponieważ benzyna ma gęstość mniejszą od wody. Prawda Fałsz d) Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(iv), ponieważ jest niepalny. Prawda Fałsz Zadanie 4. Jako źródła ciepła lub światła można zastosować: palnik spirytusowy, butlę turystyczną wypełnioną propanem i butanem, świece oraz gaz ziemny. Zaznacz wzory sumaryczne substancji wykorzystywanych do ich produkcji lub ich główne składniki. a) CH 4 b) C 2 H 5 OH c) C 3 H 6 i C 4 H 8 d) C 17 H 33 COOH e) CH 3 OH f) C 3 H 8 i C 4 H 10 g) C 17 H 35 COOH i C 15 H 31 COOH I. palnik spirytusowy a / b / c / d / e / f / g/ II. butla turystyczna wypełniona propanem i butanem a / b / c / d / e / f / g/ III. świece a / b / c / d / e / f / g/ IV. gaz ziemny a / b / c / d / e / f / g/ Zadanie 5. Wodór, coraz częściej wykorzystywany jako paliwo, otrzymuje się między innymi w reakcji rozkładu wody. Z 1 kg wody można uzyskać 111,11 g wodoru. a) Oblicz masę tlenu otrzymanego w tej reakcji chemicznej. 788,89 g 888,89 g 55,56 g 88,89 g b) Zaznacz stosunek masy wodoru do masy tlenu w cząsteczce wody (m H = 1 u, m O = 16 u). 2 : 1 8 : 1 1 : 8 1 : 2 1
Zadanie 6. Zawarty w jadzie mrówek kwas mrówkowy powoduje swędzenie skóry. Zaznacz nazwę systematyczną oraz wzór sumaryczny kwasu mrówkowego. a) Nazwa systematyczna kwasu mrówkowego. Kwas propanowy Kwas mrówkowy Kwas octowy Kwas metanowy b) Napisz wzory sumaryczne kwasów z podpunktu a/ HCOOH C 2 H 5 COOH CH 3 COOH C 3 H 7 COOH Zadanie 7. Wskaż poprawne dokończenia zdań. Kwas mrówkowy można zobojętnić substancją o odczynie: zasadowym obojętnym kwasowym Odczyn substancji wykorzystywanej do neutralizacji można ustalić przy użyciu: wody wapiennej, stężonego roztworu HNO 3, ponieważ uniwersalnego papierka wskaźnikowego, wody bromowej, odbarwi się zabarwi się na żółto zabarwi się na zielono zmętnieje Zadanie 8. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Mosiądz jest mieszaniną jednorodną miedzi z cynkiem. związkiem miedzi z cynkiem. mieszaniną niejednorodną miedzi z cyną. mieszaniną jednorodną miedzi z cyną. Zadanie 9. Zaznacz, na czym polega proces korozji oraz w jaki sposób można mu zapobiegać. Korozja to niszczenie tylko metali pod wpływem czynników środowiska przyrodniczego. Korozja to niszczenie metali lub ich stopów pod wpływem czynników środowiska przyrodniczego. Korozja jest niszczeniem tylko stopów metali pod wpływem czynników środowiska przyrodniczego. Korozja jest niszczeniem metali szlachetnych pod wpływem czynników środowiska przyrodniczego. Jak należy postępować z przedmiotami w celu zapobiegania korozji należy, np.: przechowywać je na wolnym powietrzu malować je farbą lub emalią myć je roztworami soli usuwać z nich powłoki z farb i lakierów Zadanie 10. Do usuwania rdzy stosuje się preparaty zawierające kwas fosforowy(v) lub kwas chlorowodorowy. Zaznacz równanie reakcji chemicznej przestawiające zapis cząsteczkowy reakcji tlenku żelaza(iii) z kwasem fosforowym(v). 6 HCl + Fe 2 O 3 2 FeCl 3 + 3 H 2 O 6 H + + 2 PO 4 3- + Fe 2 O 3 2 FePO 4 + 3 H 2 O 2 H 3 PO 4 + Fe 2 O 3 2 FePO 4 + 3 H 2 O 6 H + + 6 Cl - + Fe 2 O 3 2 Fe 3+ + 6 Cl + 3 H 2 O Zadanie 12. Zaznacz typ wiązania występującego w chlorku sodu. Jonowe. Kowalencyjne spolaryzowane. Kowalencyjne niespolaryzowane. Metaliczne. Zadanie 13. Wskaż poprawne dokończenie zdania. Chlorek sodu dobrze rozpuszcza się w wodzie, ponieważ woda ma budowę polarną, nie jest dipolem. niepolarną, nie jest dipolem. jonową, wystepują w niej jony dodatnie i ujemne. polarną, jest dipolem. Zadanie 15. Zaznacz rodzaj mieszaniny, jaką tworzy woda z piaskiem oraz sposób, w jaki można ją rozdzielić na składniki. Rodzaj mieszaniny Sposób rozdzielenia na składniki Mieszanina jednorodna, Mieszanina niejednorodna, którą można rozdzielić przez 2 odparowanie wody. sączenie (filtrację). krystalizację. użycie magnesu.
Zadanie 11. Zaznacz liczbę elektronów, protonów oraz elektronów walencyjnych w atomach sodu i chloru. Atom a) sodu b) chloru Liczba protonów elektronów elektronów walencyjnych A / B / C / D E / F / G / H I / J / K / L A / B / C / D E / F / G / H I / J / K / L A. 11 protonów B. 23 protony C. 17 protonów D. 35 protonów E. 23 elektrony F. 17 elektronów G. 11 elektronów H. 35 elektronów I. 11 elektronów walencyjnych J. 17 elektronów walencyjnych K. 7 elektronów walencyjnych L. 1 elektron walencyjny Zadanie 14 a/. Odczytaj z wykresu rozpuszczalność chlorku sodu w temperaturze 100 C i 30 C. Zaznacz, co się stanie, gdy ochłodzimy nasycony roztwór NaCl zawierający 800 g wody z temperatury 100 C do 30 C. Wykrystalizuje 2 g NaCl. Wykrystalizuje 16 g NaCl. Będzie można rozpuścić jeszcze 16 g NaCl. Powstanie roztwór nienasycony (będzie można rozpuścić jeszcze 2 g NaCl). Zadanie 14 b/ Napisz wszystko co wiesz na temat krystalizacji. Zadanie 16. Podczas gotowania kwaśnych potraw w naczyniach wykonanych z aluminium, zachodzi reakcja glinu z kwasem octowym. Zaznacz produkty powstające w tej reakcji chemicznej. Al, CH 3 COOH CH 3 COOH, (CH 3 COO) 3 Al (CH 3 COO) 3 Al, H 2 O H 2, (CH 3 COO) 3 Al 3
Zadanie 17. Oblicz, ile gramów kwasu etanowego potrzeba do rozpuszczenia (roztworzenia) aluminiowego garnka o masie 0,6 kg. 400 g 1333,3 g 2666,7 g 4000 g Zadanie 18. Zaznacz, jaki proces obserwujemy w trakcie smażenia jajecznicy. Ścinanie się białka, zachodzi jego denaturacja. Krystalizację białka, ponieważ odparowaniu ulega woda. Większe rozdrobnienie białka, zachodzi jego peptyzacja. Ścinanie się białka, zachodzi odwracalna koagulacja. Zadanie 19. Węglan amonu, będący składnikiem proszku do pieczenia, ulega reakcji rozkładu, którą można zapisać następująco węglan amonu amoniak + tlenek węgla(iv) + woda Oblicz, ile gramów tlenku węgla(iv) powstanie z rozkładu 96 g węglanu amonu, jeżeli w wyniku reakcji chemicznej powstaną 34 g amoniaku i 18 g wody. 88g 28g 44g 4,4g Zadanie 20. Zaznacz równanie reakcji chemicznej, której produktem jest związek chemiczny powstający podczas nasycania napojów gazem oraz jego nazwę. H 2 O + CO 2 H 2 CO 3, kwas węglowy H 2 O+CO H 2 CO 3, kwas węglowy(ii) H 2 CO 3 H 2 O+ CO 2, tlenek węgla(iv) H 2 O+CO 2 H 2 CO 3,kwas węglowy(iv) Zadanie 21. Zaznacz nazwę grupy związków chemicznych, które są odpowiedzialne za charakterystyczny zapach śledzi oraz wskaż sposób jego neutralizacji. a) Zapach śledzi pochodzi od zawartych w nich białek amin. sacharydów tłuszczów. b) W celu usunięcia zapachu śledzi z talerzy należy umyć je zimną wodą (wskazane powyżej związki chemiczne lepiej rozpuszczają się w zimnej wodzie). ciepłą wodą (wskazane powyżej związki chemiczne gorzej rozpuszczają się w ciepłej wodzie). ciepłą lub zimną wodą (wskazane powyżej związki chemiczne praktycznie nie rozpuszczają się w wodzie). alkoholem (reaguje on ze związkami chemicznymi odpowiedzialnymi za zapach śledzi). Zadanie 22. Wskaż poprawne dokończenia zdań. Składnikiem preparatów do udrażniania rur kanalizacyjnych jest HCl Ca(OH) 2 NaOH H 2 SO 4 Wartość ph takiego preparatu jest > 7 < 7 = 7 Zadanie 23. W twardej wodzie, zawierającej rozpuszczone sole wapnia i magnezu, po użyciu mydła strąca się osad. Zaznacz reakcję strąceniową zachodzącą między stearynianem sodu (mydłem) a chlorkiem wapnia. 2 C 17 H 33 COONa + CaCl 2 (C 17 H 33 COO)Ca + 2 NaCl 2 C 17 H 35 COONa + CaCl 2 (C 17 H 35 COO) 2 Ca + 2 NaCl 2 C 15 H 31 COONa + CaCl 2 (C 15 H 31 COO) 2 Ca + 2 NaCl 2 C 17 H 35 COOK + CaCl 2 (C 17 H 35 COO)Ca + 2 KCl 4
cz.2 ZADANIA OPISOWE (do przyznania punktów wymagana jest ilość zdań / konkretów równa co najmniej 1 do 5 na dany temat punkt przyznawany za każdy konkret / sensowne trafne zdanie): Zadanie 24. Na podstawie położenia w Układzie Okresowym niżej wymienionych pierwiastków, rozpisz dla każdego konfigurację elektronową na powłokach głównych i podpowłokach: a/ Magnez b/ pierwiastek o liczbie porządkowej 84 c/ Radon z nich Zadanie 25. Korzystając z Układu Okresowego ustal liczbę porządkową pierwiastka, który powstanie z Uranu w trakcie kolejno zachodzących DWÓCH przemian promieniotwórczych typu alfa i JEDNEJ PRZEMIANY BETA. Zadanie 26. Dla powstałego w zadaniu 25 pierwiastka oblicz liczbę neutronów, wiedząc, że liczba masowa wynosi 134. Zadanie 27. Wymień kilka przykładów zastosowań konkretnych izotopów promieniotwórczych w medycynie i archeologii. Podaj ich symbole i nazwy. Zadanie 28. Na podstawie wzorów sumarycznych narysuj wzory strukturalne następujących tlenków, wodorotlenków, kwasów nieorganicznych i organicznych. Napisz ich pełne nazwy. H 2 SO 4 Na 2 O NaOH HClO 4 Al 2 O 3 Ca(OH) 2 HCl N 2 O 5 Fe(OH) 3 CH 3 COOH MgO HCOOH Zadanie 29. Kwasy z zadania 28 poddaj dysocjacji elektrolitycznej, zapisując odpowiednie reakcje. Zadanie 30. Korzystając ze znajomości sposobu obliczania stężeń procentowych (na podstawie wzoru lub odpowiednich proporcji) rozwiąż następujący problem / oblicz: Leżysz w szpitalu. Będziesz miał podawaną kroplówkę złożoną z jonów soli NaCl I KCl. Wiedząc, że nie możesz otrzymać roztworu o większym stężeniu niż 0,03% zawartości soli w roztworze wodnym, oblicz ile gram soli należy rozpuścić w 500 ml wody o gęstości 0,969 g/cm 3, aby stężenie roztworu nie przekroczyło podanej wielkości, ponieważ stanowiłoby to zagrożenie zdrowia. Zadanie 31. Napisz wzory półstrukturalne izomerów geometrycznych (cis-trans) dla związków o nazwach: a) 2,3-dichlorobut-2-en, b) 1,2-dibromobutan. Zadanie 32. Napisz wszystko co wiesz: a/ o związkach organicznych należących do grupy: alkoholi, b/ o związkach nieorganicznych należących do grupy: węglanów, c/ wapnie palonym i wapnie gaszonym. Zapisz odpowiednie reakcje. d/ odczynie ph i znanych Ci wskaźnikach (podaj przykłady). Jest to przykładowy zestaw pytań egzaminacyjnych dla jednej z 4 grup. Pozostałe zestawy mają ten sam układ pytań. Różnią się tylko tym, że dotyczą innego przykładu pierwiastków, związków lub danych liczbowych. Tok postępowania i rozwiązywania zadań w celu podania / udzielenia prawidłowej odpowiedzi jest taki sam. 5