Dostęp do przewodu pokarmowego Tomasz Kowalczyk Oddział Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Gastroenterologicznej, Szpital Uniwersytecki, Kraków Poradnia Żywieniowa, Nutricare, Kraków 1
Żywienie przez zgłębnik <28 dni? >28 dni? NGT NJT PEG/J Gastro- jejunostomia 2
Rodzaje zgłębników Umiejscowienie Żołądkowy Dwunastniczy Jelitowy (poza więzadło Treitza) Materiał PCV (7 dni) Silikon (4-6 tyg) Poliuretan 3
Zgłębnik nosowo-żołądkowy Wskazania Zaburzenia połykania Krótkoterminowe p/wskazania Gastropareza Refluks żołądkowo-przełykowy Uraz twarzoczaszki Niedrożność g. odc. p. pok. Niestabilność hemodynamicznie Żylaki przełyku 4
Zgłębnik nosowo-żołądkowy Wskazania Zaburzenia połykania Krótkoterminowe p/wskazania Gastropareza Refluks żołądkowo-przełykowy Uraz twarzoczaszki Niedrożność g. odc. p. pok. Niestabilność hemodynamiczna Żylaki przełyku 5
Zgłębnik nosowo-żołądkowy Zalety Łatwość założenia Niski koszt Wady Zachłystowe zapalenie płuc (+/-) Odleżyna, otarcie, krwawienie Odbiór społeczny 6
Zgłębnik nosowo-jelitowy Wskazania Refluks żołądkowo-przełykowy Gastropareza Ciężkie OZT Krótkotwałe p/wskazania Uraz twarzowo-czaszkowy Niestabilny hemodynamicznie 7
Zgłębnik nosowo-jelitowy Zalety zachłystowe zapalenia płuc Zgłębniki o podwójnym świetle (odbarczenie żołądka) Wady Trudne założenie Ryzyko przemieszczenia do żołądka Mniejsza średnica Podaż we wlewie ciągłym Tylko dieta przemysłowa 8
NJT - zakładanie Grawitacyjna (30%) Podaż prokinetyków (60%) Endoskopia (80-99%) RTG (+prokinetyki 90%) 9
Gastrostomia Wskazania EN >28dni Zakładanie Endoskopia USG RTG Chirurgiczne Laparoskopia Klasyczne 10
PEG - pielęgnacja Zmiana opatrunku CODZIENNIE Skóra Mocowanie (docisk) Drożność ( w obie strony ) Ruchomość 11
Powikłania żywienia dojelitowego 12
Podaż diety Rodzaj diety Rodzaj dostępu Pacjent Zapotrzebowanie Styl życia Tolerancja żywienia 13
Podaż do żołądka Bolus 100-400ml (500ml) 20-30 minut Wlew ciągły 40-150ml/h 14
Wlew ciągły 20-125ml/h Podaż dojelitowa Rodzaj Grawitacyjny 1ml 20 kropli Liczba kropli/min X 3 = liczba ml/h Pompa Tylko dieta przemysłowa 15
Zasady podaży Górna część ciała uniesiona > 45 stopni Ostatni posiłek 1-2h przed snem Czas podaży Objętość Temperatura diety Czas przydatności do spożycia 8h butelka 24h Pack Toaleta jamy ustnej 16
EN powikłania Żołądkowo-jelitowe Mechaniczne (związane z dostępem) Metaboliczne 17
EN powikłania Brak realizacji planu leczenia 10-40% Przemieszczenie zgłębnika do 50% Nudności / wymioty 10-15% Biegunka 25-60% Zakażenie <1% Zaburzenia metaboliczne <1%
Brak realizacji planu leczenia Nieprawidłowy wybór metody leczenia Nieprawidłowy dobór diety Nieprawidłowa technika żywienia szkolenie rodziny / opiekuna
Zaleganie żołądkowe Odessanie przed podażą diety / podczas rutynowej kontroli: > 200ml treści > 20% podaży godzinowej przy wlewie ciągłym > 1000ml / dobę Przyczyny Technika podaży Ch. towarzyszące Leki Postępowanie Weryfikacja realizacji planu leczenia POZYCJA Modyfikacja leczenia Więcej posiłków Wlew ciągły Modyfikacja diety Podaż do jelita LEKI Prokinetyki Ponowne szkolenie opiekuna Diagnostyka 20
Biegunka Definicja >250g / dobę >3 płynne stolce /dobę Przyczyny Zła technika podaży Szybkość Bolus Zły dobór diety jejunostomia Zakażenie bakteryjne Dieta Przewód pokarmowy Temperatura diety Zaburzenia wchłaniania Leki Postępowanie Weryfikacja realizacji planu leczenia Zmiana sposobu podaży Wlew ciągły Modyfikacja leczenia Żywieniowego Ch. podstawowa Diagnostyka zakażeń Ponowne szkolenie opiekuna 21
Zaparcia Weryfikacja realizacji planu leczenia LEKI Nawodnienie Modyfikacja leczenia żywieniowego Diety z większą ilością błonnika Owoce, warzywa Środki przeczyszczające Diagnostyka (niedrożność p.pok.) 22
Niedrożność zgłębnika Przyczyny Nieprawidłowa dieta Leki (kapsułki, granulki) Brak przepłukiwania zgłębnika Postępowanie Sprawdzenie całości zestawu Odessanie Ciepła woda Napój gazowany Ew. kontrola RTG Profilaktyka Przepłukiwanie ok. 50ml po każdym posiłkiu / max co 8h 23
Przeciek wokół gastrostomii / ziarnina Przyczyny Złe umocowanie zgłębnika Wysunięcie zgłębnika Buried bumper syndrome Zakażenie wokół gastrostomii Postępowanie Ocena położenia PEG Badanie kliniczne Badania obrazowe Ocena drożności PEG Ocena ruchomości PEG Badanie mikrobiologiczne 24
Przeciek wokół gastrostomii / ziarnina Zmiana rodzaju zgłębnika Foley Petzer Poprawne mocowanie zgłębnika Chirurgiczne opracowanie ziarniny Ponowne założenie gastrostomii? Ponowne szkolenie opiekuna 25
Buried Bumper Syndrome Przemieszczenie wewnętrznego talerzyka w obręb ściany żołądka lub brzucha 26
Buried Bumper Syndrome Objawy Brak możliwości aspiracji 100% Unieruchomienie PEG 100% Przeciek wokół PEG 91% Trudności w podaży diety 64% Zaczerwienienie 55% Zawsze potwierdzenie endoskopowe
Przypadkowe usunięcie gastrostomii Jałowy opatrunek Kontakt z ośrodkiem żywienia Ew. zabezpieczenie dostępu cewnikiem Foleya Założenie nowego PEG Otwór gastrostomii zamyka się nawet w 12h 28
Powikłania metaboliczne Ponowne włączenie żywienia Źle zbilansowana dieta Nieodpowiednia kwalifikacja Nieodpowiednie wprowadzanie leczenia Brak monitoringu 29
Powikłania metaboliczne Refeeding syndrome - z. ponownego odżywienia Glikemia Niewydolność oddechowa Niewydolność nerek Niewydolność wątroby Zaburzenia wodno-elektrolitowe 30