WSKAZANIA DO DOMOWEGO ŻYWIENIA POZA- i DOJELITOWEGO. Stanisław Kłęk

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WSKAZANIA DO DOMOWEGO ŻYWIENIA POZA- i DOJELITOWEGO. Stanisław Kłęk"

Szymon Kowalski
8 lat temu
Przeglądów:

1 WSKAZANIA DO DOMOWEGO ŻYWIENIA POZA- i DOJELITOWEGO Stanisław Kłęk

2 ROZWÓJ HPN I Początek HPN: zarezerwowane wyłącznie dla nienowotworowej niewydolności jelit II Szybki wzrost ilości ośrodków i liczby chorych III Stopniowy wzrost ilość chorych z chorobą nowotworową IV Rozpowszechnienie dostępności i refundacji

ośrodków i liczby chorych III Stopniowy wzrost ilość chorych

3 Wielka Brytania Częstość występowania Nowe zgłoszenia Ilość ośrodków

2002 207 250 306 344 400 422 465 58 84 113

4 Wskazania do domowego żywienia pozajelitowego Nienowotworowe Nowotworowe Mieszane

5 WSKAZANIA DO HPN: ŚWIAT Najczęstsze wskazanie: choroba nowotworowa (39%) 2% 15% 19% 39% Ch.nowotw. Ch.Crohna Naczyniopoch. AIDS

6 WSKAZANIA DO HPN: ŚWIAT Najczęstsze wskazanie nienowotworowe: zaburzenia naczyniopochodne (80%) Ale: badanie Europejskie (n=228) - choroba Leśniowskiego-Crohna: 33% - zator t. krezkowej: 25% - powikłania chirurgiczne: 19% - niedrożność: 8% - popromienne zapalenie jelit:4% - inne

choroba Leśniowskiego-Crohna: 33% - zator t.

7 Poland EUROPA Number of patients Crohn's disease Vascular Cancer Radiation AIDS Others France % 23% 27% 15% 0.5% 18.5% United Kingdom 72 44% 14% 5% 2% - 35% Belgium 26 12% 15% 23% 15% 35% - Denmark 15 20% 13% 8% 26% - 33% The Netherlands 45 13% 11% 60% % Spain 31 16% 13% 39% - 6% 25% Poland 14 14% 50% - 14% - 22% ESPEN-HAN, Clin Nutr 1999, 18, 135

5% United Kingdom 72 44% 14% 5% 2% - 35% Belgium 26 12% 15% 23% 15% 35% - Denmark 15 20%

8 EUROPA: wyniki leczenia 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Zgon Wyłaczenie Kontynuacja 30% 20% 10% 0% Crohn's disease, n=50 Vascular, n=38 Other, n=57 Radiation enteritis, n=19 AIDS, n=6 Cancer, n=102 ESPEN-HAN, Clin Nutr 1999, 18, 135

n=50 Vascular, n=38 Other, n=57 Radiation enteritis, n=19

9 Wskazania do domowego żywienia pozajelitowego POLSKA (Warszawa) - Zespół krótkiego jelita: 300 chorych - Zespół złego wchłaniania: 19 - Niedrożność Pp: 28 - Powikłania radioterapii (poprom. zap. jelita): 4 - IBD: 20 - Zaburzenia motoryki Pp: 4

złego wchłaniania: 19 - Niedrożność Pp: 28 - Powikłania

10 Wskazanie główne = niewydolność jelit (Intestinal Failure) Sytuacja, w której przewód pokarmowy nie jest w stanie przetworzyć wystarczającej ilości pokarmu, tak aby zapewnić właściwy stan odżywienia.

jest w stanie przetworzyć wystarczającej ilości

11 SCHORZENIA NIENOWOTWOROWE

12 HPN: choroby pierwotne Schorzenia łagodne: - Choroba Leśniowskiego-Crohna - Choroby naczyń krezkowych - Urazy, powikłania chirurgiczne - Niedrożność przewodu pokarmowego - Popromienne zapalenie jelit Choroby nowotworowe AIDS

Urazy, powikłania chirurgiczne - Niedrożność przewodu

13 HPN: przyczyny - Zespół krótkiego jelita - Przetoka przewodu pokarmowego - Zaburzenia motoryki - Niedrożność przewodu pokarmowego - Trudna do leczenia biegunka (AIDS) - Ciężkie niedożywienie

14 Zespół krótkiego jelita: Patofizjologia

15 Zespół krótkiego jelita: Patofizjologia

16 Zespół krótkiego jelita: Zespół krótkiego jelita: Patofizjologia - Typ I: jejunostomia końcowa - Typ II: zesp. jelitowo-poprzeczniczę - Typ III: zesp. czczo-kręte + okrężnica

17 Patofizjologia

18 ŚWIAT Zespół krótkiego jelita: Dł. jelita niezbędna do życia bez HPN - Typ I: jejunostomia końcowa (100 cm) - Typ II: zesp. jelitowo-poprzeczniczę (65 cm) - Typ III: zesp. czczo-kręte + okrężnica (30 cm)

19 CHOROBA NOWOTWOROWA

20 WYŁĄCZENIE HPN

21 Wyłączenie HPN Zależność od żywienia pozajelitowego zależy od: 1/ wchłaniania białka/ źródeł energii 2/ równowagi wodno-elektrolitowej 3/ prawidłowego stężenia magnezu

22 Wyłączenie HPN Zespół krótkiego jelita: Warunek wyłączenia HPN - Typ I: jejunostomia końcowa >100 cm - Typ II: zesp. jelitowo-poprzeczniczę >65 cm - Typ III: zesp. czczo-kręte + okrężnica >30 cm

23 Wyłączenie HPN prawdopodobieństwo wyłączenia spada < 10% jeżeli nie doszło do wyłączenia w ciągu pierwszych 2 lat żywienia jeżeli stężenie cytruliny < 20 µmol/l po 2 latach żywienia - uszkodzenie czynności jelit ma charakter trwały

24 Zespół krótkiego jelita - zawsze należy rozważać możliwość odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego - należy zachęcać do zwiększania podaży doustnej - należy rozważyć ŻD przez gastrostomię (w przypadku wtórnej anoreksji)

25 ŻYWIENIE DOJELITOWE W DOMU: WSKAZANIA Stanisław Kłęk

26 Leczenie żywieniowe polega na podaży składników energetycznych, białka, elektrolitów, pierwiastków śladowych i witamin w płynach dożylnych lub dietach przemysłowych, podanych tym chorym, którzy nie mogą być żywieni w sposób naturalny ze względu na charakter choroby podstawowej lub wtórne do choroby podstawowej wyniszczenie Standardy żywienia pozajelitowego i dojelitowego, PZWL, 2005

27 Żywieniowe dojelitowe w warunkach domowych NFZ podawanie białka lub źródeł białka, tłuszczów, węglowodanów, elektrolitów, witamin, pierwiastków śladowych i wody, przy użyciu diet innych niż naturalne, w sposób inny niż doustnie (przetoka odżywcza, zgłębnik wprowadzony do żołądka, dwunastnicy lub jelita cienkiego), wykonywane w domu chorego wraz z kompleksową opieką nad chorym wynikającą z choroby podstawowej i prowadzonego leczenia Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr 68/2009/DSOZ Prezesa NFZ ( r) 27

28 HEN - wskazania Schorzenia neurologiczne - Stan po udarze mózgu - Mózgowe porażenie dziecięce - Stan po urazie głowy, rdzenia kręgowego - SM - SLA - Demencja (ch. Alzheimera, ch. Parkinsona) 28

29 HEN - wskazania Choroba nowotworowa Nowotwory głowy i szyi Nowotwory górnego odcinka przewodu pokarmowego Przełyk Żołądek Choroby genetyczne Wady chromosomalne Wady anatomiczne jamy ustnej, gardła MPs Choroby spichrzeniowe 29

30 HEN - wskazania Ch. Crohna Dzieci Sterydooporność Pt niedożywieni >600kcal/dobę SBS (+/- PN) AIDS 30

31 Wątpliwości etyczne Zaawansowana demencja Pacjent leżący, bez logicznego kontaktu, całkowicie zależny od osób drugich Odruch połykania zanika na końcu - prognozuje zgon EN nie poprawia przeżycia, QoL EN nie zmniejsza ryzyka zapalenia płuc Ryzyko powikłań NGT > PEG Zalecenia [C] ESPEN Guidelines on Enteral Nutrition (2006) 31

32 ośrodki w 8 krajach 1397 pacjentów >65rż 55,4% Dostęp PEG - 58,2% NGT - 29,3% Jejunostomia - 5,8% Występowanie 163 pt/milion mieszkańców/rok 32

33 Pn Włochy 655 pacjentów >65rż 81,3% Powrót do p.o. 7,9% Dostęp PEG - 40,9% NGT - 53% Jejunostomia - 3,8% Występowanie 308pt/milion mieszkańców/rok 33

34 34

35 35

36 Interwencja żywieniowa 1. Dieta doustna 2. Wzbogacenie diety doustnej 3. Suplementy diety 4. Żywienie dojelitowe 5. Żywienie pozajelitowe

37 Żywienie doustne: dłużej niemożliwe/niewystarczające Krótkoterminowe EN Długoterminowe EN (>2-3 tyg) Endoskopia USG, RTG Chirurgia Małe ryzyko aspiracji Duże ryzyko aspiracji Małe ryzyko aspiracji Duże ryzyko aspiracji NGT NJT PEG PEJ PEG-PEJ Gastrostomia Jejunostomia

Podobne dokumenty

Żywienie w Onkologii 2011

Żywienie w Onkologii 2011 Wskazania do żywienia w warunkach domowych. Wsparcie żywieniowe, poradnictwo dietetyczne, całkowite żywienie do- i pozajelitowe Stanisław Kłęk Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowego