Poznań, dnia 6 sierpnia 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w POZNANIU 61-662 Poznań, ul. DoŜynkowa 9H 16/20 (61) 64 63 800, fax (61) 64 63 801 LPO 41012-5-2007 P/07/099 Pani Dorota Pielichowska-Borysiewicz Dyrektor Domu Dziecka w Kórniku-Bninie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (j. t. Dz. U. z 2001r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli - Delegatura w Poznaniu skontrolowała Dom Dziecka w Kórniku Bninie, zwany dalej Placówką, w zakresie funkcjonowania wybranych placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 2006-2007 (I półrocze). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym w dniu 14 lipca 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Placówki w kontrolowanym zakresie, pomimo stwierdzonych uchybień, niemających zasadniczego wpływu na kontrolowaną działalność. 1. Formułując powyŝszą ocenę, NIK uwzględniła prawidłową realizację niŝej omówionych zadań objętych kontrolą. W ocenie NIK w badanym okresie Placówka zapewniała dzieciom podstawowe standardy pobytu określone w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 37 poz. 331), zwanym
2 dalej rozporządzeniem MPS. Dotyczyło to zapewnienia wychowankom m.in.: opieki zdrowotnej, wyŝywienia zgodnego z potrzebami rozwojowymi, zajęć wychowawczych, wyposaŝenia w odzieŝ, środki higieny osobistej, dostępu do nauki, zajęć pozalekcyjnych, wyrównawczych i rewalidacyjnych, pomocy edukacyjno-terapeutycznej oraz pokrywania kosztów przejazdów do i z miejsc uzasadnionego pobytu poza Placówką. Ustalenia kontroli NIK wykazały, Ŝe w Placówce przestrzegane były standardy opieki określone w 25 i 30-31 rozporządzenia MPS. NIK nie wnosi uwag do obsady i kwalifikacji wychowawców. Ponadto badanie przeprowadzone przy udziale specjalisty w zakresie psychologii potwierdziło ustalenia dotyczące m.in. zapewnienia dzieciom poszanowania ich godności, podmiotowości, potrzeb religijnych, uczenia się właściwych postaw moralnych i poszanowania tradycji kulturowej, wyrównania deficytów rozwojowych, a takŝe przygotowania do samodzielnego funkcjonowania. W sytuacji okresowego powrotu dziecka do rodziny, dyrektor Placówki zgodnie z 19 ust. 3 rozporządzenia MPS zawierała z rodzicami umowy określające warunki tego powrotu i nadzorował ich wykonywanie. Kontrola NIK nie ujawniła nieprawidłowości w sposobie przeprowadzenia przez Placówkę jedynego w kontrolowanym okresie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które dotyczyło wykonania remontu instalacji elektrycznej w budynku (wartość 87,6 tys. zł). 2. Jednocześnie NIK wskazuje na uchybienia, stwierdzone w toku realizacji zadań, stanowiących przedmiot kontroli. NIK zwraca uwagę, Ŝe Placówka nie spełniła standardów w zakresie liczby aneksów kuchennych i liczby pokojów do wypoczynku określonych w przepisach 24 ust. 5 pkt 3 i 7 rozporządzenia MPS. Zgodnie z ww. rozporządzeniem, placówka opiekuńczo-wychowawcza moŝe znajdować się w budynku, który posiada m.in. jeden aneks kuchenny i jeden pokój do wypoczynku na dziesięcioro dzieci. Ustalenia kontroli NIK wykazały, Ŝe liczba dzieci według stanu na 30 czerwca 2007 r. korzystająca z tych pomieszczeń wahała się od 11 do 14. Zgodnie z 11 ust. 2 i 6 rozporządzenia MPS, wychowawcy kierujący procesem wychowania dzieci zobowiązani są do opracowania indywidualnego planu pracy wychowawczej niezwłocznie po przyjęciu dziecka do placówki. Ustalenia kontroli NIK wykazały, Ŝe indywidualne plany pracy z dziećmi w dwóch na dziewięć objętych kontrolą przypadkach, sporządzono po upływie czterech miesięcy od przyjęcia dziecka do placówki.
3 Na jednym indywidualnym planie pracy z dzieckiem brak było potwierdzenia opracowania go z udziałem specjalistów. ZastrzeŜenie NIK budzi równieŝ przekroczenie w jednym przypadku (na 9 objętych badaniem), półrocznego okresu oceny sytuacji dziecka. Oceny tej dokonał działający w Placówce stały zespół po upływie 10 miesięcy od poprzedniej oceny, a zgodnie 9 ust. 3 rozporządzenia MPS, okresowe oceny sytuacji dziecka powinny być dokonywane nie rzadziej niŝ co pół roku. W toku kontroli NIK stwierdzono przypadki uzupełniania kart pobytu dziecka w placówce za okresy półtoramiesięczne, zamiast za okresy miesięczne (w trzech na dziewięć badanych przypadków), co stanowi naruszenie 23 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia MPS. Ustalenia kontroli NIK wykazały, Ŝe w Placówce naruszony był wynikający z 20 rozporządzenia MPS, obowiązek powiadamiania w ciągu 24 godzin, rodziców lub opiekunów prawnych dziecka, policji, sądu rodzinnego nadzorującego wykonanie orzeczenia i powiatowego centrum pomocy rodzinie o samowolnym opuszczeniu placówki przez dziecko. Na 83 zbadane sprawy tylko w jednym przypadku powiadomiono ww. podmioty we właściwym terminie. Spośród pozostałych 82 zbadanych spraw, tylko w 8 powiadomiono sąd i rodziców bądź opiekuna prawnego, w 47 powiadomiono tylko sąd, a w 3 przypadkach powiadomiono tylko rodziców, bądź opiekunów prawnych dzieci. NIK negatywnie ocenia fakt, Ŝe w Placówce w badanym okresie dwóch wolontariuszy po podpisaniu porozumień w dniach 22 lutego 2007 r. i 17 maja 2007 r. świadczyło usługi bez wymaganego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Umowy w tym zakresie zostały zawarte dopiero w dniu 12 czerwca 2007 r., tj. w trakcie kontroli NIK. Zgodnie z 21 ust 2 pkt 4 rozporządzenia MPS, wolontariuszem w placówce opiekuńczowychowawczej moŝe być osoba ubezpieczona przez dyrektora tej placówki od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe podczas pracy. NIK zwraca uwagę, Ŝe teren Placówki od strony jeziora nie jest ogrodzony, co stanowi potencjalne zagroŝenie bezpieczeństwa dzieci, gdyŝ stwarza warunki niekontrolowanego oddalania się dzieci z Placówki oraz umoŝliwia dostęp na teren Placówki osobom postronnym. Stosownie do wymogów 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69), teren placówki ogradza się.
4 Obiekt uŝytkowany przez Placówkę nie spełniał niektórych wymogów w zakresie stanu sanitarnego i ochrony przeciwpoŝarowej. Kontrola przeprowadzona przez: - Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu w zakresie czystości bieŝącej budynków i ich otoczenia wykazała m.in., Ŝe w jednym budynku mieszkalnym są brudne ściany i sufity oraz zniszczone podłogi; - Komendę Miejską Państwowej StraŜy PoŜarnej w Poznaniu wykazała, Ŝe nie we wszystkich obiektach Placówki została zachowana wymagana szerokość dróg ewakuacyjnych. Na terenie brakowało instalacji hydrantów wewnętrznych. Ponadto zobowiązano dyrektora Placówki do przedłoŝenia w trakcie kontroli sprawdzającej dokumentacji dotyczącej przeglądu i konserwacji instalacji odgromowej oraz dokumentacji dotyczącej kwalifikacji zawodowych szkolącego pracowników Domu Dziecka w zakresie ochrony przeciwpoŝarowej a takŝe do zaktualizowania instalacji bezpieczeństwa poŝarowego z 1999 r. (dokument jest nieaktualny). Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcie działań w kierunku zapewnienia wymaganych standardów w zakresie liczby aneksów kuchennych i pomieszczeń do wypoczynku w stosunku do liczby dzieci. 2. Wzmocnienie nadzoru nad pracą wychowawców w zakresie: niezwłocznego sporządzania planu pracy dziecka przyjmowanego do Placówki, terminowego dokonywania przez stały zespół okresowej oceny sytuacji dziecka oraz terminowego uzupełniania kart pobytu dziecka w Placówce. 3. Terminowe zawiadomienie podmiotów wymienionych w 20 rozporządzenia MPS, w sytuacji samowolnego oddalenia się dziecka z placówki. 4. Ubezpieczanie od odpowiedzialności cywilnej wolontariuszy zatrudnionych w Placówce. 5. Podjęcie działań mających na celu uzupełnienie ogrodzenia Placówki. 6. Usunięcie nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarnego i zabezpieczenia przeciwpoŝarowego. NajwyŜsza Izba Kontroli - Delegatura w Poznaniu, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań.
5 Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani Dyrektor prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Poznaniu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. Rozdzielnik: 1. Adresat. 2. Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia NIK. 3. Aa.