BEBIKO 2 NutriFlor+ dla Twojego dziecka

BEBIKO 2 NutriFlor+ dla Twojego dziecka Bebiko 2 NutriFlor+ to modyfikowane mleko następne dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia. Dzięki kompletnej formule z opatentowaną kompozycją błonnika GOS/FOS mleko Bebiko 2 NutriFlor+ wspiera zdrowy rozwój dziecka. Jego skład został dopasowany dla zaspokojenia potrzeb żywieniowych małego organizmu (jako część zróżnicowanej diety). BŁONNIK GOS/FOS opatentowana kompozycja oligosacharydów KWAS OMEGA 3 (ALA) niezb dny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych WITAMINA D dla mocnych koêci i z bów WAP I FOSFOR główne składniki koêci i z bów ELAZO potrzebne w procesie tworzenia komórek krwi oraz wa ne dla rozwoju poznawczego

O czym przeczytasz w poradniku? KOMPONOWANIE DIETY NIEMOWLĘCIA... 4-9 Co powinnaś wiedzieć, komponując dietę dziecka Rozszerzanie diety niemowlęcia kilka zasad na początek Czym jest tzw. responsive feeding? Kilka słów na temat glutenu czym jest, gdzie go szukać Jak podawać gluten ważne rady UKŁAD POKARMOWY NIEMOWLĘCIA...10-12 Zdrowy brzuszek MLEKA MODYFIKOWANE...13-19 Mleka Bebiko na różne potrzeby jak prawidłowo przygotować mleko modyfikowane Jak czytać etykiety? Zamów darmowe saszetki mleka Bebiko 2 lub Bebiko 3 NutriFlor+ Skład w pełni dostosowany do potrzeb Twojego dziecka Bebiko 2 NutriFlor+ dla Twojego dziecka RYZYKO ALERGII POKARMOWEJ...20-26 Co to jest alergia pokarmowa? Dieta mamy karmiącej piersią w przypadku ryzyka wystąpienia alergii Bebiko HA 2 NutriFlor+ Rozszerzanie diety dziecka z ryzykiem wystąpienia alergii pokarmowej Najważniejsze zasady zapobiegania alergii pokarmowej ROZWÓJ I ZABAWA...27-35 W co się bawić zgodnie z rytmem rozwoju Twojego dziecka PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY... 36-44 Jadłospisy dla dzieci w 8.-12. miesiącu życia Pomysły na dania 3

KOMPONOWANIE DIETY NIEMOWLĘCIA Okiem mamy Komponowanie diety niemowlęcia to nie lada wyzwanie. Wystarczy jednak, że poznasz kilka kluczowych zasad planowania posiłków i postawisz na zdrowe produkty mamy potwierdzają, że z czasem planowanie jadłospisu malucha wchodzi w nawyk. Dieta dziecka w pierwszych latach życia kształtuje jego nawyki żywieniowe na całe życie! To rodzice decydują o tym, czy będą one właściwe. Jak? To proste zamiast słodyczy podaj owoc, np. w postaci musu BoboVita, a słodki gazowany napój lepiej zastąp wodą. Nie wprowadzaj do diety dziecka słonych przekąsek, ucz, że warzywa to nieodłączny element posiłków. A ponieważ najlepiej działa dobry przykład sami także jedzcie zdrowo! Dzieci nie mają jeszcze dobrze wykształconych kubków smakowych, więc nie należy przyzwyczajać ich do słonych i słodkich smaków. Co podać? Niemowlęta karmione mlekiem mamy z większą łatwością rozwijają akceptację smaków innych niż mleko. Mamy, które gotują same, powinny zwrócić uwagę na pochodzenie produktów spożywczych. Kupując gotowe dania w słoiczkach masz pewność, że są odpowiednie ich jakość podlega ścisłej kontroli. Niedawno skończyłam karmić piersią i aby zapewnić dziecku pełną gamę składników, których potrzebuje do zdrowego rozwoju, podaję mu mleko modyfikowane dopasowane do wieku. [Mama z BebiKlubu] 4

Okiem specjalisty Zbilansowana dieta niemowlęcia to gwarancja prawidłowego rozwoju w przyszłości. Troska o jadłospis niemowlęcia jest zatem inwestycją w jego zdrowie. Zgodnie z rekomendacją polskiej grupy ekspertów wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć po ukończeniu przez dziecko 17. tyg. życia i nie później niż w 26. tyg. życia. Celem, do którego należy dążyć w żywieniu niemowląt, jest wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) Co jest ważne w komponowaniu diety dziecka? Różnorodne i pełnowartościowe posiłki. Powinny być prawidłowo zbilansowane pod względem białka, tłuszczów, witamin oraz składników mineralnych w szczególności żelaza i wapnia. Nie dodawaj do przygotowywanych potraw soli. Regularność posiłków, ich ilość i wielkość. Warto zaufać apetytowi dziecka. Przekarmianie niemowlęcia powoduje znaczące obniżenie umiejętności samoregulacji, dlatego tak ważne jest, aby nauczyć się rozpoznawania objawów głodu i sytości dziecka. Rozszerzanie diety zacznij od warzyw. Owoce wprowadź później. Dzięki temu zwiększa się szansa, że dziecko będzie chętniej jadło warzywa w przyszłości. Ogranicz cukier, aby zapobiegać rozwojowi próchnicy zębów, nadmiaru masy ciała, a także zaburzeń łaknienia. Witamina D niezbędna m.in. w procesie wchłaniania wapnia i budowania mocnych kości i zębów. Niedobór witaminy D w diecie jest częstym problemem wśród dzieci do 3. roku życia. Witaminę D zawierają np. ryby morskie czy mleko modyfikowane. Więcej porad specjalistów przeczytasz na www.bebiklub.pl/dieta-niemowlecia KOMPONOWANIE DIETY NIEMOWLĘCIA 5

Rozszerzanie diety niemowlęcia Mleko to podstawa codziennego menu dziecka w 1. roku życia najlepiej, gdy jest to mleko mamy. Jeśli jednak nie karmisz piersią, możesz skorzystać z dostępnych na rynku mieszanek mlecznych dostosowanych do wieku dziecka. Twoje dziecko ma teraz około pół roku. Jeszcze do niedawna mleko dostarczało mu wszystkiego, co potrzebne do wzrostu i rozwoju. Teraz przyszedł czas na wprowadzanie nowych pokarmów. To wielka zmiana zarówno dla Twojego dziecka, jak i dla Ciebie. Dbam szczególnie o to, aby jedzenie mojego dziecka było urozmaicone. Na razie podstawowym posiłkiem w ciągu dnia jest mleko, ale poza nim zawsze podaję pożywny obiadek dostosowany konsystencją do wieku malucha, a na kolację ulubioną kaszkę. [Mama z BebiKlubu] Kilka zasad na dobry początek Nowe produkty zawsze wprowadzaj pojedynczo, z uwagi na możliwość wystąpienia reakcji alergicznej u dziecka. Kolejność wprowadzania nowych produktów ma zdecydowanie mniejsze znaczenie. Z uwagi na większe trudności w akceptacji smaku warzyw rozpocznij rozszerzanie diety właśnie od nich. Owoce wprowadzaj dopiero po ok. 2 tyg., kontynuując podawanie warzyw. Podczas podawania nowego pokarmu dziecko nie może być ani najedzone, ani bardzo głodne. Nowe pokarmy podawaj rano (jeśli wystąpią problemy z jego tolerancją, do wieczora powinny minąć). Zacznij od 3-4 łyżeczek na początku dziecko nie musi najadać się pokarmem stałym. Jest to czas ekspozycji na nowe smaki. 6

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzieci karmione częściowo piersią powinny otrzymywać w 6.-8. miesiącu życia 2-3 posiłki uzupełniające, a w 9.-24. miesiącu życia 3-4 posiłki uzupełniające i 1-2 zdrowe przekąski. Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym powinny spożywać w ciągu dnia 4-5 posiłków oraz 1-2 zdrowe przekąski ( w zależności od apetytu). Rozwijanie umiejętności gryzienia i żucia Wprowadzanie pokarmów o różnej konsystencji w ciągu 1. roku życia dziecka rozwija szybko umiejętność gryzienia i żucia. Umiejętność gryzienia kształtuje się do ukończenia 2. roku życia. Pamiętaj jednak, że największe możliwości nabywania tych umiejętności występują między 6. a 10. miesiącem życia dziecka. Pokarmy stałe należy zatem wprowadzać stopniowo już w 6.-7. miesiącu życia. Mamo, pamiętaj! Menu niemowlęcia urozmaicaj stopniowo i konsekwentnie. Najpierw postaw na warzywa, potem wprowadź słodkie, lubiane przez dzieci owoce. Do picia najlepiej podawaj dziecku wodę źródlaną lub mineralną (niskozmineralizowaną, niskosodową). Skorzystaj ze schematu żywienia niemowlęcia, który znajduje się na końcu poradnika. Okiem specjalisty Pamiętaj, że początki bywają trudne. Maluch potrzebuje czasu, by przyzwyczaić się do nowych smaków. Kłopoty może sprawiać też trudna sztuka jedzenia z łyżeczki. Mimo to nie trać cierpliwości. Czasami, aby dziecko zaakceptowało nowy produkt, musi go spróbować kilka-kilkanaście razy! Ile mleka potrzebuje teraz Twoje dziecko? Przeczytaj, co mówią specjaliści: Wejdź na: www.bebiklub.pl/7-12-miesiecy/zywienie /jak-dbac-o-zbilansowana-diete-niemowlecia/ KOMPONOWANIE DIETY NIEMOWLĘCIA 7

Czym jest tzw. responsive feeding? Responsive feeding to tzw. wrażliwe lub reagujące karmienie. Polega ono na umiejętności właściwej interpretacji sygnałów, za pomocą których maluszek pokazuje, że jest głodny lub już się najadł. Twoja prawidłowa reakcja na dane sygnały (objawy) pozwoli Ci regulować porę posiłków i nie przekarmiać maluszka. Twoje dziecko najprawdopodobniej jest najedzone, jeśli: zasypia lub grymasi podczas jedzenia zwolniło tempo przyjmowania pokarmu zaprzestało ssać wypluwa lub odmawia wzięcia smoka (jeśli je już łyżeczką odpycha ją, zaciska usta) Twoje dziecko najprawdopodobniej jest głodne, jeśli: charakterystycznie płacze na widok jedzenia energicznie macha rączkami i nóżkami otwiera usta i podąża głową w stronę łyżeczki jeśli już potrafi pokazuje paluszkiem w stronę pokarmu Przy wyborze karmienia oraz przy decyzji o przejściu na karmienie butelką przede wszystkim słuchaj siebie. Postaraj się nie myśleć o tym, jak Twoje decyzje ocenią inni (...). Pamiętaj, że mleko mamy jest ważne, ale najważniejszy jest uśmiech Mamy. [Mama z BebiKlubu] 8

Kilka słów na temat glutenu Co to jest gluten? Gluten występuje w kaszkach wielozbożowych, pszennych czy kaszce mannie. Jest to mieszanina białek roślinnych występujących w ziarnach niektórych zbóż (np. pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia). Kiedy wprowadzić gluten do diety? W świetle najnowszych doniesień eksperci zalecają, aby gluten wprowadzać tak, jak inne pokarmy uzupełniające. Udało się wyjaśnić, że wiek, w którym wprowadza się gluten, wprowadzenie go pod osłoną mleka matki czy długość karmienia piersią nie wpływają na ryzyko zachorowania na celiakię. Jeśli więc Twoje dziecko przez 2 tygodnie otrzymywało pojedyncze warzywa, później owoce, teraz możecie rozpocząć przygodę z kaszkami. Okiem specjalisty Gdy niewielkie ilości pierwszych produktów glutenowych trafiają do menu dziecka, zadaniem rodziców jest obserwacja reakcji na nowo wprowadzony pokarm. Tak jak w przypadku innych produktów, na początku wystarczy kilka łyżeczek kaszki. Z czasem będziesz mogła podawać całą porcje. Gluten jest popularnym alergenem. Pamiętaj jednak, że nie opóźnia się wprowadzenia do diety niemowlęcia produktów potencjalnie alergizujących. Wprowadzając gluten w niewielkich ilościach do diety malucha, obserwuj jego reakcje. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) Mamo, pamiętaj! Jeśli zaniepokoi Cię stan zdrowia Twojego dziecka, skontaktuj się z pediatrą. W przypadku podejrzenia celiakii pediatra skieruje Cię do poradni specjalistycznej. KOMPONOWANIE DIETY NIEMOWLĘCIA 9

UKŁAD POKARMOWY NIEMOWLĘCIA Zdrowy brzuszek, radosny maluszek! W momencie przyjścia na świat organizm noworodka zostaje poddany niełatwej próbie dziecko musi błyskawicznie przystosować się do życia poza organizmem mamy. Jedną z ważnych umiejętności, które organizm maleństwa musi nabyć, to pobieranie, trawienie i wchłanianie pokarmu niezbędnego do dalszego rozwoju. Pamiętaj aby pokarm, który podajesz dziecku, był dostosowany do szczególnych potrzeb rozwijającego się niemowlęcia. Okiem specjalisty Gdy prawidłowo odżywiasz swojego maluszka, dbasz o prawidłowy rozwój układu pokarmowego, który jest kluczem do zapewnienia mu prawidłowego wzrostu i rozwoju, ale nie tylko! Zdrowy brzuszek malucha to zdrowe dziecko, spokojny sen, apetyt, chęć do zabawy i nauki, a także radość i spokój całej rodziny. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) Mocno wzięłam sobie do serca zasadę Ty decydujesz o tym, CO dziecko zje; dziecko decyduje o tym, ILE tego zje. Naprawdę działa :) [Mama z BebiKlubu] 10

Na co wpływa brzuszek maluszka? Twoje dziecko przychodząc na świat dynamicznie się rozwija, cały czas dojrzewa również jego przewód pokarmowy. W tym momencie życia brzuszek Twojego dziecka jest ważny. Jeśli brzuszek Twojego dziecka czuje się dobrze, maluszek jest chętny do zabawy, uśmiecha się, dobrze je i śpi. Brzuszek odgrywa również znaczącą rolę w rozwoju Twojego dziecka. To właśnie tam zachodzi proces trawienia, a także wchłaniania składników odżywczych, które wspierają prawidłowy rozwój Twojego dziecka. Siła do zabawy Przez brzuszek dostarczane są składniki odżywcze zapewniające energię do zabawy. Okiem mamy: Kiedy brzuszek mojego Michasia jest zadowolony, synek ma mnóstwo ochoty na zabawę. Energia do nauki W brzuszku zachodzą procesy trawienia i wchłaniania. Dzięki temu maluszek otrzymuje składniki odżywcze, które przekształcane są w energię niezbędną do nauki. Okiem mamy: Dzięki energii z brzuszka Jaś codziennie uczy się nowych rzeczy. Nie ma dnia, aby mnie czymś nie zaskoczył. Spokojny sen Gdy brzuszek dziecka czuje się dobrze, maluszek śpi spokojnie. Okiem mamy: Kiedy Amelka ma zdrowy brzuszek, wtedy łatwo zasypia i spokojnie przesypia noc. A razem z nią cała rodzina! UKŁAD POKARMOWY NIEMOWLĘCIA 11

Prawidłowy rozwój Poprzez trawienie polegające na rozłożeniu pokarmu na proste związki, dziecko uzyskuje składniki niezbędne do wzrostu i rozwoju. Okiem mamy: Kiedy brzuszek czuje się dobrze, Adaś zdrowo rośnie, jest szczęśliwy i może odkrywać świat. Szczęście całej rodziny Zdrowy brzuszek maleństwa to radość i spokój dla całej rodziny. Okiem mamy: Szczęśliwy brzuszek, to szczęśliwe dziecko. A szczęśliwe dziecko to szczęśliwi rodzice! Jak brzuszek maleństwa czuje się dobrze, dziecko odczuwa komfort, który promieniuje na całą rodzinę. Wtedy nie tylko Zosia, ale także my jesteśmy zadowoleni i radośni. Rozwój mózgu W brzuszku wchłanianie są składniki odżywcze pochodzące z pokarmu, potrzebne m.in. do prawidłowego rozwoju mózgu dziecka. Okiem mamy: Wiem, jak wiele zależy od zdrowej diety mojego dziecka. Dostarczając mu odpowiednich składników odżywczych, niezbędnych do rozwoju mózgu, dbam o to, by mój maluszek mógł w pełni odkrywać otaczający go świat i był coraz bardziej samodzielny. 12

MLEKA MODYFIKOWANE Ekspert od małych brzuszków Z myślą o niemowlęciu, które nie jest karmione piersią, stworzyliśmy modyfikowane mleko następne Bebiko 2 NutriFlor+. Zostało opracowane tak, aby dostarczało niezbędnych składników odżywczych. Mleka modyfikowane Bebiko wspierają zdrowy rozwój dziecka dzięki zawartości: wapnia i witaminy D dla mocnych kości, żelaza dla rozwoju poznawczego, kwasu alfa-linolenowego (ALA) z grupy omega 3, do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej, błonnika GOS/FOS - opatentowanej kompozycji oligosacharydów. Karmienie piersią jest najwłaściwszą formą karmienia niemowlęcia. Okiem specjalisty Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka. Jeśli jednak nie możesz karmić piersią i zastanawiasz się nad przejściem na mleko modyfikowane, poradź się lekarza w kwestii jego wyboru. Co warto wiedzieć o mleku modyfikowanym? Wybierając mleko dla dziecka, dostosuj je przede wszystkim do wieku i potrzeb malucha. Pamiętaj, że mleko modyfikowane zawsze należy przygotowywać zgodnie z zaleceniami producenta! Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) MLEKA MODYFIKOWANE 13

Jak przygotowywać mleko modyfikowane dla dziecka w domu? Przygotowując pokarm dla swojego dziecka, pamiętaj o kilku ważnych zasadach. Zawsze postępuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Zanim przystąpisz do przygotowania mleka przeczytaj każdy jej punkt, by później żadnego nie ominąć. Przygotuj wcześniej odpowiednie akcesoria: butelkę, smoczek, szczoteczki do czyszczenia butelki i smoczka. Przed każdym przygotowywaniem posiłku umyj ręce i wysterylizuj miarkę, butelkę i smoczek. Zawsze podawaj dziecku wyłącznie świeżo przygotowaną porcję mleka. Nigdy nie przechowuj przygotowanego pokarmu jeśli maluch nie zjadł wszystkiego, wylej resztkę pokarmu. Po karmieniu umyj dokładnie wszystkie akcesoria. Akcesoria do karmienia Twój niezbędnik Do przygotowywania mleka i karmienia dziecka niezbędny będzie Ci komplet akcesoriów: butelka ze smoczkiem (najlepiej mieć przynajmniej jeden w zapasie) szczoteczki do czyszczenia podgrzewacz do mleka Dla starszego dziecka: łyżeczka do podawania pierwszych pokarmów uzupełniających; powinna być twarda i płaska, by ułatwić dziecku naukę nowego sposobu jedzenia kubek będzie Ci potrzebny już około 6. miesiąca życia dziecka wtedy to zacznij uczyć malucha picia z otwartego kubka. Uwaga: Po pierwszych urodzinach dziecka kubek powinien całkowicie zastąpić butelkę ze smoczkiem. Wejdź na: www.bebiklub.pl/rozpoczecie-karmienia-butelka 14

Co oznaczają cyfry na opakowaniach? Każdy rodzaj mleka jest oznaczony cyfrą od 1 do 4. Poznasz po nich, czy mleko jest dopasowane do wieku Twojego dziecka. MLEKO POCZĄTKOWE przeznaczone dla najmłodszych niemowląt od urodzenia (oznaczone symbolem 1). MLEKO NASTĘPNE przeznaczone dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia (oznaczone symbolem 2). Jego skład został dopasowany dla zaspokojenia rosnących potrzeb żywieniowych małego organizmu. MLEKO JUNIOR 3 przeznaczone dla dzieci powyżej 1. roku życia (oznaczone symbolem Junior 3). Wspiera w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych dzieci do 2. roku życia. MLEKO JUNIOR 4 przeznaczone dla dzieci powyżej 2. roku życia (oznaczone symbolem Junior 4). Wspiera w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych dzieci do 3. roku życia. MLEKO JUNIOR 5 przeznaczone dla dzieci w wieku przedszkolnym (oznaczone symbolem Junior 5). Wspiera w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych dzieci po 2,5. roku życia. Mleka modyfikowane oznaczone symbolami 1, 2, Junior 3, Junior 4 lub Junior 5 bez żadnych dodatkowych informacji przy nazwie to mleka przeznaczone dla niemowląt zdrowych, u których nie występuje ryzyko alergii pokarmowej ani specyficzne dolegliwości. Uwaga! Jeżeli karmisz swoje dziecko mlekiem modyfikowanym bez oligosacharydów, po podaniu mleka modyfikowanego Bebiko zawierającego opatentowaną kompozycję błonnika GOS/FOS (galaktooligosacharydów i fruktooligosacharydów) możesz zauważyć u swojego dziecka zmianę koloru oraz konsystencji kupki na rzadszą. Nie obawiaj się, gdyż jest to prawidłowy objaw. Kupka Twojego dziecka przypomina teraz kupkę dziecka karmionego piersią. MLEKA MODYFIKOWANE 15

Mleka Bebiko rosną razem z Twoim dzieckiem Bebiko NutriFlor+ to szeroki asortyment mlek modyfikowanych i mieszanek mlecznych o różnych wskazaniach wiekowych, które mogą towarzyszyć Twojemu dziecku w pierwszych latach jego życia. Mleka Bebiko wspomagają zdrowy rozwój dziecka dzięki zawartości wapnia i witaminy D niezbędnych dla mocnych kości oraz żelaza ważnego dla rozwoju mózgu. Mleka dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia Bebiko 2 NutriFlor+ Nie zawiera dodatków zbożowych. Może stanowić samodzielny posiłek lub być wykorzystane jako podstawa do przygotowania innych posiłków mlecznych, np. lanych kluseczek, kisielu mlecznego, kleiku ryżowego, także kaszek itp. Bebiko 2R NutriFlor+ Zawiera kleik ryżowy. Można je podawać np. przed dłuższym spacerem lub jako urozmaicenie diety dziecka. Bebiko Comfort 2 NutriFlor+ Mleko modyfikowane o specjalnie opracowanym składzie Bebiko Comfort 2 z NutriFlor+ to rozwiązanie dla Twojego dziecka, gdy dokuczają mu kolki i zaparcia. Bebiko HA 2 NutriFlor+ Zawiera zhydrolizowane białko, LCPUFA i nukleotydy, dlatego może być podawane niemowlętom karmionym wcześniej początkowym mlekiem hipoalergicznym. Bebiko HA 2 NutriFlor+ może być stosowane jako uzupełnienie pokarmu naturalnego lub jako podstawowy składnik zróżnicowanej diety. Eksperci rekomendują: 2 kubki mleka dziennie od 1. do 3. roku życia* * Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm żywienia opracowanych przez Grupę Ekspertów w 2012 r. Instytut Matki i Dziecka. 16

Mleka dla małych dzieci od 1. do 2. roku życia Bebiko Junior 3 Ma naturalnie mleczny smak, dlatego może być samodzielnym posiłkiem lub też służyć jako baza do przyrządzania innych posiłków mlecznych, np. kakao, budyniu, płatków z mlekiem, naleśników itp. Bebiko Junior 3R Zaspokaja zwiększone potrzeby energetyczne dzieci w 2. roku życia. Zawiera dodatek kleiku ryżowego. Bebiko Junior 3 o smaku waniliowym Przeznaczone dla małych dzieci po 1. roku życia. O pysznym waniliowym smaku, na pewno zasmakuje Twojemu dziecku! Mleka dla małych dzieci od 2. do 3. roku życia Bebiko Junior 4 Ma naturalnie mleczny smak, dlatego może być samodzielnym posiłkiem lub też służyć jako baza do przyrządzania innych posiłków mlecznych, np. kakao, budyniu, płatków z mlekiem, naleśników itp. Bebiko Junior 4R Zawiera dodatek kleiku ryżowego. Mleka dla małych dzieci powyżej 2,5. roku życia Bebiko Junior 5 Przeznaczone dla dzieci powyżej 3. roku życia. Dostosowany do potrzeb żywieniowych dzieci po 3. roku życia. Zamów darmową saszetkę mleka Bebiko! Wejdź na www.bebiklub.pl i zamów darmowe saszetki mleka Bebiko 2 lub Bebiko Junior 3 NutriFlor+ dla Twojego dziecka. MLEKA MODYFIKOWANE 17

Kluczowe składniki odżywcze w diecie niemowlęcia Mleka modyfikowane Bebiko dostarczają składników odżywczych: białek, węglowodanów, tłuszczów, witamin i składników mineralnych niezbędnych w diecie niemowlęcia i małego dziecka. Składniki mineralne są niezbędne dla funkcjonowania organizmu Wapń i Fosfor są głównymi składnikami kości i zębów Magnez wpływa na prawidłową pracę układu nerwowego i mięśniowego Żelazo jest potrzebne w procesie tworzenia komórek krwi oraz ważne dla rozwoju mózgu Cynk odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego Jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy Witaminy są istotne we wszystkich procesach życiowych Witamina A jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wzroku Witamina C wspomaga naturalną odporność, ułatwia wchłanianie żelaza niehemowego Witamina E wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i krwionośnego Witamina D zapewnia mocne kości i zęby BIAŁKO jest podstawowym budulcem organizmu bierze udział w tworzeniu tkanek, hormonów, enzymów i ciał odpornościowych TŁUSZCZE stanowią ważne źródło energii są konieczne do przyswajania wielu witamin nienasycone kwasy tłuszczowe są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego WĘGLOWODANY są podstawowym źródłem energii są konieczne do prawidłowej przemiany materii BŁONNIK to grupa związków pochodzenia roślinnego, które nie są trawione przez ludzkie enzymy. Jego źródłem są m.in. warzywa, owoce i produkty zbożowe, szczególnie te z pełnego ziarna. Można go znaleźć również w niektórych mlekach modyfikowanych np. Bebiko 2 Nutriflor+ 18

BEBIKO 2 NutriFlor+ dla Twojego dziecka Bebiko 2 NutriFlor+ to modyfikowane mleko następne dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia. Dzięki kompletnej formule z opatentowaną kompozycją błonnika GOS/FOS mleko Bebiko 2 NutriFlor+ wspiera zdrowy rozwój dziecka. Jego skład został dopasowany dla zaspokojenia potrzeb żywieniowych małego organizmu (jako część zróżnicowanej diety). BŁONNIK GOS/FOS opatentowana kompozycja oligosacharydów KWAS OMEGA 3 (ALA) niezb dny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych WITAMINA D dla mocnych koêci i z bów WAP I FOSFOR główne składniki koêci i z bów ELAZO potrzebne w procesie tworzenia komórek krwi oraz wa ne dla rozwoju poznawczego MLEKA MODYFIKOWANE 19

RYZYKO ALERGII POKARMOWEJ Co to jest alergia pokarmowa? Od kilkunastu lat obserwujemy wzrost liczby zachorowań na różne rodzaje alergii zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Przy czym nawet u najmłodszych dzieci występować mogą objawy alergii, które najczęściej związane są ze sposobem odżywiania. Dzięki postępowi w medycynie obecnie dużo lepiej potrafimy rozpoznać i wyjaśnić szereg objawów alergii występujących u niemowląt (zmiany skórne, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego oraz układu oddechowego), które jeszcze kilkanaście lat temu nie były kojarzone z nadwrażliwością (alergią) na składniki pokarmowe. Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja organizmu na składniki zawarte w pożywieniu, wywołana przez mechanizmy immunologiczne. Jakie są objawy alergii pokarmowej? Jest ich bardzo wiele i są bardzo zróżnicowane. Najczęściej jako pierwsze pojawiają się: sucha, łuszcząca się i zaczerwieniona skóra, kolka jelitowa, biegunka, krew w stolcu, Przyczyn wzrostu liczby przypadków alergii jest kilka, ale szczególnie zagrożone ryzykiem wystąpienia alergii pokarmowej są niemowlęta, których rodzice lub rodzeństwo są albo byli alergikami. Jeżeli choroby alergiczne w rodzinie... wzdęcia i ulewania, nieżyt nosa, kaszel, nawracające zapalenie dróg oddechowych....to prawdopodobieństwo występowania alergii u niemowlęcia wynosi... Nie występują 5-15% Dotyczą jednego z rodziców 20-40% Występują u jednego z rodzeństwa 25-35% Występują u matki i ojca 40-60% Ten sam rodzaj reakcji alergicznej dotyczy obojga rodziców 50-80% Źródło: Zalecenia zespołu ekspertów w sprawie stosowania hydrolizatów białkowych w leczeniu alergii. Standardy medyczne 1, 2001. 20

Okiem specjalisty Jest wiele przyczyn występowania alergii pokarmowej u niemowląt. Należą do nich m.in. czynniki genetyczne i środowiskowe. Jeżeli dziecko jest w grupie ryzyka wystąpienia alergii, to podobnie jak u dzieci zdrowych najlepszym sposobem karmienia jest karmienie piersią. Zgodnie z zaleceniami powinno ono trwać co najmniej przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej u dziecka, którego rodzice lub rodzeństwo byli lub są alergikami, a nie może być ono karmione piersią, można podawać maluchowi specjalistyczne mieszanki hipoalergiczne HA. Zmniejszają one ryzyko wystąpienia alergii na białka mleka krowiego. Wybór odpowiedniego produktu zawsze następuje w konsultacji z lekarzem. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) W posiłkach, które podaję dziecku, nie ma cukru, soli lub innych zbędnych przypraw. Zwracam również uwagę na to, czy po jakimkolwiek posiłku synek nie dostaje alergii lub czy nie boli go brzuszek. Dzięki temu będę mogła szybko zareagować, jeśli będę podejrzewała alergię. [Mama z BebiKlubu] Ryzyko alergii pokarmowej a rozszerzanie diety Jeszcze do niedawna zalecano, by opóźniać wprowadzenie do mlecznej diety dziecka produktów, takich jak białko jaja kurzego czy ryby ze względu na ryzyko wystąpienia alergii. Aktualny stan badań, na podstawie których opracowano obecny schemat żywienia niemowląt zamieszczony na końcu poradnika, nie potwierdza tych zaleceń. Całe jajo kurze powinno pojawić się w diecie dziecka po 4. miesiącu, ryby natomiast po 6. miesiącu życia. Więcej praktycznych wskazówek dotyczących rozszerzania diety znajdziesz na odwrocie schematu żywienia niemowląt. RYZYKO ALERGII POKARMOWEJ 21

Dieta mamy karmiącej piersią Celem, do którego należy dążyć w żywieniu niemowląt, jest wyłącznie karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Jesli karmisz piersią, obserwuj reakcje Twojego dziecka po karmieniu. Nie jest potwierdzone naukowo, że zapobiegawcze stosowanie diety eliminacyjnej (np. unikanie mleka krowiego) w czasie ciąży i karmienia piersią zmniejszy ryzyko alergii u dziecka. Dietę eliminacyjną można stosować, po konsultacji z lekarzem, wyłącznie po potwierdzeniu nadwrażliwości na pokarm u dziecka. Najsilniejsze alergeny to mleko krowie i przetwory mleczne, jaja kurze (szczególnie białko), ryby i skorupiaki, orzeszki ziemne, orzechy włoskie, orzechy laskowe, soja, niektóre owoce, np. cytrusy, poziomki, truskawki, czekolada, kakao. Okiem specjalisty Powinnaś unikać żywności z dodatkiem chemicznych konserwantów, sztucznych aromatów czy barwników, dlatego zachęcamy Cię do czytania etykiet zamieszczonych na produktach spożywczych. Więcej porad o tym, jak powinna wyglądać Twoja dieta podczas karmienia piersią, znajdziesz na naszej stronie: www.bebiklub.pl. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) Wejdź na: www.bebiklub.pl/dieta-mamy-karmiacej 22

BEBIKO HA 2 NutriFlor+ Mleko mamy to najlepszy pokarm, dlatego w grupie dzieci o dodatnim wywiadzie rodzinnym w kierunku alergii, również rekomenduje się utrzymanie wyłącznego karmienia piersią do ukończenia 6. miesiąca życia. Jeśli dziecko nie może być karmione piersią, a występuje u niego ryzyko alergii, porozmawiaj z lekarzem o możliwości podawania mleka modyfikowanego typu HA. Mleko następne Bebiko HA 2 NutriFlor+ może być podawane zdrowym niemowlętom powyżej 6. miesiąca życia, karmionym wcześniej początkowym mlekiem hipoalergicznym. Dzięki kompletnej formule z opatentowaną kompozycją błonnika GOS/FOS wspiera zdrowy rozwój dziecka. Bebiko HA 2 może być stosowane jako uzupełnienie pokarmu naturalnego lub jako podstawowy składnik zróżnicowanej diety. BŁONNIK GOS/FOS - opatentowana kompozycja oligosacharydów LCPUFA długołaƒcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe; do LCPUFA nale y kwas DHA ZHYDROLIZOWANE BIAŁKO jako kontynuacja karmienia mlekiem poczàtkowym HA WAP I WITAMINA D dla mocnych koêci ELAZO dla rozwoju poznawczego Pamiętaj! Bebiko HA 2 NutriFlor+ nie podaje się niemowlętom ze stwierdzoną alergią pokarmową. W takim przypadku skonsultuj się z lekarzem celem wyboru odpowiedniego preparatu mlekozastępczego. RYZYKO ALERGII POKARMOWEJ 23

Rozszerzanie diety dziecka z ryzykiem wystąpienia alergii pokarmowej Mleko matki pokrywa zapotrzebowanie na niemal wszystkie składniki odżywcze u niemowląt do końca 6. miesiąca życia. Po tym okresie należy pomyśleć o uzupełnianiu diety. Dietę uzupełniającą stanowią wszystkie produkty, które niemowlę otrzymuje oprócz mleka lub które zaczynają stopniowo je zastępować. Przestrzegaj zasad! Rozszerzanie diety powinno następować stopniowo, a każdy nowy produkt powinien być wprowadzony osobno. Należy podawać kolejne produkty w niewielkiej ilości i obserwować reakcję organizmu dziecka. Nie należy opóźniać wprowadzania produktów potencjalnie alergizujących (np. jaj, ryb). Rozpocznij rozszerzanie diety dziecka od prostych produktów, np. BoboVita z pojedynczymi warzywnymi smakami: Marchewka, Brokuł, Kalafior, Zielony groszek. Jeżeli produkt ten nie wywołał u dziecka reakcji alergicznej, możesz przejść do produktów bardziej złożonych. Jeśli nie karmisz piersią, podawaj mleko zawierające częściowo zhydrolizowane białko (HA) w jego wyborze pomoże Ci lekarz. Nigdy nie wprowadzam kilku nowych produktów do diety dziecka w jednym czasie. Dzięki temu łatwiej odgadnąć, który z nich uczula. [Mama z BebiKlubu] 24

Najważniejsze zasady zapobiegania alergii pokarmowej u niemowlęcia z grupy ryzyka Alergia pokarmowa to nic innego, jak uczulenie. Niestety, stwierdzenie alergii pokarmowej nie jest takie proste, jakby się mogło wydawać. Bardzo często schorzenie to mylone jest także z nietolerancją pokarmową. [Mama z BebiKlubu] 1. Karmienie piersią O ile to możliwe, karm wyłącznie piersią przez pierwszych 6 miesięcy. Jeśli jest to niemożliwe stosuj mleka typu HA, które zawierają zhydrolizowane białko. 2. Dieta uzupełniająca dopiero po ukończonym 4. miesiącu życia Rozszerzanie diety dziecka rozpocznij nie wcześniej niż po 17. tyg. życia i nie później niż w 26. tygodniu życia dziecka. Nie zostało potwierdzone naukowo, że opóźnianie wprowadzania pokarmów uzupełniających zapobiega wystąpieniu alergii. Dietę uzupełniającą stanowią wszystkie produkty, które niemowlę otrzymuje oprócz mleka. 3. Nowe produkty tak, ale wprowadzane z rozwagą Nowe produkty do diety dziecka z ryzykiem alergii pokarmowej wprowadzaj pojedynczo i początkowo w małych ilościach 3-4 łyżeczki. Uważnie obserwuj reakcję organizmu dziecka. 4. Zwróć uwagę na kaszki i kleiki zbożowe Podawaj dziecku produkty zbożowe bezglutenowe (ryż, kukurydza) oraz niewielkie ilości glutenu (kasza manna). Należy zwrócić szczególną uwagę, aby wprowadzane kleiki i kaszki nie zawierały w swoim składzie mleka. Dziecku z grupy ryzyka wystąpienia alergii na białka mleka krowiego możesz podawać kaszki i kleiki bezmleczne przygotowane na mleku typu HA. RYZYKO ALERGII POKARMOWEJ 25

5. Uważaj na alergeny Pokarmy potencjalnie alergizujące to: mleko krowie i przetwory mleczne, jajka kurze, ryby, owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, mandarynki, grejpfruty), truskawki, poziomki, pomidory, seler, pietruszka. Nie zostało potwierdzone naukowo, że opóźnione wprowadzanie pokarmów potencjalnie alergizujących zapobiega wystąpieniu alergii. Nie opóźniaj wprowadzania tych produktów do jadłospisu dziecka ale pamiętaj o uważnym obserwowaniu reakcji organizmu. 6. Kupuj warzywa o znanym pochodzeniu Kupione w sklepie czy na bazarze warzywa głównie marchewka czy buraki mogą zawierać nadmierną ilość pozostałości nawozów sztucznych i metali szkodliwych niebezpiecznych dla organizmu niemowlęcia. Kupuj warzywa i owoce tylko w sprawdzonych miejscach. 7. Mięso tak, ale jakie? Niemowlętom zagrożonym alergią można podawać mięso już od 5. miesiąca życia. Na początek możesz podać jako dodatek do zupy jarzynowej. Stosuj mięsa drobiowe (indyk, kurczak, kaczka), z królika lub jagnięcinę. Ryby można wprowadzić w niewielkich ilościach w 7. miesiącu życia, 1-2 x w tygodniu. Jeśli nie masz możliwości kupienia odpowiedniego mięsa lub ryby dla swojego dziecka, wybierz gotowe danie ze słoiczka. 8. A co z jajkiem? Jajo możesz wprowadzać już w 5. miesiącu życia. Dodane do zupki podniesie jej wartość odżywczą i walory smakowe! 9. Tłuszcze najlepiej roślinne U niemowląt i dzieci do 3. roku życia powinno stosować się tłuszcze spożywcze jako dodatek do produktów uzupełniających, np. zupy jarzynowej. Mogą być nimi: masło, oleje roślinne (np. z oliwek, rzepakowy) oraz margaryny miękkie z niską zawartością tłuszczów trans, mniejszą niż 1% (wybieraj te margaryny, które w tabeli z wartością odżywczą podają ilość tłuszczów trans; niestety nie ma obowiązku podawania tej informacji na etykietach). Chcesz porozmawiać z Doradcami BebiKlubu? 26 Czat Od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-12.30 oraz 14.00-16.30 na stronie www.bebiklub.pl Wyślij wiadomość Podziel się z nami swoimi radościami i problemami na www.bebiklub.pl Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) Od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-18.00

ROZWÓJ I ZABAWA W co się bawić zgodnie z rytmem rozwoju Twojego dziecka? Zabawa z dzieckiem to czas radości. Ma jednocześnie istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju niemowlęcia. Bawiąc się, Twoja pociecha ćwiczy nowe umiejętności, poznaje przedmioty i bada ich właściwości. Aby jak najlepiej wykorzystać czas zabawy, pamiętaj o paru wskazówkach: Dostosuj rodzaj zabawy do nastroju malucha. Kiedy jest w dobrym humorze, bawią go zabawy żywiołowe. Gdy jest zmęczony i nieswój takie zabawy mogą go frustrować i budzić w nim lęk. Wtedy raczej spokojnie go przytul. Przystosuj się do jego tempa. Czasami będziesz musiała czekać na jego reakcję nawet 15 sekund. Ale jeżeli zniecierpliwiona wcześniej znowu powtórzysz swój ruch maluch straci swoją kolej. Zadbaj o to, żeby wprowadzać stopniowo nowe zabawki. Maluszki lubią rzeczy znane, żeby wiadomo było, jak się z nimi obchodzić, ale potrzebny jest też pewien rys nowości, żeby wzbudzić ich ciekawość i stymulować do rozwoju. Mój synek zaczął rozpoznawać twarze domowników dopiero w 7. tygodniu. Martwiłam się, ponieważ dzieci koleżanek dużo wcześniej zaczęły świadomie uśmiechać się do swoich mam. Na pewno pomogło to, że dużo z moim szkrabem rozmawiałam, robiłam także śmieszne miny i grymasy, aby go zainteresować. Pokazywałam również kolorowe zabawki i grzechotki. [Mama z BebiKlubu] ROZWÓJ i ZABAWA 27

1. miesiąc 2. miesiąc Dotychczas dziecko miało kontakt ze światem przez ścianę Twojego brzucha. Teraz musi poznać bliżej nową rzeczywistość. Leżąc na brzuszku, potrafi poruszać główką w obie strony. Umie przez chwilę utrzymać ją w górze. Z maluszkiem można już nawiązać kontakt. Uczy się rozpoznawać twarze rodziców. Zwraca uwagę na intensywne kolory. Gdy słyszy interesujący dźwięk, wodzi główką w poszukiwaniu jego źródła. Leżąc na pleckach, kopie nóżkami. Bardzo dużo śpi. Gdy jest głodne płacze. Płaczem sygnalizuje też inne problemy, np. dolegliwości małego brzuszka lub niewygodę. Dźwięki... Mów, nuć i śpiewaj, także wtedy, gdy już nie jesteś przy dziecku. Piszcz gumowymi zabawkami, potrząsaj delikatnie grzechotką i dzwoń dzwoneczkiem, puszczaj spokojną muzykę. Staraj się jednak, by dźwięki nie były na razie zbyt głośne....i barwy Powieś nad głową dziecka kolorowe zabawki. Możesz zrobić je sama. Niech przesuwają się i wirują wolno przed jego oczami. Ale mina! Jeszcze sobie nie porozmawiacie, ale możecie już postroić miny. Twój maluch uwielbia, gdy robisz śmieszne miny i go naśladujesz. Jeśli zacznie wydawać jakieś dźwięki, powtarzaj je za nim. Rób z nim bańki ze śliny. Hawaje w wannie Weź z dzieckiem ciepłą kąpiel. Nie używaj płynu do kąpieli dla dorosłych. Przytulaj maluszka i go kołysz, śpiewając cokolwiek słowa nie są ważne. Istotne jest ciepło, które was przenika. 28

Rozmowy To czas uważnego obserwowania wszystkiego, co robisz radości, śmiechu i gruchania na Twój widok, ale także złości i łez, kiedy coś idzie nie tak. Maluszek umie już unosić główkę w pozycji leżącej, podpierając się rączkami. Podnosi wysoko nóżki, bawi się z nimi, unosząc je do buzi. Jak najczęściej pochylaj się nad nim i rozmawiaj, naśladując wszystkie dźwięki, jakie ono wydaje. Bzzz! 3. miesiąc Usiądź w fotelu z dzieckiem w ramionach. Unieś palec w górę i zataczaj nim koła, udając brzęczenie pszczoły. Posadź pszczółkę na policzku malucha i delikatnie go połaskocz. Powtórz zabawę kilka razy tak, aby mógł wodzić oczami za Twoim palcem. Okiem mamy Pierwszy uśmiech na twarzy dziecka pojawia się już w pierwszych miesiącach życia. Po pierwszych nieświadomych uśmiechach przyjdzie pora na ten świadomy, który sprawi Ci wyjątkowo dużo radości. Poczujesz wtedy, że Twój maluch jest szczęśliwy. Dla mam pierwszy uśmiech dziecka jest wyjątkowym momentem. Już u miesięcznego malucha można zauważyć ułożenie usteczek wyrażające zadowolenie. Mój synek coraz częściej patrzy mi prosto w oczy. Podczas karmienia wyciąga swoją malutką dłoń i dotyka mojej skóry, czasami też przestaje pić i uśmiecha się. Takie chwile są niesamowitym przeżyciem mówi mama z BebiKlubu. Inna mama dziwi się, że niespełna dwumiesięczna istotka potrafi się świadomie uśmiechnąć: Maluszek pokazał uśmiechem, że jest zadowolony, że czuje się bezpiecznie. Długo czekałam na ten moment. Jeden uśmiech dał mi poczucie całkowitego spełnienia. ROZWÓJ i ZABAWA 29

4. miesiąc 5. miesiąc Twój maluch zaczyna stopniowo odkrywać swoje ciało. Śmieje się. Zaczyna chwytać podawane mu przedmioty. Bierze zabawki do buzi. Potrafi już głośno wołać. Prosto trzyma główkę. Twoje maleństwo już zaczyna gaworzyć. Stale porusza rączkami i nóżkami, bawi się grzechotką. Rozpoznaje znane mu osoby. Sztywno trzyma główkę, gdy się je posadzi. Wielką radością jest teraz chwytanie własnych stóp, a sięgnięcie po zabawkę to już żaden problem. Niech żyje muzyka! Graj maleństwu różne miłe dźwięki na flecie, organkach lub cymbałkach. Nawet jeżeli słoń nadepnął Ci na ucho będzie zachwycone. Pierwszy rowerek Maluszek, zachwycony swoimi nóżkami, leżąc na plecach, chętnie nimi wymachuje. Możesz włączyć się do zabawy i zginać mu je na przemian, lekko naciskając nimi na jego brzuszek. Jak wyglądasz? Pozwól mu badać swoją twarz. Dotykanie policzków, nosa, oczu, włosów mamy, taty i rodzeństwa sprawi mu przyjemność. Możesz mu też puszczać ciche, spokojne i rytmiczne melodie z płyt. Idzie miś Kiedy maluch leży w łóżeczku, zbliżaj powoli misia, mówiąc tajemniczo Idzie, idzie miś do Julci... i... przyszedł w tym momencie dotknij malucha pyszczkiem misia, a potem pozwól mu go złapać. Bądź cierpliwa prawdopodobnie będziesz musiała to powtarzać kilkanaście razy. 30

Złap mnie! U Twojego maluszka mogą pojawiać się pierwsze ząbki. Wzrasta wrażliwość jego słuchu, potrafi też odwracać głowę w kierunku, z którego płynie dźwięk. Dziecko potrafi przez chwilę samo usiedzieć. Zaczyna też posługiwać się dwiema rączkami jednocześnie. Chwyta dłonią małe przedmioty i przekłada je z ręki do ręki. Kładź grzechotki i inne łatwe do uchwycenia zabawki przed leżącym na brzuszku maluchem, zachęcając go do chwytania. Możesz też rozkładać zabawki na stole i usiąść z maluchem na kolanach. Będzie po kolei brał do ręki grzechotki i rzucał na podłogę. To też jest zabawne. Był sobie raz... 6. miesiąc Opowiadaj maluchowi bajki, deklamuj wierszyki i śpiewaj piosenki. Gdy repertuar Ci się wyczerpie, po prostu wygłaszaj ciągi sylab (ga-ga, ma-ma-ma). Pamiętaj tylko o zmienianiu intonacji głosu, tak jakbyś opowiadała coś bardzo emocjonującego i ciekawego. Puszczaj dziecku kasety z urozmaiconą muzyką. Każda troskliwa mama pragnie, by jej pociecha rozwijała się prawidłowo. Umiejętność chwytania zabawek przez maleństwo to kolejna faza rozwojowa. Radzę wszystkim mamom, by na początek spróbowały delikatnych, miękkich i lekkich pluszowych zabawek. [Mama z BebiKlubu] ROZWÓJ i ZABAWA 31

Pac, pac Twój maluch potrafi już sam siedzieć. Dokładnie ogląda zabawki i wymawia takie sylaby, jak: da-da, ga-ga, ta-ta, zmieniając głośność i intonację. Próbuje opierać się na dłoniach i na stopach, unosząc się przy tym, mimo iż jeszcze nie raczkuje. Zazwyczaj pełza, gaworzy i z upodobaniem hałasuje wszystkim, co uda mu się złapać. Pokaż dziecku, jak można stukać zabawką o stół czy o podłogę zabawka powinna być dość mocna, żeby wytrzymywała tę próbę. Podawaj też maluchowi zabawki do obu rączek na raz i zachęć do postukiwania nimi o siebie, za każdym razem dodając stuk, stuk, albo pac, pac. A kuku! 7. miesiąc Zabawa jest prosta, stara jak świat, a budząca entuzjazm kolejnych pokoleń. Przykrywaj pieluszką własną twarz lub buzię dziecka i odsłaniaj, śmiejąc się i wołając a kuku!. Wkrótce maluch sam będzie potrafił ściągnąć pieluszkę ze swojej, a nawet Twojej twarzy. Możesz też zasłaniać przedmioty i pytać: Gdzie jest miś? Gdzie jest lalka? Okiem mamy Twoje dziecko już gaworzy, a Ty nie możesz doczekać się, aż wypowie pierwsze słowo? Cierpliwości! Jeśli często rozmawiasz z dzieckiem, już niebawem usłyszysz upragnione mama z jego małych usteczek! A może maluch zaskoczy Cię innym wyrazem? Tak tę wyjątkową chwilę wspomina jedna z mam: Alicja od 2 dni mówi mama ze zrozumieniem. Woła mnie, gdy płacze lub marudzi, wdrapuje mi się na nogi i mówi mamo. To miłe uczucie wiedzieć, że dziecko woła Cię już świadomie. 32

8. miesiąc 9. miesiąc Twój maluch już siedzi pewnie bez podparcia, udaje mu się siadać samodzielnie, próbuje raczkować. Ma coraz sprawniejsze palce, chwyta wszystko, co widzi. Próbuje sam jeść. Dla zwrócenia uwagi zaczyna krzyczeć. Zauważa odbicie w lustrze. Jest nieufny wobec obcych. Dziecko potrafi samo usiąść, zaczyna samo stawać. Sprawnie raczkuje, postawione przy szczebelkach łóżeczka (czy poręczy) stoi, podtrzymywane pod pachami wykonuje ruchy chodzenia. Jest zainteresowane otoczeniem, chętnie przygląda się wszystkiemu, co robią domownicy. Zabawne paluszki Czas na zabawy typu: Idzie rak nieborak, Idzie kominiarz po drabinie, Sroczka kaszkę warzyła. Mróweczki Przesuwaj ręce po ciele malucha od stóp do główki i z powrotem, wygłaszając stosowną kwestię, np. Idą, idą mrówki do Wojtusia główki... uciekajcie wszystkie mrówki!. Zaginiona rączka Ubieranie malucha w tym wieku może być trudne, spróbuj więc przekształcić je w zabawę: gdy wkładasz mu rękę do rękawa, zdziw się, że rączka gdzieś się zgubiła, a potem uciesz się, że się znalazła. Zwierciadełko Weź ulubioną pluszową zabawkę i poruszaj nią, udając, że mówi. Potem podejdź z zabawką do lustra, poruszaj nią w ten sam sposób i zapytaj maluszka: gdzie jest laleczka? Oddal się od lustra, a po chwili znów podejdź i powtórz zabawę. ROZWÓJ i ZABAWA 33

10. miesiąc 11. miesiąc Twój maluch jest już dosyć samodzielny, łatwiej z nim nawiązać kontakt. Rozumie już, co znaczy nie. Zwykle potrafi powiedzieć pierwsze, krótkie słowo, a nawet pomachać na pożegnanie. Potrafi siadać z wyprostowanymi nogami i plecami, kołysać się i wspinać po meblach. Kojarzy przedmioty, osoby i czynności z ich nazwami. Jest to czas pierwszych kroków, kucania i naśladowania wszystkiego, co robią starsi. Sprawnie utrzymuje pozycję stojącą, trzymając się poręczy, zaczyna chodzić trzymane za dwie ręce. Próbuje jeść palcami. Na prośbę (popartą gestem) usiłuje podać przedmiot/zabawkę, ale nie wypuszcza go. Kaczka-Kwaczka Proś malucha o powtarzanie prostych słów. Ucz go, jakie dźwięki wydaje pies (hau, hau), krowa (muuu), auto (brum, brum), dzwonek (dzyń, dzyń). W tę i z powrotem Weź dość dużą miękką piłkę i usiądźcie z maluchem naprzeciwko siebie na podłodze. Poturlaj do niego piłkę, a potem pokaż, jak ją odturlać. Lekcje anatomii Nazywaj części ciała maluszka, jednocześnie dotykając ich i głaszcząc. Tu Gucio ma nos, tu oko, a tu ucho. Możesz użyć ceratowych lub tekturowych książeczek z wyraźnymi ilustracjami. Papużki Zachęcaj dziecko do naśladowania Twoich ruchów. Klaszczcie, kłaniajcie się, pokazujcie jaki jestem duuuży, jakie masz kłopoty. Nie zapomnij o głośnym wyrażeniu zachwytu, gdy powtórzy Twój gest. 34

Pożyteczna przytulanka Dziecko jest w nieustannym ruchu. Próbuje stawiać już pierwsze samodzielne kroczki, wymawia pierwsze wyrazy. Potrafi prawie wszędzie wejść i prawie wszystko rozłożyć na czynniki pierwsze. Ruch jest zabawą. Siedzenie w jednym miejscu to strata czasu. Ulubioną przytulankę dziecka możesz wykorzystać przy nauce nowych umiejętności. Pokaż swojemu maluchowi, jak pieska można łaskotać po brzuszku, czesać, robić za niego pa, pa. Chlapu chlap! 12. miesiąc Podczas kąpieli pozwól maluchowi na swobodną zabawę wodą. Niech ją wlewa i wylewa z kolorowych foremek, próbuje zatapiać różne przedmioty, chlapie, pryska, robi fale. Więcej pomysłów na wspieranie prawidłowego rozwoju maluszka dzięki zabawie znajdziesz na www.bebiklub.pl Junior zgięcie wypukłe zgięcie wklęsłe linia cięcia Junior Droga Mamo! 1. Wytnij sylwetkę żyrafki, kierując się linią cięcia. 2. Zrób odpowiednie zagięcia, uważając, by nie pomylić zgięć wklęsłych z wypukłymi. 3. Pobaw się gotową żyrafką ze swoim maluszkiem! skladanki_a3.indd 2 6/23/14 2:05 PM ROZWÓJ i ZABAWA 35

PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY PRZEZNACZONE DLA DZIECI W 8. MIESIĄCU ŻYCIA ŚNIADANIE porcja kaszki ryżowej BoboVita o smaku malinowym (150 ml mleka Bebiko HA 2 + 22 g kaszki) II ŚNIADANIE Mleko Bebiko HA 2 170 ml z dodatkiem kaszki zbożowej bezglutenowej BoboVita kaszka ryżowa o smaku gruszkowym (ok. 10 g kaszki bez dodatku cukru) BoboVita owoce Jabłka i gruszki 100 g OBIAD BoboVita obiadek bukiet warzyw ze złotym kurczakiem 190 g PODWIECZOREK kawałki gotowanych warzyw lub owoców jogurt naturalny 150 g KOLACJA Mleko Bebiko HA 2 170 ml z dodatkiem bezglutenowej kaszki BoboVita ryżowo- -kukurydzianej o smaku owocowym (10 g) Pamiętaj, aby każdego dnia podawać dziecku wodę do picia! Obawiałam się, czy będę potrafiła tak dobrać nowe produkty, by maleństwu niczego nie brakowało i by mieć pewność, że dostarczam mu wszystkich niezbędnych witamin. Dlatego moim zdaniem warto korzystać na początku z produktów gotowych, które podpowiadają nam, od czego zacząć! [Mama z BebiKlubu] 36

Po 8. miesiącu życia dziecko wkracza w etap przejściowy po 1. urodzinach stanie się juniorem. To czas, gdy na jego talerzu powinny zacząć pojawiać się nowe smaki i konsystencje. Maluch w tym wieku próbuje już samodzielnie jeść, bez problemu połyka gęste papki, a także rozbrobnione lub posiekane potrawy. Ważne, aby dostosowywać konsystencję do umiejętności dziecka. [Mama z BebiKlubu] PRZEZNACZONE DLA DZIECI W 11.-12. MIESIĄCU ŻYCIA ŚNIADANIE Mleko Bebiko HA 2 200 ml BoboVita kaszka 7 zbóż z jabłkami i śliwkami dla małego brzuszka 22 g Brzoskwinia 50 g OBIAD BoboVita zupka wiosenna 100 g BoboVita obiadek warzywa z delikatną rybą 190 g PODWIECZOREK BoboVita owoce Jabłka, morele i banany 100 g jogurt naturalny 70 g II ŚNIADANIE Pół gotowanego jaja Bułka pszenna 30 g z masłem 2 g Mleko Bebiko HA 2 180 ml KOLACJA Mleko Bebiko HA 2 200 ml BoboVita kaszka ryżowa o smaku owoców leśnych 30 g PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY 37

POMYSŁY NA DANIA Pamiętaj, aby konsystencję posiłku dopasować do umiejętności dziecka KOKTAJL MLECZNO-OWOCOWY mleko modyfikowane Bebiko HA 2 Nutriflor+ lub Bebiko 2 Nutriflor+ 3 miarki woda 90 ml Bobovita gruszka 125 g Sposób przygotowania: Zagotować i przestudzić wodę. Dodać mleko modyfikowane Bebiko HA 2 Nutriflor+ i dokładnie wymieszać. Do przygotowanego mleka dodać słoiczek BoboVita jabłko (125 g). KISIEL OWOCOWY Z MLEKIEM woda 50 ml mąka ziemniaczana 2 łyżeczki sok owocowy BoboVita 50 ml mleko modyfikowane Bebiko 2 NutriFlor+ lub Bebiko HA 2 Nutriflor+ 1 miarki woda do przygotowania mleka 30 ml Sposób przygotowania: Zmieszać sok z wodą. Zagotować większą część wody z sokiem (60 ml). Mąkę ziemniaczaną rozprowadzić z pozostałą częścią (40 ml) zimnej wody z sokiem. Wlać na wrzącą wodę z sokiem i ciągle mieszając, zagotować. Kisiel polać mlekiem modyfikowanym. Staram się gotować i podawać coraz to większe kawałki, aby nauczyć malucha żuć i gryźć. [Mama z BebiKlubu] 38

KLEIK Z DESEREM OWOCOWYM mleko modyfikowane Bebiko 2 NutriFlor+ lub Bebiko HA 2 Nutriflor+ 5 miarek woda do przygotowania mleka 150 ml kleik ryżowy BoboVita 3 łyżeczki owoce BoboVita po 4. miesiącu jabłko albo banan 4 łyżeczki Sposób przygotowania: Bebiko 2 NutriFlor+ lub Bebiko HA 2 Nutriflor+ przygotować zgodnie z przepisem na opakowaniu i wlać do miseczki. Stopniowo wsypać określoną ilość kleiku, dokładnie mieszając. Dodać deser owocowy i jeszcze raz wymieszać. Najważniejsze dla mnie jest to, aby dziecko miało zróżnicowaną dietę i poznawało nowe smaki. Staram się również przygotowywać takie posiłki lub przekąski, które mój synek będzie mógł sam jeść rączkami. [Mama z BebiKlubu] PRZEKŁADANIEC RYŻOWO-OWOCOWY mleko modyfikowane Bebiko 2 NutriFlor+ lub Bebiko HA 2 Nutriflor+ 200 ml kleik ryżowy BoboVita 3-4 łyżki stołowe owoce BoboVita ½ słoiczka Sposób przygotowania: Przygotuj 100 ml mleka modyfikowanego zgodnie z przepisem na opakowaniu. Powoli wsyp do mleka 10 g kleiku ryżowego BoboVita (ok. 3-4 łyżek stołowych). Mieszaj do uzyskania jednolitej konsystencji. Nie gotuj. Odczekaj chwilę, aż kleik zgęstnieje. 1/4 przygotowanego kleiku włożyć do miseczki. Następnie nałożyć owoce ze słoiczka w takiej samej ilości. Czynność powtarzać tak, by ostatnią warstwę stanowiły owoce. PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY 39

TORCIK KASZKOWY Z MUSEM OWOCOWYM dowolne owoce BoboVita 1 słoiczek 190 g kaszka BoboVita ryżowa (smak według uznania) 10 płaskich miareczek mleko modyfikowane Bebiko HA 2 Nutriflor+ lub Bebiko 2 Nutriflor+ 5 miarek woda do przygotowania mleka 150 ml mąka ziemniaczana ½ płaskiej łyżeczki troszkę wody do rozmieszania mąki ziemniaczanej Sposób przygotowania: Przygotuj 100 ml mleka modyfikowanego zgodnie z przepisem na opakowaniu. Powoli wsyp do mleka 10 g kleiku ryżowego BoboVita (ok. 3-4 łyżek stołowych). Mieszaj do uzyskania jednolitej konsystencji. Nie gotuj. Odczekaj chwilę, aż kleik zgęstnieje. Musy podgrzać, dodać mąkę ziemniaczaną, rozmieszaną w niewielkiej ilości wody. Zagotować i ostudzić. Gdy kaszka zgęstnieje, do przezroczystej miseczki nałożyć kolejno: połowę kaszki i połowę musu. Pozostałą połowę kaszki i pozostałą część musu położyć na wierzch. Pamiętajcie, że to Wy jesteście najlepszymi matkami dla swojego dziecka, nie babcia, ciocia czy koleżanka z dwójką dzieci. Niech zalecenia lekarzy będą dla Was sugestią, a gotowe dania w słoiczkach inspiracją do gotowania dla Waszych pociech. [Mama z BebiKlubu] Okiem specjalisty Zdrowa dieta to nie tylko same produkty spożywane przez dziecko. Przede wszystkim w porze karmienia zadbaj o spokojną, pogodną atmosferę. Dzieki temu maluch bedzie odczuwał większą przyjemność z jedzenia. Zawsze podawaj porcje na miarę apetytu Twojego dziecka. Zbyt duże porcje mogą zniechęcać dziecko do jedzenia. Zwracaj uwagę na barwę potraw. Kolorowe posiłki, a do tego ładnie podane, zwiększają zainteresowanie dziecka jedzeniem i pobudzają apetyt. Lucyna Doradca BebiKlubu Zadzwoń 801 16 5555 (opłata zgodna z cennikiem operatora) 40