Łubin wąskolistny. W dobie intensywnej produkcji roślinnej, pól zdominowanych przez uprawy zbożowe, stale zwiększających się kosztów nawożenia i ochrony, warto pomyśleć o ratunku dla zmęczonej gleby. W tym celu należy zacząć uprawiać łubin wąskolistny lub żółty, które mają największe znaczenie gospodarcze. Za uprawą łubinów przemawia wiele ich zalet. Łubin wąskolistny może być uprawiany na glebach klasy III a IV b, zaliczanych do kompleksów żytniego bardzo dobrego i żytniego dobrego, o ph zbliżonym do obojętnego i zasobnych w magnez. Łubiny poprawiają strukturę gleby zniszczoną monokulturą zbożową. Gleba, przez poprawę struktury na gruzełkowatą, staje się mniej podatna na zagęszczanie. Palowy system korzeniowy roślin melioruje glebę, co ułatwia jej napowietrzanie, podsiąkanie wody, rozwój korzeni roślin następczych. Łubiny zostawiają dobre stanowisko pod zboża, podnosząc zawartość materii organicznej w glebie. Wnoszą do niej dodatkowo azot jako wynik symbiozy z bakteriami brodawkowymi, które wiążą wolny azot z powietrza. W zasadzie wszystkie rośliny bobowate nie wymagają nawożenia tym składnikiem, pod warunkiem, że gleba, na której je uprawiamy jest we właściwej kulturze, zasobna w pozostałe składniki pokarmowe i nie jest zakwaszona. Głęboki i silnie rozwinięty system korzeniowy rozluźnia warstwę podorną i przemieszcza z głębszych warstw gleby składniki mineralne (fosfor, potas, wapń), pozostawiając je uprawom następczym, o płytszym systemie korzeniowym. Uprawa łubinów jest dobrym przerywnikiem rozwoju szkodliwych dla zbóż patogenów grzybowych i nicieni. Wszystko to powoduje, że plony zbóż zasianych po łubinach wzrastają beznakładowo o 4 7 dt/ha, a w skrajnych przypadkach nawet o 15 dt/ha w stosunku do przedplonu zbożowego. Gdy przerwa w uprawie łubinów na danym polu była dłuższa niż 4-5 lat, należy je zaprawić szczepionką bakteryjną. Pod względem morfologicznym odmiany łubinu wąskolistnego można podzielić na odmiany rozgałęziające i samokończące się, natomiast pod względem zawartości alkaloidów: na niskoalkaloidowe i wysokoalkaloidowe. Te drugie polecane są do uprawy na zielony nawóz oraz na terenach gdzie żerują dzikie zwierzęta. Tabela 75. Łubin wąskolistny badane odmiany w 2017 roku. Rok wpisania do Rejestru Odmian Hodowca (lub polski przedstawiciel dla odmian zagranicznych) Typ ulistnienia
1 Sonet 1999 2 Boruta 2002 3 Kalif 2006 4 Regent 2009 5 Neptun 2009 6 Heros 2011 7 Dalbor 2011 8 Tango 2012 9 Wars 2014 10 Kurant 2014 11 Rumba 2015 12 Salsa 2015 13 Lazur 2015 14 Tytan 2016 15 Jowisz 2016 16 Koral 2016 17 Bolero 2016 18 Neron 2017 19 Roland 2017 20 Samba 2017 *) odmiana samokończąca.
Tabela 76. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2017 r. Wyszczególnienie Marianowo Cicibór Duży Wrócikowo Kompleks glebowy 4 4 5 Klasa bonitacyjna gleby IV a III b IV a ph gleby 6,1 5,9 6,9 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg 23,2 15,9 4,1 b.w w śr. 32,2 13,0 6,2 Przedplon Pszenica jara Jęczmień jary Pszenica jara Data siewu 19.04 05.04 03.04 Data zbioru 16.08 07.08 18.08 Nawożenie N kg/ha 18 12 - P 2 O 5 kg/ha 60 40 40 K 2 O kg/ha 90 108 70 Insektycydy Sumi Alpha 050 EC 0,25 l. Cyperkill Super 250 EC 100 g. Herbicydy dawka Linurex 500 SC 0,8 l. Afalon Dyspersyjny 450 EC 1,5 l. Boxer 800 EC 600 g.
Marianowo Cicibór Duży Wrócikowo Średni plon dt z ha Odchylenie od wzorca % wzorca % wzorca 2015 % wzorca 2016 % wzorca 2014-2017 Tabela 77. Plon nasion (dt ha -1 ) łubinu wąskolistnego badanego w 2017 roku. 2017 Wzorzec dt ha -1 32,5 15,7 31,0 26,4 x x 17,1 22,6 x 1 Kalif 18,7 13,7 29,9 20,8-5,6 79 116 94 96 2 Neptun 38,1 8,9 26,6 24,5-1,9 93 113 98 101 3 Dalbor 33,8 16,5 29,7 26,7 0,3 101 66 96 88 4 Heros 35,7 10,8 33,6 26,7 0,3 101 88 99 96 5 Tango 33,3 19,6 38,2 30,4 4,0 115 122 101 113 6 Kurant 35,1 14,8 35,9 28,6 2,2 108 101 102 104 7 Wars 35,7 16,8 28,6 27,0 0,6 102 118 114 111 8 Lazur 32,7 15,4 28,8 25,6-0,8 97 96 91 95 9 Rumba 33,3 19,4 34,4 29,0 2,6 110 117 111 113 10 Salsa 33,8 21,7 34,6 30,0 3,6 114 123 86 108 11 Bolero 34,0 21,6 33,2 29,6 3,2 112-120 x 12 Jowisz 35,6 15,7 27,2 26,2-0,2 99-108 x 13 Koral 30,0 15,9 22,7 22,9-3,5 87-115 x 14 Tytan 31,7 15,8 31,2 26,2-0,2 99-110 x 15 Neron 36,3 14,5 34,0 28,3 1,9 107 - - x 16 Roland 32,9 15,8 27,8 25,5-0,9 97 - - x 17 Samba 34,2 17,0 36,8 29,3 2,9 111 - - x 18 Sonet 28,7 9,4 22,6 20,2-6,2 77 76 83 79 19 Boruta 27,1 16,2 27,8 23,7-2,7 90 93 84 89 20 Regent 29,5 14,7 35,6 26,6 0,2 101 98 106 102 Wzorzec stanowi średnia wszystkich badanych odmian.
Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa Tysiąca Nasion Dojrzałość techniczna Zawartość białka Zgorzel naczyniowa Mączniak prawdziwy Tabela 78. Ważniejsze cechy rolnicze odmian i porażenie przez choroby łubinu wąskolistnego badanego w 2017 roku. Choroby cm Skala 9 g L. dni od 1.01 % s.m. Skala Skala 9 9 Wzorzec 46,3 9,0 147,7 109 26,1 8,8 7,9 1 Kalif 45,4 9,0 156,5 112 26,9 8,7 7,8 2 Neptun 46,0 9,0 139,4 105 25,5 8,8 7,3 3 Dalbor 44,0 9,0 126,9 110 26,3 8,7 7,4 4 Heros 44,6 9,0 125,3 110 27,6 8,8 7,8 5 Tango 50,4 9,0 157,3 113 24,8 8,8 8,0 6 Kurant 50,3 9,0 156,7 111 26,5 8,9 8,0 7 Wars 47,4 9,0 159,1 112 27,5 8,8 8,2 8 Lazur 44,2 9,0 145,7 108 25,8 8,9 7,1 9 Rumba 48,8 9,0 167,1 110 27,7 8,8 8,3 10 Salsa 50,4 9,0 129,1 109 26,3 8,9 7,4 11 Bolero 47,3 9,0 170,0 111 25,2 8,8 7,6 12 Jowisz 48,9 9,0 162,2 109 27,2 8,9 7,8 13 Koral 47,1 9,0 165,7 111 26,9 8,5 7,2 14 Tytan 48,2 9,0 151,4 110 25,9 8,7 8,2 15 Neron 45,2 9,0 134,7 110 24,3 8,5 8,3 16 Roland 46,1 9,0 154,8 108 24,6 8,9 7,6 17 Samba 49,0 9,0 167,4 111 29,0 8,8 7,8 18 Sonet 40,7 9,0 120,0 100 23,6 8,9 7,7 19 Boruta 41,0 9,0 125,2 108 25,5 8,8 8,2 20 Regent 40,9 9,0 140,2 106 24,8 9,0 7,8 wzorzec stanowi średnia z wszystkich odmian.