PL PL PL
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 16.12.2010 KOM(2010) 744 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW W kierunku interoperacyjności europejskich usług użyteczności publicznej PL PL
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW W kierunku interoperacyjności europejskich usług użyteczności publicznej SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie... 4 1.1. Kontekst... 4 1.2. Wyzwania... 4 2. Podstawy... 6 2.1. Wsparcie polityczne... 6 2.2. Dotychczasowe osiągnięcia... 6 2.3. Inicjatywy sektorowe... 7 3. Proponowane działania... 9 3.1. Ostatnie zmiany: strategia i ramy interoperacyjności... 9 3.2. Planowane działania... 11 PL 2 PL
1. WPROWADZENIE 1.1. Kontekst Działanie na rzecz interoperacyjności jest niezbędne w celu maksymalnego wykorzystania społecznego i gospodarczego potencjału technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK). Wymóg ten został określony w europejskiej agendzie cyfrowej 1 jednej z inicjatyw przewodnich strategii Europa 2020. Agenda cyfrowa będzie mogła odnieść sukces jedynie wtedy, gdy zostanie zapewniona interoperacyjność oparta na normach i otwartych platformach. Wykorzystanie potencjału TIK pozwoliłoby Europie na lepsze rozwiązanie niektórych z najważniejszych wyzwań społecznych. Dlatego w ramach agendy cyfrowej podkreśla się konieczność zapewnienia przez europejskie administracje publiczne sprawnych i skutecznych transgranicznych usług e-administracji. Aby ten cel osiągnąć, konieczne są: ścisła współpraca, usprawnione procedury transgraniczne i wymiana wiarygodnych informacji oparta na interoperacyjnych infrastrukturach i systemach TIK. W niniejszym komunikacie Komisja przedstawia Europejską Strategię Interoperacyjności (ang. European Interoperability Strategy, EIS) oraz Europejskie Ramy Interoperacyjności (ang. European Interoperability Framework, EIF) dla europejskich usług użyteczności publicznej, czyli dwa kluczowe elementy agendy cyfrowej. Łącznie sprzyjają one rozwojowi interoperacyjności między administracjami publicznymi. 1.2. Wyzwania Tworząc krajowe usługi użyteczności publicznej, państwa członkowskie muszą być bardziej świadome ryzyka powstawania nowych barier elektronicznych w przypadku, gdy dokonują wyboru rozwiązań, które nie są interoperacyjne. Te tak zwane e-bariery dzielą rynek wewnętrzny i utrudniają jego prawidłowe funkcjonowanie. Państwa członkowskie i Komisja powinny zwiększyć wysiłki, aby tego uniknąć. Jak stwierdzono w programie prac Komisji na rok 2010 2, jednolity rynek europejski opiera się na transgranicznych usługach użyteczności publicznej, które wspierają wdrażanie polityki UE oraz pomagają w eliminowaniu słabych punktów i w uzupełnianiu brakujących ogniw na rynku wewnętrznym. Tego rodzaju europejskie usługi użyteczności publicznej 3 w coraz większym stopniu świadczy się drogą elektroniczną. Coraz więcej obywateli i przedsiębiorstw korzysta ze swobód oferowanych przez jednolity rynek europejski, pracując lub spędzając czas wolny poza granicami własnego kraju. Bez europejskich usług użyteczności publicznej świadczonych z wykorzystaniem TIK oraz bez współpracy między administracjami publicznymi, obywatele zmuszeni są do 1 2 3 COM(2010) 245 Europejska agenda cyfrowa (zob. http://ec.europa.eu/information_society/digital-agenda/index_en.htm). COM(2010) 135 Program prac Komisji na rok 2010 Czas na działanie (zob. http://ec.europa.eu/atwork/programmes/index_en.htm). Europejskie usługi użyteczności publicznej to transgraniczne usługi sektora publicznego świadczone przez administracje publiczne, między samymi administracjami, albo na rzecz europejskich przedsiębiorstw i obywateli. PL 3 PL
bezpośredniego kontaktu z organami administracji publicznej z zagranicy a nawet do podejmowania podróży za granicę do tych organów w celu dostarczenia lub uzyskania informacji i dokumentów potrzebnych do pracy, nauki lub podróży w UE. Dotyczy to również przedsiębiorstw, które zamierzają podjąć działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim. Świadczenie europejskich usług użyteczności publicznej na rzecz europejskich obywateli i przedsiębiorstw będzie trudne, a może nawet niemożliwe, bez interoperacyjności pomiędzy europejskimi administracjami publicznymi 4. Zróżnicowane otoczenie prawne w poszczególnych państwach członkowskich często uniemożliwia transgraniczną wymianę informacji między organami administracji państw członkowskich. W przypadku gdy wymiana tego rodzaju jest dozwolona, informacje muszą zachować ważność prawną po obu stronach granicy oraz muszą być przestrzegane przepisy o ochronie danych zarówno w krajach pochodzenia tych informacji, jak i w krajach je otrzymujących. W przypadku gdy administracje publiczne tworzą europejskie usługi użyteczności publicznej w celu osiągnięcia wspólnie uzgodnionych celów, konieczne jest dostosowanie procedur biznesowych. Kolejną przeszkodą jest brak porozumienia i wytycznych co do znaczenia i formatu informacji wymienianych między państwami członkowskimi. Różne interpretacje informacji wymienianych między osobami, aplikacjami i administracjami stanowią zagrożenie dla interoperacyjności semantycznej. Podczas wymiany informacji lub w przypadku gdy przedsiębiorstwa i obywatele pragną skontaktować się z administracją publiczną w innych państwach członkowskich, kolejnym wyzwaniem staje się wielojęzyczność. W ramach interoperacyjności transgranicznej nie istnieje również ani wspólna infrastruktura, ani wspólna architektura; nie opracowano też jednolitych wytycznych technicznych, które mogłyby wspierać opracowanie europejskich usług użyteczności publicznej, zapewniając solidne podstawy techniczne i ograniczając powielanie wysiłków. Dlatego interoperacyjność na poziomie prawnym, organizacyjnym, semantycznym i technicznym powinna stopniowo doprowadzić do stworzenia trwałego ekosystemu. Ułatwiłoby to skuteczne i efektywne tworzenie nowych europejskich usług użyteczności publicznej. Liczne administracje publiczne w państwach członkowskich podejmują już kroki w celu poprawy interoperacyjności na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, tak więc jeśli państwa członkowskie i Komisja nie będą prowadziły wspólnych działań, interoperacyjność na szczeblu UE będzie pozostawać w tyle. 4 W kontekście świadczenia europejskich usług użyteczności publicznej interoperacyjność oznacza możliwość współdziałania różnych odrębnych organizacji na rzecz osiągnięcia uzgodnionych i korzystnych dla wszystkich stron celów, przy jednoczesnym dzieleniu się informacjami i wiedzą pomiędzy tymi organizacjami poprzez wspierane przez nie procesy biznesowe, za pomocą wymiany danych za pośrednictwem odpowiednich systemów TIK (definicja pochodzi z Europejskich Ram Interoperacyjności). PL 4 PL
Niejednokrotnie europejskie usługi użyteczności publicznej są wynikiem łączenia istniejących podstawowych usług użyteczności publicznej 5, świadczonych na różnych szczeblach administracji w państwach członkowskich. Powstanie europejskich usług użyteczności publicznej będzie realne jedynie wówczas, gdy te podstawowe usługi użyteczności publicznej będą tworzone z uwzględnieniem wymogów interoperacyjności. 2. PODSTAWY 2.1. Wsparcie polityczne Kwestia interoperacyjności uzyskała wysoki stopień zauważalności politycznej dopiero niedawno, zwłaszcza podczas odbywających się co dwa lata konferencji w sprawie e- administracji. Wszystkie deklaracje w sprawie e-administracji ogłoszone w okresie prezydencji belgijskiej, brytyjskiej i portugalskiej zawierały apel w sprawie interoperacyjności. W planie działania na rzecz administracji elektronicznej na lata 2006-2010 6 również uwzględniono dążenie do tego, aby e-administracja na szczeblu krajowym nie doprowadzała do powstawania nowych barier na jednolitym rynku spowodowanych fragmentacją i brakiem interoperacyjności. W deklaracji ministerialnej z Malmö 7 z dnia 18 listopada 2009 r. a więc całkiem niedawno ministrowie odpowiedzialni za politykę w dziedzinie e-administracji postanowili zwiększyć niezawodność, bezpieczeństwo oraz interoperacyjność usług i systemów e-administracji na jednolitym rynku. Wyrazili zgodę na dostosowanie krajowych ram interoperacyjności do obowiązujących ram europejskich i wezwali Komisję do określenia luk w interoperacyjności transgranicznej i we wzajemnym uznawaniu, jak również do intensyfikacji działań w zakresie kluczowych elementów umożliwiających działanie e-administracji. Ponadto państwa członkowskie uznały, że należy świadczyć lepsze usługi użyteczności publicznej, przeznaczając na nie jednocześnie mniej zasobów, oraz że możliwości w zakresie usług e- administracji da się zwiększyć poprzez promowanie kultury współpracy i poprzez poprawę warunków interoperacyjności w europejskiej administracji publicznej. 2.2. Dotychczasowe osiągnięcia Komisja stanowi siłę napędową, która wspiera modernizację usług użyteczności publicznej w całej Europie, w szczególności poprzez europejską agendę cyfrową i plan działania na rzecz europejskiej e-administracji na lata 2011-2015 8. W 2006 r. Komisja opublikowała komunikat w sprawie interoperacyjności paneuropejskich usług administracji elektronicznej, który przyniósł znaczące efekty. Osiągnięto je głównie dzięki programowi interoperatywnego świadczenia ogólnoeuropejskich usług egovernment 5 6 7 8 Podstawowe usługi użyteczności publicznej to najbardziej fundamentalne elementy usług, z których składają się bardziej złożone usługi użyteczności publicznej. COM (2006) 173 Plan działania na rzecz administracji elektronicznej w ramach inicjatywy i2010: przyśpieszenie wprowadzania elektronicznych usług administracji publicznej w Europie z korzyścią dla wszystkich. http://www.egov2009.se/wp-content/uploads/ministerial-declaration-on-egovernment.pdf. Wykonując postanowienia zawarte w deklaracji ministerialnej z Malmö, Komisja opracowuje obecnie plan działania na rzecz europejskiej e-administracji na lata 2011-2015. PL 5 PL
dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i obywateli (IDABC) 9 i dzięki programowi na rzecz wspierania polityki w zakresie TIK (ICT-PSP) 10. Program IDABC w istotnym stopniu przyczynił się do zapewnienia interoperacyjności w zakresie wspierania elektronicznej wymiany informacji pomiędzy europejskimi administracjami publicznymi, co pośrednio korzystnie wpłynęło na funkcjonowanie jednolitego rynku. W końcowej ocenie 11 programu IDABC stwierdzono, że skoordynowane podejście może przyczynić się do szybszego osiągania wyników lepszej jakości, a także do spełnienia wymogów prawnych UE i realizacji jej celów politycznych, dzięki wspólnym rozwiązaniom opracowywanym i wdrażanym we współpracy z państwami członkowskimi. W programie rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych (ISA) 12, który stanowi kontynuację programu IDABC zakończonego w 2009 r., jeszcze bardziej podkreśla się znaczenie interoperacyjności i współpracy na rzecz skutecznego wdrażania przepisów UE. Program ICT-PSP w ramach programu na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP), czyli CIP ICT-PSP, zapewnia wsparcie w zakresie wprowadzania i wykorzystania TIK oraz wspiera rozwój lepszej jakości usług użyteczności publicznej opartych na tych technologiach. W działaniach pilotażowych umożliwiających weryfikację ogólnounijnej interoperacyjności systemów krajowych uczestniczą zarówno organizacje publiczne, jak i prywatne. Państwa członkowskie aktywnie uczestniczą w programie ISA oraz w programie CIP ICT- PSP, osiągając jednocześnie znaczące efekty w swoich własnych krajach. Komisja również podjęła działania wewnętrzne, głównie w ramach inicjatywy e-komisja 13, w których interoperacyjność jest postrzegana jako niezbędna do usprawnienia tej instytucji. 2.3. Inicjatywy sektorowe Znaczenie interoperacyjności podkreśla się również w inicjatywach podejmowanych przez UE w wielu sektorach. W odniesieniu do rynku wewnętrznego dyrektywa 2006/123/WE 14 dotycząca usług zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia usługodawcom możliwości realizacji drogą elektroniczną i w kontekście transgranicznym wszystkich procedur i formalności wymaganych w przypadku świadczenia usług poza granicami własnego kraju. Niezbędna jest 9 10 11 12 13 14 Decyzja nr 2004/387/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie interoperatywnego świadczenia ogólnoeuropejskich usług egovernment dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i obywateli (IDABC), Dz. U. L 144 z 30.4.2004, s. 62 (decyzja zamieszczona w Dz. U. L 181 z 18.5.2004, s. 25). Program na rzecz wspierania polityki w zakresie TIK stanowi część programu na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) decyzja nr 1639/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 2006 r. ustanawiająca Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (2007-2013), Dz.U. L 310 z 9.11.2006, s. 15. COM (2009) 247 Końcowa ocena wdrożenia programu IDABC. Decyzja Parlamentu i Rady nr 922/2009/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych (ISA), Dz. U. L 260 z 3.10.2009, s. 11. Decyzja C(2005) 4473 z 23.11.2005 w sprawie e-komisji 2006-2010: na rzecz sprawności i przejrzystości. Komisja opracowuje obecnie nowy plan na lata 2011-2015. Dyrektywa 2006/123/WE z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym, Dz.U. L 376 z 27.12.2006. PL 6 PL
interoperacyjność w zakresie e-identyfikacji, podpisów elektronicznych i e-dokumentów, aby umożliwić sprawne funkcjonowanie elektronicznych procedur transgranicznych. W zakresie środowiska dyrektywa INSPIRE 2007/2/WE 15 ustanawia infrastrukturę informacji przestrzennej w Europie do celów związanych w polityką UE dotyczącą środowiska naturalnego oraz polityk lub działań, które mogą mieć wpływ na to środowisko. W celu zapewnienia dostępności danych przestrzennych i usług we Wspólnocie oraz w kontekście interoperacyjności transgranicznej, dyrektywa ta zawiera wymóg przyjęcia wykonawczych przepisów technicznych dotyczących takich elementów niezbędnych do interoperacyjności infrastruktury, jak: metadane 16, interoperacyjność danych przestrzennych i usług, usługi sieciowe 17, wymiana danych i usług 18 oraz monitorowanie i sprawozdawczość 19, jak również wymóg odpowiedniego dostosowania infrastruktur krajowych. W odniesieniu do sprawiedliwości i spraw wewnętrznych Komisja podkreśliła 20 korzyści płynące ze zwiększenia skuteczności, interoperacyjności i efektu synergii wynikającego ze współdziałania europejskich baz danych, takich jak wizowy system informacyjny (VIS), system informacyjny Schengen (SIS), oraz europejski zautomatyzowany system identyfikacji odcisków palców (Eurodac). Zarządzanie bardziej złożonymi informacjami, np. danymi biometrycznymi, stwarza europejskim bazom danych i związanym z nimi systemom teleinformatycznym więcej problemów pod względem interoperacyjności i możliwości wykorzystania. W odniesieniu do ceł, podatków i akcyzy Komisja koordynuje działalność operacyjną i zarządza nią, opierając się na transeuropejskich systemach teleinformatycznych, które obejmują wszystkie państwa członkowskie. Systemy te umożliwiają funkcjonowanie interoperacyjnych systemów biznesowych wdrożonych i eksploatowanych przez administracje krajowe i przez Komisję. Rezultatem tego rodzaju inicjatyw politycznych i doświadczeń sektorowych jest uznanie interoperacyjności za element zasadniczy z punktu widzenia skutecznego, efektywnego świadczenia europejskich usług użyteczności publicznej, które wspierają i wzmacniają rynek wewnętrzny. Udane opracowanie oraz skuteczne wdrażanie strategii globalnych i sektorowych, ram prawnych, wytycznych, usług i narzędzi, jak również rozwiązań wprowadzanych w celu uzyskania czterech poziomów interoperacyjności, stanowi kluczowy aspekt, który należy brać pod uwagę jako podstawę dla dalszych działań. Dla administracji publicznych interoperacyjność przynosi korzyści np. w postaci współpracy. Ułatwia wymianę informacji oraz ich wspólne i ponowne wykorzystywanie, usprawniając w ten sposób świadczenie europejskich usług użyteczności publicznej na rzecz obywateli i przedsiębiorstw, obniżając koszty i zapobiegając powielaniu wysiłków. 15 16 17 18 19 20 Dyrektywa 2007/2/WE z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE), Dz.U. L 108/1 z 25.4.2007. Rozporządzenie (WE) nr 1205/2008, Dz.U. L 326 z 4.12.2008, s. 12. Rozporządzenie (WE) nr 976/2009, Dz.U. L 274 z 20.10.2009, s. 9. Rozporządzenie (UE) nr 268/2010, Dz.U. L 83 z 30.3.2010, s. 8. Decyzja nr 2009/442/WE, Dz.U. L 148 z 11.6.2009, s. 18. Komunikat w sprawie zwiększenia skuteczności, interoperacyjności i efektu synergii wynikającego ze współdziałania europejskich baz danych w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, COM (2005) 597 wersja ostateczna. PL 7 PL
3. PROPONOWANE DZIAŁANIA 3.1. Ostatnie zmiany: strategia i ramy interoperacyjności Opierając się na już wykonanej pracy, Komisja podjęła współpracę z przedstawicielami wysokiego szczebla z państw członkowskich w sprawie Europejskiej Strategii Interoperacyjności w dziedzinie europejskich usług użyteczności publicznej (EIS, por. załącznik 1). Bazując na wspólnej wizji, wyznacza ona jednolite, spójne podejście w zakresie interoperacyjności. Jak wynika z uzgodnionego planu rozwoju, do 2015 r. interoperacyjność będzie znacząco wspierać świadczenie europejskich usług użyteczności publicznej poprzez: odpowiednią organizację i właściwe procedury w zakresie zarządzania, zgodnie z polityką i celami Unii Europejskiej; wymianę wiarygodnych informacji, możliwą dzięki wspólnie uzgodnionym, spójnym i skoordynowanym inicjatywom w zakresie interoperacyjności, z uwzględnieniem zakończenia prac nad otoczeniem prawnym, opracowania ram interoperacyjności, jak też dzięki uzgodnieniom w sprawie norm i zasad dotyczących interoperacyjności. Aby osiągnąć ten cel, należy koordynować działania na szczeblu UE i państw członkowskich. Ponadto należy ustanowić zarządzanie interoperacyjnością na szczeblu UE. EIS wyznacza kierunek i określa priorytety w zakresie działań niezbędnych do poprawy transgranicznej i międzysektorowej interoperacyjności, wymiany i współpracy pomiędzy europejskimi administracjami publicznymi w procesie tworzenia europejskich usług użyteczności publicznej. Strategia obejmuje trzy grupy przyszłych działań na rzecz interoperacyjności: wymiana wiarygodnych informacji; architektura interoperacyjności; ocena skutków nowego ustawodawstwa UE z punktu widzenia zastosowań TIK. Działania będą wspierane przez środki dodatkowe związane z podnoszeniem poziomu wiedzy oraz z wymianą najlepszych praktyk. Jednocześnie po przeprowadzeniu szerokich konsultacji z państwami członkowskimi i z innymi zainteresowanymi podmiotami Komisja opracowała Europejskie Ramy Interoperacyjności dla europejskich usług użyteczności publicznej (EIF, por. załącznik 2). Ramy interoperacyjności to uzgodniony sposób podejścia w zakresie interoperacyjności dla organizacji, które w ramach współpracy pragną wspólnie świadczyć usługi użyteczności publicznej. Ramy te w zakresie ich stosowania określają takie wspólne elementy, jak słownictwo, pojęcia, zasady, polityki, wytyczne, zalecenia, normy, specyfikacje i praktyki. EIF zawierają wytyczne dla europejskich administracji publicznych dotyczące definicji, tworzenia i wdrażania europejskich usług użyteczności publicznej. Wprowadzają: 12 podstawowych zasad ilustrujących oczekiwania administracji publicznych, przedsiębiorstw i obywateli w zakresie świadczenia usług użyteczności publicznej; PL 8 PL
konceptualny model świadczenia usług użyteczności publicznej, w ramach którego ustala się strukturę europejskich usług użyteczności publicznej i podkreśla, dlaczego i gdzie konieczna jest interoperacyjność; cztery poziomy interoperacyjności: prawny, organizacyjny, semantyczny i techniczny; pojęcie uzgodnień dotyczących interoperacyjności, w oparciu o normy i otwarte platformy. W EIF podkreśla się również znaczenie zarządzania interoperacyjnością i potrzebę koordynacji pomiędzy wszystkimi szczeblami administracji. EIF zawierają konceptualny model budowy europejskich usług użyteczności publicznej. Model ten przedstawia podejście modułowe, które umożliwia łączenie różnych komponentów usług i które sprzyja ponownemu wykorzystywaniu informacji, pojęć, wzorów, rozwiązań i specyfikacji w państwach członkowskich i na szczeblu europejskim. EIS i EIF łącznie to podstawa przyszłych działań zmierzających do poprawy interoperacyjności w zakresie świadczenia europejskich usług użyteczności publicznej. Nigdy wcześniej na taką skalę nie podejmowano prób w zakresie transgranicznej strategii interoperacyjności i związanych z nią ram, stąd dla zapewnienia jej powodzenia decydujące znaczenie będzie miało zaangażowanie wszystkich zainteresowanych podmiotów. Aby w pełni wykorzystać możliwości jednolitego rynku cyfrowego, państwa członkowskie i Komisja muszą wspólnie działać na rzecz wdrożenia EIS, z uwzględnieniem EIF, w trakcie realizacji agendy cyfrowej. EIS i EIF będą funkcjonować w ramach programu ISA i będą dostosowywane do wyników innych odpowiednich działań w ramach agendy cyfrowej, które związane są z interoperacyjnością i z normami, takimi jak: reforma przepisów dotyczących stosowania norm TIK w Europie, aby umożliwić stosowanie norm TIK opracowanych przez niektóre fora i konsorcja; wydanie wytycznych dotyczących praw własności intelektualnej i warunków licencjonowania niezbędnych w kontekście ustalania norm, w tym w zakresie ujawniania danych ex-ante; oraz opracowanie wytycznych w zakresie powiązania pomiędzy normami TIK a zamówieniami publicznymi, aby umożliwić organom publicznym stosowanie norm w celu promowania efektywności i ograniczania korzystania z usług tylko jednego dostawcy. Jednocześnie Komisja pracuje nad inicjatywą e-komisja 2011-2015. Głównym celem tej inicjatywy jest przejście od dzisiejszej zintegrowanej Komisji do przekształconej Komisji jutra. Oznacza to, że usługi użyteczności publicznej będą: budowane pod kątem potrzeb użytkowników zewnętrznych i wewnętrznych, natomiast nie będą opierać się na strukturze organizacji; umożliwiały pełną automatyzację kompleksowych procesów wykraczających poza granice organizacyjne; umożliwiały wymianę informacji z zachowaniem przejrzystości usług oraz pozwolą na współpracę oraz wymianę wiedzy specjalistycznej i doświadczeń między grupami. Przedstawiona definicja przekształconej Komisji pokazuje, że interoperacyjność jest istotnym elementem inicjatywy e-komisja 2011-2015 i że będzie to jedna z naczelnych zasad jej wdrażania. PL 9 PL
3.2. Planowane działania Komisja będzie realizować EIS w ramach programu ISA oraz w ramach działań przewidzianych w programie CIP ICT-PSP. Odnawialny program prac ISA przygotowywany jest przez Komisję po przeprowadzeniu przez nią konsultacji z państwami członkowskimi reprezentowanymi w komitecie zarządzającym ISA. Pierwszy program prac ISA został przyjęty przez Komisję w dniu 30 czerwca 2010 r. 21 i raz w roku będzie poddawany przeglądowi w celu odzwierciedlenia zmian w polityce lub priorytetach. Komisja realizuje program prac ISA za pośrednictwem procedur zamówień publicznych. Podobnie dzieje się w przypadku rocznego programu prac CIP ICT-PSP, który jest sporządzany przez Komisję po przeprowadzeniu konsultacji z państwami członkowskimi reprezentowanymi w komitecie zarządzającym CIP. Ten program prac realizowany jest za pośrednictwem zaproszeń do składania wniosków. Program CIP ICT-PSP obejmuje wiele obszarów politycznych, ale kilka przewidzianych w nim dużych projektów jest bezpośrednio związanych z poprawą interoperacyjności w zakresie świadczenia europejskich usług użyteczności publicznej. Administracje państw członkowskich oraz służby Komisji zachęca się do uwzględniania EIF we wszystkich działaniach związanych z tworzeniem europejskich usług użyteczności publicznej. EIF należy również brać pod uwagę podczas tworzenia przez administracje publiczne podobnych ram na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym, bądź w określonym sektorze. Przyjmując w szwedzkim Malmö w dniu 18 listopada 2009 r. deklarację ministerialną w sprawie e-administracji, państwa członkowskie wyraziły zgodę na dostosowanie do roku 2013 krajowych ram interoperacyjności do obowiązujących ram europejskich. Dlatego Komisja zachęca teraz państwa członkowskie do dostosowania ich krajowych strategii interoperacyjności do EIS, a krajowych ram interoperacyjności do EIF. Aby dać dobry przykład, Komisja dostosuje własną wewnętrzną strategię interoperacyjności do EIS i będzie stosowała EIF jako wytyczne w każdym przypadku, gdy opracowywane będą systemy TIK w celu wspierania ustawodawstwa UE. Wdrażanie EIS Działania na rzecz wspierania interoperacyjności są ujęte w trzech grupach. Do głównych działań należą: Wymiana wiarygodnych informacji: Państwa członkowskie uczestniczące w pilotażowych działaniach prowadzonych na dużą skalę, wspieranych w ramach programu CIP ICT-PSP, zdobywają doświadczenia we wzajemnych relacjach transgranicznych. Pozostałe państwa członkowskie są zachęcane do wzięcia udziału w obecnych działaniach pilotażowych, jak również proponuje się nowe działania pilotażowe. Pierwsze działania pilotażowe prowadzone na dużą skalę zakończą się w 2011 roku. Trwają już prace koncepcyjne nad najlepszym sposobem utrzymania tych 21 http://ec.europa.eu/isa/workprogramme/doc/isa_work_programme.pdf. PL 10 PL
efektów oraz nad tym, w jaki sposób program ISA może przyczynić się do przełożenia wymienionych efektów na usługi operacyjne. W stosownych przypadkach Komisja bierze udział w trwających działaniach pilotażowych, np. w działaniach dotyczących elektronicznych zamówień publicznych i interoperacyjnej e-tożsamości. Zapewnia to interoperacyjność infrastruktury Komisji względem wyników omawianych działań pilotażowych. Architektura interoperacyjności: Komisja będzie współpracować z państwami członkowskimi na rzecz wspólnej wizji europejskiej architektury interoperacyjności oraz w razie potrzeby będzie wspierać tworzenie tej architektury poprzez utworzenie wspólnej infrastruktury oraz poprzez opracowanie wspólnych usług. Ocena skutków nowego ustawodawstwa UE z punktu widzenia zastosowań TIK: Komisja opracowuje metodę, którą można będzie wykorzystać w procesie przygotowania aktów ustawodawczych, aby osiągnąć lepszą orientację na temat tego, w jaki sposób TIK mogą wspierać efektywne i skuteczne wdrażanie przepisów. Uwzględnianie EIF EIF należy brać pod uwagę podczas tworzenia przez administracje publiczne europejskich usług użyteczności publicznej oraz podczas opracowywania systemów TIK w celu wspierania realizacji polityki UE. Ramy te powinny być również uwzględniane na każdym szczeblu administracji wówczas, gdy wdrażane są usługi użyteczności publicznej, które mogą stać się częścią europejskich usług użyteczności publicznej w przyszłości. Z uwagi na komplementarność europejskich i krajowych ram interoperacyjności, Komisja Europejska będzie nadal wspierać - w ramach programu ISA - Obserwatorium Krajowych Ram Interoperacyjności (ang. National Interoperability Framework Observatory, NIFO). Głównym celem jest w tym przypadku dostarczanie informacji na temat krajowych ram interoperacyjności, aby umożliwić administracjom publicznym wymianę doświadczeń i wiedzy na temat tego rodzaju ram. Komisja: PODSUMOWANIE: DZIAŁANIA NA RZECZ INTEROPERACYJNOŚCI EUROPEJSKIEJ Wdrażanie strategii, z uwzględnieniem obowiązujących ram - będzie wdrażać EIS stosując odpowiednie instrumenty, takie jak program ISA oraz program CIP ICT-PSP, ściśle współpracując z państwami członkowskimi i z innymi zainteresowanymi podmiotami; - będzie dostosowywać swoją wewnętrzną strategię interoperacyjności do EIS w ramach inicjatywy e-komisja; - zapewni stosowanie EIF przy wdrażaniu nowych przepisów oraz przy tworzeniu nowych europejskich usług użyteczności publicznej; PL 11 PL
- zapewni zarządzanie EIS oraz działaniami w zakresie związanej z nią interoperacyjności ogólnej i sektorowej, ściśle współpracując z państwami członkowskimi. Państwa członkowskie powinny: - dostosowywać krajowe strategie interoperacyjności do EIS, a krajowe inicjatywy i działania do odpowiednich inicjatyw i działań na szczeblu UE; - współpracować ze sobą oraz z Komisją w zakresie wdrażania EIS, przy jednoczesnym monitorowaniu postępu i wpływu powiązanych działań na szczeblu krajowym; - dostosować swoje krajowe ramy interoperacyjności do EIF; - uwzględniać wymiar europejski na wczesnym etapie przygotowywania wszelkich usług użyteczności publicznej, które w przyszłości mogą stać się częścią europejskich usług użyteczności publicznej; - uczestniczyć w zarządzaniu EIS i w powiązanych działaniach dotyczących interoperacyjności. PL 12 PL