PROGRAM PROFILAKTYCZNY NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA SAMUEL ROK SZKOLNY 2013/2014 I. WSTĘP Zadaniem przedszkola jest zapewnienie dzieciom właściwych warunków rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, jak i również przygotowanie dziecka do nauki w szkole. Ponadto przedszkole poza edukacją i wychowaniem dzieci, powinno także prowadzić działania profilaktyczne, tzn. zapewniające dzieciom zdrowie i bezpieczeństwo w każdym podejmowanym działaniu. Wiek przedszkolny to specyficzny okres w życiu dziecka, mający istotny wpływ na zmiany zachodzące w jego indywidualnym rozwoju. Natomiast owa profilaktyka w przedszkolu ma zapobiegać wszelkim niepożądanym zjawiskom w tymże rozwoju. Działaniem profilaktycznym będzie zatem każde pozytywne oddziaływanie pedagogiczne, utrwalające wartościowe cechy, a zapobiegające powstawaniu tych niepożądanych. Niniejszy program profilaktyczny przedszkola ma za zadanie uświadomić dzieci w wieku przedszkolnym o istniejących w życiu ludzkim zagrożeniach oraz wyposażyć je w umiejętność radzenia sobie z nimi. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu postaw odpowiedzialności za życie własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań o charakterze profilaktycznym przez nauczycieli umożliwi wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi funkcjonowanie w życiu następnych pokoleń w przyszłości. II. CELE GŁÓWNE 1. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia oraz stosowania zasad bezpieczeństwa w przedszkolu, domu oraz na drodze. 2. Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowego odżywiania, higieny osobistej i otoczenia oraz aktywnego spędzania czasu wolnego. 3. Poszerzenie wiedzy na temat szkodliwości nałogów (palenie papierosów, picie alkoholu). 4. Kształtowanie chrześcijańskiego sposobu postrzegania świata. 5. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z agresją i przemocą. 6. Uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw, jakie niesie za sobą świat wirtualny.
III. CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH BEZPIECZEŃSTWO W PRZEDSZKOLU Zadania do realizacji 1. Zasady bezpiecznej wspólnej zabawy w pomieszczeniach przedszkolnych i przedszkolnym placu zabaw. 2. Kształtowanie podstawowych powinności moralnych tj.: życzliwość, tolerancja, odpowiedzialność. 3. Zasady dbałości o własne zmysły i higienę układu Sposoby realizacji - poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych podczas zabaw w przedszkolu, - stworzenie kodeksu bezpiecznego przedszkolaka, - przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu - rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami, - stworzenie kontraktu grupowego - umiejętność rozwiązywania spraw konfliktowych Oczekiwane umiejętności i wiedza dziecka - zna zasady bezpiecznej wspólnej zabawy, - stosuje się do kodeksu bezpiecznego przedszkolaka, - potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami ich użytkowania, - rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, mogą zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych, - rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem jest przeciwdziałanie ewentualnym zagrożeniom - nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów, wycieczek, - nie oddala się samo od grupy przedszkolnej; - zna wybrane prawa dziecka, - rozumie potrzeby, uczucia innych, - zna różne sposoby na pokonywanie złości - rozumie zasadność organizowania zabaw w miejscu do tego przeznaczonym, - przestrzega zasad ustalonych w grupie przedszkolnej (kontrakt grupowy); - rozumie zasadność mówienia umiarkowanym głosem, - rozumie zagrożenia wynikające z
nerwowego. i dochodzenia do kompromisu zabaw np. stłuczonym szkłem, brudnymi odpadami itp., - sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych, - rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu - samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie czas wolny; BEZPIECZEŃSTWO W DOMU 1. Zasady bezpieczeństwa w kontakcie z różnorodnymi zagrożeniami w życiu codziennym. - poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych w życiu codziennym - przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu - wycieczka do Straży Pożarnej (odpowiedzialna Magdalena Biernacka, maj) - zna zagrożenia wynikające z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi, - rozumie zagrożenia wynikające z samodzielnego używania leków, - przestrzeganie zakazu samodzielnego użytkowania urządzeń mechanicznych, elektrycznych, zna możliwe konsekwencje jego łamania, - wykazuje nieufność w stosunku do nieznajomych; BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE 1. Zasady bezpiecznego przechodzenie przez jezdnię, poruszania się po chodniku, poboczu. 2. Wpływ warunków atmosferycznych, pór roku i doby na bezpieczeństwo na - wdrażanie do odpowiedniego zachowania się w ruchu drogowym - poznanie zasad właściwego zachowania się w czasie burzy, - wdrażanie do - potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej, - wie, jak zachować się w czasie burzy, - rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych,
drodze. 3. Znaczenie sygnalizacji i symboliki wybranych znaków drogowych. 4. Rola policjanta w ruchu drogowym. 5. Jazda środkami lokomocji, bezpieczne i kulturalne zachowanie się w środkach lokomocji i na przystankach. 6. Numery alarmowe. zachowania szczególnej ostrożności podczas poruszania się w nocy, we mgle, na zmrożonym terenie - zapoznanie z nazwami i znaczeniem znaków drogowych, sygnalizacji świetlnej - kształtowanie umiejętności zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach, - organizowanie spotkań z policjantem (odpowiedzialna Renata Jakoniuk, listopad) - wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na przystankach - doskonalenie umiejętności zapamiętywania numerów alarmowych, - dostarczenie dzieciom wiedzy na temat zachowania w czasie zagrożenia - zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie, zakazywanie, informowanie) - stosuje się do sygnalizacji świetlnej; - orientuje się, do kogo może zwrócić się o pomoc (policjant); - zna inne ważniejsze instytucje i pełnione przez nie role społeczne; - umie bezpiecznie i kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, ustępuje miejsca osobom starszym i niepełnosprawnym - rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach - zna numery alarmowe (997, 998, 999, 112); - umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności
HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA 1.Higiena osobista - wdrażanie do przestrzegania i utrwalenia nawyków higienicznych - spotkanie z dentystką (odpowiedzialna Małgorzata Żurawka, luty) - dba o własny wygląd, - odpowiednio myje ręce i zęby, - samodzielnie posługuje się chusteczką do nosa, grzebieniem, - dba o czystość ciała i ubrania, - wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny - rozumie potrzebę kontrolowania i leczenia zębów, 2. Zachowania wpływające na przeciwdziałanie zagrożeniom dla zdrowia - poznanie zasad warunkujących zdrowy styl życia - uświadomienie dziecku konieczności wizyt lekarskich - organizowanie wycieczek do przychodni, gabinetu lekarskiego, dentysty 3. Higiena otoczenia - kształtowanie umiejętności związanych z przestrzeganiem zasad dbałości o ład i czystość w najbliższym otoczeniu, - rozumie zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę - dostrzega związek pomiędzy zdrowiem a chorobą; - zna sposoby przeciwdziałania zarażeniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu, nos podczas kichania, - myje ręce po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, po powrocie z podwórka, - rozumie potrzebę stosowania szczepień, poddawaniu się zaleceniom lekarzy, - zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwane przez siebie lub zauważalne u innych, - myje owoce i warzywa przed spożyciem, - zna zagrożenia wynikające z picia wody bezpośrednio z kranu, - dba o wygląd otoczenia np. porządku w przydzielonej szafce, szufladzie, w Sali po zakończeniu zajęć, zabaw itd. - dba o estetykę stołu podczas spożywania posiłku, - zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia do snu o tej samej porze (higiena snu);
4. Dbanie o środowisko naturalne - wyrabianie nawyków dbania o czystość środowiska (udział w akcji Sprzątanie Świata, 20 września) - wie o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach - ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych - dba o czystość w środowisku naturalnym, nie zaśmieca, sprząta po sobie ZDROWE ODŻYWIANIE 1. Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w piramidzie zdrowia. 2. Szkodliwość niektórych produktów spożywczych. - poznawanie zaleceń prozdrowotnych w zakresie racjonalnego odżywiania - aktywne uczestniczenie w zdrowym odżywianiu - udział w lekcjach pokazowych (przygotowanie kanapek, sałatek i soków), - Święto Plonów (X) - poznawanie czynników zagrażających zdrowiu, związanych z żywieniem - zna produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia, - zna zalecenia dotyczące rodzajów i składu posiłków spożywczych w ciągu dnia, - potrafi pokonać uprzedzenia do potraw istotnych dla zdrowia - wie, jak komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczy w ich przygotowaniu - rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy, chipsów, coca-coli, itp.) z powodu możliwości narażenia się na choroby tj.: otyłość, cukrzyca, - rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób, pomimo że powszechnie uznawane są za korzystne dla zdrowia, - potrafi rozpoznać wiarygodność reklam, - zna umiar w jedzeniu (nie objada się);
AKTYWNY STYL ŻYCIA 1.Sprawność ruchowa 2. Aktywne formy spędzania czasu wolnego w domu i przedszkolu - podtrzymywanie naturalnej potrzeby aktywności ruchowej dziecka - wdrażanie do realizacji aktywnych form wypoczynku, - rozmowy dotyczące istoty wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu wolnego - zapoznanie z regułami dotyczących gier i zabaw, przestrzeganie ich - chętnie podejmuje działania o charakterze ruchowym, - bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych, - rozumie istotną rolę codziennych ćwiczeń fizycznych dla zdrowia; - hartuje organizm, wie, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu, - rozumie wartość aktywnych form wypoczynku, - zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze, - wie, o potrzebie częstego przebywania na świeżym powietrzu; - uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia, - umie zorganizować sobie czas wolny. ŻYCIE BEZ NAŁOGÓW 1. Przeciwdziałanie nałogom takim jak palenie papierosów i picie alkoholu - przeprowadzenia zajęć dotyczących szkodliwości palenia oraz picia alkoholu - wykonanie plakatów wyrażających sprzeciw paleniu papierosów oraz piciu napojów alkoholowych - spotkania z pielęgniarką, lekarzem - zna uboczne skutki palenia papierosów oraz przebywania w otoczeniu osób palących, - umie odmawiać, jest asertywne - jest świadome niebezpieczeństwa związanego z nałogiem oraz chorób z niego wynikających - prezentuje postawę PRZECIW wobec palenia papierosów oraz picia alkoholu - zna zagrożenia dla zdrowia wynikające z zażywania alkoholu - nabywa umiejętność odmawianie
- scenki dramowe prezentujące postawę sprzeciwu wobec palenia papierosów i picia alkoholu w obecności dziecka bez poczucia winy - orientuje się w procesie uzależnienia człowieka od czegoś (zna ich niekorzystny wpływ na organizm); MORALNOŚĆ 1. Rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła 2. Kształtowanie postawy wdzięczności, przebaczania, przepraszania - zajęcia biblijne, - zna historię wybranych biblijnych - promowanie wartości bohaterów, wie jakich dokonywali biblijnych poprzez wyborów w swoim życiu i jakie integrowanie ich z były tego konsekwencje, materiałem - wie, jakie postawy są właściwe, a dydaktycznym, jakie niewłaściwe (które podobają - uczestnictwo dzieci się Bogu, które nie), odnosi je do w codziennych swojego postępowania, modlitwach - jest szczery przed ludźmi i Bogiem, wyraża to w rozmowach z - uczenie rozwiązywania sytuacji problemowych w sytuacji, kiedy się wydarzą poprzez rozmowę, przykład innymi i w modlitwie, - umie przeprosić za niewłaściwe zachowanie, - przebacza, - wyraża wdzięczność AGRESJA I PRZEMOC 1.Przeciwdziałanie agresji i przemocy - przypominanie o unikaniu krzyku, kłótni, przestrzeganiu określonych zasad - odgrywanie i demonstrowanie wybranych uczuć - oswajanie z własnym strachem - stosowanie różnych technik - umie nazwać swoje uczucia; - potrafić utożsamić się z inną osobą (kształtowanie umiejętności empatycznych); - podaje sposoby na pokonanie złości; - reaguje na różne formy agresji i przemocy; - orientuje się, jakie są skutki agresji /przemocy na świecie dla ludzi; - stara się być przyjazne dla
odreagowania złości - zapoznanie ze skutkami agresji (filmy edukacyjne, bajki terapeutyczne) - wdrażanie pozytywnych wzorców otoczenia - radzi sobie w sytuacjach trudnych i nie jest agresywny - potrafi porozumieć się, sformułuje prośbę - potrafi okazywać uczucia sympatii, empatii i przyjaźni - prezentuje pozytywne wzorce zachowania; WIRTUALNY ŚWIAT 1.Zasady bezpiecznego korzystania z komputera i Internetu - zostaje zapoznane z różnego rodzaju grami edukacyjnymi, komputerowymi, - przeprowadzanie zajęć przy użyciu Internetu - zapoznanie ze szkodliwością świata wirtualnego oraz jej niebezpieczeństwami - rozumie zagrożenia związane z korzystaniem z komputera oraz dostępem do sieci, - korzysta z Internetu tylko za zgodą rodziców / osób dorosłych; - nie traktuje komputera jak największego towarzysza zabaw; - zdaje sobie sprawę, że świat wirtualny to świat iluzji (rozróżnienie rzeczywistości od świata wirtualnego nierzeczywistego); - nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych - dostrzega także pozytywny wpływ świata wirtualnego (np. rozwój myślenia, kojarzenia, wyobraźni, pogłębienie wiedzy, wzmocnienie poczucia własnej wartości, itp.) - wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi;
NOWY OBOWIĄZEK SZKOLNY 1. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego - spotkania dzieci z uczniami klasy I i II w formie wycieczek, zajęć i warsztatów, - zajęcia z psychologiem i pedagogiem szkolnym, -całoroczne pilotowanie i obserwacja dzieci - kontakt z rodzicami - jest przygotowane do wcześniejszego pójścia do szkoły IV. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU Metody: - podające (pogadanka, opowiadanie, historyjka obrazkowa, anegdota i in.) - problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, burza mózgów i in.) - praktyczne (ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.) - eksponujące (np. film, ekspozycja i in.) - programowane (z użyciem np. komputera i projektora) - indywidualne - zespołowe - grupowe jednolite/zróżnicowane Formy:
V. EWALUACJA PROGRAMU Oceny efektów wdrożenia programu profilaktycznego dokonuje się na Radzie Pedagogicznej po I i II semestrze roku szkolnego. Ewaluacja programu, polega na sporządzeniu krótkiego pisemnego sprawozdania z jego realizacji. Podstawę sprawozdania z realizacji programu będą stanowiły: - obserwacja - rozmowy z innymi nauczycielami / pracownikami - własne wnioski i opinie - kontakt wychowawcy z rodzicami - analiza dokumentów (np. plany miesięczne, realizacja podstawy programowej, zapis w dzienniku) - analiza wytworów pracy dzieci i stopnia ich zaangażowania - dodatkowe osiągnięcia, np. udział w konkursie VI. LITERATURA 1. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego 2. Konwencja Praw dziecka z 7 lipca 1991r. 3. T. Gordon Wychowanie bez porażek 4. R. Portmann Profilaktyka w przedszkolu 5. A. Sałacka Moje bezpieczeństwo i zdrowie Realizacja od września do czerwca roku szkolnego 2013/2014 Przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną, dnia