WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Gimnazjum w Malanowie PROGRAM NA ROK SZKOLNY 2013/2014 WSTĘP Wybór drogi kształcenia i przyszłego zawodu jest szczególnie złożony ze względu na specyficzną sytuację wciąż zmieniającego się rynku pracy. Młody wiek powoduje, iż trudno podjąć dojrzałą decyzję o przyszłości ze względu na ryzyko, jakie ona za sobą niesie. Nie powinien być to wybór przypadkowy, gdyż od niego w znacznym stopniu zależą przyszłe losy człowieka. Wymaga wielu przemyśleń i uwzględnienia różnorodnych czynników wpływających na powodzenie tego ważnego aspektu życia młodzieży. Niedostosowany rynek pracy do zasobów ludzkich w naszym kraju, niekorzystne czynniki wynikające z warunków demograficznych, coroczny wypływ coraz większej ilości nowych absolwentów, nieproporcjonalny do liczby tworzonych lub zwalnianych miejsc pracy powoduje, że wskaźnik bezrobocia wśród młodych ludzi jest wciąż bardzo duży. Poza tym coraz trudniej jest właściwe ukierunkować swój rozwój zawodowy, aby adekwatnie ulokować się na rynku pracy. Z pewnością nie wystarczy już tutaj czysta edukacja tzn. zdobycie tylko umiejętności zawodowych. Iluż to uczniów już wykształciliśmy, którzy dobrzy w swojej dziedzinie nie wiedzą prawie nic na temat tego, jak przełożyć swoje zdolności na wybór odpowiedniego zawodu i znalezienie dobrej pracy. Jak wielu z nich traci swoje życiowe szanse przez złe wybory, nietrafne decyzje i brak umiejętności wejścia i utrzymania się na rynku pracy? W tej sytuacji pomoc doradców zawodowych lub innych osób zajmujących się doradztwem zawodowym powinna być dostępna na każdym etapie życia człowieka. Coraz częściej, bowiem będzie on zmuszony wielokrotnie zmieniać zawód, uzupełniać kwalifikacje oraz poszukiwać pracy. Ciągłe podnoszenie kwalifikacji i ich zmiana stają się czynnikami na trwale wpisanymi w życiorys zawodowy każdego pracownika. Stąd też ważnym elementem modernizacji systemu edukacji, w tym głównie systemu edukacji zawodowej, staje się wyposażenie uczniów w umiejętności przydatne w podejmowaniu racjonalnych decyzji dotyczących wyboru zawodu, które rzutować będą na dalszy przebieg kariery zawodowej młodego człowieka. Oznacza to konieczność stworzenia takiego systemu doradztwa zawodowego, który zapewni uczniom nie tylko poznanie możliwości zdobycia zawodów oferowanych przez szkoły oraz wymagań, jakie stawiają one kandydatom, ale umożliwi także rozwijanie świadomości własnych uzdolnień, posiadanych umiejętności kwalifikacji i zainteresowań. Ponadto tworzony system doradztwa winien zapewnić poznanie procesu aktywnego poszukiwania pracy, podejmowania decyzji oraz uświadomienie konsekwencji dokonywanych wyborów. Wreszcie powinien stworzyć możliwość kształcenia umiejętności radzenia sobie ze zmianami poprzez rozwijanie umiejętności adaptacyjnych oraz umiejętności wychodzenia naprzeciw nowym sytuacjom i nowym wyzwaniom. Tym wyzwaniom próbuje sprostać Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ). WSDZ stwarza uczniowi realną możliwość zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do odnalezienia swojego miejsca na drodze kariery zawodowej - poznania siebie i własnych predyspozycji zawodowych, zasad rządzących rynkiem pracy, uzyskania informacji o lokalnym rynku pracy, zaplanowania własnej kariery zawodowej.
PODSTAWOWE PRZEPISY PRAWA DOTYCZĄCE DORADZTWA- regulujące kwestie udzielania pomocy w wyborze zawodu, kierunku kształcenia oraz wprowadzające doradztwo zawodowe do szkół: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., Nr 67, poz. 329 ze zm.) zobowiązuje placówki oświatowe do przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz. 1304, Nr 203, poz. 1966, Nr 228, poz. 2258 oraz z 2004 r., Nr 96, poz. 959 i Nr 179, poz. 1845). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U., z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96, z 2003 r. Nr 146, poz. 1416) wprowadzające funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizowanego we współpracy z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003r.w sprawie rodzajów, organizacji oraz sposobu działania publicznych placówek kształcenia ustawicznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego ( Dz. U. z 2003 r. nr 132 poz. 1225) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487). Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010 przyjęta przez Radę Ministrów 8 lipca 2003 r. jako jeden z priorytetów uznaje tworzenie zasobów informacyjnych w zakresie kształcenia ustawicznego i rozwój usług doradczych. FUNKCJONOWANIE WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM W MALANOWIE 1. Osoby wspomagające realizację WSDZ w Malanowie wychowawcy klas bibliotekarze nauczyciele pedagog szkolny rodzice przedstawiciele szkół ponadgimnazjalnych, Poradni Psychologiczno Pedagogicznej 2. Cele Wewnątrzszkolnego Programu Doradztwa Zawodowego.
Celem głównym Programu jest przygotowanie uczniów do trafnego wyboru zawodu i dalszego kierunku kształcenia poprzez pobudzenie uczniów do samopoznania i zdobycie wiedzy niezbędnej do właściwego zaplanowania kariery zawodowej. Wyżej wymieniony cel wykazuje konieczność kształcenia wśród uczniów konkretnych umiejętności i dyspozycji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych. Ponadto cel główny zobowiązuje całą społeczność szkolną do systematycznych oddziaływań wychowawczo doradczych. Cele operacyjne Programu. Uczniowie: (trzeba te cele zapisać jako operacyjne, albo zmienić tytuł) 1. Kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno zawodowego i kontynuacji nauki w szkołach ponadgimnazjalnych. 2. Wyzwalanie własnej aktywności ucznia w kierunku samopoznania, odkrywanie zainteresowań, uzdolnień, rozpoznawanie swego usposobienia i temperamentu pod katem predyspozycji do wykonywania różnych zawodów. 3. Rozwijanie umiejętności samooceny. 4. Wskazanie na znaczenie stanu zdrowia i warunków psychofizycznych w związku z wymaganiami konkretnego zawodu. 5. Wyposażenie uczniów w wiedzę o interesujących ich zawodach, o czynnościach i warunkach pracy dla konkretnego zawodu. 6. Kształtowanie umiejętności określania swoich celów życiowych, mocnych i słabych stron, sprawnego komunikowania, autoprezentacji. 7. Wzmacnianie poczucia wartości przez wyłonienie pozytywnych stron osobowości. Rozwijanie świadomości mobilności zawodowej i pobudzenie aktywności do poszukiwania alternatywnych rozwiązań w różnych sytuacjach zawodowych i życiowych. 8. Kształtowanie właściwej postawy wobec pracy, np. poczucia odpowiedzialności, inicjatywy, punktualności itp. 9. Poznanie form zatrudnienia (umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy-zlecenia). 10. Rozwijanie umiejętności przygotowania i sprawnego pisania listu motywacyjnego, życiorysu zawodowego (CV), kwestionariusza osobowego, listu motywacyjnego. 11. Zdobycie umiejętności przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej. 12. Rozszerzenie zasobu informacji na temat sposobów poszukiwania pracy. 13. Uwrażliwienie rodziców na konieczność udzielania wsparcia i pomocy dzieciom podczas dokonywania wyborów edukacyjnych i zawodowych. 14. Zaznajomienie z aktualną sytuacją na rynku pracy. 15. Zapoznanie uczniów ze strukturą szkolnictwa, wskazanie dróg dalszego kształcenia, przedstawienie warunków przyjęć do konkretnej szkoły. Nauczyciele: (te cele sa operacyjne OK.) 1. Wykorzystują wiedzę nt. ucznia, pomagają w określaniu indywidualnych preferencji. 2. Potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów. 3. Rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje. 4. Wspierają decyzję zawodowo edukacyjną swoich uczniów. 5. Realizują metodami aktywnymi zgodnie z podstawą programową tematy zawodoznawcze.
Rodzice: 1. Są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli doradców. 2. Znają czynniki ważne przy wyborze szkoły i zawodu. 3. Znają ścieżki edukacyjne, ofertę szkół, zasady rekrutacji. 4. Wiedzą gdzie szukać pomocy dla swoich dzieci w sytuacjach trudnych i problemowych. 3. Treści kształcenia I. Rozpoznawanie własnych możliwości zawodowych. 1. Określenie własnych zainteresowań (naukowych, artystycznych, technicznych, społecznych). 2. Uświadomienie własnych uzdolnień. 3. Uznawane wartości ucznia, a konkretne oczekiwania wobec zawodu. 4. Typy osobowości i zbieżne z nimi środowiska pracy. 5. Stan fizyczny i zdrowotny a wybór zawodu. 6. Aspiracje i ambicje zawodowe. II. Świat zawodów 1. Podział zawodów ze względu na dominujące czynności; zawody związane z rzeczami, zawody związane z ludźmi, zawody związane z danymi. 2. Poznajemy zawody - opisy zawodów i ich wymagania. III. Dalsze kształcenie i doskonalenie 1. Struktura kształcenia ponadgimnazjalnego. 2. Podnoszenie i uzupełnianie kwalifikacji w systemie szkolnym i pozaszkolnym. IV. Rynek pracy 1. Lokalny rynek pracy. 2. Prognozy dotyczące zatrudnienia w najbliższych latach - zawody z przyszłością. 4. Formy, metody i techniki realizacji zadań Programu. Poradnictwo indywidualne jest jedną z form wspierania uczniów w rozwoju edukacyjno zawodowym. Podstawowym zadaniem poradnictwa indywidualnego w szkole jest udzielanie pomocy w zakresie określania zdolności i zainteresowań ucznia, wyboru kierunku kształcenia z uwzględnieniem jego predyspozycji psychofizycznych. W roku szkolnym 2013/2014 wszyscy uczniowie klas drugich zostaną objęci indywidualnym poradnictwem zawodowym w wymiarze 2 godzin na ucznia. W ramach tych działań uczniowie będą mogli uzyskać pomoc w zdiagnozowaniu predyspozycji zawodowych poprzez metody testowe. Następnie zostanie im udzielona informacja zwrotna dotycząca interpretacji wyników testu. Ponadto mogą korzystać z rozmów i liczyć na wsparcie pedagoga i doradcy zawodowego w indywidualnych sprawach. Grupowe formy poradnictwa zawodowego odbywają się w ramach realizacji zajęć zawodoznawczych. W roku szkolnym 2013/2014 wszyscy uczniowie klas drugich zostaną objęci zajęciami grupowymi w ramach w ramach projektu Program Rozwoju Ucznia w Gminie Malanów. W 10 grupach zostaną przeprowadzone 10 - godzinne zajęcia zawodoznawcze. Tematyka zajęć zostanie określona w Programie zajęć zawodoznawczych. W trakcie zajęć grupowych uczniowie będą mogli dokonywać samo diagnozy preferencji i
zainteresowań zawodowych adekwatnej do swoich zdolności i umiejętności. Zwrócona zostanie uwaga na odkrywanie zainteresowań, uzdolnień, rozpoznawanie swego usposobienia i temperamentu pod kątem predyspozycji do wykonywania różnych zawodów. Uczniowie zostaną wyposażeni w wiedzę o interesujących ich zawodach, o czynnościach i warunkach pracy dla konkretnego zawodu. Uczestnicy warsztatów będą mogli kształtować umiejętności określania swoich celów życiowych, mocnych i słabych stron, sprawnego komunikowania się, autoprezentacji. Uczniowie zostaną zapoznani ze strukturą szkolnictwa, zostaną wskazane drogi dalszego kształcenia oraz przedstawione warunki przyjęć do konkretnej szkoły. Istotnym aspektem realizacji WSDZ jest współpraca XII Drużyny Harcerskiej Iskry z Przedszkolem w Malanowie. W ramach porozumienia między dyrektorami placówek, młodzież z gimnazjum, zgodnie z harmonogramem, odwiedza przedszkolaków organizując dla nich zabawy i wspólne czytanie. Dzięki temu mogą zapoznać się z pracą przedszkolanki oraz opiekunki dla dzieci. Rozwijają zdolności komunikacji, uczą się cierpliwości i poszerzają własne doświadczenia i zainteresowania. Kolejną formą działań zawodoznawczych jest funkcjonowanie Szkolnego Ośrodka Kariery. Niestety wskutek zmian lokalowych funkcjonowanie SzOKu ogranicza się do możliwości korzystania uczniów z materiałów o tematyce zawodoznawczej. Materiały te znajdują się w szkolnej bibliotece, są to: książki, filmy, przewodniki, broszury, ulotki. Uczniowie mogą również skorzystać ze specjalistycznego oprogramowania - e-szok (dostępny w pracowni komputerowej) jest to program multimedialny zawierający testy psychologiczne, opisy zawodów. Następną formą działań zawodoznawczych jest projekt Mądry wybór dobry zawód. Projekt jest realizowany od kilku lat przez nauczycielki: wiedzy o społeczeństwie i pedagoga szkolnego. W ramach projektu zainteresowani uczniowie przygotowują teczkę zawodoznawczą (portfolio). W takiej teczce zamieszczają wszystkie informacje, jakie uda im się zgromadzić o wybranym zawodzie, np., jakie są wymagania, wykształcenie, warunki pracy i płacy, gdzie można znaleźć zatrudnienie, itd. Najciekawsze teczki zostają oddane do szkolnej biblioteki, gdzie mogą z nich korzystać zainteresowani uczniowie. Ważnym elementem doradztwa zawodowego w naszej szkole jest pomoc udzielana uczniom klas trzecich przy wypełnianiu dokumentów do szkół ponadgimnazjalnych. Od kilku już lat zajmuje się tym biblioteka szkolna. Uczniowie mogą tam pobrać w formie papierowej niezbędne dokumenty oraz uzyskać pomoc przy wypełnianiu dokumentacji. Ponadto bibliotekarze w II semestrze 2013/2014r. na zajęciach w zastępstwie za nieobecnych nauczycieli zorganizują zajęcia dotyczące poszerzenia i przypomnienia im wiadomości dotyczących funkcjonowania szkół ponadgimnazjalnych w najbliższej okolicy. Będą mieli możliwość zapoznania się z aktualną ofertą szkół oraz zostanie omówione Zarządzenie Wielkopolskiego Kuratora Oświaty w sprawie przyjmowania do publicznych gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych na rok szkolny 2013/2014. W roku szkolnym 2013/14 zostaną zorganizowane spotkania uczniów klas III z absolwentami naszego gimnazjum, którzy są na drodze do sukcesu edukacyjno zawodowego. Absolwenci zaprezentują ścieżkę kształcenia, wymagania od kandydata do szkoły oraz określą predyspozycje zawodowe. Przekaz rówieśników będzie autentyczny i świeży. Inne formy pracy zawodoznawczej i doradczej w szkole to: organizowanie wycieczek zawodoznawczych, spotkania diagnostyczne i informacyjne z osobami i instytucjami
wspierającymi szkołę w zakresie preorientacji zawodowej, angażowanie rodziców w pogadanki tematyczne, organizowanie spotkań informacyjnych z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych, realizowanie zagadnień z zakresu orientacji zawodowej na lekcjach wiedzy o społeczeństwie oraz lekcjach wychowawczych. Informacja o ofercie edukacyjnej przekazana uczniom klas III oraz ich rodzicom podczas spotkań z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych oraz z przedstawicieli zakładów pracy. 5. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego 5.1. W ramach pracy z nauczycielami (Radą Pedagogiczną) obejmuje: 1. Utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze statutem szkoły. 2. Określenie priorytetów dotyczących gromadzenia informacji i prowadzenia poradnictwa zawodowego w szkole. 3. Realizację działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej i roli pracownika. 4. Identyfikację potrzeb i dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do zmian na rynku pracy. 5.2. W ramach pracy z wychowawcami obejmuje: 1. Realizację zadań wynikających z programu wychowawczego i programu doradztwa zawodowego w formie pogadanek, rozmów, warsztatów, dyskusji z uczniami, prezentowania materiałów informacyjnych z zakresu orientacji zawodowej itd. 5.3. W ramach pracy z pedagogiem szkolnym obejmuje: 1. Wspomaganie wychowawców, nauczycieli, rodziców i uczniów poprzez udostępnianie wszelkich niezbędnych wychowawcom materiałów typu: kwestionariusze, ankiety, ćwiczenia, karty zainteresowań, przygotowywanie i udostępnianie materiałów informacyjnych z zakresu doradztwa zawodowego i struktury szkolnictwa ponadgimnazjalnego; organizowanie spotkań ze specjalistami oraz reprezentantami różnych zawodów. 5.4. W ramach pracy z bibliotekarzami obejmuje: 1. Gromadzenie i systematyczną aktualizację informacji edukacyjnej i zawodowej w bibliotece szkolnej. 2. Pomoc w wypełnianiu dokumentacji do szkół ponadgimnazjalnych. 5.5. W ramach pracy z rodzicami obejmuje: 1. Prezentację założeń pracy informacyjno - doradczej szkoły na rzecz uczniów. 2. Organizowanie spotkań ze specjalistami, służące wspomaganiu rodziców w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci. 5.6. W ramach pracy z uczniami obejmuje:
1. Poznawanie siebie, zawodów, udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej. 2. Autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych. 3. Analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na rynku pracy. 4. Indywidualną pracę z uczniami mającymi problemy z wyborem szkoły i zawodu. 5. Pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego. 6. Konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów. 7. Pomoc w budowaniu kolejnych etapów rozwoju edukacyjno- zawodowego. 8. Przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych: egzamin, poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, z adaptacją do nowych warunków, bezrobocie. 5.7. Sposoby realizacji działań doradczych Działania doradcze, w ramach WSDZ, realizowane są w ramach: Lekcji wychowawczych Lekcji przedmiotowych Zastępstw doraźnych Zajęć pozalekcyjnych zajęcia zawodoznawcze Wycieczek Indywidualnych porad Działań harcerzy 5.8. Zadania do realizacji działań zawodoznawczych ZADANIE Redagowanie dokumentów aplikacyjnych LEKCJA PRZEDMIOTOWA REALIZUJĄCY J. polski Informatyka Nauczyciele: j. polskiego, informatyki Funkcjonowanie rynku pracy, mechanizmy rynku pracy, bezrobocie Informacja zawodowa: pozyskiwanie i korzystanie z informacji Samozatrudnienie, biznesplan, procedura rejestracyjna, WOS Zajęcia zawodoznawcze (I sem.) WOS Nauczyciele WOS Nauczyciele prowadzący Nauczyciele WOS Prawo pracy WOS Nauczyciele WOS Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych, np. Pedagog szkolny, Godziny z wychowawcą umiejętność radzenia sobie ze wychowawcy klas stresem Praca i kształcenie w UE WOS Nauczyciele WOS Aktywne metody poszukiwania Godziny z wychowawcą pracy Wychowawcy klas Zajęcia z pedagogiem, Pedagog szkolny, Autoprezentacja godzina z wychowawcami, j. polski, projekt dydaktyczny wychowawcy klas, nauczyciele j. polskiego
Samopoznanie, budowanie poczucia własnej wartości, integracja klasy Wycieczki do zakładów pracy, Pomoc w wyborze kierunku kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej uczniom, którzy wymagają specjalistycznego wsparcia, np. ze względu na ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia, poziomu intelektualnego. Gromadzenie i aktualizacja informacji z zakresu doradztwa Godziny z wychowawcami Zajęcia z wychowawcami, zajęcia zawodoznawcze, wyjścia harcerzy do przedszkola Pedagog szkolny, wychowawcy klas Wychowawcy klas, nauczyciele prowadzący, nauczyciel j. polskiego Indywidualna praca pedagoga Pedagog szkolny Zajęcia w bibliotece, informatyka bibliotekarze, nauczyciele informatyki 5.9. Moduły do realizacji na poszczególnym poziomie klas Moduł I Samopoznanie- realizowany w klasie I 1. Zajęcia integracyjne. 2. Uczenie się podstawą zdobywania wiedzy. 3. Komunikacja interpersonalna.. 4. Samopoznanie: mocne i słabe strony, zainteresowania, zdolności, wartości, cechy osobowości. Moduł II Rynek pracy- realizowany w klasie II 1. Informacja zawodowa. 2. Charakterystyka rynku pracy. 3. Zawody przyszłości (kształcenie). 4. Planowanie ścieżki kariery zawodowej. Preferencje zawodowe. Moduł III Aktywne poszukiwanie pracy- realizowany w klasie III 1. Planowanie dalszej ścieżki edukacyjnej. 2. Aktywne metody poszukiwania pracy. Sporządzanie dokumentów aplikacyjnych. 3. Rozmowa kwalifikacyjna. Autoprezentacja. 4. Samo zatrudnienie, jako jeden ze sposobów na aktywizację zawodową. 5. 10. Efekty z działalności WSDZ 1. Uczniowie znają siebie, swoje mocne strony, cechy psychiczne (osobowość). 2. Uczniowie zdobędą informacje o różnych zawodach. 3. Uczniowie będą lepiej przygotowani do wejścia na rynek pracy. 4. Poznają środowisko pracy, zadania i czynności związane z wykonywanymi zawodami.
5. Zdobędą wiedzę na temat wykonywanych zawodów, używanych narzędzi pracy, predyspozycji niezbędnych do wykonywania danego zawodu. 6. Poznają rynek pracy. 7. Uczniowie potrafią efektywnie komunikować się ze sobą. 8. Uczniowie zdobędą umiejętność komunikowania się z ludźmi (przedstawicielami różnych zawodów). 9. Uczniowie potrafią prezentować siebie, jako wykonawcy określonego zawodu. 10. Uczniowie potrafią zaprezentować swoje umiejętności. 11. Uczniowie rozpoznają swoje predyspozycje niezbędne do wykonywania określonych czynności. 12. Uczniowie łatwiej podejmują decyzje o dalszym kształceniu. 13. Uczniowie zdobędą wiedzę o systemie szkolnictwa ponadgimnazjalnego typach i rodzajach szkół. 14. Uczniowie posiadają informacje o zasadach rekrutacji do poszczególnych typów szkół. 15. Uczniowie rozwijają umiejętność komunikowania się z otoczeniem. 16. Uczniowie poszerzają wiedzę zawodoznawczą z zakresu zawodów informatycznych, związanych z biologią. 17. Uczniowie zdobędą wiedzę dotyczącą radzenia sobie w sytuacjach trudnych np. przystosowanie się do nowych warunków pracy. 18. Uczniowie będą dokonywać selekcji informacji związanych z rynkiem pracy. 19. Rodzice i nauczyciele uzyskają pomoc i wsparcie w zakresie wiedzy zawodoznawczej. 20. Rodzice i nauczyciele uzyskają rzetelną informację o rynku pracy, o możliwości kształcenia młodzieży gimnazjalnej.