RZADOWE CENTRUM LEGISLACJI WIGEPREZES Robert Brochocki Warszawa, dnia /3 lutego2015 RCL.DPS.510-8/15 RCL.DPS.511-10/15 MiHISTEKSTWO iid^mcji NARODOWEJ I I^NCEL/iRrAGLOWIA Wpi, 2015-02- 1 6 ''Podpi< Pani Joanna Berdzik RPW/11092/2015 F 0ata:2015-02-16 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Odpowiadaj^c na pismo z dnia 22 stycznia 2015 r. nr DJE.WPNT.4083.6.2015, Rz^dowe Centrum Legislacji uprzejmie informuje, ze do projektow: 1) uchwaly Rady Ministrow w sprawie ustanowienia Rz^dowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkoly podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoty muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj^ czytelnictwa wsrod dzieci i miodziezy - Ksi^zki naszych marzen" oraz 2) rozporz^dzenia Rady Ministrow w sprawie szczegolowych warunkow, form i trybu realizacji Rz^dowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkojy podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoly muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj? czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy - Ksi4zki naszych marzen" zglasza nast^puj^ce uwagi. I. Do projektu uchwaly Rady Ministrow w sprawie ustanowienia Rz^dowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkoly podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoly muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj^ czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy - Ksiqzki naszych marzen": 1. Uporz^dkowania i doprecyzowania wymagaj^ postanowienia projektu programu rz^dowego dotycz^ce form i zasad udzielania wsparcia fmansowego na zakup ksi^zek do
bibliotek szkolnych. Zalozeniem programu jest obj^ci.e wsparciem finansowym szkol podstawowych i ogolnoksztaic^cych szkoi muzycznych I stopnia, prowadzonych przez wszystkie organy prowadz^ce - jednostki samorz^du terytorialnego, osoby prawne inne niz jednostki samorz^du terytorialnego, osoby fizyczne oraz ministra wlasciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (np. akapit pierwszy w cz^sci VI na str. 2, w cz^sci X akapit pierwszy na str. 4 i kalkulacja kosztow na str. 5, czy cz^sc IX na str. 4 projektu programu). W zaleznosci od rodzaju organu prowadzqcego rozna jest jednak forma udzielenia wsparcia. W przypadku jednostek samorz^du terytorialnego, osob prawnych innych niz jednostki samorz^du terytorialnego oraz osob fizycznych wsparcie finansowe ma bye udzielane przez wojewod^ w formie dotacji celowej, natomiast w przypadku ministra wlasciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego - w formie dofmansowania, ktore nast^pi przez zwi^kszenie plana wydatkow cz^sci budzetu panstwa, ktorej dysponentem jest ten minister. Podstaw^ udzielenia przez wojewod^ dotacji celowej ma bye przy tym - jak wynika z projektu rozporz^dzenia Rady Ministrow w sprawie szczegolowych warunkow, form i trybu realizacji Rz^dowego programu wspierania w2015 r. organow prowadz^cych szkoly podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoiy muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj? czytelnictwa wsrod dzieci i mtodziezy -,,Ksiqzki naszych marzen" ( 10 ust. 1-3) - umowa o udzielenie dotacji, zawarta mi^dzy wojewod^ a organem prowadz^cym zgodnie z art. 150 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fmansach publicznych (Dz. U. z2013 r. poz. 885, z pozn. zm.). Tymczasem postanowienia w tym zakresie zawarte w projekcie programu nie przedstawiaj^ w sposob precyzyjny zasad jego realizacji, niepelne, rozproszone, zawieraj^ powtorzenia, a takze stwierdzenia budz^ce w^tpliwosci. Przykladowo - w zakresie formy udzielenia wsparcia kilkakrotnie ogolnie stwierdza si? w projekcie programu, ze organ prowadz^cy szkol?, a wi^c takze minister wiasciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, otrzymuje na ten eel dotacj? (np. tresc pkt 1 w cz^sci V na str. 2, czy akapit pierwszy na str. 3), a jednoczesnie w odniesieniu do wymienionego ministra przewiduje si? odr?bny mechanizm fmasowania (np. akapity drugi i trzeci na str. 6, czy pkt 2 w cz^sci XII na str. 7), w cz^sci XI dotycz^cej zasad udzielania wsparcia fmansowego (str. 6 i 7) brak jest postanowien dotycz^cych szkol prowadzonych przez ministra wlasciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, natomiast akapit czwarty na str. 6 zawiera budz^ce zastrzezenia stwierdzenie, ze wsparcie finansowe jest przekazywane w terminie 14 dni od dnia wydania przez wojewod? decyzji 0 udzieleniu organowi prowadz^cemu wsparcia fmansowego", i ktory pozostaje przy tym w sprzecznosci z rozwi^zaniami przewidzianymi w 10 ust. 1-3 projektu rozporz^dzenia. 2
2. W cz^sci XI (str. 6 i 7) brak jest okreslenia zakresu danych, jakie powiriien zawierac skladany do wojewody wniosek organu prowadz^cego o udzielenie wsparcia fmansowego. Rozwi^zanie takie przewidziano dla wniosku dyrektora szkoly (pkt 1. w cz^sci XI), ktory ma bye przy tym weryfikowany przez organ prowadz^cy pod wzgl^dem formalnym (cz^sc X akapit przedostatni na str. 5). Tymczasem to wniosek organu prowadz^cego, sporz^dzony na podstawie wnioskow dyrektorow szkol (cz^sc X akapit ostatni na str. 5 i cz^sc XI pkt 4 na str. 6), b^dzie dla wojewody podstaw^ do udzielenia wsparcia fmansowego. Co wi^cej - w swietle projektu rozporzgdzenia Rady Ministrow w sprawie szczegolowych warunkow, form i trybu realizacji Rz^dowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkoly podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoly muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj^ czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy - Ksi^zki naszych marzen" - wniosek organu prowadz^cego b^dzie weryfikowany pod wzgl^dem formalnym przez zespoi powolany przez wojewody ( 7 ust. 1 projektu rozporz^dzenia), jednak rowniez projekt rozporzqdzenia nie okresla tresci tego wniosku. Dodac nalezy, ze zasad^ weryfikacji wnioskow organow prowadz^cych skladanych do wojewody, ktora jest decyduj^ca dla przyznania wsparcia fmansowego, nalezy przewidziec w projekcie programu. 3. Projekt programu przewiduje okreslpne obowi^ki dla szkol, ktore otrzymaly wsparcie fmansowe (akapit pierwszy na str. 4), okresla tryb skladania przez dyrektora szkoly wniosku o udzielenie wsparcia fmansowego na zakup ksi^ek do bibliotek szkolnych, ktory ma bye skladany z inicjatywy wlasnej dyrektora szkoly albo na wniosek rady pedagogicznej, rady rodzicow lub rady szkoly (akapit trzeci od doiu na str. 5), obowi^zek skladania przez organy prowadz^ce szkoly sprawozdari dotycz^cych programu rz^dowego (cz^sc XIII akapit pierwszy na str. 7) oraz obowi^zek szkol i organow prowadz^cych do wypelniania, drogq elektroniczn^, ankiet dotyczqcych realizacji programu na z^danie ministra wlasciwego do spraw oswiaty i wychowania (cz^sc XIII akapit ostatni na str. 8). Jednoczesnie wymienione obowi^zki nie zostaly uwzgl^dnione w projekcie rozporz^dzenia Rady Ministrow w sprawie szczegolowych warunkow, form i trybu realizacji Rzqdowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkoly podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoly muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj^ czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy - Ksi4zki naszych marzen". Nalezy w zwi^zku z tym zauwazyc, ze postanowienia programu rz^dowego, ktory jest ustalany w drodze uchwaly Rady Ministrow i nie jest aktem prawnym powszechnie obowi^zuj^cym, nie b?d^ dla szkol i organow prowadz^cych wi^^ce. Zrodlem obowi^zkow dla tych podmiotow b^dzie wydane w zwi^zku z przyj^ciem tego 3
programu rozporz^dzenie Rady Ministrow, o ktorym wyzej mowa. Jezeli wi?c szkbly i organy prowadzqce rnaj^ realizowac wymieriione wyzej obowi^ki, powinny one zostac przewidziane w projektowanym rozporz^dzeniu. 4. W^tpliwosci budzi przewidziane w cz?sci X w akapicie ostatnim na str. 6 zadanie organu prowadz^cego polegaj^ce na nadzorowaniu sposobu wykorzystywania zakupionych w ramach programu ksi^zek do bibliotek szkolnych. Jest niejasne, co dokladnie nalezy rozumiec przez nadzorowanie sposobu wykorzystywania" ksi^zek zakupionych do biblioteki w ramach programu, ktore - tak jak inne ksi^zki nalez^ce do ksi^gozbioru bibliotecznego - po prostu wypozyczane uczniom, oraz jakie dzialania w ramach tego nadzoru mialyby bye przez organ prowadz^cy podejmowane. 5. Uzupelnienia wymaga uzasadnienie projektu uchwaly. Zawarto w nim informacje dotycz^ce stanu czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy, roll bibliotek szkolnych, tresci podstawy programowej ksztalcenia ogolnego dla szkoiy podstawowej oraz zadah nauczycieli, calkowicie pomini^to natomiast kwestie zwi^ane z rozwi^zaniami przyj^tymi w projektowanym programie. II. Do projektu rozporz^dzenia Rady Ministrow w sprawie szczegolowych warunkow, form i trybu realizacji Rz^dowego programu wspierania w 2015 r. organow prowadz^cych szkoiy podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkojy muzyczne I stopnia w zakresie rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj? czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy - Ksi^zki naszych marzeh": I. W 1 projektu, okreslaj^cym zakres spraw regulowanych rozporzqdzeniem, przewidziane zostaly kwestie, ktore w dalszych przepisach projektu nie wyst^puj^. Zgodnie z 1 pkt 1 - rozporzqdzenie ma okreslac formy i zakres fmansowego wspierania organow prowadz^cych szkoiy podstawowe i ogolnoksztalc^ce szkoiy muzyczne I stopnia w celu rozwijania zainteresowan uczniow przez promocj? czytelnictwa wsrod dzieci i mlodziezy, w tym wspomaganie organow prowadz^cych szkoiy w realizacji przedsi?wzi?c w tym obszarze, realizowanego na podstawie projektowanego programu rz^dowego. Nalezy zauwazyc, ze poza udzielaniem organom prowadz^cym wsparcia finansowego na zakup ksi^zek do bibliotek szkolnych w prowadzonych przez nie szkolach, projekt rozporz^dzenia nie przewiduje zadnego innego wspomagania organow prowadz^cych w realizacji wymienionych przedsi?wzi?c. Zgodnie zas z 1 pkt 3 i 4 projektu rozporz^dzenie ma okreslac szczegolowe kryteria weryfikacji wnioskow organow prowadz^cych o udzielenie wsparcia fmansowego oraz zakres informacji, jakie powinien zawierac ten wniosek. Projekt rozporz^dzenia nie zawiera jednak uregulowah w tym 4
zakresie. W 6 ust. 1 projektu, ktory- dotyczy wniosku skladanego przez organ prowadz^cy, brak jest postanowienia dotycz^cego informacji podawanych we wniosku. Dane, jakie powinien zawierac wtiipsek,- okreslone zostaly tylko w 6 ust. 2, tj, dla wniosku skladanego przez dyrektora szkoly do organu prowadz^cego. Rozporz^dzenie powinno okreslac dane, jakie zawieraj^ zarowno wniosek dyrektora szkoly, jak i wniosek organu prowadz^cego. Odnosnie do szczegolowych kryteriow weryfikacji wnioskow organow prowadz^cych stwierdzic nalezy, ze w 7 ust. 1 mowa jest jedynie o weryfikacji tych wnioskow pod wzgl^dem formalnym, a wi^c ich ocen^ pod k^tem danych w nich zawartych, co trudno jednak uznac za okreslenie szczegolowych kryteriow weryfikacji wnioskow (wbrew przedstawionemu w tym zakresie wyjasnieniu w uzasadnieniu projektu - str. 2 akapit ostatni). 2. W 3 ust. 2 wymaga doprecyzowania, ze udzielenie wsparcia fmansowego w formie dotacji dotyczy organow prowadz^cych, o ktorych mowa w 3 ust. 1 pkt 1-3, natomiast w przypadku prowadz^cego ogolnoksztalc^ce szkoly artystyczne I stopnia ministra wlasciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego wsparcie fmansowe nast^puje w postaci dofinansowania. Doprecyzowania w tym zakresie wymagajq takze dalsze przepisy projektu (np. 6, czy 10 ust. 1). Poprawienia wymaga tez uzasadnienie projektu, ktore bt^dnie stwierdza, ze minister wlasciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego otrzyma wsparcie fmansowe w formie dotacji celowej (akapit ostatni na str. 1 uzasadnienia). 3. W 6 nalezy okreslic termin zlozenia przez dyrektora szkoly do organu prowadzqeego wniosku dotycz^cego udzielenia wsparcia fmansowego na zakup ksi^zek do biblioteki szkolnej. 4. Przepis 9 ust. 1 przewiduje, ze podejmujqcy decyzj^ o udzieleniu organowi prowadz^cemu wsparcia fmansowego wojewoda wskazuje szkoly, ktore powinny otrzymac srodki budzetu pahstwa w ramach tego wsparcia, co sugeruje, ze nie wszystkie szkoly, ktore po weryfikacji formalnej wniosku organu prowadz^cego przez zespol powolany przez wojewody ( 7 ust. 1) znalazly si^ w wykazie szkol zakwalifikowanych do udzielenia wsparcia fmansowego ( 8), otrzymaj^ srodki budzetu pahstwa na zakup ksiqzek do biblioteki szkolnej. Podobnie w przypadku szkol prowadzonych przez ministra wlasciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego - minister ten mialby wskazac szkoly, ktore powinny otrzymac wsparcie (w tym przypadku projekt niescisle przewiduje, ze wymieniony minister podejmuje decyzj^ o udzieleniu wsparcia organom prowadz^cym szkoly, bo chodzi o szkoly, ktore sam prowadzi). Nalezy zauwazyc, ze z projektu programu oraz informacji zawartych w uzasadnieniu projektu rozporz^dzenia wynika, ze srodki 5
powinria otrzymac kazda szkola, ktora o to wyst^pi i ktora po weryfikacji formalnej znajdzie si? w wykazie szkol zakwalifikowanych do udzielenia wsparcia fmansowego (np. ocena skutkow regulacji - pkt 6, w ktorym kalkulacja srodkow przeznaczonych na realizacj? programu uwzgl?dnia wszystkie funkcjonuj^ce szkoiy i maksymalnq kwot? wparcia, jak^ moze otrzymac szkola, w zaleznosci od jej wielkosci, oraz akapit drugi w pkt 11). Bior^c pod uwag? charakter i zakres powyzszych uwag, szczegolowe poprawki legislacyjne i redakcyjne do projektow mog^ zostac przekazane po ustaleniu ostatecznej tresci merytorycznej projektow. 2 fpo<ja^'c6u^'^ Spraw? prowadzi Elzbieta Kulesza.