Szanowni Państwo, przekazujemy w Państwa ręce kolejny numer miesięcznika Poradnik Leasingobiorcy, wydawanego przez Agencję Leasingu i Finansów Sp. z o.o. Wydawnictwo ma na celu przybliżenie czytelnikom finansowych, prawnych i podatkowych aspektów leasingu, jako jednej z najbardziej popularnych metod finansowania potrzeb inwestycyjnych. W Poradniku omawiamy najważniejsze i najbardziej aktualne zagadnienia dotyczące umowy leasingu. Każdy numer Poradnika poświęcony jest jednemu tematowi, znajdują się w nim praktyczne przykłady i rozwiązania problemów prawnych, komentarze i porady. Całość wzbogacana jest o orzecznictwo oraz interpretacje urzędów i instytucji. Liczymy na to, że Poradnik będzie dla Państwa nośnikiem praktycznej wiedzy o skutkach finansowych, prawnych i podatkowych zawarcia umowy leasingu oraz o sposobach rozwiązywania problemów mogących pojawić się w toku jej realizacji. Pragnąc sprostać Państwa oczekiwaniom, oczekujemy na opinie i propozycje tematów, o których chcielibyście Państwo przeczytać w następnych wydaniach Poradnika Leasingobiorcy. Zapraszamy do całkowicie bezpłatnej prenumeraty elektronicznego wydania Poradnika. Aby zapisać się do listy wysyłkowej należy wysłać e-mail zatytułowany Newsletter pod adres pr@alif.pl. Numery archiwalne można pobrać z www.alif.pl. W bieżącym wydaniu polecamy opracowanie Wypowiedzenie umowy leasingu. Zespół ALiF W następnych numerach: Leasing czy kredyt, Leasing nieruchomości, Strona 1
Wypowiedzenie umowy leasingu z winy Korzystającego Umowa leasingu może być zawarta wyłącznie na czas oznaczony i wygasa z chwilą upływu terminu w niej wskazanego. Umowa ta może jednak wygasnąć wcześniej, w szczególności na skutek wypowiedzenia dokonanego przez Finansującego. Katalog okoliczności, w jakich możliwe jest wypowiedzenie umowy leasingu, określają: sama umowa (ogólne warunki umowy leasingu) oraz przepisy prawa. Okolicznością upoważniającą Finansującego do wypowiedzenia umowy leasingu jest między innymi niewykonanie przez Korzystającego podstawowego obowiązku z niej wynikającego, a więc zwłoka w terminowej zapłacie co najmniej jednej raty leasingowej, pomimo wyznaczenia przez Finansującego dodatkowego terminu do zapłaty. Ponadto Finansujący ma prawo wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli: Korzystający nie utrzymuje przedmiotu leasingu w należytym stanie lub używa przedmiotu leasingu w sposób inny niż określony w umowie, Korzystający dokonuje zmian w przedmiocie leasingu bez zgody Finansującego i nie usuwa tych zmian na jego żądanie, Korzystający oddaje przedmiot leasingu do używania osobie trzeciej bez zgody Finansującego. Rozliczenia między Finansującym a Korzystającym Kodeks cywilny stanowi, że w razie wypowiedzenia przez Finansującego umowy na skutek okoliczności, za które Korzystający ponosi odpowiedzialność, Finansujący jest uprawniony do żądania od Korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat. Należności Finansującego powinny jednak zostać pomniejszone o korzyści, jakie uzyska w wyniku otrzymania zapłaty przed umówionym terminem oraz na skutek wcześniejszego wygaśnięcia umowy leasingu. Szczegółowe zasady wzajemnych rozliczeń na wypadek wypowiedzenia umowy leasingu przez Finansującego zależą również od woli Stron i zwykle są uregulowane w ogólnych warunkach umowy leasingu. Przyjęło się, że niezapłacone raty, należne Finansującemu z chwilą rozwiązania umowy leasingu wskutek jej wypowiedzenia z przyczyn, za które odpowiada Korzystający, ulegają pomniejszeniu o: wartość zwracanego przedmiotu leasingu, oraz dyskonto. Takie podejście, potwierdzone zostało orzecznictwem (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2010 r. sygn. I CSK 216/09 i z dnia 9 września 2010 r. sygn. I CSK 641/09), Podejście to zakłada, że korzyść uzyskana przez Finansującego wskutek rozwiązania umowy leasingu wynika głównie: z odzyskania przez Finansującego przedmiotu leasingu i możliwości dysponowania nim (na wartość przedmiotu leasingu w chwili jego zwrotu wpływa w szczególności jego stan), oraz z faktu, że z chwilą rozwiązania umowy leasingu odpada po stronie Finansującego obowiązek kredytowania Korzystającego oraz ryzyko jego niewypłacalności. Stąd Korzystający powinien być uprawniony do pomniejszenia świadczenia na rzecz Finansującego (sumy niezapłaconych rat) o ustalone dyskonto. Niezależnie od powyższego istnieje pogląd (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2010 r. sygn. V CSK 4/2010), że zobowiązanie Korzystającego wobec Finansującego, wynikające z wypowiedzenia umowy, powinno również podlegać obniżeniu o wszelkie korzyści ekonomiczne, które finansujący uzyska w wyniku przedterminowego rozwiązania umowy, w tym również raty leasingowe Strona 2
uzyskane z nowej umowy leasingu obejmującej ten sam przedmiot. Cofnięcie wypowiedzenia przez Finansującego Przypadki, kiedy na skutek braku płatności przez Korzystającego dochodzi do wypowiedzenia umowy leasingu zdarzają się często. Takie działania Finansujących zwykle wpływają mobilizująco na Korzystających, którzy regulując zaległe należności wyrażają wolę kontynuacji leasingu na dotychczasowych warunkach. W przypadku zgody Finansującego może dojść do zawarcia między Stronami porozumienia o cofnięciu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy leasingu. Podstawę prawną czynności wznowienia umowy leasingowej stanowią przepisy kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, uznaje się za złożone, z chwilą gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Natomiast odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Wyrażona wcześniej wątpliwość skutkuje koniecznością każdorazowej weryfikacji, czy w momencie cofnięcia przez Finansującego oświadczenia o wypowiedzeniu umowa leasingu spełnia przesłanki uznania jej za umowę leasingu na gruncie prawa podatkowego. Na gruncie prawa cywilnego skuteczne odwołanie oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy leasingu jest równoznaczne z sytuacją, w której wcześniejsze oświadczenie woli nigdy nie zostało złożone. Skoro uznajemy, że nie doszło w sensie prawnym do wypowiedzenia umowy leasingu, to również na gruncie podatkowym można założyć, że nie miało miejsca rozwiązanie umowy leasingu, a leasing jest kontynuowany przez Korzystającego na dotychczasowych warunkach. Stanowisko to zostało potwierdzone przez (Naczelnika Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu (23-03-2006, PP/443-119/05) r. (eg) Przyjmuje się, że, za zgodą Korzystającego, dopuszczalne jest późniejsze odwołanie przez Finansującego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy leasingu. Dla wznowienia umowy leasingu konieczne jest więc porozumienie, w którym znajdą się oświadczenia: Finansującego (o cofnięciu wypowiedzenia) oraz Korzystającego (o wyrażeniu zgodny na cofnięcie wypowiedzenia). Można spotkać się z wątpliwościami, czy cofnięcie wypowiedzenia jest skuteczne również na gruncie prawa podatkowego. Jest to istotne o tyle, że w przypadku uznania dla celów podatkowych, że od momentu zawarcia porozumienia o cofnięciu wypowiedzenia mamy do czynienia z nową umową leasingu, zachowanie przez strony pierwotnie ustalonych warunków (w szczególnosci czas trwania umowy) może skutkować uznaniem umowy przez organa skarbowe za umowę najmu lub dzierżawy. Taka decyzja organów skarbowych wiąże się z utratą preferencji podatkowych (dotyczących wykupu przedmiotu leasingu czy możliwości zaliczania opłat leasingowych w całości do kup). Strona 3
Interpretacje indywidualne Jak widać przepisy prawa podatkowego w omawianej kwestii są sformułowane w sposób wciąż powodujący liczne rozbieżności interpretacyjne i wątpliwości co do ich prawidłowego zastosowania. W każdym przypadku pomocne mogą być zatem indywidualne interpretacje podatkowe. Na skutek uzyskania interpretacji, wnioskodawca uzyskuje bowiem pewność, że o ile postąpi w sposób zgodny z uzyskaną interpretacją, organ podatkowy nie uzna w przyszłości jego podstępowania za nieprawidłowe (co do zasady zastosowanie się do interpretacji nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował), a tym samym podatnik uniknie kary, korekty podatku oraz odsetek za zwłokę. Jak wystąpić o interpretację indywidualną? Klauzula: Treść artykułu nie stanowi informacji o stanie obowiązującego prawa, opinii ani porady prawnej czy też oficjalnego stanowiska ALiF w jakiejkolwiek sprawie i nie może być podstawą do podjęcia jakiejkolwiek decyzji biznesowej. Treść artykułu stanowi wyłącznie odzwierciedlenie poglądów autorów i autorzy zastrzegają prawo do zmiany tekstów oraz poglądów w nich wyrażonych. ALiF ani autorzy poszczególnych tekstów nie odpowiadają za treść artykułów w zakresie, w jakim osoby trzecie mogłyby doznać szkody, biorąc za podstawę swych działań (lub braku działań) treści zamieszczone w prezentowanych artykułach. Warto skorzystać z poradnika wydanego przez MF Masz wątpliwości podatkowe? Skorzystaj z pomocy fachowców (http://www.mf.gov.pl/_files_/podatki/broszury_informacyjn e/faq_ord-in_2011_www.pdf) Strona 4
Agencja Leasingu i Finansów Sp. z o.o. jest firmą zajmującą się doradztwem finansowym dla klientów korporacyjnych i indywidualnych w zakresie leasingu ruchomości i nieruchomości oraz kredytów inwestycyjnych i hipotecznych Działamy w ścisłej współpracy z ponad 25 instytucjami finansowymi (banki i firmy leasingowe) i wspólnie z nimi tworzymy rozwiązania pozwalające pozyskać środki na finansowanie inwestycji naszych klientów. Wspieramy klientów w całym procesie wyboru sposobu finansowania: od analizy potrzeb poprzez ocenę bieżącej sytuacji materialnej po przedstawienie Im optymalnej oferty finansowej dostępnej na rynku. Dział Interwencji i Reklamacji ALiF ma za zadanie pomoc Klientom w bieżącej obsłudze umów leasingowych i kredytowych. Służymy pomocą w toku: realizacji (interpretacja zapisów, weryfikacja prawidłowości stosowania), restrukturyzacji (optymalizacja kosztów, minimalizowanie ryzyka) i zakończenia (wygaśnięcie, rozwiązanie, wypowiedzenie) umów leasingowych czy kredytowych. Doradzamy w procesie wyboru sposobu ubezpieczenia i likwidacji szkód zaistniałych w przedmiocie leasingu lub kredytowania. Na życzenie klientów reprezentujemy Ich w sporach z instytucjami finansującymi. Zapraszamy na naszą stronę www.alif.pl, gdzie znajdziecie Państwo szczegółowe informacje dotyczące naszej firmy i szczegóły oferty. Agencja Leasingu i Finansów Sp. z o. o. ul. Piłsudskiego 13, lok 503, 50-048 Wrocław tel. + 48 71/ 77 19 100, biuro@alif.pl, www.alif.pl Strona 5