NARZĘDZIA KOMUNIKACJI NAUKOWEJ SZKOLENIA DLA MŁODYCH BADACZY
1 WPROWADZENIE Zmiany zachodzące we współczesnej nauce polskiej są efektem realizacji programów Komisji Europejskiej (KE) oraz restrukturyzacji podjętej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). Ideą wdrażanego przez KE programu Horyzont 2020 jest innowacyjność i optymalizacja współpracy środowisk naukowych i biznesowych. MNiSW w Strategii rozwoju nauki w Polsce do 2015 roku deklaruje, oprócz celów komplementarnych z założeniami KE, także komercjalizację wyników badań polskich naukowców w kraju i zagranicą. CEL SZKOLEŃ Ideą szkoleń jest wyjście naprzeciw aktualnym potrzebom polskiego środowiska naukowego oraz zgodność z dokumentami strategicznymi MNiSW i KE. Nadrzędnym celem jest zaś pomoc uczestnikom szkoleń w rozwinięciu praktycznych umiejętności: innowacyjnych (z zakresu wykorzystania nowoczesnych narzędzi statystycznych i zarządzania wiedzą przy projektowaniu badań oraz przy tworzeniu artykułów i prezentacji), optymalizacyjnych (z zakresu psychologii komunikacji i wizualnych aspektów prezentowania wyników badań naukowych), komercjalizacyjnych (z zakresu przygotowania artykułów naukowych pod kątem ich publikowania w zagranicznych periodykach naukowych i B+R). ROZWIJAMY INNOWACYJNE Z zakresu wykorzystania nowoczesnych narzędzi statystycznych i zarządzania wiedzą przy projektowaniu badań oraz przy tworzeniu artykułów i prezentacji. OPTYMALIZACYJNE Z zakresu psychologicznych oraz poligraficznych aspektów prezentowania wyników badań naukowych KOMERCJALIZACYJNE Z zakresu przygotowania artykułów naukowych pod kątem ich publikowania w zagranicznych periodykach naukowych i B+R. ODBIORCY Adresatami szkoleń wspierających działalność naukową młodych badaczy są: uczestnicy studiów magisterskich i doktoranckich, osoby rozpoczynające karierę naukową, młodzi badacze. Projekt Nauka. Fundacja na rzecz promocji nauki polskiej KRS: 0000394728 REGON: 021685651 NIP: 8943031662 ul. Gwarecka 8/12 54-143 Wrocław projekt-nauka.com biuro@projekt-nauka.com tel. 607 819 525
2 FORMA SZKOLEŃ Metodologia szkoleń została opracowana zgodnie z wytycznymi Ram kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego MNiSW. Program składa się z 5 modułów (każdy trwa jeden dzień), które można konfigurować w zależności od potrzeb uczestników. Szkolenia mają formę zajęć praktycznych poprzedzonych prezentacją teoretyczną. Do ich przeprowadzenia wykorzystane zostaną narzędzia multimedialne i oprogramowanie (dostarczane przez organizatora). ORGANIZATOR Szkolenia wspierające działalność naukową młodych badaczy zostały przygotowane przez Projekt Nauka. Fundację na rzecz promocji nauki polskiej. Projekt Nauka jest to interdyscyplinarna instytucja NGO powołana do wspierania działań naukowców. Do pracy przy tworzeniu programu zajęć i do fazy realizacji szkoleń zaproszeni zostali uznani w kraju badacze komunikacji społecznej, specjaliści z zakresu R+D, poligrafii oraz trenerzy-psychologowie. Efektem działań tego zespołu fachowców jest nowoczesny, użyteczny i unikalny na skalę kraju cykl szkoleń. KONTAKT Z ORGANIZATOREM SZKOLEŃ Projekt Nauka. Fundacja na rzecz promocji nauki polskiej ul. Gwarecka 8/12 54-143 Wrocław biuro@projekt-nauka.com tel. 607 819 525
3 MODUŁ I JAK PISAĆ, ŻEBY NAS PUBLIKOWANO, GDZIE PUBLIKOWAĆ, ŻEBY NAS CZYTANO? 9.00-10.00 Jak pisać, żeby nas publikowano? 1. Cechy artykułu naukowego i korzyści z publikowania artykułów naukowych. 2. Jak zacząć pisać artykuł naukowy konieczność uporządkowania myśli (checklista). 3. Typy artykułów naukowych oraz ich zalecana struktura budowy (artykuł redakcyjny, oryginalny, poglądowy, kazuistyczny, list do redakcji, sprawozdanie itd.). 10.00-12.00 Omówienie poszczególnych elementów artykułu: 1. Tytuł etykieta artykułu naukowego (poprawne formułowanie tytułu, dostępność dla wyszukiwarek). 2. Imiona i nazwiska autorów problemy z zapisem w językach narodowych. 3. Właściwy zapis ośrodków naukowych. 4. Przygotowanie streszczenia w językach polskim i angielskim, prawidłowa budowa streszczenia strukturalnego. 5. Słowa kluczowe standaryzacja, tezaurusy. 6. Struktura i prawidłowe konstruowanie tekstu głównego. 7. Piśmiennictwo style formatowania, elektroniczne narzędzia porządkujące. 8. Zasady formatowania tabel, właściwe przygotowanie materiału ilustracyjnego. 9. Elementy dodatkowe źródła finansowania, konflikt interesów, prawa autorskie itp. W trakcie zajęć uczestnicy poznają zasady prawidłowego konstruowania artykułów naukowych, dowiedzą się także, w jaki sposób opublikować swoje badania we właściwym czasopiśmie. Podczas warsztatów uczestnicy będą ćwiczyć m.in. wykorzystywanie checklisty, tezaurusów, słów kluczowych, dowiedzą się, jak prawidłowo formatować piśmiennictwo, a także jak napisać prawidłowy cover letter. Uczestnicy będą potrafili napisać artykuł zgodny z międzynarodowymi wytycznymi i nauczą się, jak skutecznie przesyłać pracę do publikacji. 12.00-13.00 Specyfika języka artykułów naukowych stylistyka, logika, najczęściej popełniane błędy. 13.00-13.15 13.15-15.00 Przesyłanie prac do publikacji, komunikacja z Redakcją i Wydawcą: 1. Jak wybrać właściwe czasopismo? 2. Co zrobić, aby nie zostać odrzuconym (cover letter, regulaminy). 3. Systemy wydawnicze jak korzystać z elektronicznych systemów przesyłania artykułów? Andrzej Goworski
4 MODUŁ II OCENA DOROBKU NAUKOWEGO I MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE Uczestnicy zapoznają się z wiedzą z zakresu: naukoznawstwa, komunikologii, bibliometrii, informacji naukowej i socjologii nauki. 9:00-11:45 Strategie awansu naukowego. Dorobek publikacyjny cytowania, wskaźniki, listy czasopism: 1. Czy można metodą ilościową ocenić pracę naukowca? 2. Rola biblio- i webometrii w polskim systemie naukowym. 3. Czy pracownik powinien zbierać punkty? Kryteria czy wymogi habilitacji. 4. Elementy oceny habilitanta w zakresie dorobku publikacyjnego: Wskaźniki bibliometryczne, Impact Factor, indeks Hirscha, Liczba cytowań, h5-index. 5. Jak czytać" listę czasopism punktowanych? 6. Gdzie publikować? Open Access i bazy otwartych publikacji. 11:45-12:00 12:00-15:00 Google Scholar jako ekosystem: 1. Publish or Perish jako podstawowe narzędzie. 2. Google Scholar jako zaawansowana wyszukiwarka. 3. Profil autora i automatyczne zliczanie wskaźników. 4. Jak wykorzystać repozytorium do zwiększenia widoczności swoich prac. Osoby biorące udział w szkoleniu przećwiczą wyliczanie wskaźników bibliometrycznych, zapoznają się z arkanami czasopiśmiennictwa naukowego oraz prześledzą sposoby promowania dokonań naukowych w oparciu o internetowe narzędzia. Uwypuklona także zostanie wspólnototwórcza funkcja mediów społecznych. Uczestnicy warsztatów będą umieli korzystać z wybranych narzędzi bibliometrycznych. Ponadto będą mieli świadomość użyteczności mediów społecznych w służbie nauki. Media społecznościowe w służbie nauki: 1. Trzy obszary pracy naukowej: badania, dydaktyka, popularyzacja. 2. Narzędzia dedykowane akademikom akademickie serwisy naukowe. 3. Twitter i blogi naukowe. dr Emanuel Kulczycki
5 MODUŁ III NARZĘDZIA ORGANIZUJĄCE WIEDZĘ 9:00-9:30 Wprowadzenie do programów bibliograficznych: 1. Ogólne omówienie funkcji programów. 2. Przegląd najważniejszych aplikacji płatnych i darmowych. 3. Porównanie możliwości i ocena przydatności dla polskiego użytkownika. 9:30-10:00 Wybrane narzędzia komercyjne: 1. Historia oraz ogólne omówienie najważniejszych funkcji i interfejsu programu. 10:00-11:30 Edytor bibliograficzny: 1. Tworzenie projektu. 2. Wprowadzanie nowych tytułów; edycja wpisów. 3. Widok Podglądu. 4. Importowanie danych. 5. Dodawanie plików PDF. 6. Wyszukiwanie danych w katalogach i bazach. 7. Eksport danych. 11:30-12:30 Współpraca Citavi z procesorami tekstu: 1. Style cytowania i ich stosowanie. 2. Wtyczka do Worda. 3. Używanie funkcji Asystent publikacji. 4. Praca z modułem Formatowanie publikacji. W trakcie zajęć uczestnicy poznają rynek oprogramowania mogącego służyć młodym badaczom podczas ich pracy naukowej. Uczestnicy zajęć będą ćwiczyć korzystanie z jednego z najlepszych płatnych programów do zarządzania wiedzą na rynku, a także skonfrontują to narzędzie z najlepszymi programami open source. Przetestują także sposoby organizowania piśmiennictwa naukowego, importowania go między programami, rozróżniania poszczególnych stylów bibliograficznych, a także tworzenia nowych. W efekcie zajęć uczestnicy będą potrafili wybrać najlepsze dla siebie nowoczesne narzędzia pracy i używać ich podczas opracowywania wyników swoich badań naukowych. 12:30-13:00 13:00-15:00 Organizator wiedzy: 1. Tworzenia kategorii i podkategorii, dodawanie słów kluczowych; Myśli organizowanie notatek, cytatów, streszczeń; cytowanie elementów wiedzy w procesorze tekstu. 14:00-14:30 Terminarz zadań: 1. Dodawanie zadań do projektu i do konkretnych tytułów. 2. Definiowanie własnych rodzajów zadań. Grzegorz Jarosiński 14:30-15:00 Dodatkowe funkcje (na przykładzie programu Citavi Citavi Picker, Edytor stylów bibliograficznych, Listy, spisy)
6 MODUŁ IV KNOW-HOW PSYCHOLOGIA KOMUNIKACJI 9:00-10:45 Układ nadawca-odbiorca: 1. Sztuka przekazu informacji. Komunikat relacje nadawca-odbiorca. Zawartość rzeczowa. Ujawnienie siebie. Relacja wzajemna. Apel. 2. Ujawnienie siebie emocje w przekazie informacji. 3. Wzajemna relacja osób w wypowiedzi słownej i/lub pisanej. 10.45-11.00 11.00-12.45. Treść i komunikat: 1. Zawartość rzeczowa przekazu. 2. Apel w wypowiedzi kierowany do odbiorcy. 3. Style zachowań w komunikacji interpersonalnej. 12.45-13.15 13.15-15.00 Wyraź to pełniej: 1. Wypowiedzi perswazyjne. 2. Optymalizacja kanałów przekazu czyli przekaz werbalny i niewerbalny podczas referatu, prezentacji w ppt, kolokwium (doktoranckiego, habilitacyjnego etc.). 3. Ja w wystąpieniach informacyjnych i/lub perswazyjnych. W trakcie zajęć uczestnicy zapoznają się z teorią i praktyką przekazu informacji w nauce oraz optymalizacji kanałów przekazu. Uczestnicy będą szkolić się ze sposobów komunikowania werbalnego i niewerbalnego w nauce. Podczas warsztatów będą poznawać także techniki, za pomocą których opanują stres i tym samym wzbogacą swój profesjonalny przekaz naukowy. Uczestnicy nabędą podstawowe kompetencje z zakresu tworzenia spójnych komunikacyjnie przekazów naukowych (dotyczy to zwłaszcza prezentacji, prelekcji, referatów, kolokwiów). dr Krystyna Teresa Panas
7 MODUŁ V GRAFIKA W NAUCE TOŻSAMOŚĆ WIZUALNA JAKO NARZĘDZIE PROMOCJI WYNIKÓW BADAŃ 09.00-11.00 Grafika w nauce: 1. Podstawy i założenia spójnego przekazu wizualnego. 2. Morfologia elementów: sposób graficznej kompozycji danych (formatowanie tytułów, śródtytułów, zachowanie światła, rola i znaczenie typografii, obrazy wybór i parametry graficzne i jakościowe). 11.00-11.15 11.15-12.30 Poetyka prezentacji: 1. Power point poetyka tworzenia slajdów, sposoby graficznej prezentacji danych, alternatywy dla narzędzi MSO, współczesne trendy prezentacji w nauce (wideo, przykłady). 2. Poster: kompozycja, zasady, przejrzystość, rola koloru, dobór właściwych fontów, współczesne trendy w tworzeniu posterów naukowych. 12.30-12.45 12.45-15.00 Daj się zapamiętać: 1. Daj się zapamiętać, czyli sposoby tworzenia spójnej koncepcji tożsamości badań naukowych (kształtowanie autorskiego stylu graficznej prezentacji naukowej najważniejsze cechy, zasady skutecznego doboru środków typograficzno-obrazowych). 2. Darmowe narzędzie graficzne użyteczne w tworzeniu tożsamości wizualnej w nauce (warsztaty). Uczestnik szkoleń zapozna się ze współczesnymi sposobami prezentacji naukowych oraz kryteriami oceny i wartościowania elementów składowych prezentacji. Ponadto dowie się, jakie są najlepsze sposoby makietowania i formatowania tekstów i obrazów dla potrzeb autorskiej prezentacji naukowej. Uczestnik szkoleń przećwiczy świadome komponowanie spójnej prezentacji naukowej. Będzie szkolić się w tworzeniu posterów naukowych (podstawy współpracy ze studiami graficznymi, drukarniami cyfrowymi). Po zakończeniu szkoleń kursant w oparciu o dostępne technologie i możliwości cyfrowo-poligraficzne będzie umiał przygotować poprawną graficznie autorską prezentację naukową. dr Andrzej Moczydłowski
8 BIOGRAMY WYKŁADOWCÓW Andrzej Goworski Redaktor językowy czasopism naukowych, redaktor wydawniczy i koordynator projektu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Index Plus. Członek Projekt Nauka. Fundacji na rzecz nauki polskiej, sekretarz redakcji pisma Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Pomosty. Prowadzący zajęcia dydaktyczne dla studentów polonistyki Uniwersytetu Wrocławskiego. Emanuel Kulczycki Adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na blogu Warsztat badacza pisze o narzędziach badawczych, programach komputerowych oraz przepisach prawnych regulujących pracę naukową. Posiada wieloletnie doświadczenie w składzie i edycji książek oraz czasopism naukowych. Współpracuje z redakcjami czasopism akademickich. Autor publikacji z zakresu teorii komunikacji oraz szkoleń i warsztatów z komunikacji naukowej. Grzegorz Jarosiński Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej oraz Studium Europy Wschodniej); studia doktoranckie w Instytucie Historii PAN; od wielu lat freelancer zajmujący się głównie pisaniem, szkoleniem i wyszukiwaniem informacji. Pracował dla wielu firm i instytucji, m. in. Muzeum Historii Polski, Mazowieckiego Centrum Kultury i Sztuki czy Instytutu Goethego w Warszawie. Twórca strony Inscripte.pl, na której prezentuje programy i narzędzia przydatne dla osób zajmujących się szeroko rozumianym pisaniem. Autor kilkunastu publikacji, w tym dwóch książek. Krystyna Teresa Panas Doktor nauk humanistycznych w zakresie psychologii, specjalizacja w zakresie psychologii klinicznej, nauczyciel dyplomowany. Zainteresowania badawcze: psychologia osobowości, etyka zawodu psychologa, psychologia rodziny, terapia psychologiczna, kryzysy psychologiczne, problematyka psychologii sądowej. Studia podyplomowe i certyfikaty: m.in. Menedżer projektów badawczych Menedżer dla nauki i biznesu. Swoją wiedzę i doświadczenie wykorzystuje m.in. w obszarach: trenerskim, psychoprofilaktyki i psychoedukacji. Członek Prezydium i Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Pracuje w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie. Andrzej Moczydłowski Adiunkt w Katedrze Projektowania Graficznego na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zainteresowania zawodowe: projektowanie graficzne książka, czasopismo, identyfikacja, plakat, typografia oraz cyfrowe kolaże. Udział w wystawach projektowych i graficznych w kraju i zagranicą.