Sporządzenie dokumentacji aplikacyjnej wniosku o dofinansowanie - Analiza kosztów i korzyści projektu

Sporządzenie dokumentacji aplikacyjnej wniosku o dofinansowanie - Analiza kosztów i korzyści projektu dr Joanna Archutowska Magdalena Adamczuk Centrum Unijnych Projektów Transportowych październik 2012 Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Infrastruktura i Środowisko 2

DOKUMENTY PODLEGAJĄCE WERYFIKACJI WNIOSEK (WoD) STUDIUM WYKONALNOŚCI (SW) ARKUSZ KALKULACYJNY Dodatkowo, weryfikacji podlega dokumentacja potwierdzająca pozycję rynkową Beneficjenta, standing finansowy Beneficjenta, plan finansowy! przedsięwzięcia 3

WNIOSEK C WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI E ANALIZA KOSZTÓW I KORZYŚCI H PLAN FINANSOWANIA najważniejsze konstatacje SW, w tym: C.1.1. analiza popytu C.1.2. warianty alternatywne i kryteria ich wyboru analiza pozycji rynkowej beneficjenta i popytu na projekt stanowiąca wprowadzenie do cz. E E.1. analiza finansowa E.2. analiza społecznogospodarcza E.3. analiza ryzyka i wrażliwości opis założeń i metodologii, tabelaryczne zestawienia wyników H.1. podział kosztów H.2.1. obliczenie wysokości dofinansowania H.2.2. źródła współfinansowania zestawienia tabelaryczne 4

POZYCJA RYNKOWA BENEFICJENTA C.1. STUDIUM WYKONALNOŚCI ANALIZA POPYTU C.1.1. WARIANTOWANIE INWESTYCJI C.1.2. PLAN FINANSOWANIA H ANALIZA WYKONALNOŚCI FINANSOWEJ ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA E.2. ANALIZA FINANSOWA E.1. ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI E.3. 5

ARKUSZ KALKULACYJNY spójność z Wnioskiem i SW uporządkowane i logicznie ponazywane zakładki prezentujące założenia, osobno zakładki z wyliczeniami do każdej części analizy oraz zakładka tabele do Wniosku, zawierającą wszystkie tabele części E i H Wniosku otwarte formuły pozwalające na prześledzenie wyliczeń od założeń do wyników prezentowanych w tabelach części E i H Wniosku, bez wpisywanych wartości liczbowych do formuł! Wyodrębnione założenia i otwarte formuły są niezbędne nie tylko celem weryfikacji wyliczeń, ale również po to, aby były możliwe symulacje na modelu. 6

ARKUSZ KALKULACYJNY uporządkowane i logicznie ponazywane zakładki 7

ARKUSZ KALKULACYJNY PRZYKŁADOWE ZAKŁADKI TEMATYCZNE NAKŁADY INWESTYCYJNE AMORTYZACJA ODTWORZENIE WARTOŚĆ REZYDUALNA ZAŁOŻENIA KOSZTY OPERACYJNE PRZYCHODY TABELE WoD OBROTY ŁADUNKOWE PRZEPUSTOWOŚĆ ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA WSKAŹNIKI FINANSOWE I EKONOMICZNE 8

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI C.1. POZYCJA RYNKOWA BENEFICJENTA C.1.1. ANALIZA POPYTU C.1.2. WARIANTOWANIE INWESTYCJI Analiza pozycji rynkowej Beneficjenta oraz analiza popytu jest niezbędna celem uwiarygodnienia trwałości finansowej projektu. Studia wykonalności! Beneficjentów 7.4 są ze sobą porównywane. 9

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI DZIAŁALNOŚĆ PROWADZONA PRZEZ BENEFICJENTA C.1. POZYCJA RYNKOWA BENEFICJENTA profil działalności: rodzaj prowadzonej działalności w segmencie transportu intermodalnego gałęzie transportu: gałęzie transportu wykorzystywane przez Beneficjenta i/lub jego klientów do obsługi ładunków intermodalnych jednostki intermodalne: rodzaj intermodalnych jednostek ładunkowych obsługiwanych przez Beneficjenta kompleksowość rozwiązań intermodalnych: rozwiązania systemowe oferowane przez Beneficjenta w zakresie transportu intermodalnego usługi komplementarne: jeśli dotyczy, usługi TSL (transport, spedycja, logistyka), celne i inne handlowe świadczone przez Beneficjenta 10

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI POZYCJA HANDLOWA BENEFICJENTA C.1. POZYCJA RYNKOWA BENEFICJENTA firmy współpracujące: kluczowe firmy w segmencie transportu intermodalnego świadczące usługi komplementarne w tym samym łańcuchu logistycznym, co Beneficjent bezpośredni konkurenci: firmy bezpośrednio konkurujące z Beneficjentem portfolio klientów: lista kluczowych klientów obsługiwanych obecnie przez Beneficjenta potencjalni klienci: krótka i/lub długa lista potencjalnych klientów Przez klienta Beneficjenta rozumiemy każdego klienta, który chce skorzystać z usług przeładunkowych i/lub przewozowych, bez względu na profil jego działalności. Klienci z koncernu Beneficjenta i klienci zewnętrzni powinni być traktowani na równych! i niedyskryminacyjnych zasadach. 11

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI STRATEGIA ROZWOJU C.1. POZYCJA RYNKOWA BENEFICJENTA strategia rozwoju: krótkookresowa (3 lata po oddaniu przedmiotowego projektu do eksploatacji) i długookresowa strategia rozwoju Beneficjenta analiza SWOT projektu: analiza silnych i słabych stron przedmiotowego projektu oraz szans i zagrożeń płynących z otoczenia 12

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI okres prognozy: 30 lat pierwszy rok prognozy: 2012 prognozy makroekonomiczne dla Polski: prognoza MF z września 2012 komponenty analizy: prognoza intermodalnych obrotów ładunkowych dla Polski długookresowa prognoza dla Beneficjenta dla W0 (Beneficjent bez projektu) i WI (Beneficjent z projektem) krótkookresowa prognoza dla Beneficjenta dla W0 i WI limit przepustowości: limit na prognozie obrotów ładunkowych wynikający z ograniczeń przepustowości w W0 i WI główna jednostka analizy: TEU C.1.1. ANALIZA POPYTU! Zarówno we Wniosku, jak i w SW powinna znaleźć się informacja o metodologii wykonania prognozy popytu oraz dokładne wskazanie materiałów źródłowych wykorzystanych podczas tworzenia prognozy. 13

WYNIKI STUDIUM WYKONALNOŚCI C.1.2. WARIANTOWANIE INWESTYCJI warianty alternatywne: warianty techniczne, środowiskowe, lokalizacyjne, itp. rozważane w fazie wstępnej przygotowania inwestycji, spośród których wybrano WI analiza wariantów: zasady, na których zidentyfikowano WI jako wariant najlepszy: szczegółowa analiza jakościowa, lub przy zastosowaniu analizy DGC (dynamicznego kosztu jednostkowego)! Nie jest wymagana pełna analiza finansowo-ekonomiczna wariantów alternatywnych. Wyjątek stanowią projekty duże o wartości > 50 mln EUR. 14

ANALIZA FINANSOWA E.1.1. METODYKA I ZAŁOŻENIA E.1.2. GŁÓWNE PARAMETRY E.2.2. WSKAŹNIKI 15

ANALIZA FINANSOWA okres analizy: 30 lat pierwszy rok analizy: 2012, nakłady poniesione wcześniej należy skumulować w roku 2012 prognozy makroekonomiczne dla Polski: prognoza MF z września 2012 ceny: stałe (plus korekty NK), netto (płatnicy VAT) stopa dyskontowa: 5% (2012, t=0) metoda wyodrębnienia rachunku: standardowa lub różnicowa (W1-W0) metoda księgowa: metoda kasowa powiązanie kosztów i przychodów z obrotami w TEU E.1.1. METODYKA I ZAŁOŻENIA wartość rezydualna: wartość aktywów netto na koniec okresu analizy (metoda standardowa)! Nawet jeśli metodyka analizy jest wystandaryzowana, w cz. E.1.1. należy opisać założenia i metodykę analizy. 16

ANALIZA FINANSOWA E.1.2. GŁÓWNE PARAMETRY! 17 Poz. 8: zdyskontowane koszty operacyjne pomniejszone o amortyzację i powiększone o zdyskontowane nakłady odtworzeniowe (jeśli będą one ponoszone w związku z odtworzeniem majątku objętego przedmiotową inwestycją) oraz zdyskontowane zmiany w kapitale obrotowym netto.

ANALIZA FINANSOWA E.1.3. WSKAŹNIKI! 18 Warunkiem uzyskania dofinansowania w konkursie 7.4. jest aby FRR/c i FRR/k były wyższe od stopy dyskontowej (tu: 5%). Jeśli FRR/k byłby niższy od FRR/c należy załączyć dodatkowe wyjaśnienie.

ANALIZA FINANSOWA 19

ANALIZA FINANSOWA KOMPONENTY RACHUNKU E.1.3. WSKAŹNIKI FRR/c, FNPV/c przychody wartość rezydualna koszty operacyjne zmiany w kapitale obrotowym netto nakłady odtworzeniowe nakłady inwestycyjne (bez nieprzewidzianych wydatków) FRR/k, FNPV/k przychody wartość rezydualna koszty operacyjne zmiany w kapitale obrotowym netto nakłady odtworzeniowe koszty finansowania spłaty kredytów wkład prywatny Beneficjenta w finansowanie projektu 20

ANALIZA FINANSOWA KOMPONENTY RACHUNKU 21

ANALIZA FINANSOWA KOMPONENTY RACHUNKU 22

ANALIZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI E.2.2. KOSZTY I KORZYŚCI E.2.3. WSKAŹNIKI Opis metodyki analizy społeczno-gospodarczej, oprócz wystandaryzowanych zasad analizy, powinien zawierać opis metodologii wyliczenia przełożenia pracy przewozowej pomiędzy gałęziami transportu wywołanego przez przedmiotowy! projekt (pełny w SW, w skróconej formie we Wniosku). 23

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI PRZEPŁYWY FINANSOWE korekta fiskalna nakładów inwestycyjnych nakładów odtworzeniowych kosztów operacyjnych wartości rezydualnej PRZYCHODY + KORZYŚCI ZEWNĘTRZNE NETTO (BCR>1) 24

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI okres analizy, ceny, stopa dyskontowa, metoda wyodrębnienia rachunku, wartość rezydualna: jak w analizie finansowej przepływy z analizy finansowej pomniejszone o przychody korekta fiskalna nakładów inwestycyjnych, odtworzeniowych, kosztów operacyjnych i wartości rezydualnej przychody zastąpione korzyściami zewnętrznymi netto uruchomienie efektów zewnętrznych: w pierwszym roku eksploatacji proporcjonalnie do liczby miesięcy! 25 Gdyby Beneficjent został poproszony o przeliczenie analizy w związku z wydłużającym się okresem inwestycji, należy wydłużyć okres inwestycji i skrócić okres osiągania korzyści zewnętrznych.

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA WSPÓŁCZYNNIKI KOREKTY FISKALNEJ E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe infrastrukturalne oraz wartość rezydualna współczynnik 0,82 nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe nieinfrastrukturalne, nakłady taborowe oraz wartość rezydualna współczynnik 0,86 koszty operacyjne współczynnik 0,76 26

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA 27

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA KALKULACJA KORZYŚCI ZEWNĘTRZNYCH E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI identyfikacja tras, na których przewozy konwencjonalne i/lub transportem drogowym i/lub o dłuższym przebiegu mogą zostać zastąpione transportem intermodalnym alternatywnymi drogami /gałęziami transportu oszacowanie masy ładunkowej, która zostanie przełożona na połączenia intermodalne obsługiwane przez przedmiotowy projekt (t) wyliczenie pracy przewozowej podlegającej przełożeniu dzięki realizacji przedmiotowego projektu (tkm) obliczenie kosztów społecznych przewozu ładunków podlegających przełożeniu w W0 i WI, a następnie ich różnicy, która stanowi korzyść społeczną przedmiotowego projektu 28

ANALIZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA IDENTYFIKACJA TRAS ALTERNATYWNYCH teren sprzedającego port bazowy E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI obszar ciążenia terminala granica UE granica państwa W0 W1! 29 Identyfikacja tras musi uwzględniać punkty przełożenia pomiędzy gałęziami transportu oraz przejścia przez granice państw. Każdej z gałęzi transportu przypisuje się inny koszt jednostkowy na 1.000 tkm. Koszt jednostkowy należy ponadto poddać korekcie o siłę nabywczą w zależności od PKB państwa, na którego terenie odbywa się przewóz.

ANALIZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA EFEKTY ZEWNĘTRZNE KOSZTY JEDNOSTKOWE NA 1.000 TKM (EUR) W 2000 ROKU (INFRAS/IWW) E.2.1. METODYKA, ZAŁOŻENIA, GŁÓWNE WNIOSKI pojazd ciężarowy kolej żegluga wodna* wypadki 4,8 0,0 0,0 hałas 4,9 3,2 0,0 zanieczyszczenie powietrza 38,3 8,3 14,1 korekta kosztu jednostkowego przez współczynnik siły nabywczej: PKB na mieszkańca wg Eurostat z roku 2000 dla państwa, na którego obszarze wykonywany jest przewóz należy podzielić przez PKB na mieszkańca dla EU 15 + Szwajcaria + Norwegia; przez tak otrzymany współczynnik należy przemnożyć koszt jednostkowy INFRAS/IWW korekta o inflację, a następnie przeliczenie na PLN! * INFRAS / IWW podaje wyliczenie dla żeglugi wodnej śródlądowej. Przełożenie kosztu żeglugi śródlądowej do analizy w transporcie morskim jest zachwiane różnicami tonażowymi. Dlatego też, koszt społeczny żeglugi śródlądowej należy skorygować o autorski współczynnik, który obniży ten koszt w związku z efektem skali występującym na dużym statku w porównaniu z barką żeglugi śródlądowej.

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA 31

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA E.2.2. KOSZTY I KORZYŚCI Lista efektów zewnętrznych branych pod uwagę w analizie w bieżącym konkursie 7.4.! została ograniczona do kosztów wypadków, hałasu i zanieczyszczenia powietrza. Jeśli zdyskontowana wartość danego efektu zewnętrznego jest wartością ujemną, tenże efekt zewnętrzny należy wpisać po stronie kosztów. 32

ANALIZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA E.2.3. WSKAŹNIKI! Warunkiem uzyskania dofinansowania unijnego jest aby ERR był wyższy od stopy dyskontowej (tu: 5%). Wysokość wskaźnika ERR jest ponadto jednym z kryteriów przy tworzeniu listy rankingowej, dlatego metodologia jego wyliczenia podlega ścisłej kontroli. 33

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI E.3.1. METODOLOGIA E.3.2. WYNIKI E.3.3. ANALIZA RYZYKA 34

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI E.3.1. METODOLOGIA zmienne kluczowe: nakłady inwestycyjne, koszty operacyjne, stawki przeładunkowe, obroty ładunkowe badane zmiany zmiennych kluczowych: (por. tab. E.3.2.) zmienne krytyczne: zmienne kluczowe, których 1% zmiana wywołuje zmianę IRR o 1 p.p. i zmianę NPV o 5% wartości progowe zmiennych kluczowych (switching values): wartości zmiennych kluczowych, dla których NPV=0 w arkuszu kalkulacyjnym: model analizy wrażliwości powinien pozwalać na szybką symulację wyników! Nie jest wymagana analiza dla wariantu pesymistycznego. 35

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI E.3.2. WYNIKI 36

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI 37

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI 38

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI E.3.3. ANALIZA RYZYKA metoda: jakościowa analiza rozkładu prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka zmiany zmiennych krytycznych (tylko projekty duże i jeśli taka analiza jest możliwa) forma prezentacji: tabelaryczna w podziale na rodzaje ryzyka, opis ryzyka, ocenę istotności ryzyka oraz ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka wg zdefiniowanej skali 39

ANALIZA RYZYKA I WRAŻLIWOŚCI RODZAJE RYZYKA E.3.3. ANALIZA RYZYKA ryzyko związane z realizacją projektu ryzyko wzrostu kosztów inwestycyjnych ryzyko niewystarczającego popytu ryzyko kredytowania ryzyko niewywiązywania się klientów ze zobowiązań fakturowych ryzyko niewypełnienia zobowiązań wynikających z umowy o dofinansowanie, a co za tym idzie: ryzyko zwrotu środków z dotacji przyznanych na przedmiotowy projekt wraz z odsetkami ryzyko niewypłacenia środków z dotacji przyznanych na przedmiotowy projekt inne kluczowe ryzyka (wg rozeznania Beneficjenta) 40

PLAN FINANSOWANIA H.1. PODZIAŁ KOSZTÓW H.2.1. OBLICZENIE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA H.2.2. ŹRÓDŁA WSPÓŁFINANSOWANIA Plan finansowania z cz. H. Wniosku powinien zostać uzupełniony w arkuszu kalkulacyjnym i SW o szczegółowe wyliczenie w podziale na poszczególne lata! obrachunkowe (metoda kasowa). 41

PLAN FINANSOWANIA H.1. PODZIAŁ KOSZTÓW 42

PLAN FINANSOWANIA H.2.1. OBLICZENIE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA 43

PLAN FINANSOWANIA H.2.2. ŹRÓDŁA WSPÓŁFINANSOWANIA 44

ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ montaż finansowy projektu: rachunek przepływów pieniężnych (1) Beneficjenta, (2) Projektu i (3) Beneficjenta z Projektem: prezentacja dokapitalizowania udziałowców: w podziale na dokapitalizowania poszczególnych udziałowców prezentacja wpływów z dotacji: jeśli Beneficjent otrzymuje kilka dotacji z różnych źródeł jako dofinansowanie tego samego lub różnych realizowanych przez siebie projektów w podziale wg przedmiotowych projektów oraz funduszy ich udzielających prezentacja montażu finansowego kilku projektów 7.4.: z wyodrębnieniem poszczególnych przedmiotowych projektów 7.4. (I i II runda) prezentacja montażu finansowego Beneficjenta i podmiotów upoważnionych: w podziale na przepływy Beneficjenta i podmiotów upoważnionych 45

ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ KOMPONENTY RACHUNKU po stronie wpływów zasoby finansowe przychody zmiana zapotrzebowania na kapitał obrotowy dotacje zaciągnięcia kredytów, pożyczek i leasingowe po stronie wydatków koszty operacyjne (bez amortyzacji) zmiana zapotrzebowania na kapitał obrotowy nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe spłata kredytów, pożyczek i rat leasingu odsetki i prowizje podatek dochodowy 46

Dziękujemy za uwagę Kontakt: Centrum Unijnych Projektów Transportowych ul. Bonifraterska 17 00 203 Warszawa tel. (22) 262 05 00; fax (22) 262 05 01 e mail: jarchutowska@cupt.gov.pl, madamczuk@cupt.gov.pl www.cupt.gov.pl