Szkolenie dla Wnioskodawców działania 3.1.c MRPO

Transkrypt

1 Studium wykonalności dla projektów inwestycyjnych aplikujących o dofinansowanie ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Szkolenie dla Wnioskodawców działania 3.1.c MRPO 1

2 DOKUMENTY Podstawowy dokument, regulujący sposób przygotowania : Wytyczne do dla projektów inwestycyjnych realizowanych w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata (MRPO), Kraków, luty 2011 r. (zwane dalej Wytycznymi do SW) Pozostałe dokumenty pomocne przy opracowywaniu : 1. Dokumenty programowe (MRPO/Uszczegółowienie MRPO) 2. Podręcznik kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO na lata Dokumentacja konkursowa, w szczególności instrukcja wypełniania wniosku aplikacyjnego i załączników 4. Wytyczne MRR w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód 5. Dokumenty strategiczne 2

3 Idea i ogólne zasady dotyczące przygotowania Studium ma na celu pokazanie szerokiego kontekstu realizacji inwestycji ma dać jasną odpowiedź na pytania: Komu i do czego jest potrzebna inwestycja? (powód/problem/cel) Co trzeba zrobić i jak można to zrobić? (warianty realizacji) Co, gdzie, kiedy i w jaki sposób zostanie wykonane? (zakres rzeczowy, harmonogram) Dlaczego inwestycja będzie realizowana w ten a nie w inny sposób? (uzasadnienie wyboru) Kto będzie realizował oraz zarządzał inwestycją? (wnioskodawca/partner/ /podmiot zarządzający) Ile to będzie kosztować? (budżet) Skąd zostaną pozyskane środki na realizację i utrzymanie inwestycji? (źródła finansowania) Czy i w jakim stopniu inwestycja spełni potrzeby? (stopień realizacji celów) 3

4 Idea i ogólne zasady dotyczące przygotowania NIE JEST ISTOTNA OBJĘTOŚĆ OPRACOWANIA A KLAROWNOŚĆ PRZEKAZU (TOK ROZUMOWANIA) Struktura dowolna, ale pozwalająca łatwo zlokalizować wymagane informacje (zwłaszcza istotne w przypadku elementów podlegających ocenie). Przygotowując SW, w pierwszej kolejności opieramy się na zapisach dokumentu podstawowego, tj. Wytycznych, a w przypadku braku uregulowań w danym zakresie na pozostałych dokumentach. UWAGA: Wytyczne mają charakter ogólny. Z tej przyczyny, może się zdarzyć, że dany projekt, ze względu na swoją specyfikę, nie będzie mógł spełnić wszystkich wymogów opisanych w Wytycznych. Wówczas, należy taki wymóg opatrzyć komentarzem (w opracowaniu nie dokonano/pominięto analizę, ponieważ ; albo: w opracowaniu oparto się na zapisach dokumentu X, ponieważ ). Wszelkie odstępstwa od Wytycznych powinny być opatrzone komentarzem. 4

5 Wymagane elementy studium 1. Wstęp 2. Podstawowe informacje na temat projektu 3. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego 4. Zidentyfikowane problemy 5. Logika interwencji 6. Analiza instytucjonalna, trwałość projektu 7. Analiza odbiorców projektu/analiza popytu 8. Analiza techniczna i technologiczna inwestycji 9. Analiza oddziaływania na środowisko 10. Analizy specyficzne dla danego rodzaju projektu/sektora 11. Informacja na temat podatku VAT 12. Analiza finansowa 13. Analiza ekonomiczno-społeczna 14. Analiza wrażliwości i ryzyka 15. Wpływ na polityki horyzontalne 5

6 1.WSTĘP Krótkie streszczenie projektu wskazujące: cele i przedmiot projektu, ramy czasowe, budżet projektu, w tym określenie kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych, wyniki i wnioski z analizy finansowej i ekonomicznej, wnioskowany poziom dofinansowania. W tym punkcie należy pamiętać o przedstawieniu informacji o projekcie pod kątem kryteriów oceny merytorycznej dla danego Schematu. 6

7 2. PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT PROJEKTU Tytuł projektu, miejsce realizacji, zakres rzeczowy, etapy realizacji, inwestor (Beneficjent), podmiot zarządzający produktami projektu. Ocena merytoryczna kryterium: Charakter produktu turystycznego Czy produkt turystyczny budowany jest na bazie głównych atrakcji regionu: obiektów wpisanych na listę UNESCO obiektów zabytkowych parków krajobrazowych, narodowych Obszarów Natura

8 3. ANALIZA OTOCZENIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO WRAZ Z UWZGLĘDNIENIEM KONTEKSTU DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH. Sytuacja na danym terenie i/lub w danym sektorze (poparta statystyką). Zgodność projektu z kierunkami rozwoju wyznaczonymi w strategiach: lokalnej, regionalnej, branżowej np. Kierunki Rozwoju Turystyki dla Województwa Małopolskiego ZIDENTYFIKOWANE PROBLEMY Wnioski z przedstawionej analizy otoczenia społeczno-gospodarczego oraz strategicznych założeń rozwoju, wskazujące problemy/potrzeby wymagające rozwiązania/spełnienia. Określenie, które z problemów/potrzeb projekt ma rozwiązać/spełnić lub przyczynić się do ich rozwiązania/spełnienia 8

9 5. LOGIKA INTERWENCJI Mając zdiagnozowane problemy/potrzeby danego terenu, wnioskodawca winien opisać, jaki stan docelowy otoczenia byłby pożądany/wymagany. Określenie stanu docelowego wyznacza tym samym cele, które wnioskodawca chciałby osiągnąć w perspektywie czasu (cel(e) ogólne). Z reguły osiągniecie celów ogólnych to długofalowy skutek wielorakich działań różnych podmiotów i czynników. W przypadku realizowanego projektu należy wskazać jego długofalowe konsekwencje. Cel główny /bezpośredni przypisany danemu projektowi 9

10 5. LOGIKA INTERWENCJI c.d. Produkty projektu opis co powstanie i w jakiej ilości. Szerszy, ale spójny z wnioskiem opis. Rezultaty projektu natychmiastowe efekty realizacji projektu, opis rodzaju i ilości efektów. Opis szerszy, ale spójny z wnioskiem. Komplementarność z innymi działaniami opisanie innych realizowanych lub przesądzonych do realizacji zadań/inwestycji przyczyniających się do osiągnięcia postawionych celów ogólnych (pokazanie efektu synergii). 10

11 6. ANALIZA INSTYTUCJONALNA, TRWAŁOŚĆ PROJEKTU Analiza instytucjonalna opis: statusu prawnego Beneficjenta: forma prawna, podstawa prawna funkcjonowania i in. partnerów zaangażowanych w realizację projektu statusu podmiotu zarządzającego (jeżeli zarządzającym jest inny podmiot niż Beneficjent), w tym powiązania z Beneficjentem. 11

12 6. ANALIZA INSTYTUCJONALNA, TRWAŁOŚĆ PROJEKTU c.d. Analiza trwałości projektu opis: posiadanych/tworzonych/planowanych struktur organizacyjnych (zasobów ludzkich, rzeczowych) dające gwarancje sprawnej realizacji inwestycji i jej utrzymania (trwałość organizacyjna). Na etapie realizacji np. obsługa prawna, inżynier kontraktu itd., sposób wykorzystania/zarządzania produktami projektu zdolności do pokrycia kosztów inwestycji (trwałość finansowa), wykonalności formalno-prawnej projektu (zestawienie wszelkich potrzebnych do wykonania i użytkowania inwestycji decyzji/pozwoleń/uzgodnień/dokumentów), promocja projektu (promocja unijnego źródła dofinansowania oraz sposoby dotarcia do potencjalnych odbiorców projektu). 12

13 7. ANALIZA ODBIORCÓW PROJEKTU/ANALIZA POPYTU Wskazanie, jakie grupy odbiorców i w jakiej liczbie korzystać będą z produktów i rezultatów projektu, czyli opisanie zapotrzebowania/popytu na inwestycję wraz z podaniem źródła pozyskania takich informacji. 13

14 8. ANALIZA TECHNICZNA I TECHNOLOGICZNA INWESTYCJI Opis zastosowanych rozwiązań technicznych/technologicznych wraz z ich uzasadnieniem dających odpowiedź na pytania: Czy przyjęte rozwiązania są zgodne z najlepszą praktyką w danej dziedzinie? Czy przyjęte rozwiązania są optymalne pod względem zaspokajania popytu ze strony użytkowników? Czy projekt przedstawia optymalny stosunek jakości do ceny? Jaki jest stopień nowoczesności technologicznych/technicznych rozwiązań zastosowanych w projekcie? 14

15 8. ANALIZA TECHNICZNA I TECHNOLOGICZNA INWESTYCJI c.d. Analiza wariantowa! Należy wskazać, jakie istnieją alternatywne warianty rozwiązania danej sytuacji problemowej i dokonać ich analizy. Z analizy winno jasno wynikać, że wybrany przez wnioskodawcę wariant jest najlepszym (tj. najbardziej efektywnym, najmniej szkodliwym itd.) sposobem realizacji postawionych celów. Tylko w przypadku braku alternatywnych rozwiązań, należy dokonać analizy skutków wariantu 0, czyli pozostawienia sytuacji bez zmian. 15

16 9. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Należy streścić: - Raport z oceny oddziaływania na środowisko (o ile był sporządzany), - wynik oceny oddziaływania na środowisko. W przypadku, gdy - zgodnie z prawem - ww. dokumenty nie są wymagane, opisać, czy przyjęte rozwiązania są przyjazne/neutralne względem środowiska. 16

17 10. ANALIZY SPECYFICZNE DLA DANEGO RODZAJU PROJEKTU/SEKTORA W tym punkcie należy zamieścić informacje istotne z punktu widzenia danej branży/ sektora, w który wpisuje się projekt. Opis do kryterium: Tworzenie i rozwój kompleksowych produktów turystycznych Oferta dodatkowa, która różnicuje ofertę Wnioskodawcy od oferty konkurencji Lokalizacja produktu turystycznego w powiązaniu z dostępnością komunikacyjną Grupy docelowe adekwatność oferty do wskazanych grup odbiorców 17

18 Omówienie poszczególnych elementów 11. INFORMACJA NA TEMAT PODATKU VAT Wskazanie informacji na temat prawnej możliwości odzyskania przez Beneficjenta/Operatora podatku VAT w fazie przygotowawczej, inwestycyjnej oraz eksploatacyjnej, w szczególności : planowany sposób wykorzystania infrastruktury planowany sposób przekazania infrastruktury powstałej w wyniku realizacji projektu, W przypadku zwolnienia podstawę prawną zwolnienia Przy rozliczaniu podatku VAT proporcją - wyliczenia dotyczące obowiązującej struktury (należy wskazać i opisać czynności nieopodatkowane, czynności opodatkowane, czynności zwolnione przypisując im % udziały). 18

19 12. ANALIZA FINANSOWA Podstawowe zadania analizy to ustalenie : Ile potrzeba środków na zrealizowanie i utrzymanie inwestycji? Kiedy i w jakiej wysokości będą nam potrzebne te środki? Skąd je pozyskać (montaż finansowy)? Jaka jest efektywność finansowa inwestycji? Dodatkowe zadania nałożone na analizę finansową, związane z aplikowaniem o dofinansowanie w ramach MRPO to: - Określenie poziomu dochodu netto w przypadku projektów generujących przychody i nie podlegających zasadom pomocy publicznej. - Weryfikacja trwałości (płynności) finansowej projektu tj. sprawdzenie, czy wnioskodawca zabezpieczył finansowanie inwestycji w wystarczającym zakresie. 19

20 ANALIZA FINANSOWA KAŻDEGO PROJEKTU (BEZ WZGLĘDU NA WIELKOŚĆ NAKŁADÓW ORAZ FAKT GENEROWANIA LUB NIE PRZYCHODÓW OPERACYJNYCH) Informacje na temat: Projekcje sprawozdań finansowych: planu nakładów inwestycyjnych i odtworzeniowych przychodów* i kosztów operacyjnych zapotrzebowania na kapitał obrotowy* źródeł finansowania poziomu dofinansowania wskaźników efektywności finansowej trwałości finansowej projektu * jeżeli występują/je rachunek przepływów pieniężnych Analiza wrażliwości i ryzyka: trwałości finansowej wskaźników efektywności jakościowa ryzyka Macierz obrazująca wymagania w zakresie analizy finansowej 20

21 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Analiza finansowa winna być przeprowadzona w oparciu o metodologię zdyskontowanego przepływu środków pieniężnych metodę DCF (ang. Discounted Cash Flow), która uwzględnia wyłącznie przepływ środków pieniężnych, tj. rzeczywistą kwotę pieniężną wypłacaną lub otrzymywaną w ramach danego projektu (w rezultacie, nie mogą być przedmiotem ww. analizy niepieniężne pozycje rachunkowe jak np. amortyzacja). Wszelkie wielkości finansowe przyjęte w ramach analizy finansowej (nakłady inwestycyjne, przychody operacyjne, koszty operacyjne itd.) określające przepływy pieniężne projektu), ujmowane są z punktu widzenia Beneficjenta/Beneficjentów. Szczególny przypadek dotyczy sytuacji, gdy w realizację projektu zaangażowanych jest więcej niż jeden podmiot (np. przez związek międzygminny itp.). W tym przypadku należy przeprowadzić analizę finansową osobno dla każdego podmiotu, a następnie sporządzić analizę skonsolidowaną. 21

22 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. ZAŁOŻENIA do analizy finansowej: Stopa dyskontowa 5% lub 8% dyskontujemy od pierwszego roku (którym jest rok poniesienia pierwszego wydatku na rzecz projektu). Rok obrotowy Jednostka pieniężna Ceny VAT Okres odniesienia Rok obrotowy = rok kalendarzowy PLN, (wartości zaokrąglane do pełnych złotych) Stałe lub zmienne Ceny netto (gdy VAT jest kwalifikowany, wówczas ceny brutto, ale podawane w rozbiciu: ceny netto, stawka i kwota VAT, ceny brutto) Okres odniesienia = faza realizacji + określona wytycznymi faza eksploatacji określona wytycznymi faza eksploatacji: 20 lat (obiekty kubaturowe), pozostałe15 lat. Dopuszcza się skrócenie okresu eksploatacji w uzasadnionych - ekonomicznym życiem projektu przypadkach. 22

23 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Projekcja przepływów pieniężnych 2 metody ustalenia przepływów: - Metoda standardowa (zał. Nr 1 do wytycznych do SW) - Metoda różnicowa (zał. Nr 2 do wytycznych do SW) Przepływy pieniężne ustalane w wyniku zestawienia następujących pozycji : Nakłady inwestycyjne obejmujące nakłady fazy przed i inwestycyjnej Nakłady odtworzeniowe Koszty eksploatacji Przychody operacyjne Wartość rezydualna (końcowa) Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy Projekcja przepływów w arkuszu Wyniki -- zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 23

24 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Nakłady inwestycyjne Nakłady inwestycyjne (ponoszone w okresie realizacji projektu) : - w ramach nakładów inwestycyjnych pokazujemy: koszty przygotowawcze (koszty fazy przedrealizacyjnej), wszelkie koszty związane z obsługa projektu (np. wynagrodzenia inżyniera kontraktu), wydatki inwestycyjne. - nakłady inwestycyjne pokazujemy w ujęciu kwartalnym, - dzielimy je na kwalifikowane i niekwalifikowane - wskazujemy źródło szacunków (kosztorys, oferty itp.) Arkusz Obliczenia własne zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 24

25 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Nakłady odtworzeniowe (ponoszone w okresie eksploatacji projektu): - plan nakładów odtworzeniowych ponoszonych w okresie eksploatacji - nakłady odtworzeniowe pokazujemy w ujęciu rocznym! Nakłady odtworzeniowe powodują wzrost wartości księgowej środków trwałych (wpływają na wzrost odpisów amortyzacyjnych).! Nie należy ich mylić z kosztami bieżących napraw/remontów/konserwacji zaliczanych do kosztów operacyjnych.! Odtworzeniu mogą podlegać tylko te środki trwałe, które zostały całkowicie zamortyzowane w trakcie okresu referencyjnego. Arkusz Obliczenia własne zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 25

26 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Przychody operacyjne Przychody oczekiwane, należne jednostce kwoty za sprzedane produkty, towary, materiały i inne rzeczowe oraz finansowe składniki zasobów majątkowych (np. zbędne maszyny, urządzenia, środki transportu, nieruchomości itp.). Projekty generujące dochód (przychód) w myśl art. 55 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006: są to wszelkie projekty współfinansowane z EFRR, EFS lub Funduszu Spójności, których całkowity koszt przekracza 1 mln EUR, obejmujące inwestycje, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub wszelkie inne odpłatne świadczenie usług, dla których wartość bieżąca przychodów w rozumieniu art.55 ust. Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 przewyższa wartość bieżącą kosztów operacyjnych. 26

27 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Przychody operacyjne c.d. Wymagane elementy prognozy przychodów: -ustalenie programu (prognozy) sprzedaży na bazie przeprowadzonej we wcześniejszej części studium analizy popytu - ustalenie opłat/cen/taryf za usługi/towary/produkty z zachowaniem przepisów prawa - prognoza przychodów w podziale na grupy produktów/usług/towarów oraz na grupy odbiorców (np. odbiorcy indywidualni/przedsiębiorcy) Obliczony poziom przychodów ze sprzedaży musi wynikać wprost z planowanej ilości sprzedaży oraz przyjętych opłat (cen) za produkty/usługi/towary. Arkusze Założenia oraz Obliczenia własne zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 27

28 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Prognoza kosztów operacyjnych Koszty operacyjne całość kosztów poniesiona w związku z eksploatacją i utrzymaniem inwestycji. Prognoza kosztów operacyjnych: 1. opis założeń przyjętych do prognozy kosztów 2. projekcja kosztów operacyjnych wg układu rodzajowego tj.: zużycie materiałów i energii amortyzacja usługi obce wynagrodzenia ubezp. społ. i inne świadczenia podatki i opłaty pozostałe koszty rodzajowe Arkusz Założenia Arkusz Obliczenia własne Zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 28

29 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Amortyzacja majątku trwałego: 1. amortyzacja powstałych w wyniku realizacji inwestycji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych - oszacowana na podstawie poniesionych nakładów inwestycyjnych oraz ekonomicznego okresu życia tego składnika, 2. amortyzacja od nakładów odtworzeniowych. Okres amortyzacji dla każdej grupy aktywów trwałych powinien odzwierciedlać jego minimalny okres amortyzacji wynikający z przepisów podatkowych: Ustawy o rachunkowości, Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wysokość amortyzacji należy określić dla poszczególnych grup środków trwałych i wartości niematerialnych (dotyczy to również nakładów odtworzeniowych). Amortyzacja, nie jest uwzględniana w przepływach finansowych, ale potrzebna jest do: ustalenia wartości rezydualnej inwestycji*, oraz sprawozdań finansowych. *Wartość rezydualna to wartość netto majątku (tj. wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych i odtworzeniowych na zakup/wytworzenie aktywów trwałych, pomniejszona o amortyzację majątku trwałego z całego okresu jego użytkowania) w ostatnim roku okresu objętego analizą. 29

30 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Prognoza zapotrzebowania na kapitał obrotowy Kapitał obrotowy netto to różnica między bieżącymi aktywami a bieżącymi pasywami. Pozwala ustalić na koniec okresu rozliczeniowego jaki jest stan bieżących rozliczeń operacyjnych (z dostawcami materiałów/usług/towarów oraz odbiorcami naszych usług/produktów/towarów), w celu zabezpieczenia płynności prowadzonej działalności. Projekcja zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto wynika z założonego cyklu rotacji należności, zapasów i zobowiązań (bieżących). UWAGA: W przypadku inwestycji, w których poziom kapitału obrotowego jest niewielki bądź nie występuje, ten element analizy finansowej można pominąć. Arkusze Założenia oraz Obliczenia własne - zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 30

31 11. ANALIZA FINANSOWA c.d. Poziom dofinansowania projektów ze środków MRPO PROJEKT PODLEGA ZASADOM POMOCY PUBLICZNEJ TAK NIE Poziom dofinansowania wg zasad i PROJEKT O WARTOŚCI POWYŻEJ 1 MLN EUR limitów danego programu pomocy publicznej TAK NIE PROJEKT GENERUJE PRZYCHODY TAK NIE Poziom dofinansowania wg Uszczegółowienia MRPO/regulaminu konkursu PROJEKT GENERUJE DOCHÓD NETTO TAK Poziom dofinansowania w oparciu o metodę luki w finansowaniu NIE 31

32 Omówienie poszczególnych elementów Poziom dofinansowania 1) Pomoc publiczna dla podmiotów innych niż MŚP: RPI i/lub de minimis - Wg zasad określonych w programie pomocowym oraz regulaminie konkursu (m.in. 18 Regulaminu, punkt E6 instrukcji). Poziom dofinansowania zależny do wielkości podmiotu kwalifikacja wg kryteriów wielkościowych MŚP (obrót, zatrudnienie, powiązania itd.) Ograniczenia m.in.: - Dla nowych inwestycji (RPI) - Czas kwalifikowalności moment złożenia wniosku (RPI/de minimis) - Koszty przygotowawcze (RPI/de minimis) - Promocja (de minimis) - wystąpienie tzw. Efektu zachęty (por. instrukcja punkt E6) 32

33 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Poziom dofinansowania ze środków MRPO c.d. Projekty generujące przychody Każdy projekt o całkowitej wartości powyżej 1 mln euro, generujący przychody (w rozumieniu art. 55 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006) winien - na potrzeby ustalenia właściwego poziomu dofinansowania - obliczyć poziom dochodu netto. Dochód netto: jest to wartość bieżąca przepływów pieniężnych netto (różnica pomiędzy przychodami operacyjnymi i kosztami operacyjnymi bez amortyzacji, nakładami odtworzeniowymi oraz zmianami w kapitale obrotowym). Gdy projekt generuje dochód netto (obliczony poziom dochodu netto > 0), należy obliczyć poziom dofinansowania projektu w oparciu o wskaźnik luki w finansowaniu. Luka w finansowaniu - to ta część zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych pierwotnej inwestycji, która nie jest pokryta zdyskontowanym dochodem netto z projektu, generowanym w okresie referencyjnym. Arkusz Luka w finansowaniu - zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 33

34 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Ustalenie poziomu dochodu netto DOCHÓD NETTO= zdyskontowane: (+) przychody operacyjne (-) koszty operacyjne (-) nakłady odtworzeniowe (-) zmiany w kapitale obrotowym Arkusz Luka w finansowaniu - zał.1 lub 2 Wytycznych do SW

35 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Obliczenie poziomu dofinansowania projektu w oparciu o wskaźnik luki w finansowaniu. 1. Ustalenie wielkości wskaźnika luki w finansowaniu gdzie: L F NI DN NI ZD ZD ZD 100% NIZD suma zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych, DN ZD suma zdyskontowanych dochodów netto Arkusz Luka w finansowaniu - zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 35

36 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Obliczenie poziomu dofinansowania projektu w oparciu o wskaźnik luki w finansowaniu. 2. Określenie wskaźnika rzeczywistego poziomu dofinansowania Gdzie: WrzF WrzF = LF x MaxWF - wskaźnik rzeczywistego poziomu dofinansowania ze środków UE LF - wskaźnik luki w finansowaniu MaxWF - maksymalna stopa współfinansowania ustalona w Uszczegółowieniu MRPO Schemat 3.1. C -75% 3. Określenie rzeczywistej kwoty dofinansowania ( kwoty decyzji ). KD = Kkw WrzF Gdzie Kkw wysokość kosztów kwalifikowanych projektu 36

37 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Obliczenie wskaźników efektywności inwestycji Podstawą obliczenia wskaźników rentowności są przepływy pieniężne projektu ustalone jako różnica pomiędzy wpływami i wydatkami projektu w kolejnych latach projekcji finansowej. Obliczenia dotyczą dwóch grup następujących wskaźników finansowych,: 1. wskaźniki efektywności finansowej inwestycji t.j.: finansowa bieżąca wartość netto (FNPV/C), finansowej stopy zwrotu (FRR/C), wskaźnika Korzyści/Koszty z inwestycji (B/C-C), 2. wskaźniki efektywności finansowej z kapitału własnego (krajowego) tj.: finansowa bieżąca wartość netto kapitału własnego (FNPV/K), finansowej stopy zwrotu kapitału własnego (FRR/K), wskaźnika Korzyści/Koszty kapitału własnego (B/C-K). 37

38 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. 1. Wskaźniki efektywności finansowej inwestycji Obliczane są na podstawie prognozy przepływów pieniężnych odpowiadającej przyjętemu horyzontowi czasowemu projektu obejmującej: nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe, koszty działalności operacyjnej (bez amortyzacji), przychody generowane przez projekt, wartość rezydualną aktywów na koniec okresu referencyjnego, zmiana kapitału obrotowego netto (jeżeli występuje) 2. Wskaźniki efektywności finansowej z kapitału własnego (krajowego) Do wyliczenia wskaźników efektywności finansowej z kapitału stosuje się następujące kategorie strumieni pieniężnych: po stronie wpływów - przychody operacyjne, wartość rezydualna; po stronie wydatków: koszty operacyjne (bez amortyzacji), koszty finansowe, spłata kredytów i pożyczek, kapitał własny prywatny (wolne środki Beneficjenta), krajowy wkład publiczny (na poziomie lokalnym, regionalnym i centralnym), nakłady odtworzeniowe, kapitał obrotowy netto, inne wydatki. Arkusz Wyniki -- zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 38

39 11. ANALIZA FINANSOWA c.d. Weryfikacja finansowej trwałości dla scenariusza z projektem Weryfikacja trwałości finansowej polega na zbadaniu salda niezdyskontowanych (nominalnych) skumulowanych przepływów pieniężnych dla scenariusza z projektem. Projekt uznaje się za trwały finansowo, jeżeli saldo to jest większe bądź równe zeru we wszystkich latach objętych analizą. Scenariusz z projektem = podmiot lub działalność z projektem PRZYCHODY ŹRÓDŁA FINANSOWANIA NAKŁADY INWESTYCYJNE KOSZTY OPERACYJNE (bez amortyzacji) I NAKŁADY ODTWORZENIOWE INNE PRZEPŁYWY (M.IN.KOSZTY FINANSOWE, SPŁATA KREDYTÓW/POŻYCZEK) PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO SKUMULOWANE PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO Arkusz Wyniki -- zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 39

40 12. ANALIZA FINANSOWA c.d. Pro forma sprawozdania finansowe Pro forma sprawozdanie z przepływów pieniężnych winno być sporządzone: zgodne ustawą o rachunkowości, z uwzględnieniem dofinansowania MRPO. Punktem wyjścia do sporządzenia sprawozdania z przepływów pieniężnych jest pozycja Zysk/Strata netto. Dopuszcza się wyliczenie pozycji zysk/strata netto metodą uproszczoną, jako różnicę przychodów i kosztów operacyjnych. W przypadku zastosowania uproszczonej metody ustalenia pozycji zysk/strata netto należy pamiętać, iż w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych nie będziemy mieć do czynienia z korektą o rozliczenie dofinansowania MRPO. Arkusz Wyniki -- zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 40

41 Omówienie poszczególnych elementów 13. ANALIZA EKONOMICZNO-SPOŁECZNA Analiza ekonomiczna: jest kolejnym etapem analizy projektu, konieczność jej stosowania jest uzasadniona możliwością oszacowania kosztów i korzyści projektu z punktu widzenia całej społeczności. Przygotowanie tej analizy ma na celu ocenę wpływu projektu na obszar społeczno-gospodarczy, na który będzie oddziaływać w okresie realizacji oraz po jej zakończeniu; zatem za pomocą analizy ekonomicznej należy sprawdzić, czy inwestycja jest uzasadniona z ogólnospołecznego punktu widzenia, jeżeli nawet z finansowego punktu widzenia (wyniki analizy finansowej) pociąga za sobą koszt netto. Rodzaje analiz ekonomicznych projektów realizowanych w ramach MRPO: dla projektów, których nakłady inwestycyjne nie przekraczają łącznie 20 mln zł należy dokonać analizy przy wykorzystaniu metody wielokryterialnej, dla projektów, których nakłady inwestycyjne przekraczają łącznie 20 mln zł należy przygotować pełną analizę ekonomiczną czyli analizę kosztów i korzyści CBA (Cost- Benefit-Analysis), 41

42 Omówienie poszczególnych elementów 12. ANALIZA EKONOMICZNO-SPOŁECZNA c.d. Metoda wielokryterialna dla projektów o wartości poniżej 20 mln zł Analiza ta ma na celu jakościową i ilościową ocenę ekonomicznych i społecznych korzyści, jakie generuje projekt dla otoczenia. Beneficjent powinien wymienić i opisać wszystkie istotne środowiskowe, ekonomiczne i społeczne skutki projektu i jeśli to możliwe ująć je ilościowo (np. liczba nowo zatrudnionych, poprawa ochrony zdrowia itp.) Prawidłowe zastosowanie metody wielokryterialnej w ramach analizy ekonomicznej wymaga: OPISU EFEKTÓW ZEWN. oddziaływań), prezentacji korzyści i kosztów społecznych (rezultatów i OSZACOWANIA przypisania im (w miarę możliwości) określonych wartości, niekoniecznie wyrażonych w pieniądzu. Może zostać zastosowana dowolna jednostka wartościująca ] UZASADNIENIA przedstawionych korzyści i metodologii szacunków. Wykazanie związków przyczynowo-skutkowych osiągnięcia poszczególnych rezultatów i oddziaływań. Arkusz Założenia - zał.1 lub 2 Wytycznych do SW 42

43 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA Ze względu na niepewność, która zawsze występuje w projektach inwestycyjnych, należy przygotować analizę wrażliwości i ryzyka dla wszystkich projektów (bez względu na ich wielkość). Analiza wrażliwości i ryzyka ma na celu identyfikację kluczowych czynników, jakościowych i ilościowych, mogących mieć wpływ na zakres, harmonogram, efektywność finansowoekonomiczną przedsięwzięcia oraz płynność finansową. Podstawowym zadaniem tej analizy jest sprawdzenie, czy określone czynniki ryzyka nie spowodują utraty trwałości finansowej projektu. Składa się z: 1. analizy wrażliwości, której celem jest wskazanie krytycznych zmiennych, które w istotny sposób wpływają na zmianę badanych wielkości (trwałość finansowa, IRR i NPV). Następnie należy przedstawić wyniki analizy przy czynnikach, które mogą ulec zmianie/zmienionych w pewnym zakresie (np. od -20% do +20%) w stosunku do wielkości założonej. 2. jakościowej analizy ryzyka gdzie ocenić należy prawdopodobieństwo faktycznego wystąpienia danego ryzyka (niskie, średnie, wysokie) i omówić okoliczności, które sprawią wystąpienie określonej sytuacji. 43

44 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA c.d.. Przeprowadzając analizę wrażliwości należy: 1. zidentyfikować wszystkie zmienne służące do kalkulacji wyników i nakładów w analizie finansowej i ekonomicznej i zebrać je w jednorodne kategorie, 2. zidentyfikować zmienne w pełni zależne, które mogą zniekształcić wyniki analizy i być przyczyną wielokrotnego uwzględnienia tych samych czynników; 3. dokonać analizy oddziaływania poszczególnych czynników, a późniejszą analizę można ograniczyć do najbardziej znaczących zmiennych (maksymalnie pięć do siedmiu zmiennych) W sytuacji, gdy dla projektu trudna będzie do przeprowadzenia identyfikacja zmiennych krytycznych, należy analizę przeprowadzić dla następujących zmiennych: nakładów inwestycyjnych, kosztów mediów, materiałów i surowców, kosztów zatrudnienia, przychodów operacyjnych, i innych istotnych w zależności od typu projektu i sektora, w którym będzie realizowany. 44

45 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA c.d. Analizę wrażliwości przeprowadzić należy przy uwzględnieniu następujących założeń: zmianie poddawana być powinna jedna ze zmiennych, przy założeniu niezmienności pozostałych założeń i parametrów, zakłada się zmianę czynnika w całym horyzoncie czasowym analizy. Prezentacje wyników analizy wrażliwości należy wykonać w formie tabelarycznej, graficznej (wykres) oraz opisowej w odniesieniu do: analizy trwałości finansowej analizę tę należy przeprowadzić dla scenariusza pesymistycznego i porównać go do wariantu wyjściowego-scenariusz podstawowy, efektywności projektu mierzonej wskaźnikami NPV i IRR (finansowej i ekonomicznej) pokazując jak wyliczone wartości wskaźników (IRR i NPV) zmieniają się wraz ze wzrostem (spadkiem) parametrów służących do ustalania kosztów i korzyści projektu. 45

46 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA c.d. Tabela. Analiza wrażliwości trwałości finansowej - PRZYKŁAD Zmienna krytyczna Scenariusz podstawowy Scenariusz pesymistyczny np. 10% wzrost nakładów inwestycyjnych: a)1-wszy rok realizacji b)2-gi rok realizacji c) 20% wydłużenie okresu realizacji projektu: a)1-wszy rok realizacji b)2-gi rok realizacji c) 15% wzrost największego kosztu eksploatacyjnego a)1-wszy rok eksploatacji b)2-gi rok eksploatacji c)3-ci rok eksploatacji d)4-ty rok eksploatacji e)5-ty rok eksploatacji Zmiana innych istotnych czynników (Wypełniając tabele należy podać dla określonej zmiany parametrów krytycznych wartość skumulowanych przepływów pieniężnych (dla obu scenariuszy) dla kolejnych lat realizacji i 5-ciu lat eksploatacji projektu) 46

47 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA c.d. Tabela. Wpływ zmiennych krytycznych na wskaźniki efektywności projektu (NPV) Zmienna krytyczna Np.[- 20%] FNPV/C FNPV/K ENPV [+20%] [-20%] [+20%] [-20%] [+20%] Np. nakłady inwestycyjne wielkość popytu Inne istotne czynniki Analogicznie należy wypełnić Tabelę. Wpływ zmiennych krytycznych na wskaźniki efektywności projektu (IRR) 47

48 Omówienie poszczególnych elementów 14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA c.d. Analiza ryzyka powinna mieć charakter jakościowy, gdzie ocenia się prawdopodobieństwo faktycznego wystąpienia danego ryzyka (niskie, średnie, wysokie) w odniesieniu do analizy trwałości finansowej projektu. Należy w tym miejscu również omówić okoliczności, które sprawią wystąpienie określonej sytuacji, dla zmiennych ustalonych na etapie analizy wrażliwości. Zaleca się wykorzystanie do tego celu poniższej tabeli. Jakościowa analiza ryzyka trwałości finansowej Ryzyko/Zmiana parametru np. 10% wzrost nakładów inwestycyjnych 20% wydłużenie okresu realizacji projektu 15% wzrost największego kosztu eksploatacyjnego Prawdopodobieństwo Niskie Średnie Wysokie Komentarz Zmiana innych istotnych czynników. 48

49 Omówienie poszczególnych elementów 15. WPŁYW NA POLITYKI HORYZONTALNE Beneficjent winien dowieść, iż realizowana przez niego inwestycja, będzie zgodna z politykami horyzontalnymi. W punkcie tym należy wykazać, co najmniej neutralny wpływ projektu w zakresie: równości szans kobiet i mężczyzn, równości osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych, równości obszarów miejskich i wiejskich zrównoważonego rozwoju Neutralny wpływ oznacza, że projekt spełnia wyznaczone w danym zakresie minimum (np. limit zanieczyszczeń) lub też, że brak jest bezpośredniego, logicznego powiązania pomiędzy realizowanym projektem a daną polityką. Wszelkie zaś działania podejmowane przez Beneficjenta wykraczające poza niezbędne minimum, będą traktowane jako pozytywny wpływ (np. stosowanie technologii szczególnie przyjaznych środowisku). 49

50 Dziękuję za uwagę! 50