Zintegrowana Platforma Zarządzania Ryzykiem Powodzi dla Metropolii Trójmiasta na obszarze trzech zlewni: Martwej Wisły, Redy oraz zlewni położonej onej między nimi opracował mgr inż.. Marcin Jacewicz RZGW Gdańsk grudzień 2007
Dyrektywa Powodziowa Agenda Wstępna ocena ryzyka powodzi Mapy zagrożenia powodziowego Mapy ryzyka powodzi Plany zarządzania ryzykiem powodzi Projekt pilotażowy: owy: ZPZRP dla Metropolii Trójmiasta Udział społecze eczeństwa Aktualizacje i raportowanie Wnioski i dyskusja
Dyrektywa Powodziowa Od dnia 26 listopada 2007 obowiązuje nas Dyrektywa Powodziowa Bieżą żące informacje można znaleźć na stronie http://ec.europa.eu/environment/ water/flood_risk/index.htm Tam równier wnież znajdują się dokumenty źródłowe, m. in. tekst projektu dyrektywy w języku polskim
Wprowadzenie W latach 1998-2005 wystąpi piło o w Europie ponad 100 dużych powodzi, w tym katastrofalne powodzie na Dunaju i Łabie w lecie 2002 roku Zanotowano ok. 700 ofiar śmiertelnych, półp miliona ludzi straciło o dach nad głowg ową,, w wyniku odszkodowań wypłacono ponad 25 bilionów Tak wielka skala problemu stworzyła a potrzebę opracowania prawnych uregulowań dla oceny i zmniejszenia ryzyka powodzi w Europie 18 stycznia 2006 Komisja Europejska wystąpi piła a z propozycją Dyrektywy Powodziowej
Cel Dyrektywy Celem Dyrektywy jest zmniejszenie ryzyka powodzi poprzez wprowadzenie mechanizmów w zarządzania tym ryzykiem Państwa członkowskie wykonają wstępn pną ocenę ryzyka powodzi i wytypują obszary gdzie ryzyko występuje Następnie, na wytypowanych obszarach wykonają mapy ryzyka powodzi Na podstawie map ryzyka powodzi opracowane zostaną plany zarządzania ryzykiem powodzi gdzie określone zostaną zasady zapobiegania, ochrony i przygotowania.
Jak rozumieć Zarządzanie Ryzykiem Powodzi? Zarządzanie ryzykiem powodzi zmierza do zmniejszenia prawdopodobieństwa i/lub wystąpienia strat powodziowych poprzez: Zapobieganie Ochronę Przygotowanie Reagowanie kryzysowe Usuwanie skutków
Zapobieganie Nie wprowadzanie zabudowy na obszarach narażonych na pojawienie się wód powodziowych Dostosowywanie przyszłej zabudowy do warunków w zagrożenia powodziowego Promocję właściwego zagospodarowania w rozumieniu budownictwa, rolnictwa i leśnictwa
Ochrona Stosowanie środków w zapobiegawczych zarówno technicznych (np( np.. wały y przeciwpowodziowe, wrota przeciwsztormowe, zbiorniki retencyjne ) ) jak i nietechnicznych (np( np. informacja, mapy, system ubezpieczeń,, kredyty preferencyjne ) ) dla zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia strat powodziowych lub ich uniknięcia
Przygotowanie Informowanie społecze eczeństwa o ryzyku powodzi i co należy y uczynić w przypadku wystąpienia powodzi Reagowanie kryzysowe Opracowanie planów w reagowania kryzysowego w przypadku wystąpienia powodzi
Usuwanie skutków Przywrócenie najszybciej jak to możliwe terenów w dotkniętych tych powodzią do normalnego użytkowania Zmniejszenie socjalnych i ekonomicznych efektów w powodzi w odniesieniu do poszkodowanych
Narzędzia Mapy GIS
Cztery kroki Wstępna ocena ryzyka powodzi Mapy zagrożenia powodziowego Mapy ryzyka powodzi Plany zarządzania ryzykiem powodzi
Wstępna ocena ryzyka powodzi Pierwsze zadanie do roku 2011 Cel określenie zakresu dalszych opracowań Wstępna ocena ryzyka powodzi wyznacza obszary, dla których w dalszej kolejności prac, będąb sporządzane mapy ryzyka powodzi
Zebranie informacji o powodziach Powodzie historyczne Powodzie przewidywane Potencjalne zagrożenie powodzią w przypadku awarii wałów w przeciwpowodziowych lub innych urządze dzeń Prognozy długoterminowe d zmiany klimatu Inne informacje
Zebranie informacji o stopniu zagrożenia W zależno ności od zagospodarowania i ewentualnych strat powodziowych skala trzystopniowa Zagrożenie duże e (10%) Zagrożenie średnie (1%) Zagrożenie małe e (0,5% bez wałów) w) Zebrane informacje należy y zgromadzić w jednej bazie GIS
Efekt wstępnej oceny ryzyka powodzi Obszary, dla których wykonywać będziemy: Mapy zagrożenia powodzią Mapy ryzyka powodzi
Mapy zagrożenia powodzią Ukształtowanie towanie terenu Dane hydrologiczne Zagospodarowanie przestrzenne Modele matematyczne MIKE 11, 21, MIKE FLOOD
Ukształtowanie towanie terenu Mapa topograficzna 1:10 000 Ortofotomapa Numeryczny model terenu
Hydrologia Obserwacje z wielolecia Przekroje rzek Modele matematyczne MIKE
Mapa zagrożenia powodziowego Na mapie topograficznej 1:10 000 prezentuje strefy bezpośrednio zagrożone one pojawieniem się wód o określonym prawdopodobieństwie strefy potencjalnego zagrożenia Uzupełnione o głęg łębokości zalewu i tam gdzie jest to uzasadnione wektory prędko dkości przepływu
Mapy Ryzyka Powodzi Co należy y brać pod uwagę? Prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia - Obszary zagrożone one pojawieniem się wód powodziowych o określonym prawdopodobieństwie wystąpienia Wielkość zagrożenia spowodowanego pojawieniem się wód d powodziowych (starty)
Ryzyko R = P x S R - ryzyko P prawdopodobieństwo (z map zagrożenia) S straty (z map zagospodarowania terenu)
Zagospodarowanie przestrzenne
Analiza przestrzenna GIS Mapa ryzyka powodzi powstanie poprzez wykonanie iloczynu geometrycznego danych przestrzennych z map zagrożenia oraz map zagospodarowania przestrzennego Krytycznym jest ustalenie odpowiednich kryteriów w szacowania stopnia ryzyka
Studia Ochrony Przeciwpowodziowej Mapa zagrożenia powodziowego Mapa ryzyka powodzi Kierunki ochrony
Plany zarządzania ryzykiem Na podstawie map ryzyka powodzi wyznaczone zostaną: Tereny wyłą łączone z zabudowy - zapobieganie Obszary wymagające ochrony i kierunki ochrony Przygotowanie społecze eczeństwa Plany reagowania kryzysowego Usuwanie skutków Szczególnie istotne jest wyznaczenie poziomu ochrony
Wdrożenie 2011 wstępna ocena ryzyka 2013 mapa zagrożenia + mapa ryzyka 2015 plan zarządzania ryzykiem powodzi
Projekt Pilotażowy owy Zintegrowana Platforma Zarządzania Ryzykiem Powodzi dla Metropolii Trójmiasta na obszarze trzech zlewni: Martwej Wisły, Redy i rzek przymorza pomiędzy tymi zlewniami
Wprowadzenie W związku zku z zapisanym w projekcie Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 2013 działaniem aniem 5.3 Informacja o środowisku zaistniała a możliwo liwość sięgni gnięcia po środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jest to okazja do wykonania wspólnego projektu, który zbierze potrzeby wszystkich instytucji w jednolitej Platformie Zarządzania Ryzykiem Powodzi
Obszar projektu
FAZA WSTĘPNA Zebranie i ujednolicenie informacji istniejących
Stan istniejący Rozproszona informacja o środowisku Różne instytucje Różne obszary działania ania Różne cele Różne metodyki Nakładanie adanie się kompetencji Brak lub nadmiar informacji Wiele projektów w wymaga tych samych danych, te same lub podobne prace wykonywane sąs wielokrotnie przez różne instytucje.
Idea zarządzanie ryzykiem powodzi w oparciu o mapę GIS Osiągni gnięcie efektu synergii zidentyfikowanie prac wykonanych w realizacji planowanych integracja danych - ujednolicenie informacji na mapach GIS wspólna baza danych (portal internetowy) lista potrzeb ustalenie zakresu odpowiedzialności plan działań
Po zakończeniu fazy wstępnej Internetowa platforma informacji o środowisku Zebrane i łatwo dostępne jednolite dane Łatwiejsza orientacja w zagadnieniach związanych zanych z ochroną przeciwpowodziową dla zwykłego obywatela Zidentyfikowane potrzeby (białe e plamy) Plan działań podstawa do rozpoczęcia cia faz kolejnych
Przykładowa zawartość mapy Obszary zagrożone one powodzią Urządzenia przeciwpowodziowe (wały, wrota, przepompownie, zbiorniki retencyjne) Numeryczny Model Terenu Ortofotomapa Mapa topograficzna 1:50 000 i 1:10 000 Posterunki wodowskazowe Punkty monitoringu ( )
FAZA DRUGA Realizacja planu działań opracowanego w fazie pierwszej
Uzupełnienie bazy danych Weryfikacja zgromadzonej informacji Wyznaczenie obszarów w podwyższonego ryzyka (wstępna ocena ryzyka powodzi) Wyznaczenie obszarów w zalewowych: Bezpośrednio i potencjalnie zagrożonych onych pojawieniem się wód mapa zagrożeń Mapa ryzyka powodzi Ryzyko = Prawdopodobieństwo x Skutek Plan zarządzania ryzykiem powodzi Systemy monitorowania i ostrzegania Plany reagowania kryzysowego ( )
Analiza zebranych informacji Zarządzanie ryzykiem powodzi na podstawie analizy danych przestrzennych Wytypowanie obszarów w wymagających ochrony Lista działań zapobiegawczych inwestycje Plan zarządzania ryzykiem powodzi Podstawa do realizacji kolejnych projektów
EFEKT Zwiększenie bezpieczeństwa Udostępnienie informacji o środowisku Wspólna platforma wymiany danych System informacyjny Konsultacje społeczne Planowe zarządzanie ryzykiem powodzi zgodne z założeniami projektu Dyrektywy Powodziowej UE
Struktura organizacyjna projektu Komitet sterujący Utworzenie biura projektu ZPZRP Wybór r menadżera era projektu i zespołu u projektu Wybór r wykonawców Spotkania koordynacyjne nadzór r nad realizacją
Zagrożenia Konieczność utrzymania systemu informacyjnego po zakończeniu projektu Koszty stałe e (etaty) Duża a liczba instytucji zaangażowanych w dostarczanie i aktualizację informacji Ograniczenia prawne w udostępnianiu danych ( )
Podsumowanie Pierwszorzędne znaczenie ma zachęcenie cenie instytucji związanych zanych z zarządzaniem ryzykiem powodzi do podjęcia wspólnego projektu Wdrażanie anie etapami dla kolejnych zlewni pod nadzorem komitetów w sterujących Efekt synergii łatwiej pozyskać środki finansowe Informacja jest łatwo dostępna i powszechna Zintegrowana struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem powodzi Wypełnienie zobowiąza zań międzynarodowych
Dziękuj kuję za uwagę zapraszam do dyskusji