Projekt ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie
DANE INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Zespół Szkół w Lipnicy. ID grupy: 96_54_mp_G1. Kompetencja: Matematyczno-przyrodnicza. Temat projektowy: Woda cud natury. Semestr/rok szkolny: Semestr 3/2011.
SPIS TREŚCI Właściwości fizyko-chemiczne wody. Zasoby wody na Ziemi. Dziedziny wykorzystania wody. Obieg wody w przyrodzie. Zanieczyszczenia wód. Doświadczenia przedstawiające sposoby mechanicznego oczyszczania wody. Sposoby oczyszczania i oszczędzania wody.
POCZĄTKIEM WSZECHRZECZY JEST WODA Tales z Miletu (VII/VI p.n.e.) Ziemia na tle innych planet Układu Słonecznego znacznie się wyróżnia. Dwie trzecie jej powierzchni pokrywa woda. My sami w około siedemdziesięciu procentach składamy się z tej substancji. Gdyby nie woda, życie w formie jaką znamy nie mogło by istnieć.
WŁAŚCIWOŚCI WODY ciecz bezbarwna bezwonna FIZYCZNE zmienia swoje stany skupienia jest polarna CHEMICZNE reaguje z metalami jest rozpuszczalnikiem dla wielu związków organicznych nie pali się nie podtrzymuje spalania
STANY SKUPIENIA WODY W stanie stałym cząsteczki mają niewielką energię i nie zmieniają struktury. Energia cząsteczek wody, mającej postać lodu, pozwala zaledwie na niewielkie ich drgania. W cieczy cząsteczki mają wystarczającą energię, aby przezwyciężyć część siły, która utrzymuje je ze sobą. Cząsteczki w ciekłej wodzie nadal utrzymywane są razem, jednakże mogą one łatwo przemieszczać się względem siebie. W postaci pary lub gazu cząsteczki mają wystarczającą energię, aby przezwyciężyć łączącą je siłę. Wolne cząsteczki, tworzące parę wodną mieszają się z powietrzem.
ZAMIANA STANÓW SKUPIENIA topnienie krzepnięcie sublimacja resublimacja skraplanie parowanie
na słone i słodkie PODZIAŁ WÓD podział wód słodkich na ziemi podział wód powierzchniowych słodkich na ziemi woda słona ( 9 6, 5 % ) woda słodka ( 2, 5 % ) lodowce i lądolody (68,3%) wody podz iemne (31,4% ) wody powierz c hniow e (0,3% ) jeziora (87% ) bagna (11% ) rzeki (2% )
PODZIAŁ WÓD Słone i słodkie Stojące i płynące Powierzchniowe i gruntowe
PODZIAŁ WÓD Słone oceany morza solanki jeziora słone jeziora rzeki lodowce stawy bagna Słodkie wróć
PODZIAŁ WÓD Stojące Płynące stawy jeziora bagna rzeki strumienie potoki wróć
PODZIAŁ WÓD Powierzchniowe oceany morza rzeka jezioro stawy strumienie źródła jeziora Podziemne
OPADY I OSADY ATMOSFERYCZNE Opady atmosferyczne deszcz mżawka grad śnieg krupy Osady atmosferyczne rosa szadź szron gołoledź
ZUŻYCIE WODY SŁODKIEJ W POLSCE Polska jest jednym z najuboższych w wodę krajów europejskich. Wielkość zasobów wodnych stawia nas na 26. miejscu w Europie. 12% 21% 67% przemysł gospodarka komunalna rolnictwo i leśnictwo
ROLA WODY W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA niezbędna do zachowania odpowiedniej objętości i ciśnienia krwi w naszym ciele, główny składnik krwi, transportuje niezbędne składniki odżywcze i tlen do wszystkich komórek ciała, oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii (mocz i pot), reguluje temperaturę ciała - w wyniku pocenia organizm pozbywa się nadmiaru ciepła, współpracuje z enzymami trawiennymi i pozwala na lepsze przyswojenie składników odżywczych, nawilża stawy, gałki oczne, ułatwia przełykanie kęsów pożywienia, jest amortyzatorem dla układu nerwowego oraz uczestniczy w przenoszeniu dźwięku przez ucho środkowe, utrzymując ciągłe odpowiednie nawilżenie płuc, woda pozwala nam również oddychać.
WYKORZYSTANIE WODY W rolnictwie woda jest wykorzystywana głównie do produkcji roślinnej, nawadniania pól, utrzymania stawów hodowlanych oraz do funkcjonowania gospodarstw domowych. W przemyśle największa ilość wody wykorzystywana jest przez przemysł paliwowo-energetyczny jest to 80% zasobów wody, pochłanianych przez krajowy przemysł (np., aby wyprodukować 1 tonę stali trzeba zużyć około 200 m³ wody). Przemysł chemiczny zużywa - 7% zasobów a metalurgiczny 3%. Do celów żeglugowych wykorzystywane są wody powierzchniowe. W gospodarstwie domowym: higiena osobista, toaleta - 68%, posiłki - 20%, inne cele - 13%. Woda jest źródłem energii elektrycznej (elektrownia wodna).
ZAPOTRZEBOWANIE NA WODĘ CIEKAWOSTKI Drzewo liściaste wyparowuje średnio 0,5 t wody dziennie. Człowiek do prawidłowego funkcjonowania organizmu, potrzebuje 2-3 l wody na dobę. Krowa wysokomleczna ma dzienne zapotrzebowanie na wodę w ilości 100 i więcej litrów. Strata 20-25% wody w komórkach organizmów żywych powoduje śmierć.
OBIEG WODY W PRZYRODZIE Pod wpływem słonecznej energii cieplnej, cząsteczki wody parują z powierzchni ziemi. Wznosząc się na wiele tysięcy metrów, przechodzą do atmosfery. Łączą się z innymi cząsteczkami wody, tworzą malutkie kropelki. Unoszone wiatrem pokonują setki kilometrów, parując i skraplając się, dopóki nie połączą się w krople ciężkie na tyle, aby w postaci opadu powrócić na Ziemię.
OBIEG WODY W PRZYRODZIE
KATASTROFY EKOLOGICZNE NA ŚWIECIE Zatoka Perska 1991 r. - wyciek ropy naftowej Galicja (Hiszpania) 2002 r. wyciek oleju z tankowca PRESTIGE Bretania 1999 r. wyciek mazutu z tankowca ERIKA
NIEDAWNE KATASTROFY EKOLOGICZNE Japonia 2011 r. skażenie radioaktywne oceanu po tsunami i trzęsieniu ziemi Węgry 2010 r. - czerwony szlam pokrył prawie całe Węgry Zatoka Meksykańska 2010 r. wyciek ropy z platformy wiertniczej BP
ZANIECZYSZCZENIA WÓD Jakość wody charakteryzują właściwości fizyczne, czyli mętność, przezroczystość, barwa, smak, oraz zapach i temperatura, właściwości chemiczne- głównie twardość wody, oraz właściwości bakteriologiczne, zawartość bakterii chorobotwórczych, z których najgroźniejszymi są bakterie tyfusu brzusznego, czerwonki, cholery oraz innych, powodujących schorzenia przewodu pokarmowego. Zanieczyszczenie wód jest problemem rangi światowej. Wraz ze wzrostem zaludnienia Ziemi i rozwojem przemysłu, rośnie także ilość zanieczyszczeń. Ze względu na pochodzenie, można podzielić je na komunalne, przemysłowe oraz rolnicze.
DOŚWIADCZENIA PRZEDSTAWIAJĄCE SPOSOBY OCZYSZCZANIA WODY Sedymentacja Filtracja Dekantacja Odparowanie Sączenie ODPAROWANIE Jest to otrzymywanie np. soli lub innych substancji na skutek wyparowania wody z naczynia. SĄCZENIE Rodzaj filtracji z użyciem lejka z papierowym sączkiem, aby wyodrębnić z mieszaniny stały produkt.
DOŚWIADCZENIA PRZEDSTAWIAJĄCE SPOSOBY OCZYSZCZANIA WODY SEDYMENTACJA Jest to proces opadania zawiesiny ciała stałego w cieczy na skutek działania sił grawitacji. FILTRACJA Jedna z metod oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez zatrzymanie jednego ciała stałego np. we filtrze. ODPAROWANIE Jest to otrzymywanie np. soli lub innych substancji na skutek wyparowania wody z naczynia.
KLASYFIKACJA CZYSTOŚCI WÓD W POLSCE Klasa I Należą do niej wody które spełniają warunki dla zaopatrzenia w wodę ludności oraz stwarzające optymalne warunki do życia i rozmnażania ryb z rodziny łososiowatych. Są one również wykorzystywane w przemyśle wymagającym czystej wody. Klasa II Wykorzystywane są w hodowli zwierząt, w celach przemysłowych, rekreacyjnych. Stwarzają dobre warunki bytowe dla ryb innych niż łososiowate. Klasa III Wody wykorzystywane do nawadniania obszarów rolniczych oraz do zaopatrywania w wodę tych zakładów przemysłowych, które nie wymagają wód I klasy. Wody poza klasowe Wody które nie spełniają żadnych powyższych kryteriów.
SPOSOBY OCZYSZCZANIA WODY Analiza ścieków umożliwia dobór odpowiednich metod ich oczyszczania. Metody oczyszczania ścieków można podzielić na: - mechaniczne: oparte na wykorzystaniu technologii rozdrabniania, cedzenia, sedymentacji, filtracji, wypieniania i odwirowania oraz flotacji; - fizyczno - chemiczne: związane ze zjawiskami odparowania, odgazowania, wymrażania i wymiany jonowej; - chemiczne: oparte na procesach utleniania, redukcji, wytrącania i zobojętnienia; - biologiczne: wykorzystujące odpowiednie metaboliczne przemiany bakterii; - naturalne: prowadzone w warunkach wytwarzanych przez samą przyrodę.
OSZCZĘDZANIE WODY Prysznic zamiast wanny Niecieknące krany Używanie zmywarki Wykorzystywanie deszczówki Stosowanie perlatora Zakręcanie wody przy myciu zębów Spłuczka z funkcją STOP
PROBLEM? WYSTARCZY ZAKRĘCIĆ KRAN!!! Sprawdziliśmy, że w ciągu 15 minut, woda z kapiącego kranu (kropla na sekundę) napełniła szklankę o objętości 200ml. Zamierzamy obliczyć, ile wody z tego kranu wycieknie w ciągu doby, a ile w ciągu roku.
OBLICZENIA 200ml wycieknie w ciągu 15 minut. 800ml wycieknie w ciągu godziny. (200ml 4=800ml=0,8l) 19,2l wycieknie w ciągu doby. (0,8l 24=19,2l) Jak widać, w ciągu doby z tego kranu wycieknie prawie 20 litrów wody. Taka ilość wody mogłaby zaspokoić dzienne pragnienie 9-10 osób. Około 7000l (!) wycieknie w ciągu roku. (19,2l 365=7008l 7000l) Taka ilość wody zaspokoiłaby dzienne pragnienie nawet 350 osób! Jak wiemy, rocznie na naszej planecie z powodu braku wody umiera 3mln osób.
JAK ROZWIĄZAĆ PROBLEM DEFICYTU WODY? Istnieje możliwość odsalania wody morskiej. Wymaga to dużych ilości energii i przetransportowania wody do odsalarni. odsalarnia w pobliżu Barcelony Jednym ze sposobów jest również wykorzystywanie wody z lodowców. Koszty nie są duże, ale nadal jest problem transportu.
EFEKTY NASZEJ PRACY Zanieczyszczenia wód Obieg wody w przyrodzie Wycieczka do oczyszczalni
BIBLIOGRAFIA Herman Raaf Chemia całkiem prosta Roman Malarz Puls Ziemi E. Świtalski, Z. Preisner, A. Stańczyk Podstawy geografii fizycznej Tony Hare, tłum.: Anna Pajek - Ratujmy naszą planetę Jan Kulawik, T.Kulawik, Chemia dla kl. II G Chemia Nowej Ery praca zbiorowa pod red. M. Dobrowolskiej, Matematyka 3. M. Jefimow, M. Sęktas, Biologia dla kl. II G Puls Życia www.wikipedia.org
Projekt ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie