Łódź, dnia stycznia 2008 r. 90-980 Łódź, ul. Kilińskiego 210 tel. 683-11-00 fax 683-11-29 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W ŁODZI DYREKTOR JANUSZ MAJ P/07/117 LLO-410-29-02/07 P a n i Jolanta CHEŁMIŃSKA Wojewoda Łódzki WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi, przeprowadziła w Łódzkim Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi, zwanym dalej Urzędem, kontrolę w zakresie wydawania zintegrowanych pozwoleń na korzystanie ze środowiska, w okresie od 1 stycznia 2004 r. do 30 listopada 2007 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokóle kontroli podpisanym w dniu 3 grudnia 2007 r. NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Wojewodzie niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację przez Urząd zadań w zakresie objętym kontrolą, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości niemających jednak istotnego wpływu na przebieg wydawania pozwoleń zintegrowanych. 1. W ocenie NIK, Urząd był przygotowany organizacyjnie i kadrowo do wydawania pozwoleń zintegrowanych. Pracownicy Referatu Lokalizacji Przedsięwzięć i Eksploatacji Instalacji Wydziału Środowiska i Rolnictwa Urzędu, posiadali stosowne przygotowanie merytoryczne, a ich doświadczenie zawodowe pozwalało na poprawną weryfikację i ocenę 1 tj. Dz. U. z 2007 r., Nr 231 poz. 1701
2 złoŝonych wniosków o wydanie pozwolenia zintegrowanego, a takŝe na przygotowywanie stosownych projektów decyzji. Stwierdzono natomiast, Ŝe Urząd nie posiadał pełnego rozeznania funkcjonujących na terenie województwa łódzkiego instalacji, które powinny uzyskać pozwolenia zintegrowane w terminach określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego 2. Wprawdzie Urząd posiadał przekazaną przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi, elektroniczną wersję listy instalacji IPCC 3 (z lipca 2007 r.), to jednak lista ta nie była kompletna, gdyŝ nie zawierała wszystkich działających instalacji na terenie województwa łódzkiego. Pozytywnie naleŝy ocenić to, Ŝe pomimo trudności w ustaleniu takich instalacji, pracownicy ww. Referatu podejmowali działania (m.in. poprzez kontakty bezpośrednie, a takŝe wysyłanie stosownych pism) w celu ustalenia podmiotów prowadzących te instalacje i uzyskania przez nich, przed upływem wymaganego terminu, pozwoleń zintegrowanych. 2. Kontrola NIK ustaliła, Ŝe nie wszystkie podmioty na terenie województwa łódzkiego prowadzące instalacje IPPC, które zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego oraz dyrektywy Rady 96/61/WE z dnia 24 września 1996 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli 4, powinny uzyskać do dnia 30 października 2007 r. pozwolenie zintegrowane, takie pozwolenia uzyskały. W badanym okresie Wojewoda Łódzki wydał łącznie 79 pozwoleń zintegrowanych obejmujących 77,5% instalacji IPPC. Pozwoleń takich nie wydano jeszcze dla 23 instalacji z powodów: prowadzenia nadal postępowania (18 przypadków), nie złoŝenia wniosku (4 przypadki), oraz nie spełnienia przez wniosek wymogów formalnych (1 przypadek). 3. Urząd jak ustalono w toku kontroli nie wywiązał się w pełni z realizacji zalecenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zawartego w piśmie z dnia 7 września 2004 r., w sprawie przekazania rolnikom i hodowcom - za pośrednictwem urzędów gmin lub podległych słuŝb (Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach), informacji o obowiązku uzyskania pozwolenia zintegrowanego dla instalacji do chowu lub hodowli świń oraz drobiu. Ostateczny termin uzyskania tych pozwoleń zintegrowanych przypadał na 31 grudnia 2004 r. (w przypadku trzody chlewnej) oraz na 31 grudnia 2005 r. 2 Dz. U. Nr 177, poz.1736 (utrata mocy obowiązującej z dniem 30 kwietnia 2007 r.) 3 IPCC Integrated Pollution Prevention and Control (zintegrowane zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń). Na prowadzenie instalacji IPCC wymagane jest pozwolenie zintegrowane. 4 Dz. U. UE.L. z dnia 10 października 1996 r. Nr 257.26 ze zm.
3 (w przypadku drobiu). Urząd zapewnił jednak Ministra o poinformowaniu o tym obowiązku wszystkich uŝytkowników instalacji, pomimo tego, Ŝe stosowne informacje skierował tylko do 5 producentów rolnych. Natomiast z nadesłanej - w toku kontroli NIK - informacji Łódzkiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii wynikało, Ŝe na terenie województwa funkcjonowały aŝ 74 gospodarstwa rolne, spełniające ilościowe kryteria do uznania ich za instalacje IPPC do chowu lub hodowli świń i drobiu. Spośród tych gospodarstw do dnia 30 października 2007 r. wydane pozwolenia zintegrowane obejmowały jedynie 28 gospodarstw, tj. 37,8%. 4. Warunkiem rozpatrzenia wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego stosownie do postanowień art. 210 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 5 było wniesienie opłaty rejestracyjnej. Do dnia 30 października 2007 r. wraz z wnioskami o wydanie pozwolenia zintegrowanego wpłynęło do Urzędu 100 dowodów potwierdzających wniesienie, na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (NFOŚiGW), opłaty rejestracyjnej na łączną kwotę 500.436,70 zł. Kontrola NIK ustaliła, Ŝe nie wszystkie wniesione opłaty rejestracyjne były weryfikowane w zakresie poprawności ich naliczania. Analiza 11 losowo wybranych opłat rejestracyjnych, wniesionych przez 10 podmiotów w łącznej kwocie 49.886 zł wykazała, Ŝe przekazane NFOŚiGW środki zaniŝone zostały o 7.045 zł (14,1%). Dopiero w trakcie niniejszej kontroli NIK, Wydział Środowiska i Rolnictwa zwrócił się do podmiotów, które zaniŝyły naleŝne NFOŚiGW opłaty o dokonanie ich korekty. W efekcie dwa podmioty dokonały wpłat na kwotę 1.669 zł. 5. W toku kontroli stwierdzono równieŝ, Ŝe Urząd niewłaściwie realizował, wynikające z art. 209 ust.1 oraz art. 211 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska, obowiązki niezwłocznego przedkładania ministrowi właściwemu do spraw środowiska, kopii wniosków o wydanie pozwolenia zintegrowanego, kopii wydanych pozwoleń zintegrowanych oraz zapisu wniosku i pozwolenia na informatycznych nośnikach danych. Kontrola 9 losowo wybranych wniosków zakończonych wydaniem pozwolenia zintegrowanego (11,3%) oraz 6 losowo wybranych pozwoleń zintegrowanych (7,6%), wykazała, Ŝe kopie wniosków przekazywane były w terminach od 26 do 332 dni od daty ich wpływu do Urzędu (średni okres 189 dni), a kopie decyzji przekazywane były w terminach od 12 do 129 dni od daty ich wydania (średni okres 43 dni). NajdłuŜej (129 dni), trwało przekazanie decyzji 5 tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 129 poz. 902 ze zm.
4 Nr PZ/25 z dnia 30 czerwca 2006 r. na prowadzenie instalacji przez Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o. w Wieluniu. Przekazanie Ministrowi Środowiska zapisu decyzji w wersji elektronicznej nastąpiło dopiero 6 listopada 2006 r. W złoŝonych kontroli wyjaśnieniach nie określono powodów tego opóźnienia. Podobnie nie przekazano Ministrowi Środowiska w obowiązującym terminie pozwolenia zintegrowanego Nr PZ/73 z dnia 25 października 2007 r. na prowadzenie instalacji przez Polfarmex S. A. z Kutna. Z kolei, w 4 przypadkach, dokumentacja związana z wydaniem pozwolenia zintegrowanego nie zawierała potwierdzenia odbioru decyzji przez Ministerstwo Środowiska. W sprawie opóźnień, dyrektor Wydziału Środowiska i Rolnictwa w złoŝonym wyjaśnieniu podał, Ŝe do Ministerstwa Środowiska przekazywane były ostateczne wersje wniosków (po dokonaniu niezbędnych uzupełnień i poprawek), a decyzji po ich odebraniu przez prowadzących instalację oraz uiszczeniu opłaty skarbowej. 6. Kontrola NIK ustaliła, Ŝe decyzje Wojewody Łódzkiego w sprawie pozwoleń zintegrowanych, wydawane podmiotom prowadzącym instalacje IPPC, nie były ostemplowane właściwą pieczęcią urzędową, tj. pieczęcią okrągłą z wizerunkiem orła pośrodku i nazwą w otoku, jak stanowią przepisy 29 ust. 1 załącznika do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla zespolonej administracji rządowej w województwie 6. Przyczyną tego wg wyjaśnienia dyrektora Wydziału Organizacji, Nadzoru i Kontroli Urzędu było nie złoŝenie przez Wydział Środowiska i Rolnictwa wniosku o wydanie właściwej pieczęci. Przedstawiając powyŝsze uwagi i oceny NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o spowodowanie: 1) kontynuowania prowadzenia akcji informacyjnej w stosunku do podmiotów prowadzących instalacje IPPC, w tym instalacje do chowu lub hodowli świń oraz drobiu, w celu zobligowania ich do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie pozwolenia zintegrowanego, 2) niezwłocznego przedkładania ministrowi właściwemu do spraw środowiska, kopii wniosków i wydanych pozwoleń zintegrowanych, 6 Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1109 ze zm.
5 3) kaŝdorazowego weryfikowania prawidłowości obliczania uiszczonych opłat rejestracyjnych, 4) zgodnego z obowiązującymi przepisami pieczętowania wydawanych decyzji administracyjnych. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, prosi Panią Wojewodę o przekazanie informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań, w terminie 15 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Pani Wojewodzie prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Łodzi umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji o której wyŝej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.